Allah Reşiddir .

Ayeti kerimede:

                      "İman eden adam dedi ki: "Ey kavmim! Siz bana uyun ki size doğru yolu göstereyim . " (Mümin: 38) .

Bütün işleri ezelî takdirine uygun bir nizam ve hikmet üzere sonuna ulaştıran Allahtır .

Her iş O'nun dilemesi ile meydana gelir .  Hükmünde hata yapması ,  tedbirinde yanılması düşünülemez .  Hükmünde hikmet sahibidir .  İnsanları istikamete ,  iyiye ve güzele sevkeder .  Her varlığı yaradılış gayesine uygun olarak hedefine ulaştırır .

Kaza ve kadere inanmak demek ,  hayır ve şer ,  iyi ve kötü ,  acı ve tatlı ,  fayda ve zarar ,  kazanç ve ziyanların hepsinin; Allah-u Teâlâ'nın takdiri ile ,  tertibiyle ,  dilemesi ve yaratması ile meydana geldiğine inanmak demektir .

 

Bir Âyet-i kerime'de:

 

"Biz her şeyi bir kader ile yarattık . " buyuruluyor .  (Kamer: 49) .

 

Diğer bir Âyet-i kerime'de ise şöyle buyuruluyor:

 

"O Rabb ki yaratıp düzene koymuştur .  Her şeyi takdir edip (plânlayıp) doğru yolu göstermiştir . " (A'lâ: 2-3)

 

Kader ve takdir; bir şeyi belirli bir ölçüye göre yapmak ,  plânlamak ,  tayin etmek demektir .  Sınırlama ,  ölçü ,  miktar ,  emir ve hüküm mânâlarına da gelir .

 

İslâm dini'ne göre; Allah-u Teâlâ'nın ezelden ebede kadar yaratılmış ve yaratılacak şeylerin yerini ve zamanını ,  en ince teferruatına varıncaya kadar her şeyi ezelî ilmi ile bilip takdir etmesine kader denir .

 

Allah-u Teâlâ'nın ezelde irade ve takdir buyurduğu şeyleri ,  zamanı gelince Levh-i mahfuz'da yazıldığı şekilde meydana getirmesine de kaza denir .

 

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'lerinde şöyle buyurur:

 

"Yeryüzüne ve sizin başınıza gelen her hangi bir musibet yoktur ki ,  biz onu yaratmadan evvel ,  bir Kitap'ta yazılmış olmasın .  Şüphesiz ki bu Allah'a göre kolaydır .

 

Bu ,  elinizden çıkana üzülmemeniz ve Allah'ın size verdikleri ile sevinip şımarmamanız içindir . " (Hadid: 22-23).

 

OImuş  , olacak , geçmiş , gelecek herşeyi ilmiyle bilen , kuşatan , takdir edip düzene koyan , yöneten Allahu Tealadır . Akılların ötesindedir . Allahın işlerini yine en iyi zatı bilir .

Ayeti kerimelerde:

Onlar acaba buluttan gölgeler içinde Allah’ın ve meleklerin kendilerine gelmesini mi bekliyorlar? Halbuki iş bitirilmiştir .  Bütün işler Allah’a döner . (Bakara:210) .

 

Ancak Rabbinin rahmetine nâil olanlar müstesnâdır .  (Onlar bu ihtilâfın dışında kalmışlardır) .  Esasen onları bunun için (rahmet etmek için) yaratmıştır .  Rabbinin: “Andolsun ki ben cehennemi cinlerle ve insanlarla dolduracağım!” sözü tamamen yerine gelmiştir .  (Hud:119) .

 Sizin de hesabınızı ele alacağız ,  ey insan ve cin! (Rahman:31) .

Kâfirler: "Kıyamet saati bize gelmez . " dediler .  De ki: "Hayır! Gaybı bilen Rabbime andolsun ki ,  o mutlaka size gelecektir .  Göklerde ve yerde zerre kadar bir şey bile O'ndan gizli kalmaz .  Bundan daha küçüğü de daha büyüğü de ,  şüphesiz ki apaçık bir kitapta (Levh-i mahfuz'da)dır . "(Sebe:3) .

 

Yaratması , yaşatması , öldürmesi , diriltmesi , rızıklandırması , koruması , affetmesi veya cezalandırması Allahın işlerindendir . Dünya imtihan olup  , nice başımıza gelen olaylarda imtihandır .

 

Ayeti kerimede:

Sana gelen her iyilik Allah’tandır ,  bütün kötülükler de kendi nefsindendir . (Nisa:79) .

Allah dileseydi hepinizi bir tek ümmet yapardı .  Fakat O ,  dilediğini sapıklıkta bırakır ,  dilediğine de hidayet verir .  İşlediklerinizden andolsun ki sorumlu tutulacaksınız . (Nahl:93) .

Başınıza gelen her hangi bir musibet ,  kendi ellerinizle işledikleriniz yüzündendir .  O yine de çoğunu affeder . (Şura:30) .

Biz sizi pek yakında gelecek bir azap ile uyardık .  Kişi o gün kendi elleriyle işlediklerine bakar .  O gün kâfir: "Ah ne olurdu ,  ben toprak olaydım!" der . ( Nebe:40) .

Allahu Teala dilediği zalimliğe  , dilediği günahada engel olabilir eğer kulunu korumayı dilerse . Fakat nefsiyle başbaşa bıraktığı zamanlarda vardır ki kulunu dener .

Dünyanın bu hali ise Allahın emir ve yasaklarının uygulanmamasıdır . Adaletli olmak , iyi olmak , kötülüklerden kaçınmak , iyi ve güzel ne varsa , hayır olarak ne varsa onları işlemek , kötü olan ne varsa kaçınmak , güç yetiyorsa engellemek hep Allahın emirlerindendir .

Allahu Teala nice zalimleri yeryüzünden silerek zaten insanlara büyük yardımlarda bulunmuştur . Peygamberlerinin elleriylede kafir kavimleri helak etmiş , dilediği azabıylada onları yeryüzünden silmiştir .

Ayeti kerimede:

İnsanların elleriyle işlediklerinden dolayı karada ve denizde fesat başgösterdi .  Allah işlediklerinden bir kısmını onlara tattırıyor ki ,  belki dönerler . (Rum:41) .

Zalim hükümdarları , firavunları Allah bir bir yok etmiş , mümin kullarınada yeryüzüne varisler kılmıştır . Herşeye müdahale etse elbetteki imtihan olmaz .

İşleyebildiğimiz bir zerre hayır varsa Allahın rahmetinin eseridir . Bir zerre günahımız , kötülüğümüz varsa kendi nefsimizdendir .

 

Ayeti kerimede:

De ki: “Yeryüzünde gezip dolaşın da ,  daha önce geçenlerin âkıbetinin nasıl olduğunu görün .  Çünkü onların çoğu müşrik idi . ” (Neml:69).

Bu azgın , zalim , günahkar , bozguncu , fitne ve fesatçı kavimleri helak etmeseydi gerçektende yeryüzünde yaşanabilirmiydi .

Allah dinini peygamberleriyle , kitaplarıyla , mucizeleriyle desteklemiştir .

İnananlara büyük mükafat vaat etmiştir . Allah vaadinden asla dönmez . İnkar edenlere ise büyük azap vaat etmiştir . Allah vaadinden asla dönmez .

Allah herşeye herşeyden yakın olup zerre zülüm etmez , zerre haksızlık etmez . Adaleti ise sonsuz olup onun adaleti gibi adalet yoktur . Kulları ise hem Allahın işlerini , takdirlerin , adaletini kavrayamaz , anlıyamaz . Beşer aklın ötesinde olup Allah ise herşeyi kuşatandır .

 

Kul kulluğunu yapacak , herşeyi Rabbinden bilecek . Zarara uğrarsa nefsini şuçlayacak , hayırı ise Allahtan olduğunu bilecek .

Ayeti kerimede:

O hanginizin daha güzel amel işleyeceğinizi imtihan etmek için ölümü ve hayatı yaratandır .  O Azîz'dir ,  çok bağışlayıcıdır . (Mülk:2) .

Allahın yardımı olmadan bir iş tamamlanamaz . Başarıyada ulaşamaz . Allah takdir edicek ki o iş gerçekleşsin .

Ayeti kerimede:

Gaybın anahtarları Allah’ın katındadır ,  onları O’ndan başkası bilemez .  Karada ve denizde olanı da O bilir .  O’nun ilmi dışında bir yaprak dahi düşmez .  Yerin karanlıkları içindeki tek bir tane ,  yaş ve kuru her şey apaçık bir kitapta (Levh-i mahfuz’da) yazılmıştır . (Enam:59) .

İnsanların kendi elleyle işlediği zülümlerden , zararlardan , kötülüklerden Allahu Telayı sorumlu tutmak ancak en yüksek cahilliktir . Oysa Allah kullarının hepsine iyiliği emretmiştir .

İnsan bir nefesini geri alıp vermeye bile güç yediremez . Allah yaşatır , korur . Tüm rızıkta ondandır .

Ayeti kerimede:

İnsanı nutfeden (bir damla kerih sudan) yaratmıştır .  Böyle iken o nasıl oluyor da apaçık bir hasım kesiliyor? (Nahl:7) .

Allahın emir ve yasaklarına uymamak , günahlardan tevbe ve istiğfar etmemek , nankörde ve isyanda diretmek ancak kendilerine zarar verir . Çünkü Allah alemlerden müstağnidir . Kullarına zülüm edici değildir . Bizde ne varsa hepsi Allahın olup hiçbir şeye sahip değiliz . Kabirde daha iyi anlaşılacaktır .

Hadisi şerifte:

Yine  Hz .   Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: "Aleyhissalatu vesselam'a: "Ey Allah'ın Resûlü dedik ,  senin yanında iken kalplerimiz maneviyatta rikkate gelip inceliyor ,  dünyaya karşı alakamız kesiliyor ve ahireti sanki görmüş gibi oluyoruz .  Yanınızdan ayrılınca ailemizle ünsiyet edip çocuklarımızı kokladık mı ,  önceki halimizi inkar ediyoruz ,  bunun sebebi nedir?"

Aleyhissalatu vesselam şu cevabı verdi:

"Eğer siz ,  ayrıldıktan sonra da yanımdaki halinizi devam ettirseydiniz ,  melekler ,  sizi evlerinizde ziyaret eder ,  yollarda sizinle müsafahada bulunurdu .  Eğer siz hiç günah işlemeseydiniz ,  Allah sizi toptan yok eder ,  günah işleyip istiğfar edecek yeni bir mahlûk yaratır ve onları mağfiret ederdi . "   ( Tirmizi ,  5534) .

Günah , kusur , hata ettiğimizde Rabbimize yönelmeli , af ve bağışlanma dilemeli , tevbe ve istiğfar etmeliyiz . Ne günahlardan bağışlanacağına emin bir halde , nede günahlarımız bağışlanmayacak gibi ümitsiz bir halde olmamalıyız . Bunun orta halinde  olmayız .

Allah kullarını çok iyi biliyordu , elbette günah işleyeceklerinide biliyordu . Kulunu kulundan daha iyi bilendir . Bunun için tevbe ve istiğfara devam edilmeli , büyük günahlardan uzak durup  , Allaha sığınılmalıdır .

Dünyaya günahlara dalmak  , tevbe ve istiğfara gerek duymamak zaten helak olmaktır .

Ayeti kerimede:

Geceyi ve gündüzü ,  güneşi ve ay’ı yaratan O’dur .  Her biri bir yörüngede yüzüp gitmektedir .  Resulüm! Biz senden önce hiçbir beşere ebedîlik vermedik .  Şimdi sen ölürsen ,  sanki onlar ebedî mi kalacaklar?Her insan ölümü tadacaktır .  Sizi bir imtihan olarak hayır ile de şer ile de deniyoruz .  Sonra bize döndürüleceksiniz . (Enbiya:35) .   

Ölüm red edilemeyen gerçektir . Öldükten sonra ise ahirete hayatına geçiş yapılır .

Bunların hepsi Allahın kaderidir .

Kaza ise değişebilir .

Hadisi şerifte:

"İbnu Ömer  ( radıyallahu anhüma )  anlatıyor: "Resûlullah  ( aleyhissalatu vesselam )  buyurdular ki: "Kime dua kapısı açılmış ise ona rahmet kapıları açılmış demektir .  Allah'a taleb edilen  ( dünyevi şeylerden )  Allah'ın en çok sevdiği afiyettir .  Dua ,  inen ve henüz inmeyen her çeşit  ( musibet )  için faydalıdır .  Kazayı sadece dua geri çevirir .  Öyle ise sizlere dua etmek gerekir .  "  ( Tirmizi , 1732) .

 

Allahu Tealanın iptilaların , musibetlerine , imtihanlarına sabır ve rıza gösterenler  , Allahın mükafatıyla mükafatlandırılırlar .

Hadisi şerifte:

İbn-i Abbas -radiyallahu anh- Hazretleri'nden bir rivayette Cenâb-ı Fahr-i Kâinat -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz şöyle buyuruyorlar:

 

"Hazret-i Allah Şaban ayının yarısı gecesinde ,  olacak şeylerin hükümlerini verir .  Kadir gecesinde ise onları vazifeli meleklere teslim eder . "

 

Kur'an-ı kerim de bu gecede Levh-i mahfuz'dan topluca dünya semâsına nazil olmuş ,  Kadir gecesinde ise âyet âyet yeryüzüne indirilmeye başlamıştır .

Ayeti kerimede:

Doğrusu Rabbinin katında bir gün ,  sizin saydıklarınızdan bin yıl gibidir . (Hac:47) .

Herşey zatının kontörlünde , yönetiminde , hüküm ve emrinde olan Allah alemlerden gani , hamde ve övgüye layık  , sonsuz yüceliktedir .

Emir oldan ibaret olup older oda olur . Her zerre , daha küçüğü ve daha büyüğü onun emrine boyun eğer . Dünyada insana hayır ve şer şeçim ruhsatı verilmiştir . Dünya hayatı bittiğinde hükümsüzlüğünü oda görücektir . Tek ilah , hükümdar , hakimlerin hakimi , hüküm edenlerin hükmedeni , melik , Mevla Allahtır . Herşey onundur , Herşey ondandır .

Hayat verirse hayattasın , vermezse vefattasın . Ruhları diriltecek olan Allahtır.

Ayeti kerimede:

Bir ölü iken kendisini dirilttiğimiz, ona insanlar arasında yürüyebileceği bir nur verdiğimiz kimse, karanlıklar içinde kalıp ondan hiç çıkamayan kimse gibi olur mu hiç? Kâfirlere yaptıkları böylece süslü gösterilmiştir.         . Böylece biz her memleketin ileri gelenlerini (kodamanlarını veya idarecilerini) en büyük günahkârlar yaptık ki, orada hileler çevirsinler. Halbuki onlar aslında yalnız kendilerini aldatıp hile yaparlar, amma farkında olmazlar. (Enam:122,123).

 

 De ki: “Allah bizim için ne yazmış, ne takdir etmiş ise, ancak bize o ulaşır. O bizim sahibimizdir. Müminler yalnız Allah’a güvenip bağlansınlar.” (Tevbe:51).