Allah Zahirdir .
Ayeti kerimede:
"O zâhirdir . " (Hadîd: 3) .
Aşikâr olan , görünen Allahtır . Tüm yarattıklarında Allahın varlığına apaçık deliler vardır . Allahın her yarattığı onun eseri olup , hepsi Allahın varlığına delildir . Dilediğini görünür kılan zahir Allahtır . Zatı zatına zahirdir .
Ayeti kerimede:
Hiçbir göz O’na erişemez , ihata ve idrak edemez . Fakat O bütün gözleri ihata eder . O Lâtif’tir , her şeyden haberdardır . Enam:103) .
Yokluk aleminden ol emiriyle varlık alemine çıkaran , zahir görünür yapan Allahtır .
Ayeti kerimede:
Musa , tayin ettiğimiz vakitte gelip Rabbi onunla konuştuktan sonra: “Rabbim! Zâtını bana göster , sana bakayım . ” dedi . Allah: “Sen beni aslâ göremezsin . Fakat şu dağa bak! Eğer o yerinde durursa , sen de beni görürsün . ” buyurdu . Rabbi dağa tecelli edince , onu yerle bir etti . Musa da baygın düştü . Ayılınca: “Allah’ım! Seni tenzih ederim , sana tevbe ettim , ben inananların ilkiyim . ” dedi . Allah: “Ey Musa! Seni peygamber göndermem ve seninle konuşmamla , seni insanlar arasından seçtim . Sana verdiğimi al ve şükredenlerden ol!” buyurdu . Araf:113 , 114) .
Dünyada Allah kendi varlığına delil kıldığı eserlerini göremeyenler ahirette perişan olur . Gayba iman şarttır .
Ayeti kerimede:
Bu Kitap’ta hiçbir şüphe yoktur . O , takvâ sahipleri için yol göstericidir . Onlar gayba inanırlar , namazı kılarlar ve kendilerine verdiğimiz rızıktan infak ederler . Sana indirilene de , senden önce indirilene de iman ederler . Ahiret gününe de kesinlikle inanırlar . İşte onlar Rablerinin yolunda olanlardır . İşte onlar saâdete erenlerdir . (Bakara:2 , 3 , 4 , 5) .
Allahu Teâlâ insanların çoğunun durumunu bildirmiştir .
Ayeti kerimede:
Onlar kendi içlerinde hiç düşünmediler mi? Allah gökleri , yeri ve ikisinin arasında bulunanları ancak hak ile ve belirli bir süre için yaratmıştır . Doğrusu insanların çoğu , Rablerine kavuşmayı inkâr etmektedirler . ()
İnkar edenler kendi kendilerine zulüm edenlerdir . Şükür edip inanlar ise yine kendi nefsleri için kurtuluşa ermiştir . Allah alemlerden müstağni ganidir . Kulların kurtuluşa davet eder .
Allah görendir , işitendir , duyandır , bilendir , haberdar olandır . Bunları bilen kulları kalpten iman edip Allah beni görüyor diye günahlardan sakınmalı , Allahın emir ve yasaklarına gönülden teslim olmalıdır . Bunlara tam manasıyla iman edebilen zaten Rabbinden haya eder . Rablerinin zahir olduğunuda bilirler .
Ayeti kerimede:
İyi bilin ki onlar Rablerine kavuşmaktan şüphe içindedirler . İyi bil ki O her şeyi çepeçevre kuşatandır . (Fussilet:54) .
Mahşerde Allahu Teala zatını belli eder . Kullarını tek tek hesaba çekecekte odur. Allah hesap görenlerin en hızlısıdır.
Ayeti kerimede:
Sur'a üflenince , kabirlerinden kalkıp Rablerine doğru akın ederler . ( Yasin:51) .
Mahşer yeri Rabbinin nuru ile aydınlanır . Kitap konulur . Peygamberler ve şâhitler getirilir . Sonra aralarında hak ve adaletle hükmolunur ve onlar aslâ haksızlığa uğratılmazlar . (Zümer:69) .
Vefat eden her kişi hakkı anlar . Dünya ise perde ve imtihandır .
Ayeti kerimede:
Size verilen herhangi bir şey , dünya hayatının kısa süreli bir geçimidir . Allah'ın yanında bulunanlar ise , daha hayırlı ve daha devamlıdır . Bu mükâfat iman edenler ve Rablerine tevekkül edip güvenenler içindir . (Şura:36) .
Allaha inanlar , gayba iman ettikleri için sevinç içindedir . İnkarcılar ise acı bir azap göreceklerinden yüzleri asıktır .
Ayeti kerimede:
Hayır , hayır! Siz çarçabuk geçen dünyayı seviyorsunuz . Ve ahireti bırakıyorsunuz . Nice yüzler vardır ki o gün ışıl ışıl parlar . Rablerine bakarlar . Nice yüzler de vardır ki o gün asıktır . (Kıyame:20 , 21 , 22 , 23 , 24) .
Her kul Rabbine hesap verecektir . Mükafat ve ceza günüde hükmünü dilediği gibi yürütür . Din gününün sahibi Allahtır .
Ayeti kerimede:
İşte o gün sevk Rabbinedir . İşte o tasdik etmemiş , namaz da kılmamıştı . Aksine yalanlamış ve arkasını dönmüştü . Sonra da salına salına yürüyerek taraftarlarının yanına gitmişti . Gerektir o belâ sana gerek! Evet! Gerektir o belâ sana gerek! İnsan başıboş bırakılacağını mı sanıyor? (Kıyame :30’dan , 36’a ya kadar) .
İnkarcılarına hali kabirdede , mahşerdede , terazidede , sırattada , cehennemdede korku ve azap içindedirler . Kendi elleriyle işlediklerini önlerinde bulurlar . Allah kullarına şefkatli ve merhametli olup zerre zulüm etmez . Hak edene hak ettiğini verir .
Ayeti kerimede:
Şüphe yok ki Allah zerre kadar haksızlık yapmaz . Zerre kadar iyilik olsa , onu kat kat arttırır ve kendi katından da büyük mükâfat verir . (Nisa:40) .
Günahları ise misliyle yazar . Allahın rahmeti ve merhameti sonsuz olup , kulları üzerinde kahredici güce sahiptir .
Allahu Teâlâ cennetlik kullarada cemalini gösterecektir .
Hadisi şeriflerdede:
"Resûlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:"Cennetlikler cennete girince Allah Teala Hazretleri:
"Bir şey daha istiyorsanız söyleyin , onu da ilaveten vereyim!" buyurur . Cennetlikler:
"Sen bizim yüzlerimizi ak etmedin mi? Sen bizi cennete koymadın mı? Sen bizi cehennemden kurtarmadın mı (daha ne isteyeceğiz?)" derler . Derken perde açılır . Onlara , yüce Rablerine bakmaktan daha sevimli bir şey verilmemiştir . "
Süheyb der ki: "Resûlullah bu sözlerinden sonra şu ayeti tilavet buyurdular . (Mealen): "İyi iş , güzel amel yapanlara daha güzel iyilik bir de ziyade vardır" (Yunus 26) . " Müslim , Kaynak kütübi sitte:5122) .
"Cerir İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalatu vesselam bir dolunay gecesi , aya baktı ve:
"Siz şu ayı gördüğünüz gibi , Rabbinizi de böyle perdesiz göreceksiniz ve O'nu görmede bir sıkışıklığa düşmeyeceksiniz (herkes rahatça görecek) . Artık , güneşin doğma ve batmasından önce hiç bir namaz hususunda size galebe çalınmamasına gücünüz yeterse bunu yapın (namazları vaktinde kılın , vaktini geçirmeyin) . "
Cerir der ki: "Resûlullah , sonra şu ayeti okudu: "Rabbini güneşin doğmasından ve batmasından önce hamd ile tesbih et" (Ta-ha 13) . " Buhari , Mevakitu's-Salat 6 , 26 , Kaynak kütübi sitte:5121) .
Allahın bir yarattığını derinlemesine inceleyen dahi iman etmek mecburiyetinde kalır . İnkar edenler nefslerinin azgınlığıyla inkarcı olur . Yaratan , yaşatan , donatan , öldüren ve diriltecek olan Yalnız Allahtır . Allahın varlığına delil kıldıklarını dünyada bilemeyip göremeyen kullar , elbette ahirette de Rabbimizin cemalinden mahrum kalır .
Bizlere vücut elbiseleri verip zahir kılan Allahtır . Zatının zahirliğine zatı delilidir .
Batini ilim sahibi bir büyük evliya bu ismi şerifi şöyle tefsir etmiştir . İlimin zahirinde kalanlar bunu anlamazlar . Mafiretullah ilmidir . Çoğu anlamasada yinede bilgi olarak ekliyoruz .
Tefsir şudur:
Bütün mevcudat O'nun varlığının eseri ve delilidir . Zerreden kürreye kadar ne ki varsa O'nun "Ol!" emr-i şerifi ile zâhir olmuşlardır , O'nun varlığını ispat ederler .
"Görenedir görene
köre nedir köre ne?"
"O zâhirdir . " (Hadîd: 3)
O ki: "Ben zâhirim . " buyuruyor .
Her görünen varlık O'nun kudretinin eseridir . Canlı ve cansız bütün mevcûdat O'nun varlığı ile kâimdir . "Ol!" diyor oluyorlar , "Öl!" dediği zaman her şey yok oluyor .
Her görünen şey O'na perdedir .
O Zâhir'dir . Zâhir O amma kimse O'nu görmüyor da perdeyi görüyor . Onu O yaratıyor , her şey O'nunla kâimdir . Sen de O'nunla kâimsin , yarattığı perde de O'nunla kâimdir . İnsanoğlu bunu bilmiyor .
Olanlar O'nunla var olmuştur . Her yaratılan şey Allah ile kâim olduğu için O'na muhtaçtırlar . Allah ayrı , yaratılanlar ayrı . Çünkü O'na muhtaçtır , O'nunla kâim olduğu için O'na muhtaçtır . Farz-ı muhal ki bir anda nefesini kesse yoksun . Kâinat da böyledir .
Yaratılan her şey bir perdeden , bir maskeden ibarettir . Kâinat perdesini O yarattı . Fakat o perdeyi ve perdenin üstündekilerini öyle güzel yaratmış ki; zerrede de kürrede de kudretini ve âsârını , emsâlsiz iradesini ve gücünü göstermiş , hepsine başlı başına bir hâkimiyet vermiş .
Demek ki perde de O'nun , perdenin üstündekiler de O'nun . Hepsi O'nun .
Tefsir sonu .
Dilediğini zahir kılan , zatını büyüklüğü , azameti , yüceliği ile dünyada yarattıklarına gizleyip bir imtihan kılan , zatını büyüklük perdesiyle örten , her yarattığında varlığına delil koyan , herşeyden daha zahir olan Allah yüceler yücesidir .
Hadisi şerifte:
"Hz . Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:
"Gümüşten iki cennet vardır . Kapları ve içinde bulunan diğer şeyleri de gümüştendir . Altından iki cennet vardır , kapları ve içlerinde bulunan diğer eşyaları da hep altındandır . Adn cennetinde , cennetliklerle Rablerini görmeleri arasında Allah'ın veçhindeki rıdau'l-kibriyadan (büyüklük perdesinden) başka bir şey yoktur . " Buhari , Kaynak kütübi sitte:5064) .
Ayeti kerimede:
"O zâhirdir . " (Hadîd: 3) .
Aşikâr olan , görünen Allahtır . Tüm yarattıklarında Allahın varlığına apaçık deliler vardır . Allahın her yarattığı onun eseri olup , hepsi Allahın varlığına delildir . Dilediğini görünür kılan zahir Allahtır . Zatı zatına zahirdir .
Ayeti kerimede:
Hiçbir göz O’na erişemez , ihata ve idrak edemez . Fakat O bütün gözleri ihata eder . O Lâtif’tir , her şeyden haberdardır . Enam:103) .
Yokluk aleminden ol emiriyle varlık alemine çıkaran , zahir görünür yapan Allahtır .
Ayeti kerimede:
Musa , tayin ettiğimiz vakitte gelip Rabbi onunla konuştuktan sonra: “Rabbim! Zâtını bana göster , sana bakayım . ” dedi . Allah: “Sen beni aslâ göremezsin . Fakat şu dağa bak! Eğer o yerinde durursa , sen de beni görürsün . ” buyurdu . Rabbi dağa tecelli edince , onu yerle bir etti . Musa da baygın düştü . Ayılınca: “Allah’ım! Seni tenzih ederim , sana tevbe ettim , ben inananların ilkiyim . ” dedi . Allah: “Ey Musa! Seni peygamber göndermem ve seninle konuşmamla , seni insanlar arasından seçtim . Sana verdiğimi al ve şükredenlerden ol!” buyurdu . Araf:113 , 114) .
Dünyada Allah kendi varlığına delil kıldığı eserlerini göremeyenler ahirette perişan olur . Gayba iman şarttır .
Ayeti kerimede:
Bu Kitap’ta hiçbir şüphe yoktur . O , takvâ sahipleri için yol göstericidir . Onlar gayba inanırlar , namazı kılarlar ve kendilerine verdiğimiz rızıktan infak ederler . Sana indirilene de , senden önce indirilene de iman ederler . Ahiret gününe de kesinlikle inanırlar . İşte onlar Rablerinin yolunda olanlardır . İşte onlar saâdete erenlerdir . (Bakara:2 , 3 , 4 , 5) .
Allahu Teâlâ insanların çoğunun durumunu bildirmiştir .
Ayeti kerimede:
Onlar kendi içlerinde hiç düşünmediler mi? Allah gökleri , yeri ve ikisinin arasında bulunanları ancak hak ile ve belirli bir süre için yaratmıştır . Doğrusu insanların çoğu , Rablerine kavuşmayı inkâr etmektedirler . ()
İnkar edenler kendi kendilerine zulüm edenlerdir . Şükür edip inanlar ise yine kendi nefsleri için kurtuluşa ermiştir . Allah alemlerden müstağni ganidir . Kulların kurtuluşa davet eder .
Allah görendir , işitendir , duyandır , bilendir , haberdar olandır . Bunları bilen kulları kalpten iman edip Allah beni görüyor diye günahlardan sakınmalı , Allahın emir ve yasaklarına gönülden teslim olmalıdır . Bunlara tam manasıyla iman edebilen zaten Rabbinden haya eder . Rablerinin zahir olduğunuda bilirler .
Ayeti kerimede:
İyi bilin ki onlar Rablerine kavuşmaktan şüphe içindedirler . İyi bil ki O her şeyi çepeçevre kuşatandır . (Fussilet:54) .
Mahşerde Allahu Teala zatını belli eder . Kullarını tek tek hesaba çekecekte odur. Allah hesap görenlerin en hızlısıdır.
Ayeti kerimede:
Sur'a üflenince , kabirlerinden kalkıp Rablerine doğru akın ederler . ( Yasin:51) .
Mahşer yeri Rabbinin nuru ile aydınlanır . Kitap konulur . Peygamberler ve şâhitler getirilir . Sonra aralarında hak ve adaletle hükmolunur ve onlar aslâ haksızlığa uğratılmazlar . (Zümer:69) .
Vefat eden her kişi hakkı anlar . Dünya ise perde ve imtihandır .
Ayeti kerimede:
Size verilen herhangi bir şey , dünya hayatının kısa süreli bir geçimidir . Allah'ın yanında bulunanlar ise , daha hayırlı ve daha devamlıdır . Bu mükâfat iman edenler ve Rablerine tevekkül edip güvenenler içindir . (Şura:36) .
Allaha inanlar , gayba iman ettikleri için sevinç içindedir . İnkarcılar ise acı bir azap göreceklerinden yüzleri asıktır .
Ayeti kerimede:
Hayır , hayır! Siz çarçabuk geçen dünyayı seviyorsunuz . Ve ahireti bırakıyorsunuz . Nice yüzler vardır ki o gün ışıl ışıl parlar . Rablerine bakarlar . Nice yüzler de vardır ki o gün asıktır . (Kıyame:20 , 21 , 22 , 23 , 24) .
Her kul Rabbine hesap verecektir . Mükafat ve ceza günüde hükmünü dilediği gibi yürütür . Din gününün sahibi Allahtır .
Ayeti kerimede:
İşte o gün sevk Rabbinedir . İşte o tasdik etmemiş , namaz da kılmamıştı . Aksine yalanlamış ve arkasını dönmüştü . Sonra da salına salına yürüyerek taraftarlarının yanına gitmişti . Gerektir o belâ sana gerek! Evet! Gerektir o belâ sana gerek! İnsan başıboş bırakılacağını mı sanıyor? (Kıyame :30’dan , 36’a ya kadar) .
İnkarcılarına hali kabirdede , mahşerdede , terazidede , sırattada , cehennemdede korku ve azap içindedirler . Kendi elleriyle işlediklerini önlerinde bulurlar . Allah kullarına şefkatli ve merhametli olup zerre zulüm etmez . Hak edene hak ettiğini verir .
Ayeti kerimede:
Şüphe yok ki Allah zerre kadar haksızlık yapmaz . Zerre kadar iyilik olsa , onu kat kat arttırır ve kendi katından da büyük mükâfat verir . (Nisa:40) .
Günahları ise misliyle yazar . Allahın rahmeti ve merhameti sonsuz olup , kulları üzerinde kahredici güce sahiptir .
Allahu Teâlâ cennetlik kullarada cemalini gösterecektir .
Hadisi şeriflerdede:
"Resûlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:"Cennetlikler cennete girince Allah Teala Hazretleri:
"Bir şey daha istiyorsanız söyleyin , onu da ilaveten vereyim!" buyurur . Cennetlikler:
"Sen bizim yüzlerimizi ak etmedin mi? Sen bizi cennete koymadın mı? Sen bizi cehennemden kurtarmadın mı (daha ne isteyeceğiz?)" derler . Derken perde açılır . Onlara , yüce Rablerine bakmaktan daha sevimli bir şey verilmemiştir . "
Süheyb der ki: "Resûlullah bu sözlerinden sonra şu ayeti tilavet buyurdular . (Mealen): "İyi iş , güzel amel yapanlara daha güzel iyilik bir de ziyade vardır" (Yunus 26) . " Müslim , Kaynak kütübi sitte:5122) .
"Cerir İbnu Abdillah radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalatu vesselam bir dolunay gecesi , aya baktı ve:
"Siz şu ayı gördüğünüz gibi , Rabbinizi de böyle perdesiz göreceksiniz ve O'nu görmede bir sıkışıklığa düşmeyeceksiniz (herkes rahatça görecek) . Artık , güneşin doğma ve batmasından önce hiç bir namaz hususunda size galebe çalınmamasına gücünüz yeterse bunu yapın (namazları vaktinde kılın , vaktini geçirmeyin) . "
Cerir der ki: "Resûlullah , sonra şu ayeti okudu: "Rabbini güneşin doğmasından ve batmasından önce hamd ile tesbih et" (Ta-ha 13) . " Buhari , Mevakitu's-Salat 6 , 26 , Kaynak kütübi sitte:5121) .
Allahın bir yarattığını derinlemesine inceleyen dahi iman etmek mecburiyetinde kalır . İnkar edenler nefslerinin azgınlığıyla inkarcı olur . Yaratan , yaşatan , donatan , öldüren ve diriltecek olan Yalnız Allahtır . Allahın varlığına delil kıldıklarını dünyada bilemeyip göremeyen kullar , elbette ahirette de Rabbimizin cemalinden mahrum kalır .
Bizlere vücut elbiseleri verip zahir kılan Allahtır . Zatının zahirliğine zatı delilidir .
Batini ilim sahibi bir büyük evliya bu ismi şerifi şöyle tefsir etmiştir . İlimin zahirinde kalanlar bunu anlamazlar . Mafiretullah ilmidir . Çoğu anlamasada yinede bilgi olarak ekliyoruz .
Tefsir şudur:
Bütün mevcudat O'nun varlığının eseri ve delilidir . Zerreden kürreye kadar ne ki varsa O'nun "Ol!" emr-i şerifi ile zâhir olmuşlardır , O'nun varlığını ispat ederler .
"Görenedir görene
köre nedir köre ne?"
"O zâhirdir . " (Hadîd: 3)
O ki: "Ben zâhirim . " buyuruyor .
Her görünen varlık O'nun kudretinin eseridir . Canlı ve cansız bütün mevcûdat O'nun varlığı ile kâimdir . "Ol!" diyor oluyorlar , "Öl!" dediği zaman her şey yok oluyor .
Her görünen şey O'na perdedir .
O Zâhir'dir . Zâhir O amma kimse O'nu görmüyor da perdeyi görüyor . Onu O yaratıyor , her şey O'nunla kâimdir . Sen de O'nunla kâimsin , yarattığı perde de O'nunla kâimdir . İnsanoğlu bunu bilmiyor .
Olanlar O'nunla var olmuştur . Her yaratılan şey Allah ile kâim olduğu için O'na muhtaçtırlar . Allah ayrı , yaratılanlar ayrı . Çünkü O'na muhtaçtır , O'nunla kâim olduğu için O'na muhtaçtır . Farz-ı muhal ki bir anda nefesini kesse yoksun . Kâinat da böyledir .
Yaratılan her şey bir perdeden , bir maskeden ibarettir . Kâinat perdesini O yarattı . Fakat o perdeyi ve perdenin üstündekilerini öyle güzel yaratmış ki; zerrede de kürrede de kudretini ve âsârını , emsâlsiz iradesini ve gücünü göstermiş , hepsine başlı başına bir hâkimiyet vermiş .
Demek ki perde de O'nun , perdenin üstündekiler de O'nun . Hepsi O'nun .
Tefsir sonu .
Dilediğini zahir kılan , zatını büyüklüğü , azameti , yüceliği ile dünyada yarattıklarına gizleyip bir imtihan kılan , zatını büyüklük perdesiyle örten , her yarattığında varlığına delil koyan , herşeyden daha zahir olan Allah yüceler yücesidir .
Hadisi şerifte:
"Hz . Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:
"Gümüşten iki cennet vardır . Kapları ve içinde bulunan diğer şeyleri de gümüştendir . Altından iki cennet vardır , kapları ve içlerinde bulunan diğer eşyaları da hep altındandır . Adn cennetinde , cennetliklerle Rablerini görmeleri arasında Allah'ın veçhindeki rıdau'l-kibriyadan (büyüklük perdesinden) başka bir şey yoktur . " Buhari , Kaynak kütübi sitte:5064) .