ISLAMIKONULAR
  • ANASAYFA-AÇIKLAMA
  • KURANI KERİMDE TÜM ESMAÜL HÜSNALAR
    • ALLAH
    • Allahü Veli
    • Allahü Haliku külli şey'iv
    • AFÜVVEN GAFUR
    • AFÜVVEN KADİR
    • Ahir
    • ALİMÜL HAKİM
    • ALİMÜM BİZATİSSUDUR
    • ALİMÜN HALİM
    • ALİMEN HABİR
    • Allamül Guyub
    • Alimün Kadir
    • Alimul Gaybi
    • Aliyyül Azim
    • Aliyyen Kebir
    • Aliyyün Hakim
    • Azizül Hakim
    • Azizün Züntikam
    • Azizil Alim
    • Azizil Hamid
    • Azizür Rahıym
    • Azizün Gafur
    • Azizil Vehhab
    • Azizül Gaffar
    • Azizim Müktedir
    • Bari
    • Bedius semavati vel ard
    • Berrur Rahıym
    • Besir
    • Camiun Nas
    • Camiul münafikıyne vel kafirıne
    • Cemıa hüves semiul alim
    • Cebbar
    • Ehad
    • Evvel
    • Fadl
    • Fadlil Azim
    • Fadlin alen nasi
    • Fadlin alel alemın
    • kul innel Fadle bi yedillah
    • Fadlin alel mü'minın
    • Fadlih innellahe kane bi külli şey'in alima
    • Fadlüllahi yütıhi mey yeşa
    • Fadlül kebir
    • Fatıris semavati vel erdı
    • Fettahul alim
    • Gaffar
    • Gafiriz Zenbi
    • Gafurur rahıym
    • Gafurun Halim
    • Gafurun Şekur
    • Gafurül Vedud
    • Gani
    • Ganiyyün Halim
    • Gafuru zür rahmeh
    • Ganiyyün Hamid
    • Ganiyyün anil alemın
    • Ganiyyü zür rahmeh
    • Ganiyyün Kerim
    • Gaybes semavati ard
    • Ganiyyü ve entümül fükara
    • Hadiyev ve nesira
    • Habir
    • Habiran Besira
    • Hafiz
    • Hafid
    • Hakim
    • Hakimül Habir
    • Hakimül Alim
    • Hakimin Hamid
    • Hakkul Mübin
    • Halak
    • Halaknes semavati vel erd
    • Halimen Gafura
    • Hamid
    • Hamidüm Mecid
    • Hasib
    • Hayrul Makirın
    • Hayrul Fasılın
    • Hayrır Razikıyn
    • Hayrum Nasırın
    • Hayrul Hakimın
    • Hayrul Fatih
    • Hayrul Gafir
    • Hayrul Münzilın
    • Hayrun Hafizav
    • Hayruv ve ebka
    • Hayrul varisın
    • Hayrur Rahımın
    • Hayy
    • Hayyül Kayyüm
    • İlahüv vahid
    • İlahüv
    • İlahin Nas
    • la ilahe illa hu
    • Kadir
    • Kahir
    • Karib
    • Karibüm minel muhsinın
    • Karibüm mücıb
    • Kaviyyün şedidül ikab
    • Kaviyyün aziz
    • Kebirul Müteal
    • Ulüvven Kebir
    • Kuddüs
    • Kul Fadle Bi Yedillah
    • Latif
    • Latifül Habir
    • Lillah mırasüs semavati vel ard
    • Maliki yevmid din
    • Malikel Mülk
    • Melikül Hakk
    • Melikim Müktedir
    • Melikil Kuddüs
    • Melikin Nas
    • Mevla
    • Mevlahümül Hakk
    • Muhyil Mevta
    • Müheymin
    • Mübdi
    • Müid
    • Mühit
    • Müktedir
    • Mülküs semavati vel ard
    • Mülkehu mey yeşa
    • Mülkü yevme
    • Müsavvir
    • Mütekebbir
    • Nasrallahi Karib
    • Nimel Vekil
    • Nimel Nesir
    • Nimel Müccıbun
    • Nimel Mahidun
    • Nimel Kadir
    • Nimel Mevla
    • Nurus semavati vel ard
    • Rabb
    • Rabbil Alemin
    • Rabbiyellezı yuhyı ve yümıtü
    • Rabbena ve ileykel masıyr
    • Rabbı külle şey'in ılma
    • Rabbeke Hakimün alim
    • Rabbik la ilahe illa hu
    • Rabbükel GANİYyü zür rahmeh
    • Rabbükel GAFURu zür rahmeh
    • Rabbükel'ekram
    • Rabbeke GaFURur rahıym
    • Rabbeke seriul ikab
    • Rabbükümül Hakk
    • Rabbekümüllahüllezı halekas semavati vel erd
    • Rabbiküm Azim
    • Rabbül Arşil Azim
    • Rabbı ala külli şey' in Hafiyz
    • Rabbı Karibüm mücıb
    • Rabbeke hüvel kaviyyül aziz
    • Rabbeke hüvel hallakul alim
    • Rabbeke le hüvel azizür rahıym
    • rabbı bi ma ta'melune mühıyt
    • Rabbeke fe'alül lima yürıd
    • Rabbeke Alimün hakim
    • Rabbı latifül
    • Rabbüs semavati vel erd
    • Rabbihim ila sıratıl azizil hamid
    • Rabbı le semiud
    • Rabbi ya'lemül kavle fis semai vel erd
    • Rabbüküm zu rahmetiv
    • Rabbike vekil
    • Rafi
    • Rahman
    • Rahmanurrahıymu
    • Rahıymüv Vedud
    • Rahıymül Gafur
    • Rakıyba
    • Raufüm bil ıbad
    • Raufür Rahıym
    • Razzak
    • Samed
    • Selam
    • Semiul Alim
    • Semiud Düa
    • Semiam basıyra
    • Semiun karib
    • Subhaneke
    • Subhaneh hüvel GANİYy
    • Subhanehu ve Teala
    • Subhanehu amma yüşrikun
    • Subhanellahi rabbil arşi amma yasıfun
    • Subhanellahi rabbil alemın
    • Subhanellezı halekal
    • Subhane Rabbike rabbil izzeti
    • Subhaneh hüvellahül vahidül kahhar
    • Şakirun aliym
    • Şekurin haliymun
    • Şedidül azab
    • Şedidül ikab
    • Şedidül Mihal
    • Ahzehu elimün şedid
    • Azabı le Şedid
    • Azabıün elım
    • Azabellahi şedid
    • Şehadetil Kebirul müteal
    • Şehadeti fe teala amma yüşrikun
    • Şehadetil aziyzür rahıym
    • Şehadetil'aziyzulhakiymu
    • Şehadeti huverrahmanurrahıymu
    • Teala
    • Tebareke
    • Tebarekelleziy biyedihilmülku
    • Tebarakellahü ahsenül halikıyn
    • Tebarakellahü rabbül alemın
    • Tebarakellezı Ceale
    • Tebarakellezı lehu mülküs semavati vel erdı
    • Tebarakesmu rabbike zil celali vel ikram
    • Tevvab
    • Tevvabür rahıym
    • Tevvabün Hakim
    • Vahid
    • Vahidetiv ve ceale
    • Vasian Hakim
    • Vasi
    • Vahidül Kahhar
    • Vasiun Alim
    • Vehhab
    • Vekil
    • Veliyyüllezıne amenu
    • Veliyyül mü'minın
    • Veliyyül Hamid
    • Veliyyül müttekıyn
    • Zit Tavl
    • Zül Fadlil azim
    • Zül Arşil Mecid
    • Zü fadlin alel alemın
    • Zul Celali vel'ikrami.
  • ANDROİD TELEFON-TABLET..(APK) İSLAMİ UYGULAMALAR
    • ANDROİD İSLAMİ UYGULAMALAR
    • KURANI KERİM MEALİ 1.05.APK
    • KURANI KERİM TEFSİRİ 1.02.APK
    • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNALAR 1.02.APK
    • İSLÂM İLMİHALİ 1.02.APK
    • NAMAZ HAKKINDA HERŞEY 1.02.APK
    • HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm 1.05.apk
    • PEYGAMBERİMİZ(S.A.V) DUALARI 123 DUA 1.03.APK
    • KÜTÜBİ SİTTE KONULARA GÖRE HADİSLER 1.03.APK
    • ESMAÜL HÜSNA HAKKINDA HERŞEY 1.02.APK
    • YÜCE ALLAHIN İSMİ ŞERİFLERİ HAKINDA BAZI BİLGİLER 1.01.APK
    • İLÂHÎ GÖRÜŞ BİRLİĞİNE DAVET 1.01
    • MAFİRETNAME-İBRAHİM HAKKI HAZRETLERİ 1.01
    • MEKTUBAT 1.01
    • MUHTEREM ÖMER ÖNGÜT -KUDDİSE SIRRUH- EFENDİ HAZRETLERİ'NİN HAYAT-I SAADETLERİNDEN İNCİLER 1.01
    • PEYGAMBER EFENDİMİZİN (S.A.V) SÜNNETLERİ 1.02
    • SİLSİLEİ SÂDÂT 33-ŞEYH MUHAMMED ES’AD ERBİLÎ (KUDDİSE SIRRUH) 1.01
    • SÖZLER ve NOTLAR 1.01
    • TASAVVUF'UN ASLI HAKİKAT VE MARİFETULLAH İNCİLERİ 1.01
    • TESETTÜR,ÖRTÜNME,KAPANMA HAKKINDA HERŞEY 1.01
    • TÜM DUALAR 1.01
    • ANDROİD TELEFON UYGULAMASI OLARAK SİTEMİZİ İNDİR
    • Salavatı Şerifeler 1.02
    • Kalpteniman 1.02
  • KURANI KERİM HATİM 2
    • KURANI KERİM HATİM 2
    • ABDULBASID ABDUSSAMED HATIM
    • Abdulbasit Abdussamed Murettel Hatim
    • AbdulBari ath Thubaity
    • Abdullah Basfar
    • Abdur Rashid Sufi
    • Adel Rayan
    • Ahmed Naina Hatim
    • Ahmet El Acemi
    • Bünyamin Topçuoğlu Hatim
    • Dawood Hamza
    • Ebubekir Şatıri
    • Fares Abbad
    • HATIM - MUSTAFA ISMAIL
    • Idriss Abkar
    • ilhan tok Komple Hatim
    • İshak Danış Hatim
    • ismail bicer hatim mp3
    • Kabe imami Saud Al-Shuraim
    • Karim Mansouri Kuran Hatim
    • KL-Hatim-Farid
    • Mahir el-Muaykli
    • Mahmud Halil el-Husari
    • Mishary Rashid Alafasy
    • Muhammad Al-Luhaidan
    • Muhammad Jibreel
    • Muhammed Sıddık el-Minşevi
    • Mustafa_Al-Lahuni Hatim
    • Nasser Al-Qatami
    • Omar Al Kazabri
    • Osman Şahin Hatim Dinle
    • Saad al-Ghamdi
    • Saber Abdul Hakam
    • Salah Al Hashem
    • Suud el-Şureym
    • Tawfeeq As Sayegh
    • Wadi Hamad Al-Yamani
    • Yassen Al Jazairi
    • Yasser Al-Dosari
    • Youssef Achewaie Hatim Seti
    • Abdur Rashid Sufi HATİM
    • ADEL KABANİ HATİM
    • DAVUT KAYA HATİM
    • HAMİD SİNAN HATİM
    • HASAN HÜSEYİN HATİM CÜZ CÜZ
    • Hayri Küçükkdeniz & Saad Al Ghamidi HATİM
    • İbrahim Eş Şureym HATİM
    • İSMAİL BİÇER CÜZ CÜZ HATİM
    • KANİ KARACA CÜZ CÜZ HATİM
    • Madinah Taraweeh 1427 Hatim
    • Nabil El Rifai HATİM
    • KURANI KERİM MEALİ DİNLE HATİM
    • MEHMET EMİN AY HATİM
    • ZakiDaghistani HATİM
  • KURAN-HADİS-SÜNNET-DUA DİNLE
  • VATANIMIZA VE MİLLETİMİZE BÜYÜK GEÇMİŞ OLSUN!
  • KURANDA RABBİMİZ ALLAH CELLE CELALÜHÜ
  • KURANI KERİM ARAPÇA
  • HATİM MP3 İNDİR
    • CÜZ CÜZ HATİM >
      • Mehmet Emin Ay
      • İlhan Tok
      • Abdülkadir Şehitoğlu
    • SÜRE SÜRE HATİM >
      • Abdulbasit Abdussamed
      • Abdul Rahman Al-Sudais
      • Abdurrahman Bukhaatir
      • Abubakr Al Shatri
      • Aziz Alili
      • Hamid Sinan
      • Mahir Al Maegali
      • Medine Mescidi İmamlari
      • Abdullah Basfar
      • Ahmed Ajmi
      • Madinah-Taraweeh-1427-Hatim
  • KURAN SÜRE SÜRE TÜRKÇE MEAL DİNLE
  • KUR'AN-I KERİM TÜRKÇE MEÂL-İ ÂLİSİ 3D-EKİTAP
  • KUR'AN-I KERİM TÜRKÇE MEÂL-İ ÂLİSİ (PDF)
  • KURANI KERİM MEALİ
    • AÇIKLAMA
    • KURANI KERİM TEFSİRİ
    • 1.FATİHA SURESİ 7 Ayet
    • 2.BAKARA SURESİ 286 ayet
    • 3.AL-İ İMRÂN SÛRESİ 200 Ayet
    • 4.NİSA SURESİ 176 Ayet
    • 5.MAİDE SURESİ 120 Ayet
    • 6.EN'AM SURESİ 165 Ayet
    • 7.A'RAF SURESİ 206 Ayet
    • 8.ENFAL SURESİ 75 Ayet
    • 9.TEVBE SURESİ 129 Ayet
    • 10.YUNUS SURESİ 109 Ayet
    • 11.HUD SURESİ 123 Ayet
    • 12.YUSUF SURESİ 111 Ayet
    • 13. RA'D SURESİ 43 Ayet
    • 14.İBRAHİM SURESİ 52 Ayet
    • 15.HİCR SURESİ 99 Ayet
    • 16.NAHL SURESİ 128 Ayet
    • 17.İSRA SURESİ 111 Ayet
    • 18.KEHF SURESİ 110 Ayet
    • 19.MERYEM SURESİ 98 Ayet
    • 20.TA-HA SURESİ 135 Ayet
    • 21.ENBİYA SURESİ 112 Ayet
    • 22.HAC SURESİ 78 Ayet
    • 23.MÜ'MİNUN SURESİ 118 ayet
    • 24.NUR SURESİ 64 Ayet
    • 25.FURKAN SURESİ 77 Ayet
    • 26.ŞU'ARA SURESİ 224 ayet
    • 27.NEML SURESİ 93 Ayet
    • 28.KASAS SURESİ 88 Ayet
    • 29.ANKEBUT SÛRESİ 69 Ayet
    • 30.RUM SURESİ 60 Ayettir
    • 31.LOKMAN SURESİ 34 Ayet
    • 32.SECDE SURESİ 30 Ayet
    • 33.AHZAB SURESİ 73 Ayet
    • 34.SEBE' SURESİ 54 Ayet
    • 35.FATIR SURESİ 45 Ayet
    • 36.YASÎN SURESİ 83 Ayet
    • 37.SAFFAT SURESİ 182 Ayet
    • 38.SAD SURESİ 88 Ayet
    • 39.ZÜMER SURESİ 75 Ayet
    • 40.MÜ'MİN SURESİ 85 Ayet
    • 41.FUSSİLET SURESİ 54 Ayet
    • 42.ŞURA SURESİ 53 Ayet
    • 43.ZUHRUF SURESİ 89 Ayet
    • 44.DUHAN SURESİ 59 Ayet
    • 45.CASİYE SÛRESİ 37 Ayet
    • 46.AHKAF SURESİ 35 Ayet
    • 47.MUHAMMED SURESİ 38 Ayet
    • 48.FETİH SURESİ 29 Ayet
    • 49.HUCURAT SURESİ 18 Ayet
    • 50.KAF SURESİ 45 Ayet
    • 51.ZARİYAT SURESİ 60 Ayet
    • 52.TUR SURESİ 49 Ayet
    • 53.NECM SURESİ 62 Ayet
    • 54.KAMER SURESİ 55 Ayet
    • 55.RAHMAN SURESİ 78 Ayet
    • 56.VAKI'A SURESİ 96 Ayet
    • 57.HADÎD SURESİ 29 Ayet
    • 58.MÜCADELE SURESİ 22 Ayet
    • 59.HAŞR SURESİ 24 Ayet
    • 60.MÜMTEHİNE SURESİ 13 Ayet
    • 61.SAFF SURESİ 14 Ayet
    • 62.CUM'A SURESİ 11 Ayet
    • 63.MÜNAFİKUN SURESİ 11 Ayet
    • 64.TEĞABUN SURESİ 18 Ayet
    • 65.TALAK SURESİ 12 Ayet
    • 66.TAHRIM SURESİ 12 Ayet
    • 67.MÜLK SURESİ 30 Ayet
    • 68.KALEM SURESİ 52 Ayet
    • 69.HAKKA SURESİ 52 Ayet
    • 70.ME'ARİC SURESİ 44 Ayet
    • 71.NUH SURESİ 28 Ayet
    • 72.CİN SURESİ 28 Ayet
    • 73.MÜZZEMMİL SURESİ 20 Ayet
    • 74.MÜDDESİR SURESİ 56 Ayet
    • 75.KIYAME SURESİ 40 Ayet
    • 76.İNSAN SURESİ 31 Ayet
    • 77.MÜRSELAT SURESİ 50 Ayet
    • 78.NEBE' SURESİ 40 Ayet
    • 79.NAZİ'AT SURESİ 46 Ayet
    • 80.ABESE SURESİ 42 Ayet
    • 81.TEKVIR SURESİ 29 Ayet
    • 82.İNFİTAR SURESİ 19 Ayet
    • 83.MUTAFFİFIN SURESİ 36 Ayet
    • 84.İNŞİKAK SURESİ 25 Ayet
    • 85.BURUC SURESİ 22 Ayet
    • 86.TARIK SURESİ 17 Ayet
    • 87.A'LA SURESİ 19 Ayet
    • 88.ĞAŞİYE SURESİ 26 Ayet
    • 89.FECR SURESİ 30 Ayet
    • 90.BELED SURESİ 20 Ayet
    • 91.ŞEMS SURESİ 15 Ayet
    • 92.LEYL SURESİ 21 Ayet
    • 93.DUHA SURESİ 11 Ayet
    • 94.İNŞİRAH SURESİ 8 Ayet
    • 95.TIN SURESİ 8 Ayet
    • 96.ALAK SURESİ 19 Ayet
    • 97.KADR SURESİ 5 Ayet
    • 98.BEYYİNE SURESİ 8 Ayet
    • 99.ZİLZAL SURESİ 8 Ayet
    • 100.ADİYAT SURESİ 11 Ayet
    • 101.KARİ'A SURESİ 11 Ayet
    • 102.TEKASÜR SURESİ 8 Ayet
    • 103.ASR SURESİ 3 Ayet
    • 104.HÜMEZE SURESİ 9 Ayet
    • 105.FIL SURESİ 5 Ayet
    • 106.KUREYŞ SURESİ 4 Ayet
    • 107.MA'UN SURESİ 7 Ayet
    • 108.KEVSER SURESİ 3 Ayet
    • 109.KAFİRÛN SURESİ 6 Ayet
    • 110.NASR SURESİ 3 Ayet
    • 111.TEBBET SURESİ 5 Ayet
    • 112.İHLAS SURESİ 4 Ayet
    • 113.FELAK SURESİ 5 Ayet
    • 114.NAS SURESİ 6 Ayet
  • KURANDA "..."KELİMESİ GEÇEN AYETLER
    • Açıklama
    • Ahiret
    • Abdest
    • Adalet
    • Ahlak
    • Arkadaş
    • Başarı
    • Birlik
    • Barış
    • Bozguncu
    • Bilgi
    • Cihad
    • Cehennem
    • Cennet
    • Düşman
    • Dost
    • Dabbe
    • Dert
    • Dünya
    • Doğru
    • Erkek
    • Farz
    • Gülme
    • Güven
    • Hayvan
    • Hâin
    • Hac
    • Huzur
    • Hadise
    • Hayır
    • Hayat
    • İyilik
    • İlim
    • İblis
    • İman
    • İnsan
    • İslâm
    • Kurban
    • Nur
    • Kuran
    • Kısas
    • Kabir
    • Kıyamet
    • Kadın
    • Menfaat
    • Mutlu
    • Melek
    • Merhamet
    • Nefs
    • Nefs
    • Peygamber
    • Rahman
    • Ruh
    • Rahmet
    • Sihir
    • Sıkıntı
    • Sorumluluk
    • Sadaka
    • Sevgi
    • Şefkat
    • şeytan
    • Oruç
    • Ölüm
    • Yemek
    • Zalim
    • Zulüm
    • Zarar
    • Zekat
    • Zikir
  • KURANI KERİM TEFSİRİ
    • Kur'an-ı Kerim Tefsiri 3D E-Kitap
    • ALÂK SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • ASR SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • ÂDİYÂT SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • A'LÂ SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • ABESE SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • BEYYİNE SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • BÜRÛC SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • BELED SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • CİN SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • CUM’A SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • DUHÂ SÛRE-İ ŞERİF'İ
    • FİL SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • FECR SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • ĞÂŞİYE SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • HADÎD SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • HAKKÂ SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • HAŞR SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • HÜMEZE SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • İNSAN SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • İNŞİRÂH SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • İHLÂS SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • İNFİTÂR SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • İNŞİKÂK SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • KADİR SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • KÂRİA SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • KALEM SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • KÂFİRÛN SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • KUREYŞ SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • KEVSER SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • KIYÂME SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • LEYL SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • MEARİC SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • MÂÛN SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • MUTAFFİFİN SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • MÜCÂDELE SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • MÜDDESİR SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • MÜMTEHİNE SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • MÜNÂFİKÛN SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • MÜRSELÂT SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • MÜZEMMİL SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • NÂZİÂT SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • NASR SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • NEBE SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • NÛH SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • SAFF SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • ŞEMS SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • TALÂK SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • TÂRIK SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • TAHRÎM SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • TEBBET SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • TEKÂSÜR SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • TEKVÎR SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • TEĞÂBÛN SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • TÎN SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
    • VÂKIA SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ
    • YÂSİN SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ VE ESRARI
    • ZİLZÂL SÛRE-İ ŞERİF'İNİN TEFSİRİ
  • KELİMELERE GÖRE HADİSLER
    • Genç Kelimesi Geçen Hadisler
    • Yaşam Kelimesi Geçen Hadisler
    • Namaz Kelimesi Geçen Hadisler
    • Düzen Kelimesi Geçen Hadisler
    • Birlik Kelimesi Geçen Hadisler
    • Yol Kelimesi Geçen Hadisler
    • Haram Kelimesi Geçen Hadisler
    • Helal Kelimesi Geçen Hadisler
    • Hesap Kelimesi Geçen Hadisler
    • Dua kelimesi Geçen Hadisler
    • Ahiret Kelimesi Geçen Hadisler
    • Oruç Kelimesi Geçen Hadisler
    • Farz Kelimesi Geçen Hadisler
    • Zekat Kelimesi Geçen Hadisler
    • Kıyamet Kelimesi Geçen Hadisler
    • Kabir Kelimesi Geçen Hadisler
    • Yemek Kelimesi Geçen Hadisler
    • Ölüm Kelimesi Geçen Hadisler
    • Sıkıntı Kelimesi Geçen Hadisler
    • Merhamet Kelimesi Geçen Hadisler
    • Ahlak Kelimesi Geçen Hadisler
    • Cömert Kelimesi Geçen Hadisler
    • Şefkat Kelimesi Geçen Hadisler
    • Menfaat Kelimesi Geçen Hadisler
    • İblis Kelimesi Geçen Hadisler
    • Rahmet Kelimesi Geçen Hadisler
    • Hac Kelimesi Geçen Hadisler
    • Nafile Kelimesi Geçen Hadisler
    • Bela Kelimesi Geçen Hadisler
    • Başarı Kelimesi Geçen Hadisler
    • Cihad Kelimesi Geçen Hadisler
    • İlim Kelimesi Geçen Hadisler
    • Güven Kelimesi Geçen Hadisler
    • Cesur Kelimesi Geçen Hadisler
    • Dabbe Kelimesi Geçen Hadisler
    • Kısas Kelimesi Geçen Hadisler
    • Dost Kelimesi Geçen Hadisler
    • Hain Kelimesi Geçen Hadisler
    • Düşman Kelimesi Geçen Hadisler
    • Dert Kelimesi Geçen Hadisler
    • Arkadaş Kelimesi Geçen Hadisler
    • Deccal Kelimesi Geçen Hadisler
    • Sorumluluk Kelimesi Geçen Hadisler
    • Zalim Kelimesi Geçen Hadisler
    • Zulüm Kelimesi Geçen Hadisler
    • Zarar Kelimesi Geçen Hadisler
    • Sihir Kelimesi Geçen Hadisler
    • Gülme Kelimesi Geçen Hadisler
    • Bilgi Kelimesi Geçen Hadisler
    • Hayvan Kelimesi Geçen Hadisler
    • Doğru Kelimesi Geçen Hadisler
    • Mutlu Kelimesi Geçen Hadisler
    • Sevgi Kelimesi Geçen Hadisler
    • Barış Kelimesi Geçen Hadisler
    • Adalet Kelimesi Geçen Hadisler
    • Sadaka Kelimesi Geçen Hadisler
    • Zikir Kelimesi Geçen Hadisler
    • Nur Kelimesi geçen hadisler
    • Nefs Kelimesi Geçen Hadisler
    • Doğru Kelimesi Geçen Hadisler
    • Hayır Kelimesi Geçen Hadisler
    • İyilik Kelimesi Geçen Hadisler
    • Huzur Kelimesi Geçen Hadisler
    • Cehennem Kelimesi Geçen Hadisler
    • Cennet Kelimesi Geçen Hadisler
    • Hadis Kelimesi Geçen Hadisler
    • Peygamber Kelimesi Geçen Hadisler
    • Kuran Kelimesi Geçen Hadisler
    • Hayat Kelimesi Geçen Hadisler
    • Ruh Kelimesi Geçen Hadisler
    • İnsan Kelimesi Geçen Hadisler
    • şeytan Kelimesi Geçen Hadisler
    • Melek Kelimesi Geçen Hadisler
    • Nefs Kelimesi Geçen Hadisler
    • Dünya Kelimesi Geçen Hadisler
    • Abdest Kelimesi Geçen Hadisler
    • Bayrak Kelimesi Geçen Hadisler
    • İslam Kelimesi Geçen Hadisler
    • Birlik Kelimesi Geçen Hadisler
    • Kadın Kelimesi Geçen Hadisler
    • Erkek Kelimesi Geçen Hadisler
    • İman Kelimesi Geçen Hadisler
    • Kurban kelimesi Geçen Hadisler
    • Bozgun Kelmesi Geçen Hadisler
  • HADİSLERLERLE SÜRELERİN FAZİLETİ
    • HADİSLER HAKKINDA AÇIKLAMA
    • 001. Fatiha Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 002. Bakara Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 003. Âl-i İmran Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 004. Nisa Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 005. Maide Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 006. En’âm Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 007. A’raf Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 008. Enfal Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 009. Tevbe Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 010. Yunus Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 011. Hud Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 012. Yusuf Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 014. İbrahim Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 015. Hicr Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 016. Nahl Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 017. İsra Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 018. Kehf Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 019. Meryem Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 022. Hac Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 023. Mü’minun Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 024. Nur Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 025. Furkan Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 026. Şuara Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 028. Kasas Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 029. Ankebut Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 030. Rum Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 031. Lokman Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 032. Secde Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 033. Ahzab Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 034. Sebe Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 035. Fatır Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 036. Yasin Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 037. Saffat Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 038. Sad Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 039. Zümer Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 040. Mü’min Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 041. Fussilet Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 042. Şura Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 044. Duhan Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 046. Ahkaf Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 047. Muhammed Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 048. Fetih Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 049. Hucurat Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 050. Kaf Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 051. Zâriyat Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 052. Tur Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 053. Necm Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 054. Kamer Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 055. Rahman Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 056. Vakıa Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 057. Hadid Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 058. Mücadele Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 059. Haşr Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 060. Mümtehine Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 061. Saf Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 062. Cum'a Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 063. Münafikun Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 064. Tegabün Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 065. Talak Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 066. Tahrim Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 067. Mülk Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 068. Kalem Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 072. Cin Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 073. Müzzemmil Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 074. Müddessir Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 75. Kıyamet Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 76. İnsan Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 79. Naziat Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 80. Abese Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 81. Tekvir Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 83. Mutaffifin Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 84. İnşikak Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 85. Büruc Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 89. Fecr Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 91. Şems Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 92. Leyl Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 93. Duha Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 96. Alak Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 107.Maun Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 108.Kevser Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 110.Nasr Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 111.Tebbet Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 112.İhlas Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 113.Felak Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • 114.Nas Süresi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
    • Ayetel Kürsi Fazileti-Kaynak Kütübi Sitte
  • KURANI KERİM 1-6236 Ayet
  • HADİSLER
    • 6 HADİS KİTABI İNDİR
    • HADİSLERLE SÜRELERİN FAZİLETİ
    • HADİSİ ŞERİFLERDE KISSALAR
    • KONULARA GÖRE HADİS >
      • HADİSLER HAKKINDA AÇIKLAMA
      • KAYNAKLAR
      • Allah Korkusuyla Ağlamak
      • Alçak Gönüllü Olma
      • Alım-Satım
      • kaplarla ilgili
      • Ecel
      • Abdest
      • Af ve Mağfiret
      • âlem
      • Allah'ın Sıfatları
      • Arazi
      • Ariyet
      • Arkadaş
      • Ashab-ı Kiram
      • Av Konusu
      • Azad
      • Bazı Amellerin Fazileti
      • Bazı Mekanların Fazileti
      • Bazı Peygamberlerin Faziletleri
      • Bazı Zamanların Fazileti
      • Bedir, Akabe
      • Bina
      • Borç
      • Cennet ve Cehennem
      • Cidal Mîra
      • Cihad
      • Cimrilik
      • Dava
      • Davet
      • Dil
      • Diyet
      • Dua
      • dünya
      • Ehl-i Beyt
      • Ensar
      • fakirler
      • Fakr
      • Fitne
      • Gasb
      • Gazveler
      • Gıybet
      • giyecek
      • Gusül Abdesti
      • günahları hatırlamak
      • Hac
      • Hastalık ve Musibetler
      • Haraç
      • Hased
      • Haya
      • hasta
      • Hayız
      • Hediye
      • Hırs
      • Hibe
      • Hicretler
      • Hidane
      • hikmet
      • Hilafet
      • Hudud
      • Hul
      • Hulk ( Huy )
      • içecekler
      • isim
      • iddet
      • iflas
      • ilim
      • İman ve İslam ın Fazileti
      • itikaf
      • itikaf,îlâ
      • itikaf, İhyau'l-mevat
      • İslam
      • iyilik
      • iyi sıfatlarıyla anma
      • Kader
      • Kadının Hakkı
      • Kadının Yolculuğu
      • Kanaat
      • kasâme
      • katil
      • kebair
      • kesb
      • kesimler
      • kısas
      • kıskançlık
      • kıssalar
      • kıyamet
      • kibir
      • Kitabu'z-Zikr
      • kocanın hanımı üzerindeki hakkı
      • korku
      • Kur'an
      • Kur'an ve Sünnet
      • Kur'an'ı Kerim'i Okuma
      • kurban
      • lanetleme
      • lian
      • libas
      • lukata(buluntular)
      • mahrem
      • medh
      • mehr
      • mescidler
      • mev'izeler
      • miras
      • misafirlik(ziyaret)
      • mizah ve şakalaşma
      • mudarebe
      • muhtelif cemaatler
      • muhtelif hadisler
      • musiki ve eğlence
      • muskalar
      • mutakebe
      • muzâra'a
      • müdebber
      • müsabaka
      • müsteşar
      • namaz
      • nasihat ve meşveret
      • nefis
      • nezir
      • nifak
      • nikah
      • niyet
      • oruç
      • oyun ve eğlence
      • öfke(gadab)
      • ölüm
      • ölümü hatırlamak
      • perhiz
      • rahmet(merhamet)
      • rehin
      • Resulullah'ın Ailesi
      • rıfk
      • riya
      • rüya
      • sabır
      • sadaka
      • sadaka ve nafaka
      • sahabe dışında
      • sehavet ve kerem
      • sıdk ve doğruluk
      • sıla-i rahm
      • sihir ve kehanet
      • sohbet
      • sual
      • Suf'a
      • şeytan
      • şiir
      • şirketler
      • taharet
      • talak
      • tefsir
      • temizlik
      • teşekkür
      • tevbe
      • tevekkül ve yakin
      • teyemmüm
      • tıp
      • uğursuzluk ve fal
      • umrâ ve rukba
      • uyuma ve uyanma adabı
      • uyumak
      • ümmü veled
      • ümmü zer' hadisi
      • vaad
      • vakıf
      • vasiyet
      • vefasızlık(gadr)
      • vekâlet
      • veled-i zina
      • vera' ve takva
      • yalan
      • yazı
      • yemin
      • yeryüzünde
      • yıldızlar
      • yiyecekler
      • yolculuk
      • zekat
      • zıhâr
      • zinet
      • zulüm
      • zühd
      • zühd-fakr
    • KÜTÜBİ SİTTE 7300 HADİS >
      • Kütübi Sitte Programı
      • KÜTÜBÜ SİTTE KAYNAKLI 7300 HADİS
      • Kütübü Sitte Ebook Html
      • Kütüb-i Sitte Hadis Programı 1.0
    • 40 Kudsi Hadis
    • KELİMELERE GÖRE HADİS >
      • Kelimelere Göre Hadis Blog
      • Tevbe Kelimesi Geçen 98 Hadis
      • Cennet İle İlgili 358 Hadis
      • Cehennem İle İlgili 202 Hadis
      • Dünya İle İlgili 222 Hadis
      • Nefs İle İlgili 143 Hadis
      • Oruç İle İlgili 182 Hadis
      • Farz İle İlgili 110 Hadis
      • Zekat İle İlgili 92 Hadis
      • Untitled
      • Kıyamet ile ilgili 342 Hadis
      • Bazı Amellerin Fazileti
      • Kabir ile İlgili 54 Hadis
      • Fitne ile İlgili 64 Hadis
      • Ceza ile İlgili 97 Hadis
      • Miraç İle İlgili 5 Hadis
      • İman İle İlgili 162 Hadis
      • Şeytan ile ilgili 175 Hadis
      • Melek ile ilgili 148 Hadis
      • Yemek ile ilgili 126 Hadis
      • Ölüm ile ilgili 136 Hadis
      • Yalan ile ilgili 127 Hadis
      • Hz Muhammed sallallahü aleyhi ve sellem ile İlgili 324 Hadis
      • Sıkıntı ile ilgili 45 Hadis
      • Şİfa ile ilgili 41 Hadis
      • Güç ile ilgili 44 Hadis
      • Sihir ile ilgili 20 Hadis
      • Abdest ile ilgili 286 Hadis
      • Sakal Kelimesi Geçen 31 Hadis
  • SAHİH-İ BUHARİ
    • TAKDİM
    • SUNARKEN
    • Giriş
    • Ahbar
    • Akika
    • Alım-Satım
    • Alış-Veriş
    • Av
    • Bed'ul Hak
    • Cenazeler
    • Cezalar
    • Cihad
    • Cizye
    • Cuma
    • Diyetler
    • Dua
    • Edep
    • Enbiya
    • Ensarın Menkıbeleri
    • Feraiz
    • Fıtır Sadakası
    • Fitne
    • Giyim-Kuşam
    • Hac
    • Hasta Ziyareti
    • Havaleler
    • Hibe
    • Hileler
    • Hükümler
    • Humus
    • Husumetler
    • İcare
    • İçecekler
    • İkrah
    • İlim
    • İman
    • İstikraz
    • İstitabe
    • İtikaf
    • İtisam
    • İzin
    • Kader
    • Kefaret
    • Köle Azadı
    • Kuran'ın Faziletleri
    • Lukata
    • Medinenin Fazileti
    • Megazi
    • Mekke ve Medine Mescidlerinde Namaz
    • Menkıbeler
    • Muhsar
    • Mukateb
    • Musaakat
    • Muzaraat
    • Nafakalar
    • Namaz >
      • Namaz
      • iki bayram
      • Namaz İçinde Amel
      • Namaz Vakitleri
      • Namazın Kısaltılması
      • Namazın Sıfatları
      • Tatavvu Namazı
      • Yağmur Namazı
      • Sehv
      • Secdeler
      • Vitr Namazı
      • Korku Namazı
      • Güneş ve Ay Tutulması
      • Ezan
      • Teravih Namazı
    • Nikah
    • Ortaklık
    • Oruç
    • Rehin Tutma
    • Rikaak
    • Rüya
    • Sahabelerin Faziletleri
    • Savaşlar
    • Secdeler
    • Selem
    • Sulh
    • Şahitler
    • Şartlar
    • Şuf'a
    • Talak
    • Teheccüd
    • Tefsir
    • Temenni
    • Temizlik
    • Tevhid
    • Tıp
    • Udhiyeler
    • Umre
    • Vahiy
    • Vasiyet
    • Vekalet
    • Yemin Kefareti
    • Yeminler
    • Yiyecekler
    • Zekat
    • Zulümler
  • İLÂHİ GÖRÜŞ BİRLİĞİNE DÂVET
    • İLAHİ GÖRÜŞ BİRLİĞİ'NE DAVET
    • TAKDİM
    • ALLAH-U TEÂLÂ VE TEKADDES HAZRETLERİ'NİN MÜMİNLERİN BİRLEŞMELERİNİ EMİR BUYURDUĞUNA DAİR ÂYET-İ KERİME'LER
    • ALLAH-U TEÂLÂ'NIN MÜMİNLERİN BİRLEŞMELERİNİ EMİR BUYURDUĞU HALDE AYRILIK YAPANLARIN HAKKINDA VERDİĞİ HÜKÜM VE CEZALAR
    • BÖLÜCÜLERE ARKA ÇIKANLAR
    • İLÂHÎ GÖRÜŞ BİRLİĞİNE DAVET
    • ALLAH-U TEÂLÂ’NIN KELÂMI İLE MAHLÛKUN KELÂMINI AYIRT EDEMEYEN BÖLÜCÜLERE CEVAP
    • ALLAH-U TEÂLÂ’NIN EMİR VE HÜKÜMLERİNİ BIRAKIP İMAMLARINA İMAN EDEN SAPIKLAR NASIL DİNDEN ÇIKTILAR?
  • İSLAMİ VİDEOLAR
    • Dinle Ya Ali
    • Esmaül Hüsna Dinle
    • Kalplerin Keşfi İmam Gazali Hz.
  • HAKK'A GİDEN YOL; TASAVVUF"UN LÜZUMU
  • TASAVVUF'UN ASLI HAKİKAT VE MARİFETULLAH İNCİLERİ
    • Takdim
    • 1. BÖLÜM
    • 2. BÖLÜM
    • 3. BÖLÜM
    • 4.BÖLÜM
    • 5.BÖLÜM
    • 6.BÖLÜM
    • 7.BÖLÜM
    • 8.BÖLÜM
    • 9.BÖLÜM
    • 10.BÖLÜM
    • 11.BÖLÜM
    • 12.BÖLÜM
    • 13.BÖLÜM
    • 14.BÖLÜM
    • 15.BÖLÜM
    • 16.BÖLÜM
    • 17.BÖLÜM
    • 18.BÖLÜM
    • 19.BÖLÜM
    • 20.BÖLÜM
    • 21.BÖLÜM
    • 22.BÖLÜM
    • 23.BÖLÜM
    • 24.BÖLÜM
    • 25.BÖLÜM
  • KÜTÜBİ SİTTE 7300 HADİS
    • 1000
    • 2000
    • 3000
    • 4000
    • 5000
    • 6000
    • 7000
    • 300
  • PEYGAMBERİMİZ EFENDİMİZ (S.A.V)
    • Peygamberlikten Önceki Hayat
    • Kısaca Hayatı
    • Miraç Mucizesi
    • Veda Hutbesi
    • PEYGAMBER EFENDİMİZ (S.A.V)'İN SÜNNETLERİ >
      • Misvak >
        • Misvak Kullanmak Kadın Erkek Bütün Müslümanlar İçin Sünnettir
        • Misvakın faydalı olduğunu gösteren ilmi araştırmalar var mıdır?
        • Acaba dil fırçalanır mı, Peygamberimiz (asm) dilini misvaklar mıydı?
        • Misvak nasıl kullanılır, bu konuda bilgi verir misiniz?
        • Misvak Çok Ağır ve Acı Kokuyor Kullanılır mı?
        • Misvak ile ilgili hadisler
        • Diş Temizliği ve Misvak
      • Su İçme Adabı
      • Hapşıran Kişiye “Çok Yaşa” Demek Doğru mudur?
      • Tırnak Kesme Edebi
      • Cömertlik
      • Gözlerine Sürme Çekmesi
      • Peygamber efendimiz (s.a.v)Oturuş şekileri
      • Peygamber efendimiz (s.a.v) Yürüyüşü
      • Peygamber efendimiz (s.a.v) Yemek Konusunda Sünnetleri
      • Peygamber efendimiz (s.a.v) Sakal,Bıyık Sünneti
      • Peygamber Efendimiz (s.a.v) Temizliğe Verdiği Önem
      • Peygamber Efendimiz'in (s.a.v) İstişareye Verdiği Ehemmiyet
      • Peygamber Efendimiz (s.a.v) Beden Dili ve Üslubu
      • Peygamber Efendimiz (s.a.v) Misafir Sünneti
      • Peygamber Efendimiz (s.a.v) Konuşma Sünneti
      • Peygamber Efendimiz(s.a.v) Alçak Gönüllülüğü
      • Peygamber Efendimiz (s.a.v) Merhamet ve Affediciliği
      • Peygamber Efendimiz (s.a.v) Doğruluğu
      • Peygamber Efendimiz (s.a.v) Güvenilirliği
      • Peygamber Efendimizin (s.a.v) Yüzme, Ok Atma, Ata Binme Sünnetleri
      • Peygamber Efendimiz (s.a.v) Kişisel Bakımı
      • Peygamber Efendimiz(s.a.v) her zaman dua ederdi.
      • Peygamber Efendimiz(s.a.v) Kuran Okurken
      • KOMŞU HAKKI >
        • Komşu Hakkı
        • İslam'da çevre ve komşuluk konusunda bilgi verir misiniz?
        • Peygamberimizin (s.a.v) Yahudi komşuları var mıydı?
    • Sevgili Peygamberim 11 Cilt >
      • 1
      • 2
      • 3
      • 4
      • 5
      • 6
      • 7
      • 8
      • 9
      • 10
      • 11
  • İSLÂM İLMİHALİ
  • PEYGAMBER EFENDİMİZ (S.A.V) SÜNNETLERİ
  • DİNİ FİLMLER
  • MAFİRETNAME
    • Kısa Bilgi
    • İsmail Fakirullah Hazretleri
    • İbrahim Hakkı Hazretleri
    • Mafiretname >
      • 1
      • 2
      • 3
      • 4
      • 5
      • 6
      • 7
      • 8
      • 9
      • 10
      • 11
      • 12
      • 13
      • 14
      • 15
      • 16
      • 17
      • 18
      • 19
      • 20
      • 21
      • 22
      • 23
      • 24
      • 25
      • 26
      • 27
      • 28
      • 29
      • 30
      • 31
      • 32
      • 33
      • 34
      • 35
      • 36
      • 37
      • 38
      • 39
      • 40
      • 41
      • 42
      • 43
      • 44
      • 45
      • 46
  • ESMAÜL HÜSNA
    • Allah-u Teâlâ’nın Sıfatları
    • Esmaül Hüsna Tüm Kaynakları
    • 286 Esmaül Hüsna
    • Tirmizi Ayrıntılı
    • Esmaül Hüsna Şerhi - İmam Gazali Hazretleri
    • ALLAH-U TEÂLÂ'NIN EN GÜZEL İSİMLERİ ESMÂÜ'L-HÜSNÂ
    • Cevşeni Kebir >
      • CEVŞENİ KEBİR KAYNAK-ARAPÇA-TÜRKÇE
      • Cevşeni Kebir Kaynağı
      • Cevşeni Kebir Arapça
      • Cevşeni Kebir Türkçe
      • Cevşeni Kebir 3D E-Kitap
      • Cevşeni Kebir Sıralı
  • NAMAZ KILMAK İÇİN İLK ÖNCE İMAN
  • NAMAZ HAKKINDA HERŞEY TÜM DETAYLARIYLA
    • Namaz Hakkında Herşey
    • Namaz Hakkında Bilinmesi Gerekenler >
      • Kıyam-Rukü-Secde... Resimli Anlatım
      • Kamet
      • Namazda Okunan Ayet ve Dualar
      • Namazlarda Okunan Dualar
      • Namazlarda Okunan Bazı Sûreler
      • Namazin Şartlari
      • Namazin Rukünleri
      • Namazın Vacipleri
      • Namazin Sünnetleri
      • Namazı Bozan Seyler
      • Namazin Mekruhlari
      • Namaz Kılmamanın Cezası
      • Namazda Okunan Surelerin Sırası
      • Zamm-ı Sure Okumakla İlgili Sorular
      • Namazla İlgili Soru Cevap
      • Sehiv Secdesi
      • Kurtuluşun Namaz Hakkında Tavsiyeleri
    • Namaz Videolu Anlatım >
      • Sabah Namazı
      • Öğle Namazı
      • İkindi Namazı
      • Akşam Namazı
      • Yatsı Namazı
      • Vitir Namazı
    • Namaz İle İlgili 1229 Hadis
    • Farz Namazlar(5 Vakit Namaz) >
      • Sabah Namazı
      • Öğle Namazı
      • İkindi Namazı
      • Akşam Namazı
      • Yatsı Namazı
      • Vitir Namazı
    • Namaz Çeşitleri >
      • Cuma Namazı
      • Cenaze Namazı
      • Teravih Namazı
      • Bayram Namazları
      • Duha(Kuşluk)Namazı
      • Tesbih Namazı
      • Evvabin Namazı
      • İstihare Namazı
      • Teheccüd Namazı
      • Yolculuk Namazı
      • Hasta Namazı
      • Hacet Namazı
      • İşrak Namazı
    • Namaz vakitleri >
      • Sabah Namazı
      • Öğle Namazı
      • İkindi Namazı
      • Akşam Namazı
      • Yatsı Namazı
      • Vitir Namazı
      • Kerahat Vakitleri
      • Kaza namazları ne zaman ve nasıl kılınır?
  • ABDEST HAKKINDA HERŞEY
    • Abdest ile ilgili 286 Hadis
    • Abdest Anlatımı
    • Abdest Nasıl Alınır Videolu Anlatım
    • Abdest Nasıl Alınır Resimli Anlatım
    • Teyemmüm Ne demek
    • Gusül Abdesti >
      • Gusül Abdesti Anlatım
      • Gusül Abdesti Resimli Anlatım
      • Gusül Abdesti Videolu Anlatım
    • Abdest Nedir?
    • Abdestin Sahih Olmasının Şartları Nelerdir?
    • Abdestin Farzları Nelerdir?
    • Yüzün Yıkanacak Kısmı Neresidir?
    • Sakallı Olan Kimseler Çenelerini Nasıl Yıkarlar?
    • Başı Meshetmek Ne Demektir?
    • Başın Meshi Farz Olan Miktarı Ne Kadardır?
    • Abdeste Mâni Olmayan Haller:
    • Abdestin Sünnetleri Nelerdir?
    • Abdestin Âdâbı (Müstehabları) Nelerdir?
    • Abdestin Mekruhları Nelerdir?
    • Abdesti Bozan Şeyler Nelerdir?
    • Abdesti Bozmayan Şeyler Nelerdir?
    • Kaç Çeşit Abdest Vardır?
    • Farz Olan Abdestler
    • Vâcib Olan Abdestler:
    • Mendûb Olan Abdestler:
    • Abdest Nasıl Alınır?
    • Abdest Duâları
    • Özür Ne Demektir?
    • Özürlü Sayılmanın Şartı Nedir?
    • Özür Sâhipleri İle İlgili Hükümler Nelerdir?
    • Abdestin Fazileti
  • İSLÂM'A VE MÜSLÜMANLARA EN BÜYÜK DARBEYİ VURAN VEHHÂBÎLER
  • İSLAMİ ÖNEMLİ KONULAR
    • Tesettür, Türban, Örtünme Hakkında Herşey
    • Müslümanların Bilmesi Gerekenler >
      • Farz, Haram, Mekruh, Mendub, Mübah, Müfsid, Müstehab, Sünnet, Vacip
      • İslami bir bilginin doğru olup olmadığını araştırmadan paylaşan günaha girer mi?
      • Şeriat nedir, nasıl yaşanır, bu asırda şeriat geçerli midir?
      • Yüz Şehid Sevabı
      • Laiklik Nedir?
      • İran, Arabistan gibi şeriat ile yönetilen ülkelerin yönetim şekli doğru mudur?
      • Ülke yönetiminin şeriat veya laiklik olup olmaması konusunda bilgi verir misiniz?
      • Günümüzdeki laiklik acaba dinimizle çatışmakta mıdır?
      • Kız çocuklarının kız-erkek karışık eğitim veren bir okula gitmesi caiz mi?
      • Batılı Kaldırıyoruz
    • Hz. Mehdi Hakkında Herşey
    • Alevilik Sorunu Çözüldü >
      • Alevîlik nasıl doğmuştur? Bir mezhep mi yoksa bir tarikat mıdır?
      • Şu an günümüzde bulunan Aleviler doğru yoldan sapmışlar mıdır? Aleviler bidat ehli midir? Aleviler ile görüşmek uygun mudur?
      • Aleviler neden Ramazan orucu tutmaz namaz kılmaz? Hz.Ali'nin bunları yaptığından haberleri yok mu?
      • Aleviliğin bozulma nedeni nedir? Alevilik bir mezhep midir?
      • Camilerin yanında cemevlerinin açılmasının dini açıdan bir sakıncası olur mu? Yazının Devamı:
      • ŞİİLİK,ALEVİLİK,CAFERİLİK
      • MEZHEPLER ve MEŞREPLER
      • Ehl-i Sünnet Mezhepler
      • Son Söz
    • Televizon Gerçeği ve Bırakma Yolları >
      • Televizonu Tanıyalım
      • Televizyonun Zararları
      • Televizon Güzellik Anlayışını Değiştirir
      • Şeytanın tuzağı ve şeytanın silahı olan televizon,film,konsol oyunlarını bırakın.
      • Bir Hadis
      • Gençler İçin
      • Birkaç Kelime Daha
      • Esmaül Hüsna Şerhi İmam Gazali Hz.Es'Selam bölümü
      • Dünya hayatı bir oyundan, bir oyalanmadan başka birşey değildir.
      • 5-İslamı kötüler ,müslümanları terörist gösterir.
      • Şuan televizon insan ve cin şeytanlarının elindedir
      • Televizondan nefret ediyorum
      • Televizon Ve Bilgisayar Arasındaki FArk
      • Son Söz-Son Karar
    • Susmak ve Susmaktaki Hikmetler
    • Sözün Güzelini Söyleyebilme!
    • Heykel Sanat Mı Yoksa Haram mı?
    • Resim,Heykel(Suret),Fotoğraf Hakkında Bilgiler >
      • Resim,Heykel(Suret),Fotoğraf Hakkında Bilgiler
      • Resim yapmak
      • Heykel
    • Şarkı,Türkü,Müzik,Çalgı Aletleri Hakkında Bilgiler
    • Kaş Aldırma Hakkında Detaylı Bilgi >
      • Kadınlar için kaş almak, kaşları yolmak, bacak ve yüzdeki kılları gidermek, kaşların arasında ve kenarlarında biten kılları almak caiz midir?
      • Erkeklerin iki kaşın arasında bulunan kılları alması caiz midir?
      • Erkeklerin kaşlarını alması caiz midir?
  • DUALAR
    • Dua Kelimesi geçen 356 Hadis
    • Tirmizi Dualar
    • Kıtabu'd-Daavat(Dualar Kitabı) Sahih-i Buhari
    • Ayeti Hırz
    • Ramazül Ehadis Dualar
    • Evradı Kudsiye Tamamı(1-154)
    • DUALAR VİDEOLU >
      • Cevşeni Kebir
      • Delalin Nur
      • Sekine Duası
      • Delali Hayrat
      • Evradı Kudsiye
  • Mezhepler Hakkında Çok Açıklayıcı Bilgiler
    • İslamiyet’teki mezheplerin farklı oluşunun hikmeti nedir? Mezhepler neden ortaya çıkmıştır?
    • Mezheb taklidi nasıl olur? Ben Şafiiyim ama bazende Hanefi mezhebine göre davranıyorum, çünkü ikiside Peygamberimizin (asm) yaptığı şeyleri söylüyor..
    • Peygamberimizin (s.a.v) yaptığı ibadet birdir. Nasıl dört şekilde yapılır? Mezheplerin farklılığı hakkında detaylı bilgi verir misiniz?
    • Çok açıklayıcı yazılar
    • Mezheplerin Ortaya Çıkışı
  • SALAVATI ŞERİFELER
    • 2 NUR'UL HATEM SALAVATI
    • 200 Çeşit Salavat Slayt
    • 200 Çeşit Salavatı Şerife
    • 200 Çeşit Salavatı Şerife Resim
    • 200 salavat
  • HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm
    • Eser Hakkında
    • En Büyük Delil
    • En Büyük Nimet
    • Şânı Yüce Peygamber
    • Ağır Bir Misâk
    • Emniyetli Şehir Mekke Ve Kâbetullah
    • İçli Bir Duâ
    • Hâşim
    • Fil Kıssası
    • İlâhî Muhafaza
    • Hilfül-fudûl
    • Peygamber Evlâtlığı
    • Ğâr-ı Hira
    • Hanifler
    • Kur’an-ı Kerim
    • Ağır Söz
    • İLK ÜÇ YIL ve İLK MÜSLÜMANLAR 2
    • İLK ÜÇ YIL ve İLK MÜSLÜMANLAR 3
    • İLK ÜÇ YIL ve İLK MÜSLÜMANLAR 4
    • Her Fırsatta Tebliğ
    • Rahmânî Tesellî
    • Uzlaşma Teklifleri / 1
    • Uzlaşma Teklifleri / 2
    • Yalan ve İftiralar / 1
    • İnatça İtirazlar
    • Alaylı İstekler
    • Kötü Zan ve Ahmakça Taklit
    • Câhiliye Sapıklığı
    • Şirkte Israr
    • Ölüm Ötesini İnkâr Edenler!
    • İmana Karşı, Küfür Taktikleri
    • Alaya ve Eğlenceye Alma
    • Müslümanlara Yapılan Zulüm ve İşkenceler
    • Müşriklerin Başlıca Düşmanlık Sebepleri
    • Baş Düşmanlar
    • Habeşistan’a Birinci Hicret (615 M.)
    • Şakk-ı Kamer Mucizesi
    • Habeşistan’a İkinci Hicret (616 M.)
    • Müslüman Olan Hıristiyanlar
    • Tâif Yolculuğu
    • Kabileleri İslâm'a Dâvet
    • Peygamber Şehri Medine’ye Doğru
    • İkinci Akabe Biatı (622 M.)
    • İslâm'ı Öğretmek İçin Medine Halkına Gönderilen İki Sahabi
    • Hicret Belirtileri
    • Dâr'un-nedve Toplantısı
    • Büyük Hicret
    • Sevr Mağarası
    • Mağara'dan Hareket
    • Tarihi Yolculuk
    • Devamı
  • MUHTEREM ÖMER ÖNGÜT -KUDDİSE SIRRUH- EFENDİ HAZRETLERİ'NİN HAYAT-I SAADETLERİNDEN İNCİLER
    • (1)Sıfat-ı Hayvaniye
    • (2)- Şeyh Hacı Hafız Bilal Bektaş Efendi'nin Bağlılığı
    • (3)- Hüsamettin Erentuğ Hocamız'ın Bağlılığı 1
    • (4)- Hüsamettin Erentuğ Hocamız'ın Bağlılığı 2
    • (5)- Kafkasyalı Hacı Yunus Efendi'nin Sordukları Soruya, Verdikleri Cevaplar 1
    • (6)- Kafkasyalı Hacı Yunus Efendi'nin Sordukları Soruya, Verdikleri Cevaplar 2
    • (7)- "Hazret-i Allah'ı Aradım, Hiçlikte Buldum!"
    • (8)-"Bu Trene Bin!"
    • (9)- "Nuh'un Gemisi"
    • (10)-"Hazret-i Allah'a ve Resulullah Aleyhisselâm'a Ait Yol"
    • (11)-İlham Edilen Duâ
    • (12)-Ravza-i Mutahhara'nın Şubesi
    • (13)-O'nunla Hayat Hiçbir Şeye Benzemez!
    • (14)-"Yok olmayan var olamaz, varlığı dağıtmak gerek."
    • (15)-"Elbet Doğrudur!"
    • (16)-Nûr-i Muhammedî -s.a.v-
    • (17)-Bazı Dualar
    • (18)-Bazı Duâlar
    • (19)-Şeytanın Verdiği Vesveseler Nasıl Atılır?
    • (20)-Âllah'ım! Şükrümü, Zikrimi, Rızkımı Rızânda Arttır."
    • (21)-"Sen çık aradan, kalsın Yaratan!"
    • (22)-"İlmin hakikisi, O'nun duyurduğu, bildirdiği ilimdir."
    • (23)-"Fenâ bizim olsun, varlık isteyenin olsun."
    • (24)-"Allah'ım Afiyet-i Ebediyeyi İhsan Buyursun."
    • (25)-"İnsan Sevdiğiyle Haşrolunur"
    • (26)-"O Kurtarırsa Kurtuluruz!"
    • (27)-"Akıllı Odur Ki!"
    • (28)-"Hayat-ı Hakiki"
    • (29)-"Akıllı Odur Ki!"
    • (30)-"İman Kardeşliği"
    • (31) -"İman Kardeşliği"
    • (32) -"Sükût Eden Kurtulmuştur"
    • (33)-"Boş Sözle Cennete Girilmez"
    • (34)"Dünyada garip, yahut yolcu gibi ol!"
    • (35)-"Allah Kuluna Kâfidir!"
    • (36)-"Su!"
    • (37)-"Bu Yolun Hakikati"
    • (38)-Hikmet Arayan Süzülüp Geçer
    • (39)-Güzellik ancak Hazret-i Allah ve Resul'ündedir.
    • (40)-"İstikbal"
    • (41)-"Sadaka Şifaya Vesile"
    • (42)-Ehli Olana Saadet, Ehli Olmayana Felâket
    • (43)-Cennet Bahçesi
    • (44)-İbadet
    • (45)-Namaz
    • (46)-Ahiret Dünyadan Çok Hayırlı
    • (47)-Şeytanın Hileleri
    • (48)-Marifet Evi Kalp
    • (49)-Nasihatler
    • (50) -Temizi Temiz, Pisi Pis Bilmek Lâzım!
    • (51) -Ağaç da O'nun, Meyvesi de O'nun!
    • (52)-Ne Güzel Bir Numune
    • (53)-Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Husus
  • SÖZLER VE NOTLAR
    • Muhterem Ömer Öngüt -kuddise sırruh- Efendi Hazretleri'nin Hayat-ı Saadetlerinden İnciler Chm
    • Sözler ve Notlar 1
    • Sözler ve Notlar 2
    • Sözler ve Notlar 3
    • Sözler ve Notlar 4
    • Sözler ve Notlar 5
    • Sözler ve Notlar 6
    • Sözler ve Notlar 7
    • Sözler ve Notlar 8
    • Sözler ve Notlar 9
    • Sözler ve Notlar 10
    • Sözler ve Notlar 11
    • Sözler ve Notlar 12
    • Sözler ve Notlar 13
    • Sözler ve Notlar 14
    • Sözler ve Notlar 15
    • Sözler ve Notlar 16
    • Sözler ve Notlar 17
    • Sözler ve Notlar 18
    • Sözler ve Notlar 19
    • Sözler ve Notlar 20
    • Sözler ve Notlar 21
    • Sözler ve Notlar 22
    • Sözler ve Notlar 23
    • Sözler ve Notlar 24
    • Sözler ve Notlar 25
    • Sözler ve Notlar 26
    • Sözler ve Notlar 27
    • Sözler ve Notlar 28
    • Sözler ve Notlar 29
    • Sözler ve Notlar 30
    • Sözler ve Notlar 31
    • Sözler ve Notlar 32
    • Sözler ve Notlar 33
    • Sözler ve Notlar 34
    • Sözler ve Notlar 35
  • MUHTEREM ÖMER ÖNGÜT -KUDDİSE SIRRUH- HAZRETLERİ,YARGI KARARLARI İLE, HAKLARINDAKİ İFTİRA VE İSNADLARDAN AKLANDI;
  • ÖMER ÖNGÜT -KUDDİSE SIRRUH-İFTİRALARA CEVAPLAR
    • HAKİKAT’E ve ŞAHSIMA YAPILAN İFTİRA ve HAKARETE CEVAPTIR
    • MUHTEREM ÖMER ÖNGÜT -KUDDİSE SIRRUH- HAZRETLERİ,YARGI KARARLARI İLE, HAKLARINDAKİ İFTİRA VE İSNADLARDAN AKLANDI;
    • HAİN TEZGAH
    • Kadir Mısıroğlu'nun İftira ve Hezeyanlarına Cevap
    • Ebubekir Sifil'in "Sefilnâme"sine Cevap
    • Mustafa Özcan'ın Yazısına Cevap
    • 3D E-KİTAP OLARAK İNDİR
    • Hepsi
    • Kanal 7 Ömer ÖNGÜT -Kuddise Sirruh tekzip kararı
    • Samanyolu Ömer ÖNGÜT -Kuddise Sirruh tekzip kararı
  • İHVANLAR
  • BESMELE-İ ŞERİFE'NİN ÖNEMİ, FAZİLETİ, HİKMETİ VE ESRARI
  • ORGAN NAKLİ VE VASİYETİ CÂİZ MİDİR?
  • DELAİL-İ HAYRAT
    • DELAİLİ HAYRAT HAKKINDA AÇIKLAMA
    • TOPLAM SALAVAT
    • PAZARTESİ
    • SALI
    • ÇARŞAMBA
    • PERŞEMBE
    • CUMA
    • CUMARTESİ
    • PAZAR
    • PAZARTESİ(2)
  • TESETTÜR-ÖRTÜNME-KAPANMA
    • SESLİ DİNLE-TESETTÜR HAKKINDA HERŞEY
    • Daha fazla Bilgi
    • Tesettür,Örtünme,Kapanma Programı 3
    • İnananlar İçin Tesettür Kesinlikle Uyulması Gerekli Bir Farzdır
    • Kur'an'da Başörtüsü Yok Diyenlere
    • Açılıp Saçılarak Yürümeyin(Ahzab 32,33,34.Ayet Tefsiri)
    • Irzlarınızı Koruyun(Nur Süresi 31.Ayet Tefsiri)
    • Müminlerin Hanımlarına Söyle(Ahzab Süresi 59.Ayet Tefsiri)
    • Kapanmanın Önemini 8 Dakikada Anlayın
    • Tesettür Hakkında En Gerekli Bilgiler
    • Resimdeki Tesettür
    • 12 Madde De Örtünme Gerçeği
    • Tesettürle Ilgili Bilinmesi Gerekenler
    • Kalbini Yokla Kalbinide Vücudun gibi sergileyebilirmiydin?
    • Başörtüsü nasıl örtülür
    • TESETTÜR
    • Tesettürle ilgili ayet ve hadisler nelerdir?
    • Tesettürle İlgili Hadisler
    • Çarşaf
    • Cilbab
    • Peçe
    • Gerçekten Tesettürlü müsün?
    • İslam'ın öngördüğü bir örtünme şekli var mı?
    • Başörtüsünün hükmü nedir? Başı açık gezmek insanı nasıl bir tehlikeye götürür?
    • Makyaj (Süslenme Ve Kokulanma)
    • Tesettür ve Türban Özel Dosyası
    • Tesettür, Türban, Örtünme Soru-Cevap
    • Tesettürlü bir kişiyi gördüm
    • Avret ve Örtünme
    • Tesettür Resimleri
    • Modern Tesettür
    • Türbanlı değil tesettürlü kız aranıyor...
    • Hz. Adem'den Günümüze Kadar Gelen Peygamberlerin Dininde Kadının Tesettürü Nasıldı?
    • İslamiyet'den Önce Cahiliye Döneminde Kadınların Giyimi Nasıldı?
    • Nefs-i Emmâre Derecesinde Bulunan İnsanlar
    • 3 Soruya 3 Sorulu Cevap
    • Örtümüze Türban Dediler Önce
    • Örtünmek İsteyenlere
    • Tesettür ve Kul hakkı
    • Kapanan yada Kapanacak Olan Bayanlar
    • Örtülü ve Özgür
    • Kadınlar pantolon giyebilir mi?
    • Kapanmak İstiyorum ama Yapamıyorum
    • Sanal Zina
    • Annem örtünmeme karşı çıkyor ve "Kapanırsan hakkımı helal etmem." diyor
    • Senelerdir Kapanmak Istiyorum Ama Başaramıyorum
    • Artık yollar yürünmez oldu
    • Kadın Kocasının Isteği Üzerine Açık Giyinebilir Mi?
    • Islam Devleti, Tüm Müslüman Kadınların Başını Örtmesini Zorunlu Kılabilir Mi?
    • Gelinlik Giymek Caiz Midir?
    • Başı Açık Çalışabilir Miyim?
    • Giyindiği Halde Açık Olan...hadis
    • Kadının Başı Açık Gezmesinden Dolayı Kocası Mesul Olur Mu?
    • Müslüman ve mümin erkekler siz kadınların örtünmesini ister
    • Ey Müslüman Kadın
    • Tesettür Ayeti Indirilmeden Önce Kadınların Giyimi Nasıldı?
    • Kadının Örtünme Şekli Nasıl Olmalıdır?
    • Tesettürün Hükmü Nedir?
    • Ailem Örtünmeme Karşı Çıkıyorsa Ne Yapmam Gerekir?
    • Peruk kullanmak hakkında bilgi
    • Dandik Tesettür'den Soyunmak İçin 10 Hatırlatma
    • EY MÜSLÜMAN KADIN..!
    • Hangi Tesettür?
    • Tesettürlü Ol Ama...
    • Başörtülü Kızın Babaya Cevabı
    • Kapanmak istemiyorum ama ailem zorla başımı kapatıyor
    • Tesettürlü Ol Ama...
    • Kapanmak istemiyorum ama ailem zorla başımı kapatıyor
    • Buradan sesleniyorum bu tesettür değil.
    • Örtünmek İsteyenlere Samimi Bir Duyuru
    • Tesettürlü bir kişiyi gördüm
    • Size büyük bir oyun oynadılar ey kadınlar .
    • Güncel Bilgiler
  • NEFS
    • Kuranı Kerimde Nefs Kelimesi Geçen Ayetler
    • Nefs Kelimesi Geçen Hadisler
    • İnsan Olabilmek İçin Nefsi Terbiye Etmek Lâzımdır.
    • NEFİS VE NEFİSLE CİHAD
    • NEFİS VE DERECELERİ
    • Nefsi İyi Tanımak
    • Hayat-ı Saadetlerinden İnciler (1)
    • Ey Nefs
    • Nefse göre çalışmak iptiladır
    • Nefsim
    • Mevlana'ya Göre Nefs ve Şeytan
    • Nefsinin Kölesi Değil Allah'ın kulu ol
  • MÜBAREK AYLAR
    • BERAT KANDİLİ DUASI
    • BERAT GECESİ
    • Berat Gecesi
    • MUHARREM AYI VE AŞÛRE GÜNÜ
    • Aşure Günü Hakkında Hadisler
    • Safer ayı için bela ayı diyorlar, bu doğru mudur?
    • ZİLHİCCE, HACC ve KURBAN
    • ZİLHİCCE AYI >
      • Fecr Süresi 30 Ayet
      • Fecr Sûre-i Şerif'i Tefsiri
    • MİRAÇ KÜTÜBİ SİTTE HADİSLER
    • MİRAÇ GECESİ
    • RAMAZAN AYI >
      • RAMAZAN-I ŞERİF ORUÇ VE ZEKÂT
      • Ramazan Kelmesi Geçen 108 Hadis
      • İftar Duası
      • Oruç Kelimesi Geçen 182 Hadis
      • İftar Hakkında 15 Hadis
      • Sahur 10 Hadis
  • İSLAMİ BLOGLAR
    • DİNİPROGRAMLARKURT26
    • KELİMELERE GÖRE HADİSLER
    • NAMAZ HAKKINDA HERŞEY
    • KURANI KERİM TEFSİRİ
    • HATEMİ VELİ
  • HATEMİ VELİ-HATEMİ EVLİYA
    • HÂTEM-İ VELİ HAKKINDA RESULULLAH -SALLALLAHU ALEYHİ VE SELLEM- EFENDİMİZ’İN HADİS-İ ŞERİF’LERİ VE ONA VÂRİS OLAN VEKİLLERİNİN İFŞAATLARI(14-56) 83
    • EVLİYÂ-İ KİRAM -Kaddesallahu Esrârehüm- HAZERÂTI’NIN “HÂTEMÜ’L-EVLİY” HAKKINDAKİ BEYAN ve İFŞAATLARI (57-192) 127-274
    • Allah-u Teâlâ’nın Sevgilileri’nin İfşaatlarına İzah ve Açıklamalar(12-125) 147-274
    • Daha Fazla Bilgi
  • Kuranı Kerimde Esmaül Hüsnalar Programı
  • HAKİKAT AYLIK İSLAM DERGİSİ
    • HAKİKAT AYLIK İSLAM DERGİSİ
    • HAKİKAT CHM E-KİTAP
    • HAKİKAT PDF E-KİTAP
    • HAKİKAT 3D-EKİTAP
  • Hakikat İçerik ve İndirme
    • Hakikat İçerik ve İndirme
    • Hakikat İçerik ve İndirme 76
    • Hakikat İçerik ve İndirme 77
    • Hakikat İçerik ve İndirme 78
    • Hakikat İçerik ve İndirme 79
    • Hakikat İçerik ve İndirme 80
    • Hakikat İçerik ve İndirme 81
    • Hakikat İçerik ve İndirme 82
    • Hakikat İçerik ve İndirme 83
    • Hakikat İçerik ve İndirme 84
    • Hakikat İçerik ve İndirme 85
    • Hakikat İçerik ve İndirme 86
    • Hakikat İçerik ve İndirme 87
    • Hakikat İçerik ve İndirme 88
    • Hakikat İçerik ve İndirme 89
    • Hakikat İçerik ve İndirme 90
    • Hakikat İçerik ve İndirme 91
    • Hakikat İçerik ve İndirme 92
    • Hakikat İçerik ve İndirme 93
    • Hakikat İçerik ve İndirme 94
    • Hakikat İçerik ve İndirme 95
    • Hakikat İçerik ve İndirme 96
    • Hakikat İçerik ve İndirme 97
    • Hakikat İçerik ve İndirme 98
    • Hakikat İçerik ve İndirme 99
    • Hakikat İçerik ve İndirme 100
    • Hakikat İçerik ve İndirme 101
    • Hakikat İçerik ve İndirme 102
    • Hakikat İçerik ve İndirme 103
    • Hakikat İçerik ve İndirme 104
    • Hakikat İçerik ve İndirme 105
    • Hakikat İçerik ve İndirme 106
    • Hakikat İçerik ve İndirme 107
    • Hakikat İçerik ve İndirme 108
    • Hakikat İçerik ve İndirme 109
    • Hakikat İçerik ve İndirme 110
    • Hakikat İçerik ve İndirme 111
    • Hakikat İçerik ve İndirme 112
    • Hakikat İçerik ve İndirme 113
    • Hakikat İçerik ve İndirme 114
    • Hakikat İçerik ve İndirme 115
    • Hakikat İçerik ve İndirme 116
    • Hakikat İçerik ve İndirme 117
    • Hakikat İçerik ve İndirme 118
    • Hakikat İçerik ve İndirme 119
    • Hakikat İçerik ve İndirme 120
    • Hakikat İçerik ve İndirme 121
    • Hakikat İçerik ve İndirme 122
    • Hakikat İçerik ve İndirme 123
    • Hakikat İçerik ve İndirme 124
    • Hakikat İçerik ve İndirme 125
    • Hakikat İçerik ve İndirme 126
    • Hakikat İçerik ve İndirme 127
    • Hakikat İçerik ve İndirme 128
    • Hakikat İçerik ve İndirme 129
    • Hakikat İçerik ve İndirme 130
    • Hakikat İçerik ve İndirme 131
    • Hakikat İçerik ve İndirme 132
    • Hakikat İçerik ve İndirme 133
    • Hakikat İçerik ve İndirme 134
    • Hakikat İçerik ve İndirme 135
    • Hakikat İçerik ve İndirme 136
    • Hakikat İçerik ve İndirme 137
    • Hakikat İçerik ve İndirme 138
    • Hakikat İçerik ve İndirme 139
    • Hakikat İçerik ve İndirme 140
    • Hakikat İçerik ve İndirme 141
    • Hakikat İçerik ve İndirme 142
    • Hakikat İçerik ve İndirme 143
    • Hakikat İçerik ve İndirme 144
    • Hakikat İçerik ve İndirme 145
    • Hakikat İçerik ve İndirme 146
    • Hakikat İçerik ve İndirme 147
    • Hakikat İçerik ve İndirme 148
    • Hakikat İçerik ve İndirme 149
    • Hakikat İçerik ve İndirme 150
    • Hakikat İçerik ve İndirme 151
    • Hakikat İçerik ve İndirme 152
    • Hakikat İçerik ve İndirme 153
    • Hakikat İçerik ve İndirme 154
    • Hakikat İçerik ve İndirme 155
    • Hakikat İçerik ve İndirme 156
    • Hakikat İçerik ve İndirme 157
    • Hakikat İçerik ve İndirme 158
    • Hakikat İçerik ve İndirme 159
    • Hakikat İçerik ve İndirme 160
    • Hakikat İçerik ve İndirme 160
    • Hakikat İçerik ve İndirme 161
    • Hakikat İçerik ve İndirme 162
    • Hakikat İçerik ve İndirme 163
    • Hakikat İçerik ve İndirme 164
    • Hakikat İçerik ve İndirme 165
    • Hakikat İçerik ve İndirme 166
    • Hakikat İçerik ve İndirme 167
    • Hakikat İçerik ve İndirme 168
    • Hakikat İçerik ve İndirme 169
    • Hakikat İçerik ve İndirme 170
    • Hakikat İçerik ve İndirme 171
    • Hakikat İçerik ve İndirme 172
    • Hakikat İçerik ve İndirme 173
    • Hakikat İçerik ve İndirme 174
    • Hakikat İçerik ve İndirme 175
    • Hakikat İçerik ve İndirme 176
    • Hakikat İçerik ve İndirme 177
    • Hakikat İçerik ve İndirme 178
    • Hakikat İçerik ve İndirme 179
    • Hakikat İçerik ve İndirme 180
    • Hakikat İçerik ve İndirme 181
    • Hakikat İçerik ve İndirme 182
    • Hakikat İçerik ve İndirme 183
    • Hakikat İçerik ve İndirme 184
    • Hakikat İçerik ve İndirme 185
    • Hakikat İçerik ve İndirme 186
    • Hakikat İçerik ve İndirme 187
    • Hakikat İçerik ve İndirme 188
    • Hakikat İçerik ve İndirme 189
    • Hakikat İçerik ve İndirme 190
    • Hakikat İçerik ve İndirme 191
    • Hakikat İçerik ve İndirme 192
    • Hakikat İçerik ve İndirme 193
    • Hakikat İçerik ve İndirme 194
    • Hakikat İçerik ve İndirme 195
    • Hakikat İçerik ve İndirme 196
    • Hakikat İçerik ve İndirme 197
    • Hakikat İçerik ve İndirme 198
    • Hakikat İçerik ve İndirme 199
    • Hakikat İçerik ve İndirme 200
    • Hakikat İçerik ve İndirme 201
    • Hakikat İçerik ve İndirme 202
    • Hakikat İçerik ve İndirme 203
    • Hakikat İçerik ve İndirme 204
    • Hakikat İçerik ve İndirme 205
    • Hakikat İçerik ve İndirme 206
    • Hakikat İçerik ve İndirme 207
    • Hakikat İçerik ve İndirme 208
    • Hakikat İçerik ve İndirme 209
    • Hakikat İçerik ve İndirme 210
    • Hakikat İçerik ve İndirme 211
    • Hakikat İçerik ve İndirme 212
    • Hakikat İçerik ve İndirme 213
    • Hakikat İçerik ve İndirme 214
    • Hakikat İçerik ve İndirme 215
    • Hakikat İçerik ve İndirme 216
    • Hakikat İçerik ve İndirme 217
    • Hakikat İçerik ve İndirme 218
    • Hakikat İçerik ve İndirme 219
    • Hakikat İçerik ve İndirme 220
    • Hakikat İçerik ve İndirme 221
    • Hakikat İçerik ve İndirme 222
    • Hakikat İçerik ve İndirme 223
    • Hakikat İçerik ve İndirme 224
    • Hakikat İçerik ve İndirme 225
    • Hakikat İçerik ve İndirme 226
    • Hakikat İçerik ve İndirme 227
    • Hakikat İçerik ve İndirme 228
    • Hakikat İçerik ve İndirme 229
    • Hakikat İçerik ve İndirme 230
    • Hakikat İçerik ve İndirme 231
    • Hakikat İçerik ve İndirme 232
    • Hakikat İçerik ve İndirme 233
    • Hakikat İçerik ve İndirme 234
    • Hakikat İçerik ve İndirme 235
    • Hakikat İçerik ve İndirme 236
    • Hakikat İçerik ve İndirme 237
    • Hakikat İçerik ve İndirme 238
    • Hakikat İçerik ve İndirme 239
    • Hakikat İçerik ve İndirme 240
    • Hakikat İçerik ve İndirme 241
    • Hakikat İçerik ve İndirme 242
    • Hakikat İçerik ve İndirme 243
    • Hakikat İçerik ve İndirme 244
    • Hakikat İçerik ve İndirme 245
    • Hakikat İçerik ve İndirme 246
    • Hakikat İçerik ve İndirme 247
    • Hakikat İçerik ve İndirme 248
    • Hakikat İçerik ve İndirme 249
    • Hakikat İçerik ve İndirme 250
    • Hakikat İçerik ve İndirme 251
    • Hakikat İçerik ve İndirme 252
    • Hakikat İçerik ve İndirme 253
    • Hakikat İçerik ve İndirme 254
    • Hakikat İçerik ve İndirme 255
    • Hakikat İçerik ve İndirme 256
    • Hakikat İçerik ve İndirme 257
    • Hakikat İçerik ve İndirme 258
    • Hakikat İçerik ve İndirme 259
    • Hakikat İçerik ve İndirme 260
    • Hakikat İçerik ve İndirme 261
    • Hakikat İçerik ve İndirme 262
    • Hakikat İçerik ve İndirme 263
    • Hakikat İçerik ve İndirme 264
    • Hakikat İçerik ve İndirme 265
    • Hakikat İçerik ve İndirme 266
    • Hakikat İçerik ve İndirme 267
    • Hakikat İçerik ve İndirme 268
    • Hakikat İçerik ve İndirme 269
    • Hakikat İçerik ve İndirme 270
    • Hakikat İçerik ve İndirme 271
    • Hakikat İçerik ve İndirme 272
    • Hakikat İçerik ve İndirme 273
    • Hakikat İçerik ve İndirme 274
    • Hakikat İçerik ve İndirme 275
    • Hakikat İçerik ve İndirme 276
    • Hakikat İçerik ve İndirme 277
    • Hakikat İçerik ve İndirme 278
    • Hakikat İçerik ve İndirme 278
    • Hakikat İçerik ve İndirme 279
    • Hakikat İçerik ve İndirme 280
    • Hakikat İçerik ve İndirme 281
    • Hakikat İçerik ve İndirme 282
    • Hakikat İçerik ve İndirme 283
    • Hakikat İçerik ve İndirme 284
    • Hakikat İçerik ve İndirme 285
    • Hakikat İçerik ve İndirme 286
    • Hakikat İçerik ve İndirme 287
    • Hakikat İçerik ve İndirme 288
    • Hakikat İçerik ve İndirme 289
    • Hakikat İçerik ve İndirme 290
    • Hakikat İçerik ve İndirme 291
    • Hakikat İçerik ve İndirme 292
    • Hakikat İçerik ve İndirme 293
    • Hakikat İçerik ve İndirme 294
    • Hakikat İçerik ve İndirme 295
    • Hakikat İçerik ve İndirme 296
    • Hakikat İçerik ve İndirme 297
    • Hakikat İçerik ve İndirme 298
    • Hakikat İçerik ve İndirme 299
    • Hakikat İçerik ve İndirme 300
    • Hakikat İçerik ve İndirme 301
    • Hakikat İçerik ve İndirme 302
    • Hakikat İçerik ve İndirme 303
    • Hakikat ve İçerik İndrme 304
    • Hakika İçerik ve İndirme 305
    • Hakika İçerik ve İndirme 306
    • Hakikat İçerik ve İndirme 307
    • Hakikat İçerik ve İndirme 308
    • Hakikat İçerik ve İndirme 309
    • Hakikat İçerik ve İndirme 310
    • Hakikat İçerik ve İndirme 311
    • Hakikat İçerik ve İndirme 312
    • Hakikat İçerik ve İndirme 313
    • Hakikat İçerik ve İndirme 314
    • Hakikat İçerik ve İndirme 315
    • Hakikat İçerik ve İndirme 316
    • Hakikat İçerik ve İndirme 317
    • Hakikat İçerik ve İndirme 318
    • Hakikat İçerik ve İndirme 319
    • Hakikat İçerik ve İndirme 320
    • Hakikat İçerik ve İndirme 321
    • Hakikat İçerik ve İndirme 322
    • Hakikat İçerik ve İndirme 323
    • Hakikat İçerik ve İndirme
    • Hakikat İçerik ve İndirme 324
    • Hakikat İçerik ve İndirme 325
    • Hakikat İçerik ve İndirme 326
    • Hakikat İçerik ve İndirme 327
    • Hakikat İçerik ve İndirme 328
    • Hakikat İçerik ve İndirme 329
    • Hakikat İçerik ve İndirme 330
    • Hakikat İçerik ve İndirme 331
    • Hakikat İçerik ve İndirme 332
    • Hakikat İçerik ve İndirme 333
    • Hakikat İçerik ve İndirme 334
    • Hakikat İçerik ve İndirme 335
    • Hakikat İçerik ve İndirme 336
    • Hakikat İçerik ve İndirme 337
    • Hakikat İçerik ve İndirme 338
    • Hakikat İçerik ve İndirme 339
    • Hakikat İçerik ve İndirme 340
    • Hakikat İçerik ve İndirme 341
    • Hakikat İçerik ve İndirme 342
    • Hakikat İçerik ve İndirme 343
    • Hakikat İçerik ve İndirme 344
  • ESERLERİ SESLİ DİNLE
    • ESERLERİ SESLİ DİNLE
    • SESLİ DİNLE-ASHÂB-I KİRAM -Radiyallahu anhüm- HAZERÂTI'NIN HAYATI
    • SESLİ DİNLE-HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm
    • SESLİ DİNLE-İLÂHÎ GÖRÜŞ BİRLİĞİNE DAVET
    • SESLİ DİNLE-İSLÂM İLMİHALİ
    • SESLİ DİNLE-KISAS-I ENBİYÂ Aleyhimüsselâm
    • SESLİ DİNLE-KURANI KERİM MEALİ
    • SESLİ DİNLE-KURANI KERİM TEFSİRİ
    • SESLİ DİNLE-KÜFRÜ HOŞ GÖREN NARCILARIN İÇYÜZÜ
    • SESLİ DİNLE-MEKTUBAT
    • SESLİ DİNLE-MUHTEREM ÖMER ÖNGÜT -KUDDİSE SIRRUH- EFENDİ HAZRETLERİ'NİN HAYAT-I SAADETLERİNDEN İNCİLER
    • SESLİ DİNLE-NAMAZ
    • SESLİ DİNLE-ALLAH-U TEÂLÂ’NIN SEVGİLİLERİ’NİN İFŞAATLARINA İZAH VE AÇIKLAMALAR
    • SESLİ DİNLE-ORGAN NAKLİ VE VASİYETİ CÂİZ MİDİR?
    • SESLİ DİNLE-SİLSİLEİ SÂDÂT 33-ŞEYH MUHAMMED ES’AD ERBİLÎ (KUDDİSE SIRRUH)
    • SESLİ DİNLE-SÖZLER ve NOTLAR
    • SESLİ DİNLE-TASAVVUF'UN ASLI HAKİKAT VE MARİFETULLAH İNCİLERİ
    • SESLİ DİNLE-YÜCE ALLAHIN İSMİ ŞERİFLERİ HAKINDA BAZI BİLGİLER
    • SESLİ DİNLE-KALPTENİMAN
    • SESLİ DİNLE-TESETTÜR HAKKINDA HERŞEY
    • SESLİ DİNLE-ORGAN NAKLİ VE VASİYETİ CÂİZ MİDİR BÖLÜM BÖLÜM
    • SESLİ DİNLE-HAKİKAT AYLIK İSLÂM DERGİSİ BAŞYAZILARI
    • SESLİ DİNLE-EVLİYÂ-İ KİRAM -Kaddesallahu Esrârehüm- HAZERÂTI'NIN ''HÂTEMÜ'L-EVLİYÂ'' HAKKINDAKİ BEYAN ve İFŞAATLARI
    • SESLİ DİNLE HAKİKİ MUTASAVVIFLAR HAKİKİ VAHDET-İ VÜCUDÇULAR VE SAHTELERİ
    • SESLİ DİNLE-KÜFRÜ HOŞ GÖREN NARCILARIN İÇYÜZÜ wmv
    • SESLİ DİNLE-HAKİKİ MUTASAVVIFLAR, HAKİKİ VAHDET-İ VÜCUDCULAR VE SAHTELERİ
    • SESLİ DİNLE-SAPTIRICI ÖNDERLER VE ONLARA TÂBİ OLANLARIN
    • HIRİSTİYANLARI HİDAYET VE GERÇEK KURTULUŞA DAVET
    • SESLİ DİNLE-Peygamberimiz(s.a.v) Duaları
  • DİNİ PROGRAMLAR
    • İslamikonular Programı 2
    • İslâm İlmihali Programı 1.0
    • Hatemi Veli
    • Dini Programlar (Güncel)
    • Peygamber Efendimizin(s.a.v) Hayatı ve Sünnetleri 3D E-Kitap
    • Peygamber Efendimizin(s.a.v) Hayatı ve Sünnetleri E-kitap 1.0
    • İlâhî Görüş Birliğine Dâvet
    • Kapteniman Programı 3
    • Allah-u Teâlâ'nın En Güzel İsimleri Esmâü'l-Hüsnâ 3D E-KİTAP
    • Kuranı Kerim Hatim Programı 1.0
    • Kur'an-ı Kerim Tefsiri 3D E-Kitap
    • Sadır ilmi Satır İlmi 3D E-kitap
    • Cennet ve Cehennem Programı
    • Nefis ve Dereceleri Programı
    • Besmele-i Şerife'nin Önemi, Fazileti, Hikmeti Ve Esrarı Programı
    • Tesettür,Örtünme,Kapanma Programı 3
    • 200 Salavat-ı Şerife 3d E-Kitap
    • Kurtuluş Programı 2
    • Kütüb-i Sitte Hadis Programı 1.0
    • Tesettür,Örtünme,Kapanma Programı 2
    • Delail-i Hayrat 463 Salavat Programı
    • Tesettür,Örtünme,Kapanma Programı
    • Ömer Öngüt Hz. Kuranı Kerim Meali
    • Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır Orjinal Meali Programı
    • 4 Hak Mezhep
    • 200 Çeşit Salavatı Şerife Programı 3
    • Cevşeni Kebir Programı
    • Cevşeni Kebir 3D E-Kitap
    • Kuranı Kerim Hatim Programı 2.0
    • DİNİ PROGRAMLAR (GÜNCEL)
    • İslamikonular Programı 2
    • Kuranı Kerim Meali Programı 1
    • Dua Programı
    • Dua Programı 2 Ramazan Özel
    • Dini Filmler Programı
    • Esmaül Hüsna Tirmizi
    • Hanefi Mezhebi
    • Maliki Mezhebi
    • Şafi Mezhebi
    • Hanbeli Mezhebi
    • Kütübi Sitte Programı
    • KÜTÜBÜ SİTTE KAYNAKLI 7300 HADİS
    • Kütübü Sitte Ebook Html
    • Cevşeni Kebir Ebook Html
    • Muhterem Ömer Öngüt -kuddise sırruh- Efendi Hazretleri'nin Hayat-ı Saadetlerinden İnciler Chm
    • Peygamber Efendimiz (S.A.V) Ebook Html
    • HAYATIMIZ SÜNNET-DUALAR
    • Peygamber Efendimiz Sünnetleri Programı
    • Kurtuluş Programı
    • Kalpteniman Programı 10
    • Kalpteniman Programı 9
    • Kuranı Kerim Hatimler Programı Chm 2
    • Kuranı Kerim Hatim Ve Eserleri Sesli Dinle Program
    • Esmaül Hüsna Ezberle Programı 1.0
    • Kurtuluş Programı 1.01
    • Kuranı Kerimde Esmaül Hüsnalar 2
    • Kütübi Sitte 6 Hadis Kitabı Oku-Dinle Programı
    • Yüce Allahın İsmi Şerifileri Hakında Bazı Bilgiler 1.01
    • Kalpteniman Programı Exe-ChmPdf-3d E-kitap İndir
    • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNALAR 1.01 ACCESS
    • KURTULUŞ PROGRAMI 1.05 EXE(UYGULAMA)
    • Kurtuluş Programı 1.07
  • İSLAMİ 3D E-Kitaplar
    • 3D E-Kitaplar Hakkında Açıklama
    • İslâm İlmihali Programı 1.0
    • Hatemi Veli
    • Dini Programlar (Güncel)
    • Peygamber Efendimizin(s.a.v) Hayatı ve Sünnetleri 3D E-Kitap
    • İlâhî Görüş Birliğine Dâvet
    • Kapteniman Programı 3
    • Allah-u Teâlâ'nın En Güzel İsimleri Esmâü'l-Hüsnâ 3D E-KİTAP
    • Kuranı Kerim Arapça 3D E-KİTAP
    • Organ Nakli Caiz Değildir
    • Kütübi Sitte(6 Hadis Kitabı) Birçok Program
    • Sadır İlmi Satır İlmi 3D E-kitap
    • Kur'an-ı Kerim Tefsiri 3D E-Kitap
    • Cennet ve Cehennem
    • Nefis ve Dereceleri
    • Besmele-i Şerife'nin Önemi, Fazileti, Hikmeti Ve Esrarı
    • İnananlar İçin Tesettür Kesinlikle Uyulması Gerekli Bir Farzdır
    • Tesettür,Örtünme,Kapanma Programı 3
    • 200 Salavat-ı Şerife 3d E-Kitap
    • Delail-i Hayrat 463 Salavat Programı
    • Cevşeni Kebir 3D E-Kitap
    • KUR'AN-I KERİM VE TÜRKÇE MEÂL-İ ÂLİSİ
    • İLÂHÎ GÖRÜŞ BİRLİĞİNE DÂVET
    • TASAVVUF'UN ASLI HAKİKAT VE MARİFETULLAH İNCİLERİ
  • KURAN SÜRE SÜRE TÜRKÇE MEAL DİNLE
  • KÜTÜBİ SİTTE DİNLE-OKU 6 HADİS KİTABI 1-7300
  • KÜTÜBİ SİTTE 1-7300 KONU - KONU DETAY
    • Kütübi Sitte 1-1000 Konu-Konu Detay
    • Kütübi Sitte 1001-2000 Konu-Konu Detay
    • Kütübi Sitte 2001-3000 Konu-Konu Detay
    • Kütübi Sitte 3001-4000 Konu-Konu Detay
    • Kütübi Sitte 4001-5000 Konu-Konu Detay
    • Kütübi Sitte 5001-6000 Konu-Konu Detay
    • Kütübi Sitte 6001-7000 Konu-Konu Detay
    • Kütübi Sitte 7001-7300 Konu-Konu Detay
  • KÜTÜBİ SİTTE KAYNAKLAR 1-7300
    • Kütübi Sitte Kaynaklar 1-1000
    • Kütübi Sitte Kaynaklar 1001-2000
    • Kütübi Sitte Kaynaklar 2001-3000
    • Kütübi Sitte Kaynaklar 3001-4000
    • Kütübi Sitte Kaynaklar 4001-5000
    • Kütübi Sitte Kaynaklar 5001-6000
    • Kütübi Sitte Kaynaklar 6001-7000
    • Kütübi Sitte Kaynaklar 7001-7300
  • KÜTÜBİ SİTTE SIRALI DİNLE
  • KURAN-HADİS-SÜNNET-DUA DİNLE
  • YÜCE ALLAHIN İSMİ ŞERİFLERİ HAKINDA BAZI BİLGİLER.
    • SESLİ DİNLE-YÜCE ALLAHIN İSMİ ŞERİFLERİ HAKINDA BAZI BİLGİLER
    • YÜCE ALLAHIN İSMİ ŞERİFLERİ HAKINDA BAZI BİLGİLER.
    • Alim
    • Adl
    • Aliyy
    • Aziz
    • Bâri
    • Basîr
    • Bâsıt
    • Cebbar
    • Fettah
    • Ğaffar
    • Ğafûr
    • Habîr
    • Hâfid
    • Hafîz
    • Hakem
    • Hâlıktır .
    • Halîm
    • Hasîb
    • Kâbıd
    • Kahhar
    • Kuddüs
    • Lâtif
    • Meliktir
    • Muizz
    • Mukît
    • Musavvir
    • Muzilldir
    • Müheymindir
    • Mümindir
    • Mütekebbirdir
    • Râfi
    • Rahman
    • Rezzak
    • Selâm
    • Semi
    • Şekûr
    • Vehhab
    • Hakîm
    • Hakk
    • Hamîd
    • Mecîd
    • Metin
    • Mucîb
    • Muhsî
    • Mübdî
    • Rakîb
    • Şehîd
    • Vâsi
    • Vedûd
    • Velî
    • Âhir
    • Bâtın
    • Evvel
    • Hayy
    • Kâdir
    • Kayyum
    • Mâcid
    • Muahhir
    • Muhyî
    • Muîd
    • Mukaddim
    • Muktedir
    • Mümît
    • Müteâlî
    • Samed
    • Vâcid
    • Vahid
    • Vâlî
    • Zâhir
    • Berr
    • Azîm
    • Bâis
    • Kaviyy
    • Kebîr
    • Afüvv
    • Allah
    • Ehad
    • Bâkî
    • Bedi
    • Câmi
    • Celîl
    • Dar
    • Fâtır
    • Ğaniyy
    • Hâdî
    • Mâlik'ül-Mülk
    • Mânî
    • Muğni
    • Muksid
    • Müntekim
    • Nâfi
    • Nur
    • Rabb
    • Rahim
    • Raûf
    • Reşîd
    • Sabûr
    • Tevvâb
    • Vâris
    • Zülcelâl-i vel-ikrâm
    • Kerim
    • Vasi
    • Vekil
  • ESMAÜL HÜSNA EZBERLE
  • NAMAZ HAKKINDA HERŞEY
    • İSLAM’IN TEMEL ESASLARI >
      • İSLÂM
      • İman ve İslâm
      • KELİME-İ ŞEHÂDET
      • Allah-u Teâlâ'ya İnanmak
      • Allah-u Teâlâ’nın Sıfatları
      • İBADET
      • İbadetlerde İhlâs
      • EF'ÂL-İ MÜKELLEFİN
      • FARZ
      • VÂCİP
      • SÜNNET
      • MÜSTEHAB
      • MUBAH
      • HARAM
      • MEKRUH
      • MÜFSİD
  • ESMAÜL HÜSNA DETAYLI BİLGİLER
  • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNALAR ARAPÇA YAZILIŞLARI
  • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNALAR ARAPÇA YAZIŞLARI VE ANLAMLARI
  • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNALAR HARF SIRALI
  • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNA GEÇEN AYETİ KERİMELERİ DİNLE
  • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNALAR SLAYT
  • 41 PDF VE 3D E-KİTAP
  • ONLİNE 41 E-KİTAP
    • ONLİNE 41 E-KİTAP
    • 2 NUR'UL HATEM SALAVATI
    • 40 KUDSİ HADİS
    • 200 ÇEŞİT SALAVATI ŞERİFE
    • HIRİSTİYANLARI HİDAYET VE GERÇEK KURTULUŞA DAVET
    • ESMAÜL HÜSNA
    • KISAS-I ENBİYA Aleyhimüsselâm
    • KURANI KERİM HADİSİ ŞERİFLERLE SÜRELERİN FAZİLETİ
    • HAKİKİ MUTASAVVIFLAR HAKİKİ VAHDET-İ VÜCUDÇULAR VE SAHTELERİ
    • ŞEYH MUHAMMED ES’AD ERBİLÎ(Kuddise Sırruh)
    • SÖZLER ve NOTLAR
    • TİRMİZİ DUALAR
    • PEYGAMBER EFENDİMİZ (S.A.V) SÜNNETLERİ
    • ORGAN NAKLİ VE VASİYETİ CÂİZ MİDİR?
    • İLÂHÎ GÖRÜŞ BİRLİĞİNE DÂVET
    • ASHÂB-I KİRAM -Radiyallahu anhüm- HAZERÂTI'NIN HAYATI
    • KÂİNATIN EFENDİSİ, PEYGAMBERİMİZ HAZRET-İ MUHAMMED MUSTAFA -SALLALLAHU ALEYHİ VE SELLEM
    • KİTABUD DAAVAT(DUALAR KİTABI) SAHİHİ BUHARİ
    • MEKTUBAT
    • KÜTÜBİ SİTTE DUALAR
    • DELAİLÜL HAYRAT (SALAVATI ŞERİFELER) TÜRKÇE
    • AYETEL HIRS ARAPÇA
    • AYETEL HIRS ARAPÇA OKUNUŞU
    • 40 KÜDSİ HADİS
    • RAMAZÜL EHADİS DUALAR(7101 HADİSİN İÇİNDEN)
    • ÇEŞİTLİ DUALAR
    • TESETTÜR,ÖRTÜNME,KAPANMA HAKKINDA HERŞEY
    • KALPTENİMAN BÖLÜM 1-2
    • KURANI KERİM TEFSİRİ
    • KÜTÜBİ SİTTE KONULARA GÖRE 7300 HADİS
    • HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm
    • YÜCE ALLAHIN İSMİ ŞERİFLERİ HAKKINDA BAZI BİLGİLER
    • AHİR ZAMAN ALİMLERİ
    • MUHTEREM ÖMER ÖNGÜT -KUDDİSE SIRRUH- EFENDİ HAZRETLERİ'NİN HAYAT-I SAADETLERİNDEN İNCİLER
    • KUR'AN-I KERİM VE TÜRKÇE MEÂL-İ ÂLİSİ
    • EVLİYÂ-İ KİRAM -Kaddesallahu Esrârehüm- HAZERÂTI’NIN “HÂTEMÜ’L-EVLİY” HAKKINDAKİ BEYAN ve İFŞAATLARI
    • MAFİRETNAME-İBRAHİM HAKKI HAZRETLERİ
    • ALLAH-U TEÂLÂ’NIN SEVGİLİLERİ’NİN İFŞAATLARINA İZAH VE AÇIKLAMALAR
    • NAMAZ HAKKINDA HERŞEY
  • KURTULUŞ YAZILAR
    • Allah Rızası İçin Çalışmak
    • Nefsinin Kölesi Değil Allah'ın kulu ol
    • İnsan şeytanları,Kötü Arkadaş ve Bazı Gerçekler
    • İnternet hayrı ve şerri yayma ve kullanma aracıdır . Bununla imtihan olunuyoruz .
    • Organ Nakli Caiz Değildir Tüm Müslümanlara Duyuru
    • Nasip olursa yazılacak inşaAllah
    • İlim Kibri Olanların Helak Noktaları
    • Işıklar İçinde Uyu Kavmi
    • Youtube: Zaman Öldüren Ölüm Meleği Gibidir
    • Nefsinden fedakarlık etki Hakkı bulasın
    • Allah seni görmüyor mu?Bu bilinmeyi istemek neden?
    • Allah Dostlarını İncitenlerin Ergeç Sonları
    • Bu Duayı 10 Kişiye Gönder Bir Mucize ile Karşılaşacaksın Mesajlarının Arkasındaki Korkunç Gerçekler.
    • İslâm Âlimlerinin,Hazret-i İsa Aleyhisselâm'ın Yeryüzüne İneceğini Tasdik Eden Sözleri
  • HAKİKAT YAYINCILIK VİDEOLAR ÖMER ÖNGÜT EFENDİ HAZRETLERİ (K.S)
    • HAKİKAT YAYINCILIK VİDEOLAR ÖMER ÖNGÜT EFENDİ HAZRETLERİ (K.S)
    • Tüm Videolar
    • Amenerresulü, Bakara- 285-286, Kur'an-ı Kerim Tilâveti, Hakikat Yayıncılık
    • Anne Babanın Rızası-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 13 Ocak 2005
    • Bakara- 152-157, Kur'an-ı Kerim Tilâveti, Hakikat Yayıncılık
    • Bereket-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 24 Ocak 1997
    • Din ve Vatan-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 16 Kasım 2004
    • Dünya Ahiretin Tarlasıdır-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 13 Mayıs 2005
    • Gönül Nûr-i Cemâlinden, Zikr-i İlâhi, Hakikat Yayıncılık
    • Hayra Delalet Eden-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 6 Mart 2005
    • Hayat Tatlı Bir Hayâlat!-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 12 Aralık 2004
    • Hayırlı Ömür-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 12 Aralık 2004
    • Hiçten Başka Bir Şey Değilim!-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 7 Ağustos 2006
    • İbadetlerden Haz Almak İçin!-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 21 Eylül 2003
    • İbtilânın Faydası-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 20 Mayıs 2003
    • İmanın Ölçüsü-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 7 Kasım 2004
    • Kolaylaştırın, Güçleştirmeyin!-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 1 Şubat 2005
    • Mühim Olan İman-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 23 Ekim 2004
    • Nasıl Şükredebilir Bir Mahluk!-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 15 Ağustos 2004
    • Kadir-i Mutlak Olan O'dur-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 12 Aralık 2004
    • O Zincirler Vurulduğu Zaman!-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 7 Aralık 2005
    • Şol Cennetin Irmakları, Zikr-i İlâhi, Hakikat Yayıncılık
    • Vefat Eden Eşe Yapılan Dua-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 29 Mayıs 2005
    • Vücud Kafesindeki Ruh-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 29 Şubat 2004
    • Yol Bu Yol-, Ömer Öngüt -Kuddise Sırruh-, 12 Aralık 2004
    • VİDEO ÖMER ÖNGÜT EFENDİ HAZRETLERİ KUDDİSE SİRRUH >
      • VİDEO ÖMER ÖNGÜT EFENDİ HAZRETLERİ KUDDİSE SİRRUH
      • ÖMER ÖNGÜT EFENDİ HAZRETLERİNİN KENDİSİNE YAPLIAN İFTİRALARA CEVABI -SAMANYOLU TV -TEKZİP KARARI
      • ÖMER ÖNGÜT EFENDİ HAZRETLERİNİN KENDİSİNE YAPLIAN İFTİRALARA CEVABI -KANAL 7 -TEKZİP KARARI
  • 50 Hafızda İhlas Süresi
  • 50 Hafızdan Fatiha Süresi
  • 50 Hafızdan Kevser Süresi
  • Kurtuluş Programı 1.10 CHM,EXE Bilgisayar,Telefon
  • İSLAMİ PROGRAMLAR
    • ​Hakikat Aylık İslâm Dergisi Android Programı(Telefon,Tablet)
    • KURTULUŞ PROGRAMI 1.08
    • Peygamberimiz(s.a.v) Duaları 123 Dua Bilgisayar(chm),Telefon,Tablet..(apk) Uygulaması
    • HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm
    • Esmaül Hüsna Ezberle Android(Telefon,Tablet)
    • ESMAÜL HÜSNA EZBERLE PROGRAMI 2.0 BETA
    • Kurtuluş İslami Konular Programı Android(Telefon,Tablet)
  • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNALAR ARAPÇA-TÜRKÇE YAZILIŞLARI
  • KURANI KERİMDE ESMAÜL HÜSNA EZBERLE
  • KURANI KERİM ESMAÜL HÜSNALAR GEÇEN TÜM AYETİ KERİMELER SIRALI
  • Kurtuluş İslami Konular Programı Android 1.05 (Telefon,Tablet)
  • KURANI KERİM MEALİ RESİMLİ,SESLİ,ALTYAZILI
  • İSLAM İLMİHALİ SESLİ VE GÖRÜNTÜLÜ E-KİTAP VİDEO
  • YÜCE ALLAHIMIZIN ESMAÜL HÜSNALARI HAKKINDA BİLGİLER 2(YENİ YAZILAR EKLENMEKTEDİR.)
  • ALLAH ALA'DIR.
  • ALLAH ALİ'DİR.
  • ALLAH BARRU’DÜR .
  • ALLAH CEMİL'DİR
  • ALLAH DAİM'DİR
  • ALLAH EBED'DİR.
  • ALLAH EKREM'DİR.
  • Yeni Sayfa
  • Kurtuluş Programı 1.13 CHM,EXE,APK(Pc,Telefon,Tablet)
  • HAZRETİ MUHAMMED Aleyhisselâm E-kitap CHM,EXE(x3),APK,EPUB,PDF Bilgisayar,Telefon,Tablet
  • 3399 Slayt Resim
  • HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm 3399 Resimli ve Sesli E-kitap APK,Exe (Pc,Tablet,Telefon)
  • Kurtuluş Programı 1.14 Exe,Chm,APK(ANDROİD)[PC-Telefon-Tablet]
  • KALPTENİMAN YAZILARI SESLİ DİNLE AHMET SESİ
  • ALLAH-U TEÂLÂ’NIN SEVGİLİLERİ’NİN İFŞAATLARINA İZAH VE AÇIKLAMALAR (Sesli-Ahmet Sesi)
  • EVLİYÂ-İ KİRAM -Kaddesallahu Esrârehüm- HAZERÂTI'NIN ''HÂTEMÜ'L-EVLİYÂ'' HAKKINDAKİ BEYAN ve İFŞAATLARI - Ahmet Sesi
  • KURANI KERİM TEFSİRİ AHMET SESİ
  • TASAVVUF'UN ASLI HAKİKAT VE MARİFETULLAH İNCİLERİ AHMET SESİ
  • MUHTEREM-ÖMER-ÖNGÜT--KUDDİSE-SIRRUH--EFENDİ-HAZRETLERİNİN-HAYAT-I-SAADETLERİNDEN-İNCİLER - Ahmet Sesi
  • PEYGAMBERİMİZ(S.A.V) DUALARI Ahmet Sesi
  • Kurtuluş Programı 1.16 Exe,Chm,APK(ANDROİD)[PC-Telefon-Tablet]
70- KİTÂBU'L-ET'IME. 3

Ve Yüce Allah'ın Şu Kavilleri: 3

1- Yemeğe Başlama Sırasında 'Bismi 'İlâhi Jr-Rahmâni 'R-Rahtm' Demek Ve Sağ Elle Yemek Babı 3

2- Kendisine Yakın Olan Taraftan Yemek Babı 4

3- Arkadaşının Beraberinde Yemek Yerken Ondan Bir Hoşlanmama Hissetmediği Zaman, Tabağın Etrafında El Gezdirip Yemek Araştıran Kimse Babı 4

4- Yemekte Ve (Zikredilecek) Diğer İşlerde Sağdan Başlama Babı 4

5- Doyuncaya Kadar Yiyen Kimse Babı 4

6- Bâb: 6

7- İnceltilmiş Yufka Ekmeği Yemek, Masa Üzerinde Ve Sofra Üzerinde Yemek Yenilmesi Babı 6

8- Sevîk Babı 7

9- Bâb: Peygamber (S), Önüne Konulan Yiyeceğin İsmi Söylenip De Kendisi Onun Ne Olduğunu Bilmedikçe Yemezdi 7

10- Bâb: 8

11- Bâb: 8

12- Bâb: 8

13- Bir Yanı Üzerine Dayanarak Yemek (Yemenin Hükmü) Babı 8

14- Kızartılmış Et Ve Yüce Allah'ın: "And Olsun Elçilerimiz, İbrahim'e Müjde İle Gelip 'Selâm" Dediler. O Da: 'Selâm' Dedi Ve Eğlenmeden Gidip Onlara Kızartılmış Bir Buzağı Getirdi” (Hûd: 69) Kavli Babı 9

15- Hazîre Çorbası Babı 9

16- Ekıt (Yânî Yağı Alınıp Kurutulmuş Yoğurt) Babı 10

17- Silk (Yânı Çoğundur Otu) Ve Arpa Babı 10

18-Eti Ağızla Isırıp Koparmak Ve Eti Çömlekten Çekip Çıkarmak Babı 10

19- Kol Kemiği Üzerindeki Eti Kemirip Yemek Babı 11

20- Etin Bıçakla Kesilmesi Babı 11

21- Bâb: Peygamber (S) Hiçbir Yemeği Ayıplamadı 11

22- (El Değirmeninde Yarılmış) Arpayı Kabuklarını Ayırmak İçin Üfürüp Savurma Babı 11

23- Peygamber(S)'İn Ve Sahâbîlerinin Yemekte Oldukları Şeyler Babı 11

24- Telbîne Bulamacı Babı 12

25- Serîd (Yânî Tirid Yemeği) Babı 12

26- Tüyleri Sıcak Su İle Giderilip Kızartılmış Kuzu, Etli Kürek Kemiği Ve Bir Yan Taraf Eti Babı 13

27- Selefin, Evlerinde Ve Seferlerinde Et Ve Diğer Yiyecek Maddelerini Biriktirir Olmaları Babı 13

28- Hays Yemeği Babı 14

29- Gümüşle Kaplanmış Kap İçinde Yemek Yeme(Nin Hükmü) Babı 14

30- Taam Sözünün Zikrî Babı 14

31- Ekmekle Beraber Yenilen Katık Babı 15

32- Helva Ve Balın Zikri Babı 15

33-'Kabak (Yemeği) Babı 15

34- Dîn Kardeşleri İçin Yemek Hazırlama Zahmetli İşini Üzerine Alan Kimse Babı 15

35- Bir Kimseye Bir Yemek Ziyafeti Verip De Kendi İşine Yönelen Kimse Babı 16

36- Çorba Babı 16

37- Kurutulmuş Et Babı 16

38- Sofra Veya Masa Üzerindeki Yemekten Birşeyi Arkadaşına Uzatıp Veren Veya Takdîm Eden Kimse(Nin Hükmü) Babı 16

39- Olgunlaşmış Taze Hurmayı Hıyar İle Yemek Babı 17

40- Bâb: 17

41- Taze Hurma, Kuru Hurma Ve Yüce Allah'ın Şu Kavli Babı: 17

42- Cummâr Yenilmesi Babı 18

43- Acve (Hurmasının Fadlı) Babı 18

44- Başkalarıyle Hurma Yerken İkişer İkişer Yemenin Hükmü Babı 18

45- Hıyar (Yenilmesi) Babı 18

46- Hurma Ağacının Bereketi Babı 19

47- İki Çeşit Meyveyi Yâhud İki Türlü Yemeği Bir Yemekte Cem' Etme(Nin Hükmü) Babı 19

48- Konukları Eve Onar Onar Girdiren Kimse Ve Yemeğe Oturuşun Da Onar Kişi Onar Kişi Oluşu Babı 19

49- Sarmısak Ve Kötü Kokulu Sebzelerden Yemenin Mekruh Olması Babı 19

50- Kebâs Babı Ki, O Erâk Ağacının Meyvesidir 19

51- Yemekten Sonra Ağız Çalkalayıp Yıkama Babı 20

52- (Yemek Yenildiğinde) Parmakların Mendille Silinmesinden Önce Yalanmaları Ve Emilmeleri Babı 20

53- Mendil(În Zikri) Babı 20

54- Yemek Yiyen Kimsenin Yemeğinden Ayrıldığı Zaman Söyleyeceği Duâ Babı 20

55- (Alçak Gönüllülük Kasdıyle) Hizmetçi Beraberinde Yemek Babı 21

56- Bâb: 21

57- Bir Yemeğe Da'vet Edilip De Kendisine Başka Biri Takılan Ve: "Bu Yanımdaki Bana Takılıp Gelmiş Bîr Kişidir" Diyen Kimse Babı 21

58- Bâb: Yemek Hazır Olduğu Zaman Sizden Biriniz Yemeğinden Acele Kalkmasın (Yemesine Devam Etsin) 22

59- Yüce Allah'ın Şu Kavli Babı: 22


70- KİTÂBU'L-ET'IME (Yiyecek Şeyler Kitabı) [1]



Ve Yüce Allah'ın Şu Kavilleri:

"Ey îmân edenler, size rızk olarak verdiğimiz şeylerin en temiz olanlarından yiyin. Allah'a şükredin, eğer (hakîkaten) O *na kulluk ediyorsanız'' {el-Bakara: 172);

"Ey îmân edenler, (hakk yolunda) infâkı, kazandıklarınızın en güzellerinden ve sizin için yerden çıkardıklarımızdan yapın..." (el-Bakara: 268).

"Ey rasûller, temiz ve halâl olan şeylerden yiyin, güzel amellerde bulunun. Çünkü ben ne yaparsanız hakkıyle bilenim (el-Mu'mınun: 51) [2].



1-.......Bize Sufyân es-Sevrî, Mansûr'dan; o da Ebû Vâil'den;o da Ebû Mûsâ el-Eş'arî'den haber verdi ki, Peygamber (S): "Açları doyurun, hastaları ziyaret edin, esirleri hürriyete kavuşturun" buyur­muştur.

Râvî Sufyân: "ehÂnî", "Esîr"dir, dedi [3].



2-.......Bize Muhammed ibn Fııdayl, babası Fudayl ibn Gazvân'dan; o da Ebû Hâzım'dan tahdîs etti ki, Ebû Hureyre (R), Mu-hammed(S)'in ailesi, kendisi kabzolununcaya kadar üç gün (üstüste) yemekten doymadı, demiştir.

Ve yine Ebû Hâzım'dan, Ebû Hureyre şöyle demiştir: Bana şid­detli bir açlık isabet etmişti. Yolda Umer ibnu'l-Hattâb'a kavuştum. Kendisinden Allah'ın Kitâbı'ndan bir âyeti bana okumasını istedim. Umer evine girdi ve o âyeti bana okudu. Evden ayrılıp uzak gitme­den meşakkat ve açlıktan dolayı yüzüm üstüne düştüm. Bu baygınlık sırasında bir de gördüm ki, Rasûlullah (S) baş ucumda dikilmiş:

— "Yâ Ebâ Hureyre!" dedi..

Ben de:

— Buyur yâ Rasûlallah, emrine hazırım, her saadet Sen'indir!

dedim.

Akabinde elimi tuttu, beni kaldırdı ve bendeki açlığı anladı. Be­ni evine götürdü. Hemen benim için büyük bir bardak süt emretti. Ben ondan içtim. Sonra:

— "Tekrar iç yâ Ebâ Hureyre!" buyurdu. Tekrar bir bardak daha içtim. Sonra yine:

— "Tekrarla!" buyurdu.

Ben de tekrarlayıp bir daha içtim. Artık karnımın vaziyeti dü­zeldi, karnım bir ok gibi dümdüz oldu.

Ebû Hureyre devamla dedi ki: Bir müddet sonra Umer'e kavuş­tum, başımdan geçen bu vak'ayı ona zikrettim de:

— Yâ Umer! Allah benim karnımı doyurmağa senden daha lâ­yık bir zâtı me'mûr etti. Vallahi ben senden bana bir âyet okuyup öğretmeni istemiştim. Hâlbuki ben o âyeti senden daha düzgün oku­makta idim, dedim.

Bunun üzerine Umer:

— Vallahi (yâ Ebâ Hureyre), seni evime koyup doyurmak be­nim için kırmızı develerim olmasından daha sevimlidir, dedi [4].



1- Yemeğe Başlama Sırasında 'Bismi 'İlâhi Jr-Rahmâni 'R-Rahtm' Demek Ve Sağ Elle Yemek Babı

3-.......el-Velîd ibn Kesîr, Vehb ibn Keysân'dan işittiğim haber verdi. O da Umer ibn Ebî Seleme'den işitmiştir ki, o şöyle diyordu: Ben Rasûlullah'ın terbiyesi altında bir oğlandım. Yemek yerken elim, yemek tabağının her tarafında dolaşır dururdu. Rasûlullah (S) bana:

— "Ey oğul! (Yemeğe başlarken BismVUâhVr-rahmânVr-rahîm diye) Allah'ın adını an, sağ elinle ye ve sana yakın olan taraftan ye!" buyurdu.

Bundan sonra benim yemek yiyiş tarzım hep bu oldu (yânî ben her zaman Besmele ile, sağ elimle, önümden yemek yedim) [5].



2- Kendisine Yakın Olan Taraftan Yemek Babı

Ve Enes: Peygamber (S): "Allah'ın ismini anın ve herbir kimse kendisine yakın olan taraftan yesin" buyurdu, dedi [6].



4-.......Peygamber'in zevcesi Ümmü Seleme'nin oğlu olan Umer ibn Ebî Seleme (R) şöyle demiştir: Bir gün RasûluIlah(S)'m berabe­rinde bir yemek yedim ve yemek tabağının her tarafından yemeğe baş­ladım. Bunun üzerine Rasûlullah (S) bana:

— "Sana yakın olan yerden ye!" buyurdu [7].



5-.......Bize Mâlik, Vehb ibn Keysân Ebû Nuaym el-Mueddib'den haber verdi ki, o şöyle demiştir: Rasülullah'a bir yemek getiril­di, beraberinde üvey oğlu Umer ibn Ebî Seleme de vardı. Rasûlullah(S) ona:

— "Allah'ın isminian vesanayakın olan taraftan ye!" buyur­du [8].



3- Arkadaşının Beraberinde Yemek Yerken Ondan Bir Hoşlanmama Hissetmediği Zaman, Tabağın Etrafında El Gezdirip Yemek Araştıran Kimse Babı

6-.......Enes ibn Mâlik (R) şöyle diyordu: Bir terzi, hazırladığı bir yemeğe Rasûlullah'ı da'vet etti.

Enes dedi ki: Ben de Rasûlullah(S)'in beraberinde gittim. (Ter­zi, ekmek ile içinde kabak ve kuru et parçaları bulunan çorba tak-dîm etti.) Yemek sırasında ben Rasûlullah'ı tabağın etrafından ka­bakları araştırırken gördüm.

Yine Enes: Artık o günden i'tibâren ben kabağı sevmekten ay­rılmadım, dedi [9].



4- Yemekte Ve (Zikredilecek) Diğer İşlerde Sağdan Başlama Babı

7-.......Bize Şu'be, Eş'as'tan; o da babası Ebu's-Sa'saa'dan; o da Mesrûk'tan haber verdi ki, Âişe (R): Peygamber (S) temizlenme­sinde, ayakkabı giymesinde, saçını taramasında muktedir olduğu müd­detçe sağdan başlamayı severdi, demiştir.

Şu'be veya Eş'as ibn Ebi's-Sa'saa, Vâsıt beldesinde bu zamandan önce "Bütün işlerinde" ziyâdesini söylemişti [10].



5- Doyuncaya Kadar Yiyen Kimse Babı

8-.......Bana Mâlik, İshâk ibn Abdillah ibn Ebî Talha'dan tahdîs etti ki, o da Enes ibn MâIik(R)'ten şöyle derken işitmiştir: Ebû Talha, Ümmü Suleym'e:

— Ben bu defa Rasûlullah'ın sesini zaîf olarak işittim, kendisin­de açlık olduğunu biliyorum, yanında yiyecek bir şey var mı? dedi.

Ümmü Suleym, arpadan yapılmış birkaç tane ekmek külçesi çı­kardı. Sonra kendi baş örtüsünü çıkardı da onun bir kısmiyle ekmek­leri sarıp dürdü. Sonra bohçayı benim elbisemin altına gizledi. Örtünün bir kısmını da bana ridâ yaptı. Sonra beni Rasûlullaîı'a gönderdi.

Enes dedi ki: Ben de bunu götürdüm. Rasûlullah'ı me^cidde, be­raberinde insanlar olduğu hâlde buldum. Ben onların yanına varıp dikildim. Rasûlullah (S) bana:

— "Seni Ebû Talha mı gönderdi?" diye sordu. Ben:

— Evet, dedim. Rasûlullah:

— "Yemek sebebiyle mi?" dedi. Ben:

— Evet, dedim.

Bunun üzerine Rasûlullah, yanında bulunanlara:

— "Kalkınız!" buyurdu.

Müteakiben yürüdü, ben de aralarında yürüdüm. Nihayet Ebû Talha'ya geldim (ve durumu ona haber verdim). Ebû Talha, annem Ümmü Suleym'e:

— Yâ Ümme Suleym! Rasûlullah insanları getirmektedir. Hâl­buki yanımızda onları doyurabileceğimiz taam yoktur, dedi.

Ümmü Suleym:

— Allah ve Rasûlü en iyi bilendir! dedi.

Enes dedi ki: Müteakiben Ebû Talha gitti, nihayet Rasûlullah'a

kavuştu. Ebû Talha, Rasûlullah ile beraber geldi, ikisi içeriye girdi­ler. Rasûlullah:

— "Yâ Ümme Suleym! Yanında ne varsa getir!" buyurdu. O da bu ekmekleri getirdi. Rasûlullah emretti, ekmekler parmak

ile küçük küçük parçalara bölündü. Ümmü Suleym bunun üzerine yanında bulunan yağ tulumundan biraz yağ sıktı ve onu bulayıp ka­tık yaptı. Sonra Rasûlullah o katık hakkında Allah'ın söyletmek is­tediği şeyleri söyledi. Sonra:

— "On kişi için izin ver!" buyurdu.

Ebû Talha on kişiye izin verdi. Onlar doyuncaya kadar yediler, sonra dışarı çıktılar. Sonra Rasûlullah tekrar:

— "On kişiye daha izin ver!" buyurdu.

Ebû Talha onlara da izin verdi. Onlar da doyuncaya kadar ye­dikten sonra dışarıya çıktılar. Sonra Rasûlullah tekrar:

— "On kişiye daha izin ver!" buyurdu.

Ebû Talha on kişiye daha izin verdi, onlar da doyuncaya kadar yedikten sonra dışarı çıktılar. Sonra Rasûlullah:

— "On kişiye daha izin ver!" buyurdu.

Ebû Talha onlara da izin verdi, onlar da doyuncaya kadar ye­dikten sonra dışarıya çıktılar. Böylece cemâatin hepsi yediler ve doy­dular. Hâlbuki bu topluluk seksen kişi idi [11].



9-.......Abdurrahmân ibn Ebî Bekr (R) şöyle demiştir: Biz bir seferde Peygamber'in maiyyetinde yüzotuz kişi bulunduk. Peygam­ber (S):

— "Sizden birinizin yanında yiyecek birşey var mıdır?" diye sor­du.

O sırada bir kişinin yanında bir sâ' yâhud buna benzer bir kap erzak bulundu. Bu hemen yoğurulup hamur yapıldı. Sonra başı açık, perişan, uzun boylu bir müşrik kişi, bir koyun sürüsünü sürüp geldi. Peygamber ona:

— "Bunlarsatılık mı, yoksa atıyye -yâhud: hediyye- midir?" diye

sordu.

Çoban:

— Hayır (atıyye ve hediyye değil), satılıktır, diye cevâb verdi.

Râvî dedi ki: Rasûlullah ondan bir koyun satın aldı. Koyun ke­sildi. Peygamber (evvelâ) ciğer takımının pişirilmesini emretti. Allah'a yemîn ederim ki, yüzotuz içinden hiçbirisi eksik kalmadı, muhakkak Peygamber bu hayvanın ciğerinden bir parça kesip orada hazır bulu­nuyorsa hemen verdi, hâriçte bulunanların hissesini de onlar için alı­koydu. Sonra koyunun eti pişirilince iki kaba koydu. Biz hepimiz bu iki kaptan yedik ve doyduk. İki kapta biraz et arttı. Ben kalan eti deveye yükledİm.

Râvî:Yâhud Abdurrahmân ibn Ebî Bekr'in dediği söz gibi, de­miştir [12].



10-.......Bize Mansûr, annesi (Safiyye bintu Şeybe ibn Usmân el-Hacebî)den; o da Âişe(R)'den: "Biz esvedeyn( = iki kara) denilen hurma ile sudan doyup kandığımız zaman Peygamber (S) vefat etti" dediğini tahdîs etti [13].



6- Bâb:

"A 'mâya bir harec (darlık ve günâh) yok. Topala bir harec yok. Hastaya bir harec yok. Size de kendi evlerinizden, gerek babalarınızın evlerinden, gerek biraderlerinizin evlerinden, gerek kızkardeşlerinizin evlerinden, gerek amcalarınızın evlerinden, gerek halalarınızın evlerinden, gerek dayılarınızın evlerinden, gerek teyzelerinizin evlerinden, gerek (başkasına âid olup da) anahtarlarına mâlik bulunduğunuz evlerden, yâhud da sâdık dostlarınızın evlerinden yemenizde de bir harec yoktur. Hep bir arada toplu olarak da, dağınık dağınık da yemenizde dahî harec yoktur. (Şu kadar ki) evlere girdiğiniz vakit Allah tarafından mübarek ve pek güzel bir sağlık (dilemiş) olmak üzere kendinize selâm verin. İşte Allah, âyetleri size böylece beyân eder. Tâ ki anlayasınız" (en-Nûr: 61) [14].



11-.......Bize Sufyân ibn Uyeyne tahdîs etti. Yahya ibn Saîd şöyle dedi: Ben Buşeyr ibn Yesâr'dan işittim, şöyle diyordu: Bize Suveyd ibnu'n-Nu'mân (R) tahdîs edip şöyle dedi: Biz, Rasûluîlah'm bera­berinde Hayber'e doğru sefere çıktık. Sahbâ'ya vardığımızda -Yahya: Bu Sahbâ, Hayber'den yarım günlük yoldadır, demiştir- Rasûlullah (S) yiyecek istedi. Kendisine kavuddan başka birşey getirilmedi. İşte biz onu su ile karıştırıp bulamaç yaptık ve ondan yedik. Sonra su istedi, ağzını çalkaladı, bizler de ağızlarımızı su ile çalkaladık. Aka­binde bizlere tekrar abdest almadan akşam namazını kıldırdı.

Sufyân ibn Uyeyne: Ben bu hadîsi Yahya ibn Saîd'den evvel de, sonra da işittim, demiştir [15].



7- İnceltilmiş Yufka Ekmeği Yemek, Masa Üzerinde Ve Sofra Üzerinde Yemek Yenilmesi Babı

12-.......Katâde şöyle demiştir: Biz Enes'in yanında idik. Onun yanında da kendisi için ekmek yapan bir kimse vardı. Enes (R): Pey­gamber (S) Allah'a kavuşuncaya kadar hâlis buğday unundan yapıl­mış ince yufka ekmek ve kızartılmış körpe kuzu kebabı yemedi, de­di [16],



13-.......Bize Muâz ibn Hişâm tahdîs edip şöyle dedi: Bana ba­bam Hişâm ed-Destevâî tahdîs etti. Yûnus ibn Ebu'I-Furât şöyle de­miştir: Alî -ki o el-İskâf^tır- Katâde'den; o da Enes(R)'ten söyledi. Enes: Ben Peygamber(S)'in "sükkürrüce" (denilen küçük yemek tahtası) üzerinde yemek yediğini bilmiyorum. Onun için hâlis buğday unundan yufka ekmek yapıldığını da hatırlamıyorum. Onun yüksek yemek masası üzerinde yemek yediğini de bilmiyorum, dedi. Katâde'ye:

— Onlar ne üzerinde yemek yerlerdi? denildi. Katâde:

— Onlar (Peygamber ailesi ve sahâbîlerin çoğu) sofralar üzerin­de yemek yerlerdi, dedi [17].



14-.......Bize Humeyd et-Tavîl haber verdi ki, kendisi Enes ibn Mâlik(R)'ten şöyle derken işitmiştir: Peygamber (S) -Hayber'den dö­nüş yolculuğu sırasında, Hayber'le Medîne arasında üç gün- durup, Safiyye bintu Huyey ile evlendi. Ben de müslümânları düğün aşına da'vet ettim. Peygamber, sofraların yayılmasını emretti. Sofralar ya­yıldı. Üstlerine hurma ve akt denilen kuru yoğurtlu yiyecek, bir de tereyağı konuldu.

Ve Amr ibn Ebî Amr, Enes'ten: Peygamber, Safiyye ile evlendi. Sonra deriden sofraların içinde hurma, yağ karışımı olan hays yeme­ği yaptı... şeklinde söyledi [18].



15-.......Bize Hişâm, babası Urve'den ve Vehb ibn Keysân'dan tahdîs etti ki, o şöyle demiştir: Şâm ehli, yânı Haccâc ibn Yûsuf'un ordusu Abdullah ibnu'z-Zubeyr'i ayıplıyorlar ve:

— Ey Zâte'n-Nitakayn'in oğlu (= Ey iki kuşaklı kadının oğlu)! diyorlardı.

Bunun üzerine annesi Esma, oğluna hitaben:

— Ey oğulcuğum! Onlar seni İki Nitâklılak'la ayıplıyor. Sen bu iki nitâk nedir bilir misin? O ancak benim nitâkımdır ki, ben onu iki parçaya böldüm de birisiyle Rasûlullah'ın su kırbasının ağzını bağla­dım, diğeriyle de sofrasını bağladım, demiştir.

Vehb dedi ki: Şâm ehli İbn Zubeyr'i "Nitakayn" sözüyle ayıp­ladıkları zaman Îbnu'z-Zubeyr:

— Ve'1-ilâhi îhen (= îlâh'a yemîn ederim ki, evet doğru söylü­yorsunuz; ben iki nitâklı kadının oğluyum)

Tüke şekaatun zâhirun anke âruhâ" sözlerini söylerdi [19].



16-.......Bize Ebû Avâne, Ebû'l-Bişr'den; o da Saîd ibn Cubeyr’den; o da İbn Abbâs(R)'tan şöyle tahdîs etti: İbn Abbâs'ın teyzesi olan Ümmü Hufeyd bintu'l-Hâris ibn Hazn, Peygamber'e bir mik-dâr kurutulmuş yoğurt, tereyağı ve birkaç keler hediye etmişti. Pey­gamber (S) onları getirtti de sofrası üzerinde bunlar yenildi. Fakat kendisi onlardan hoşlanmaz bir tavırla kelerleri bıraktı. Eğer bu ke-. lerler haram olsaydı Peygamber'in sofrası üzerinde yenilmez ve Pey­gamber onların yenilmesini emretmezdi [20].



8- Sevîk Babı

17-....... Suveyd şöyle haber vermiştir: Kendileri (Hayber dö­nüşünde) es-Sahbâ mevkiinde konaklamışlar -ki burası Hayber'den bir akşam üzeri yürüyüşü uzaklığmdadır-. Namaz vakti geldi. Pey­gamber mevcûd yiyeceği istedi. Sevîkten başka yiyecek birşey bula­madılar. Peygamber (S) ondan bulamaç yaptırdı, biz de O'nun bera­berinde sevîk bulamacı yaptık. Bunları yiyip içtikten sonra Peygam­ber su istedi, ağzını çalkaladı. Sonra tekrar abdest almaksızın bize namaz kıldırdı, biz de namaz kıldık [21].



9- Bâb: Peygamber (S), Önüne Konulan Yiyeceğin İsmi Söylenip De Kendisi Onun Ne Olduğunu Bilmedikçe Yemezdi

18-.......ez-Zuhrî şöyle demiştir: Bana Ebû Umâme ibnu Sehl ibn Huneyf el-Ensârî haber verdi. Ona da Abdullah ibn Abbâs ha­ber vermiştir. Ona da "Allahm Kılıcı" denilen Hâlid ibnu'l-Velîd şöyle haber vermiştir: Kendisi Rasûlullah ile beraber Meymûne'nin yanına girdi. Bu Meymûne hem Hâlid'in, hem de İbn Abbâs'ın teyzesidir. Onun yanında kızartılmış vaziyette birkaç keler buldu. Bu kelerleri Meymûne'nin kızkardeşi Hufeyde bintu'1-Hâris, Necd'den getirmiş­ti. Meymûne bu kelerleri Rasûlullah'a takdim etti. Rasûlullah'a bir yiyecek takdim edilip de o yiyecekten kendisine bahsedilmemesi ve yemeğin isminin kendisine söylenmemesi hemen hemen vâki' olmaz­dı. Rasûlullah (S) elini kelere uzattı. Bu anda orada hazır bulunan kadınlardan biri:

— Rasûlullah'a takdim ettiğiniz yemeğin ne olduğunu kendisi­ne haber verin! dedi.

Kadınlar:

— O kelerdir yâ Rasûlallah! dediler.

Rasûlullah hemen kelerden elini kaldırdı. Bunun üzerine Hâlid ibnu'l-Velîd:

— Keler haram mıdır yâ Rasûlallah? diye sordu. Rasûlullah:

— "Hayır, lâkin o benim kavmimin arazîsinde bulunmaz, ben de kendimi ondan tiksiniyor hissederim" buyurdu.

Hâlid: Ben keleri kendime çekip yedim, Rasûlullah bana bakıp duruyordu, demiştir [22].



10- Bâb:

"Bir kişinin yiyeceği, iki kişiye yeter"



19-.......Bize Mâlik, Ebu'z-ZinâcTdan; o da el-A'rec'den tahdîs etti ki, Ebû Hureyre (R): Rasûlullah (S): "İki kişinin yemeği üç kişi­ye yeter, üç kişinin yemeği de dört kişiye yeter" buyurdu, demiştir [23].



11- Bâb:

'Mü'min bir tek mi'deye koymak için yer...'



20-.......Bize Şu'be, Vâkıd ibn Mufıammed'den tahdîs etti ki, Nâfi' şöyle demiştir: İbn Umer, beraberinde yemek yemek üzere sofrasına bir fakîr getirilmedikçe yemek yemezdi. Ben bir gün onun­la beraber yemek yiyecek bir adamı yanma girdirdim. Fakat adam çok yemek yedi. Bunun üzerine İbn Umer:

— Yâ Nâfi'! Bu adamı bir daha yanıma sokma! Çünkü ben Peygamber(S)'den işittim: "Mü'min bir mi'desine koymak için yer, kâ­fir ise karnındaki yedi bağırsağını doldurmak (karnım şişirmek) için yer" buyuruyordu, dedi [24].



12- Bâb:

"Mü'min, bir mi'dede yer"

Bu konuda Ebû Hureyre'nin Peygamber(S)'den bir hadîsi de vardır.



21-.......İbnu Umer (R) şöyle demiştir: Rasûlullah (S) "Mü'­min tek mi'deye koymak için yer, kâfir yahud münafık -Abdetu: Ben Ubeydullah'ın bu iki kelimeden hangisini söylediğini bilmiyorum, dedi­ğe karnındaki yedi bağırsağı doldurmak (karnını şişirmek) için yer" buyurdu.

İbnu Bukeyr de: Bize Mâlik, Nâfi'den; o da İbn Umer'den; o da Peygamber'den bu hadîsin benzerini tahdîs etti, demiştir [25].



22-....... Bize Sufyân ibn Uyeyne tahdîs etti ki, Amr ibn Dînâr: Mekke ahâlîsinden Ebû Nehîkın çok yiyen obur bir kimse idi. îbn Umer (R) ona:

— Şübhesiz Rasûlullah (S): "Muhakkak ki, kâfir yedi mi'deyi doldurmak için yer" buyurdu, dedi.

Bunun üzerine Ebû Nehîk de îbn Umer'e:

— Ben Allah'a ve Rasûlü'ne inanıyorum, dedi.



23-.......Ebû Hureyre (R): Rasûlullah (S): "Müslim bir mi'de­yi doldurmak üzere yer, kâfir ise yedi mi'deyi doldurmak üzere yer" buyurdu, demiştir.



24-.......Bize Şu'be, Adiyy ibn Sâbit'ten; o da Ebû Hâzım'dan; o da Ebû Hureyre'den şöyle tahdîs etti: Bir adam çok yemek yerdi. Sonra müslümân oldu da az yemek yer oldu. Bu adamın hâli Pey-garnber(S)'e zikrolunduğunda: "Mümin bir mi'deyi doldurmak üze­re yer, kâfir ise yedi mi'deyi doldurmak üzere yer" buyurdu.



13- Bir Yanı Üzerine Dayanarak Yemek (Yemenin Hükmü) Babı

25-.......Bize Mıs'ar tahdîs etti ki, Alî ibnu'l-Akmer şöyle de­miştir: Ebû Cuhayfe(R)'den işittim, şöyle diyordu: Rasûlullah (S): "Ben dayanarak yemek yemem" buyurdu [26].



26-.......Bize Cerîr, Mansûr'dan; o da Alî ibnu'l-Akmer'den ha­ber verdi ki Ebû Cuhayfe (R) şöyle demiştir: Ben Peygamber'in ya­nında idim. Peygamber (S) mecliste bulunan bîr adama: "Ben bir yere dayanmış olarak yemek yemem" buyurdu [27].



14- Kızartılmış Et Ve Yüce Allah'ın: "And Olsun Elçilerimiz, İbrahim'e Müjde İle Gelip 'Selâm" Dediler. O Da: 'Selâm' Dedi Ve Eğlenmeden Gidip Onlara Kızartılmış Bir Buzağı Getirdi” (Hûd: 69) Kavli Babı [28]

27-.......Hâlid ibnu'l-Velîd (R) şöyle demiştir: Peygamber'e kı­zartılıp kebâb yapılmış keler getirildi. Peygamber ondan yemek için elini ona doğru uzattı. Bu anda kendisine o kebabın keler olduğu söy­lendi. Bunun üzerine Peygamber elini ondan tuttu. Hâlid:

— O, haram mıdır? dedi. Peygamber (S):

— "Hayır, fakat o benim kavmimin arazîsinde bulunmaz, onun için ben kendimi ondan hoşlanmıyor hissederim" buyurdu.

Bunun üzerine Hâlid, Rasûlullah bakıp dururken o keleri yedi. İmâm Mâlik, İbn Şihâb'dan ("Meşviyyin" yerine aynı ma'nâda olan) "Mahnûzin" lafzıyle söylemiştir [29].



15- Hazîre Çorbası Babı

en-Nadr ibn Şumeyl noktalı hâ ile "el-Hazîre", elenmiş undan; noktasız hâ ile "el-Hazîre" ise sütten yapılır, demiştir [30].



28-.......İbn Şihâb şöyle dedi: Bana Mahmûd ibnu'r-Rabî' el-Ensârî şöyle haber verdi: Peygamber'in sahâbîlerinden ve Bedir'de hazır bulunan Ensâr'dan Itbân ibn Mâlik (R) bir gün Rasûlullah'a geldi de [31]:

— Yâ Rasûlallah! Ben gözlerimi inkâr ettim (yânî gözlerimde ha­yır kalmadı). Hâlbuki ben kavmime namaz kıldırıyorum. Yağmur­lar yağdığı vakit onlarla benim aramızda olan dere akar da mescidle-rine gidip onlara namaz kıldıramaz oluyorum. Yâ Rasûlallah, gön­lüm ister ki, bana gelip evimde namaz kıldırasın da Sen'in namaz kıldırdığın yeri namazgah edineyim, dedi.

Rasûlullah:

— "înşâaîlah bunu yapacağım" buyurdu.

Itbân dedi ki: Ertesi sabah Rasûlullah ile Ebû Bekr gün yüksel­diği vakit bana geldiler. Peygamber içeri girmeye izin istedi. Ben de girmesine izin verdim. Eve girince oturmadı. Sonra bana:

— "Evinin neresinde namaz kılmamı istersin?" dedi.

Ben de O'na evin bir tarafım işaret ettim. Peygamber hemen na­maza durup tekbîr aldı. Biz de arkasında durup saff olduk. İki rek'-at namaz kıldırdıktan sonra selâm verdi. Biz Peygamber'i, kendisi için pişirdiğimiz bir hazîre çorbasını yemesi için alıkoyduk. Yurdun ahâlîsinden birçok kimseler (Peygamber'in gelişini haber alarak bi­rer birer) eve gelip doldurdular. İçlerinden biri:

— Mâlik ibnu'd-Duhşun nerede? diye sordu. Orada hazır olanlardan biri:

— O, Allah'ı ve Rasûlü'nü sevmeyen bir münafıktır, dedi. Peygamber (S) ona:

— ' 'Böyle deme! Görmüyor musun ki Lâ ilahe ille Hlah (Muham-med Rasûlullah) diyor. Ve bununla Allah rızâsını kasdediyor" buyurdu.

O söyleyen kişi de:

— Allah ve Rasûlü en bilendir, dedi.

Itbân dedi ki: Biz;

— (Yâ Rasûlallah!) Bizler onun yüzünün, yânî teveccühünün ve nasihatinin münafıklara olduğunu görüyoruz, dedik.

Bunun üzerine Rasûlullah:

— "Şübhesiz ki, Yüce Allah, Allah'ın rızâsını arayarak Lâ ila­he illelîah diyen kimseyi ateşe haram etmiştir" buyurdu.

İbn Şihâb ez-Zuhrî: Sonra ben Salim oğulları'ndan biri ve onla­rın şeriflerinden olan el-Husayn ibn Muhammed el-Ensârî'ye Mah-mûd'un bu hadîsinden sordum da o bu hadîsi tasdîk edip doğruladı, demiştir [32].



16- Ekıt (Yânî Yağı Alınıp Kurutulmuş Yoğurt) Babı

Ve Humeyd et-Tavîl şöyle demiştir: Ben Enes'ten işittim, şöyle diyordu: Peygamber (S), Hayber dönüşü sırasında Safiyye bintu Huyey Üe evlendi. Deri sofralar üzerine hurma, ekit denilen kuru yoğurtlu yiyecek ve tereyağı konulmuştu...

Amr ibnu Ebî Amr da Enes'ten: Peygamber (S) sofralar içinde (hurma, ekıt ve yağ karışığı olan) hays yemeği yaptı, şeklinde söylemiştir [33].



29-.......İbn Abbâs (R) şöyle demiştir: Teyzem Meymûne, Peygamber'e birkaç tane keler, ekıt ve süt hediye etti. Kelerler Peygam-ber'in sofrası üzerine konuldu. Eğer keler yemek haram olsaydı, O'nun sofrası üzerine konulmazdı. Peygamber (S) sütü içti, ekıtı yedi [34].



17- Silk (Yânı Çoğundur Otu) Ve Arpa Babı

30-.......Sehl ibn Sa'd (R) şöyle demiştir: Biz cumua günü ge­lince pek sevinir, ferahlanırdik. Şöyle ki: Bizim ihtiyar bir hanım ni­nemiz vardı. Bu kadın her cumua günü silk (yânî çoğundur) denilen bitkinin köklerinden toplar, bunları kendine âid bir tencere içine kor, bunun içine arpa taneleri de katarak pişirirdi. Biz cumua namazını kılınca bu kadını ziyaret ederdik. O da hazırladığı bu yemeği bize ik­ram ederdi. İşte biz cumua günü olunca o kadının hazırladığı bu ye­mekten dolayı sevinir, ferahlanırdık. Biz kuşluk yemeğini cumua namazından sonra yer, gündüz uykusunu da ancak cumuadan sonra uyurduk. Vallahi bu yemeğin içinde ne iç yağı, ne de et yağı vardı [35].

18-Eti Ağızla Isırıp Koparmak Ve Eti Çömlekten Çekip Çıkarmak Babı

31-.......İbn Abbâs (R) şöyle demiştir: Rasülullah (S) kürek kemiğindeki eti yedi, sonra tekrar abdest almadan kalkıp namaz kıldır­dı.

Ve yine Eyyûb'dan ve Âsim ibn Süleyman'dan; o da İkrime'den tahdîs etti ki, İbn Abbâs: Peygamber (S) tencere içinden eliyle ke­mikli bir et çekip çıkardı ve onu yedi, sonra tekrar abdest almaksızın namaz kıldırdı, demiştir [36].



19- Kol Kemiği Üzerindeki Eti Kemirip Yemek Babı

32-.......Bize Abdullah ibnu EbîKatâde, babasından tahdîs et­ti. O: Biz Hudeybiye yılında Peygamberin maiyyetinde Mekke tara­fına doğru sefere çıktık... demiştir [37].



33-.......Ebû Katâde (R) şöyle demiştir: Ben bir gün Mekke yo­lu üzerindeki bir konak yerinde Peygamber'in sahâbîlerinden birta­kım insanlarla beraber oturuyordum. Rasülullah da ön tarafımızda konak yapmıştı. Topluluğun hepsi umre niyetiyle ihrama girmişler, ben ise ihrama girmemiştim. Onlar bir yaban eşeği görmüşler. Ben ayakkabımı dikmekle meşgul iken onlar o hayvanı bana bildirmedi-ler. Benim onu kendiliğimden görmüş olmamı arzu etmişlerdi. Ben döndüm ve o hayvanı gördüm. Hemen atıma doğru kalkıp onu eyerledim. Sonra bindim. Bu sırada kamçımı ve mızrağımı yerde unut­muşum. Hatırlayıp oradakilere;

— Kamçımı ve mızrağımı bana alıp uzatıverin, dedim. Onlar:

— Hayır vallahi, biz sana o hayvan aleyhine hiçbirşeyle yardım etmeyiz, dediler.

Ben öfkelendim ve inip bunları kendim aldım. Sonra binip ya­ban eşeği üzerine sür'atle koşturdum ve onu vurdum. Sonra ölmüş olarak hayvanı getirdim. Et piştikten sonra onun üzerine üşüşüp yi­yorlardı. Sonra bu eti kendileri ihrâmlı iken yemeleri hususunda şüb-heye düştüler. Böylece yola koyulduk. Ben beraberimde ondan bir kol kemiği ayırmıştım. Rasûlullah'a eriştik ve kendisine bunun hük­münü sorduk.

— "Beraberinizde ondan birşey var mı?'' buyurdu.

Ben kendisine yanımda sakladığım kolu uzatıp verdim. Rasülullah (S) ihrâmlı olduğu hâlde o koldaki etlerin hepsini kemirip yedi.

Bu hadîsin râvîlerinden Muhammed ibnu Ca'fer: Ve bana Zeyd ibnu Eşlem, Atâ ibn Yesâr'dan; o da Ebû Katâde'den olmak üzere bunun benzerini tahdîs etti, demiştir [38].



20- Etin Bıçakla Kesilmesi Babı

34-.......ez-Zuhrî şöyle demiştir: Bana Ca'fer ibnu Amr haber verdi ki, ona da babası Amr ibnu Umeyye, kendisinin Peygamber(S)'i elinde pişmiş koyun küreğinden et kesip yediğini gördüğünü haber vermiştir. O sırada Rasülullah (S) namaza çağırıldı. Elinden eti ve et kesmekte olduğu bıçağı bıraktı da yeniden bir abdest almaksızın kalkıp namaza durdu [39].



21- Bâb: Peygamber (S) Hiçbir Yemeği Ayıplamadı

35-.......Ebû Hureyre (R): Peygamber (S) hiçbir yemeği hiçbir zaman ayıplamamış, yermemiştir. O eğer iştahı varsa yemeği yerdi, hoşlanmazsa bırakır yemezdi, demiştir [40].



22- (El Değirmeninde Yarılmış) Arpayı Kabuklarını Ayırmak İçin Üfürüp Savurma Babı

36-.......Bize Ebû Gassân tahdîs edip şöyle dedi: Bana Ebû Ha­zım tahdîs etti ki, kendisi Sehl ibn Sa'd'a:

— Siz Peygamber (S) zamanında (elenmiş undan yapılmış) arı > beyaz ekmek gördünüz mü? diye sormuş.

O da:

— Hayır görmedik! diye cevâb vermiş.

Sonra yine Sehl'e:

— Siz arpayı (değirmende öğütüldükten sonra) eler miydiniz?ı demiş.

O da:

— Hayır demezdik. Fakat (kabuğu gitsin diye) üflerdik, demiş­tir [41].



23- Peygamber(S)'İn Ve Sahâbîlerinin Yemekte Oldukları Şeyler Babı

37-.......Ebû Hureyre (R) şöyle demiştir: Peygamber (S) bir gün sahâbîleri arasında hurma taksîm etti. Herbir insana yedişer hurma verdi. Bana da yedi hurma verdi. Bunların birisi ağacında olgunlaş­madan kurumuş koruk hurma idi. Fakat bu hurmaların içinde bana ondan sevimlisi yoktu. Çiğnerken o (sakız gibi dayanır) ağzımda ça­buk erimezdi [42].



38-.......Sa'd ibn Ebî Vakkaas (R) şöyle demiştir: Ben kendimi Peygamber'in yanında yedi kişinin yedincisi olarak gördüm. Bizim selem denilen dikenli çöl ağacı yapraklan ve yemişlerinden (veya as­ma yapraklarından) başka yiyecek birşeyimiz yoktu. Hattâ bunu yediğimizden herhangi birimiz davar gübresi gibi gübre çıkarır olmuştu. Böyle iken sonra Esed oğulları kabilesi beni İslâm üzerine edeblendi-rir oldular! (Yânî İslâm hükümlerini bana öğretmeye kalkışır oldu­lar, eğer onların Umer'e şikâyet ettikleri gibi ben onların öğretmesine muhtâc olduysam) o takdîrde ben çok zarar etmişimdir ve çalışmala­rım boşa gitmiştir [43].



39-....... Ebû Hazım şöyle demiştir: Ben Sehl ibn Sa'd'a:

— Rasûlullah (S) beyaz ekmek yedi mi? diye sordum. Sehl:

— Rasûlull h, Allah kendisim peygamber gönderdiği zamandan -Allah O'nun ruhunu alıncaya kadar beyaz ekmek görmedi, dedi.

Râvî Ebû Hazım dedi ki: Ben Sehl'e:

— Rasûlullah'ın zamanında sizin elekleriniz var mıydı? dedim. Sehl:

— Allah O'nu peygamber gönderdiği zamandan ruhunu alın­caya kadar Allah Elçisi elekten geçirilmiş un görmedi, dedi.

Ebû Hazım dedi ki: Ben:

— Elenmemiş arpa ununu sizler nasıl yerdiniz? dedim. Sehl:

— Biz onu öğütür, üflerdik de ondan uçan kabuklar uçar, kala-da hamur yoğurup yerdik, dedi [44].



40-.......Bize İbnu Ebî Zi'b, Saîd el-Makburf den; o da Ebû Hureyre(R)'den tahdîs etti ki, Ebû Hureyre bir kerre önlerinde kebâb yapılmış bir koyun bulunan bir cemâate uğramıştı. Onlar Ebû Hu-reyre'yi kçbâb yemeğe da'vet etmişler, fakat o kebâb yemeyi kabul etmeyip:

— Rasûlullah (S) şu dünyâdan arpa ekmeği ile karnı doymadan çıkıp gitti, demiştir [45].



41-.......Enes ibn Mâlik (R): Peygamber (S) ne yüksek masa üzerinde, ne sükkürrüce denilen sofra tahtasında yemek yedi. Pey­gamber'e hâlis buğday unundan yufka ekmeği de yapılmadı, demiştir.

Hadîsin râvîsi Yûnus ibn Ebi'l-Furât: Ben Katâde'ye:

— Sizler ne üzerinde yerdiniz? dedim. Katâde:

— Deri sofralar üzerinde yerdik, dedi [46].



42-.......Âişe (R): Muhammed ailesi, Medine'ye hicret edip gel­dikleri zamandan Peygamber'in ruhu alınıncaya kadar arka arkaya üç gün buğday ekmeği ile karınlan doymadı, demiştir [47].



24- Telbîne Bulamacı Babı

43-.......Bizeel-Leys,Ukayl'den; oda İbn Şihâb'dan; odaUrve'den; o da Peygamber'in zevcesi Âişe(R)'den tahdîs etti ki, o şöyle demiştir: Bir ev halkından birisinin vefatı üzerine ta'ziye için kadın­ları toplandıkları, sonra dağıldıkları, yalnız hâne halkı ve hısımları kaldıklarında Âişe emretti: Bir çömlek içinde telbîne bulamacı pişi­rildi. Sonra tirit yapılıp, telbîne onun üzerine döküldü.Sonra Âişe: > — Haydi bundan yiyiniz! Çünkü ben Rasûlullah(S)'tan "Telbî­ne hastanın kalbine rahatlık verir, hüznün bir kısmını da giderir" bu­yururken işittim, demiştir [48].



25- Serîd (Yânî Tirid Yemeği) Babı

44-.......Bize Şu'be, Amr ibn Murre el-Cemelî'den; o daMurre el-Hemdânî'den; o da Ebû Mûsâ el-Eş'arî'den tahdîs etti ki, Pey­gamber (S) şöyle buyurmuştur: "Erkeklerden bir çokluk kemâle erdi. Kadınlardan iseîmrân'ın kızı Meryem ileFir'avn'ın karısı Âsiye'den başkası kemâle ermedi. Âişe'nin kadınlar üzerindeki fadlı, tirtdye­meğinin diğer yemekler üzerindeki fadlı gibidir" [49].



45-.......Bize Hâlid ibn Abdillah, Ebû Tuvâle'den; o da Enes(R)'den tahdîs etti ki, Peygamber (S): "Âişe'nin (ümmetimde bulunan) kadınlar üzerindeki üstünlüğü, tindin diğer yemekler üzerindeki üs­tünlüğü gibidir" buyurmuştur.



46-.......Enes (R) şöyle demiştir: Ben Peygamber (S) ile bera­ber O'nun bir terzi olan genç adamının yanma girdim. O terzi Pey-gamber'e içinde serîd yemeği bulunan bir kâse takdim etti.

Enes dedi ki: Terzi kendi işine yöneldi.

Enes dedi ki: Peygamber de önüne konulan o kâsenin etrafın­dan kabak araştırmağa başladı.

Enes dedi ki: Ben de O'na kabaklan araştırmağa ve buldukları­mı önüne koymağa başladım.

Enes: Artık ben o günden sonra kabağı sevmekten ayrılmadım, dedi [50].



26- Tüyleri Sıcak Su İle Giderilip Kızartılmış Kuzu, Etli Kürek Kemiği Ve Bir Yan Taraf Eti Babı

47-.......Katâde şöyle demiştir: Biz, Enes ibn Mâlik(R)'e gelir­dik, ekmekçisi ayakta dikilirken bizlere:

— Yiyiniz, ben Peygamber (S) Allah'a kavuşuncaya kadar ne in­celtilmiş yufka ekmeği, ne de kılları haşlanarak giderilip kızartılmış kuzuyu gözüyle gördüğünü asla bilmiyorum, dedi.



48-.......Amr ibn Umeyye ed-Damrî (R) şöyle demiştir: Ben Rasû!ullah(S)'i pişmiş koyun küreğinden et keserek, ondan yediğini gördüm. O sırada namaza çağrıldı. Bıçağı elinden bırakıp kalktı da, tekrar abdest almadan namaz

Kıldırdı [51].



27- Selefin, Evlerinde Ve Seferlerinde Et Ve Diğer Yiyecek Maddelerini Biriktirir Olmaları Babı

Aişe ile Esma; Biz Peygamber (S) ile Ebû Bekr için (Hicret yolculuğuna çıkacakları zarnân) deriden bir sofra azık düzenleyip koyduk, demişlerdir [52].



49-.......Bize Sufyân es-Sevrî, Abdurrahmân ibn Âbis'ten tahdîs etti ki, babası Abis ibn Rabîa en-Nahaî el-Kufi şöyle demiştir: Ben

Âişe'ye:

— Peygamber (S) kurbân etlerinin üç günden fazla yenilmesini

nehyetti mi? dedim. Âişe:

— Peygamber bu üç günden fazla kurbân eti yemeği ancak in­sanların açlık çektiği bir yılda nehyetti de bununla zengin olanın fakîre yedirip doyurmasını istedi. Şu muhakkak ki, biz davar bacaklarını kaldırırdık da bayramdan onbeş gün sonra yerdik, dedi. Âişe'ye:

— Sizi bunları geciktirmeye zorlayan ne idi? denildi. Âişe güldü de:

— Muhammed'in aile halkı, kendisi Allah'a kavuşuncaya ka­dar üç gün arka arkaya katıklanmış hâlis buğday ekmeği ile doyma­dı, dedi.

Râvî İbn Kesîr: Bize Sufyân haber verdi. Bize Abdurrahmân ibn Abis bu hadîsi tahdîs etti, şeklinde söylemiştir [53].



50- Bana Abdullah ibn Muhammed el-Musnidî tahdîs etti. Bize Sufyân ibn Uyeyne, Amr ibn Dînâr'dan; o da Atâ ibn Ebî Rebâh'-tan tahdîs etti ki, Câbir (R):

— Biz Peygamber(S)'in zamanında hedy kurbânlarımızın etleri­ni Medîne'ye kadar azık edinirdik, demiştir.

Abdullah ibn Muhammed el-Müsnidî'ye, Muhammed ibn Selâm da İbn Uyeyne'den rivayet etmekle mutâbaat etmiştir. İbnu Cureyc de dedi ki: Ben Atâ'ya:

— Câbir "Medîne'ye gelinceye kadar..." sözünü söyledi mi? dedim.

Atâ:

— Hayır (Câbir "Medîne'ye gelinceye kadar" sözünü söyleme­di), dedi [54].



28- Hays Yemeği Babı

51-.......el-Muttalib ibnu Abdillah ibn Hantab'm âzâdhsı Amr ibnu Ebî Amr, Enes ibn Mâlik(R)'ten şöyle derken işitmiştir: Rasû-Iullah (S) -üvey babam- Ebû Talha'ya:

— "Oğlanlarınızdan bana hizmet edecek bir oğlan ara" buyurdu.

Bunun üzerine Ebû Talha beni bineğinin arkasına bindirerek çı­kardı. Artık ben Rasûlullah'a hizmet eder oldum. Rasûlullah bine­ğinden her inip konaklama yaptığı zamanlarda, kendisinden şu duayı çok söyler olduğunu işitirdim:

— "Yâ Allah! Ben hemmden, hazenden, acizlikten, îenbellik-ten, cimrilikten, korkaklıktan, borç ağırlığı ve sıkıntısından ve erkek­lerin galebesi ve kahrından sana sığınırım!"

(Enes dedi ki:) Ben kendisine devamlı hizmet ediyordum. Niha­yet Hayber'den dönüyorduk. Peygamber de kendisi için almış oldu­ğu Safiyye bintu Huyey ile dönüyordu. Ben Peygamber'i, bineğinin arka tarafında Safiyye için bir abâ yâhud bir örtü ile yer hazırlar, bundan sonra da Safiyye'yi bineğinin arkasına bindirir görüyordum. Biz es-Sahbâ mevki'ine vardığımızda deriden sofralar içinde hays ye­meği yaptırdı. Sonra beni gönderdi de, ben birtakım insanları da'vet ettim. Onlar da gelip bundan yediler. İşte bu Peygamberdin Safiyye ile evlenmesi olmuştu. Sonra Medine'ye doğru yollandı. Nihayet ken­disine Uhud Dağı görülünce:

— "Şu Uhud öyle bir dağdır ki, o bizi sever, biz de onu severiz" buyurdu.

Medine'yi yukarıdan görünce:

— "Yâ Allah! Ben Medine'nin iki dağı arasını, ibrahim'in Mek­ke'yi harem kıldığı gibi harem kılıyorum! Yâ Allah! Sen Medtneli-ler'e müddieri ve sâ'ları içinde (ölçülen azıklarında) bereket ihsan eyle!" diye duâ etti [55].



29- Gümüşle Kaplanmış Kap İçinde Yemek Yeme(Nin Hükmü) Babı

52-.......Seyf ibnu Ebî Süleyman tahdîs edip şöyle demiştir: Ben Mucâhid ibn Cebr'den işittim, şöyle diyordu: Bana Abdurrahmân ibnu Ebî Leylâ tahdîs etti ki, kendileri Medâin'de Huzeyfe'nin yanında bu­lunmuşlar. Huzeyfe su istemiş. Bir Mecûsî gümüş bir bardakla su ge­tirmiş. Bardağı onun elinin içine koyunca Huzeyfe bardağı içindeki su ile fırlatıp atmış ve:

— Ben seni bu bardakla su getirmekten birkaç defa sözle nehyetmiş olmayaydım, şimdi sana bu fiilî muameleyi yapmazdım, di­yerek şöyle devam etmiştir:

— Lâkin ben Peygamber(S)'den işittim: "Sizler harîr ve dtbâc denilen kumaşlardan elbise giymeyiniz, altın ve gümüş kaplardan da su içmeyiniz, bunların çanak ve tabakları içine konulan yemekleri de yemeyiniz. Çünkü bunlar dünyâda onlara âid süs eşyalarıdır, âhiret-te de bizim zinetlenme vâsıtalarımız olacaktır" buyuruyordu, demiş­tir [56].



30- Taam Sözünün Zikrî Babı

53-.......Ebû Mûsâ el-Eş'arî (R) şöyle demiştir: Rasûmllah (S) şöyle buyurdu: "Kur'ân okuyan mü'minin meseli, kokusu güzel, ta­dı güzel portakalın meseli gibidir. Kur'ân okumayan mü'minin me­seli de tadı tatlı, fakat kokusu olmayan hurma meseli gibidir. Kur'ân okuyan münâfıkın meseli, kokusu güzel, tadı acı olan reyhâne otu­nun meseli gibidir. Kur'ân okumayan münâfıkın meseli de kokusu olmayan ve tadı da acı olan hanzalalanın (yânî Ebû Cehil karpuzu­nun) meseli gibidir" [57].



54-.......Bize Abdullah ibnu Abdirrahmân, Enes(R)'ten tahdîs etti ki, Peygamber (S): "Âişe'nin diğer kadınlar üzerindeki fadlı, se­ndin, yâm tindin diğer yemekler üzerindeki fadlı gibidir" buyurmuş­tur [58].



55-.......Bize Mâlik, Sumeyy'den; o da Ebû Salih'ten; o da Ebû Hureyre(R)'den tahdîs etti ki, Peygamber (S): "Sefer, azâbdan bir parçadır. O sizden herbirinizin uykusunu, taamını men' eder (intizâ­mını bozar). Onun için yolcu, yöneldiği sefere âid işini bitirince aile­sine dönmeye acele etsin" buyurmuştur [59].



31- Ekmekle Beraber Yenilen Katık Babı

56-.......Bize İsmâîlibnu Ca'fer, Rabîatu'r-Re'y'den tahdîs et­ti ki, o da el-Kaasım ibn Muhammed'den şöyle derken işitmiştir; Jie-rîre hakkında üç tane sünnet (yânî kaanûn) meydana gelmiştir: Âişe onu satın alıp hürriyete kavuşturmak istedi, fakat sâhibleri:

— Velâ hakkı bize âid olacaktır, dediler.

Âişe onların bu şartını Rasûlullah'a zikretti. Bunun üzerine Ra-sûlullah (S) Âişe'ye:

— "Eğer sen onların ileri sürdükleri bu şartı onlar lehine şart kılmış olsan da, şübhesiz velâ hakkı ancak hürriyete kavuşturanındır" buyurdu.

Yine el-Kaasım dedi ki: Berîre hürriyete kavuşturuldu da koca­sının nikâhı altında kalmak yâhud da ondan ayrılmak hususunda mu­hayyer kılındı. Ve bir gün Rasûlullah Âişe'nin evine girdi. O sırada ateş üzerinde bir tencere(de et) kaynamakta idi. Rasûlullah kuşluk yemeği istedi. Kendisine biraz ekmekle evde bulunan katıklardan bir katık getirildi. Rasûlullah:

-— "Ben ateş üzerinde et yemeği görmedim mi?" dedi

Oradakiler:

— Evet yâ Rasûlallah, et gördünüz, fakat o, Berîre'ye sadaka olarak verilmiş ettir. Berîre onu bize hediye etti, dediler.

Bunun üzerine Rasûlullah:

— "O, Berîre'ye sadaka, bize de Berîre'den hediyedir" buyurdu [60].



32- Helva Ve Balın Zikri Babı

57-.......Hişâm şöyle demiştir: Bana babam Urve ibnu'z-Zubeyr haber verdi ki, Âişe (R): Rasûlullah (S) helvayı ve balı severdi, de­miştir [61].



58-.......Ebû Hureyre (R) şöyle demiştir: Ben Peygamber(S)'den karnımın tokluğuna ayrılmazdım. Ben o zaman mayalı ekmek yemi­yor ve ipek giymiyordum. Bana Fulân erkek ve Fulâne kadın da hiz­met etmiyordu. Ben açlıktan karnıma çakıl taşı bağlıyordum. Ben âyeti ezbere bildiğim hâlde bazen bir kimseden bana o âyeti okutmasını isterdim, bunu o kişi beni evine götürsün de doyursun diye yapar­dım. O zaman fakirler için insanların en hayırlısı Ca'fer ibnu Ebî Tâ-lib idi. O bizleri (yânı Suffe talebelerini) evine götürürdü de evinde bulunan yiyecekleri bize yedirirdi. Hattâ bize, içinde hiçbirşey bulun­mayan kırbadan küçük bir tulumu çıkarırdı da biz onun içini dışına çevirir ve onda kalmış olan bakıyyeleri yalardık [62].



33-'Kabak (Yemeği) Babı

59-.......Bize Ezher ibnu Sa'd, İbnu Avn'dan; o da Sumâme ibn Enes'ten; o da dedesi Enes(R)'ten şöyle tahdîs etti: Rasûlullah'a ter­zi olan âzâdlı kölesi geldi. Akabinde Rasûlullah'a kabak yemeği ge­tirildi. Rasûlullah (S) onu yemeğe başladı. Ben Rasûlullah'ı onu yerken gördüğüm zamandan beri kabağı sevmekten vazgeçmedim, demiştir [63].



34- Dîn Kardeşleri İçin Yemek Hazırlama Zahmetli İşini Üzerine Alan Kimse Babı

60- Bize Muhammed ibn Yûsuf tahdîs etti. Bize Sufyân ibn Uyey-ne, el-A'meş'ten; o da Ebû Vâü'den tahdîs etti ki, Ebû Mes'ûd el-Ensârî (R) şöyle demiştir: Ensâr'dan Ebû Şuayb denilen bir adam ve onun da kasap bir kölesi vardı. Bir gün Ebû Şuayb, kölesine:

— Bana (beş kişilik) yemek yap, ben Rasûlullah'ı beş kişinin be­şincisi olarak da'vet edeceğim, dedi.

Ve bu suretle Rasûlullah'ı beş kişinin beşincisi olarak yemeğe da'­vet etti. Bu beş kişi giderken yanlarına altıncı bir kimse takıldı. Ebû Şuayb'm evine varınca Peygamber (S):

— "Sen bizi beş kişi olarak da'vet etmiştin. Şu (altıncı) adam bize takılıp gelmiştir. Bak istersen izin verirsin içeri girer, istersen onu terkedersin (o da dönüp gider)/" buyurdu.

Ebû Şuayb:

— Evet, ona da izin verdim, dedi [64].

Muhammed ibnu Yûsuf şöyle dedi: Ben Muhammed ibn ismail'­den işittim, şöyle diyordu: Bir topluluk da'vet edildikleri bir sofra üzerinde bulundukları zaman bir sofradan diğer bir sofradaki insan­lara birşey uzatıp verme hakları yoktur, lâkin aynı sofradakiler bir­birlerine birşey uzatıp verir yâhud olduğu gibi bırakırlar [65].



35- Bir Kimseye Bir Yemek Ziyafeti Verip De Kendi İşine Yönelen Kimse Babı

61-.......Enes ibn Mâlik (R) şöyle demiştir: Ben (hizmet eden) bir oğlan çocuğu idim, Rasûlullah'ın beraberinde yürürdüm. Bir gün Rasûlullah (S) kendisine âid olan terzi bir oğlanın yanına girdi. O da Rasûlullah'a, içinde kabaklı bir yemek bulunan bir yemek kabı ge­tirdi. Rasûlullah ondaki kabaklan araştırmağa başladı.

Enes dedi ki: Ben Rasûlullah'ın bu kabak araştırmasını görünce tabağın etrafından kabakları O'nun önüne toplamaya başladım.

Enes dedi ki: O ev sahibi (Peygamberce yemek yemedi de) ken­di işi üzerine yöneldi.

Yine Enes: Ben Rasûlullah'ın yaptığı bu kabak araştırma işini gör­dükten sonra, kabağı sevmekte devam edip durdum, demiştir [66].



36- Çorba Babı

62-.......İshâk ibnu Abdillah ibn Ebî Talha, Enes ibn Mâlik'ten şöyle derken işitmiştir: Bir terzi Peygamber(S)'i, yapmış olduğu bir yemeğe da'vet etti. Ben de Peygamber'in beraberinde gittim. O zât Peygamber'e arpa ekmeği ile içinde kabak ve kurutulmuş et bu­lunan çorba takdîm etti. Ben Peygamber'i yemek kabının etrafından kabaklan araştırır hâlde gördüm de artık o günden sonra kabağı sev­mekten ayrılmadım [67].



37- Kurutulmuş Et Babı

63-.......Bize Mâlik ibn Enes, İshâk ibn Abdillah'tan tahdîs etti ki, Enes ibn Mâlik (R): Peygamber(S)'e, içinde kabak ve kurutulmuş et bulunan bir çorba getirildi de, Peygamber'i kabaklan araştırıp yer­ken gördüm, demiştir [68].



64-....... Âişe (R) şöyle demiştir; Rasûlullah'm kurbân etle­rini üç günden fazla durdurmayı nehyetmesi, ancak insanların açlık çektiği bir yılda idi. RasûluIIah (S) bununla zengin olanın fakîri ye­dirip doyurmasını istemiştir. Şübhe yok ki, bizler davar bacaklarını onbeş gün sonra kaldırırdık ve (yerdik). Muhammed'in ailesi halkı üç gün (üstüste) katık sürülmüş buğday ekmeğinden doymadı [69]



38- Sofra Veya Masa Üzerindeki Yemekten Birşeyi Arkadaşına Uzatıp Veren Veya Takdîm Eden Kimse(Nin Hükmü) Babı

Buhârî dedi ki:

Ve Abdullah ibnu'l-Mubârek: Önlerine getirilmiş olan yemekten birbirlerine uzatıp vermelerinde be's yoktur

(çünkü onlar bu yemekte ortaktırlar). Ancak bu sofradan herhangi biri diğer sofradaki bir kimseye birşey veremez, demiştir [70].



65-.......Enes ibn Mâlik (R) şöyle diyordu: Bir terzi, yapıp ha­zırladığı bir yemeğe RasûluIlah(S)'ı da'vet etti.

Enes dedi ki: Ben de Rasûlullah'm beraberinde bu yemeğe gittim. Terzi, Rasûlullah'a arpadan yapılmış bir ekmek ile içinde kabak ve kurutulmuş et parçalan bulunan çorba takdim etti.

Enes dedi ki: Ben RasûluIIah'ı yemek tabağının etrafında kabak­ları araştırırken gördüm. Artık o günden i'tibâren ben kabağı sev­mekten vazgeçmedim.

Sumâme ibn Abdillah da dedesi Enes'ten: Ben kabakları Rasû-Iullah'ın önüne topluyordum, dediğini söylemiştir [71].



39- Olgunlaşmış Taze Hurmayı Hıyar İle Yemek Babı

66-....... Ca'fer ibn Ebî Tâlib'in oğlu Abdullah (R): Ben Peygamber(S)'i, olgunlaşmış taze hurmayı hıyarla yerken gördüm, de­miştir [72].



40- Bâb:

(Bu, geçen bâbdan bir fasıl gibidir.)



67-.......Ebû Usmân en-Nehdî şöyle demiştir: Ben Ebû Hureyre'ye, yedi gece konuk oldum. Ebû Hureyre, karısı Busre bintu Gaz-vân ve hizmetçisi geceyi üçtebirler hâlinde nevbetleşiyorlardı. Şu bir üçtebirde namaz kılıyor, sonra ötekini uyandırıyordu.

Ebû Usmân dedi ki: Ben Ebû Hureyre'den işittim: Rasûlullah (S) sahâbîleri arasında hurma taksim etti de bana yedi hurma isabet etti, bunların biri kapçık hurma idi, diyordu.



68-.......Ebû Hureyre(R)'den: Peygamber (S) aramızda hurma taksîm etti de bana ondört hurma ile bir çekirdeksiz âdî hurma isa­bet etti. Sonra o âdî hurmayı, çiğnemekte dişlerim için en şiddetlisi gördüm, demiştir [73].



41- Taze Hurma, Kuru Hurma Ve Yüce Allah'ın Şu Kavli Babı:

"... Tasalanma, Rabb'in senin alt yanında bir su arkı vücûda getirmiştir. Hurma ağacını kendine doğru silk, üstüne derümiş taze hurma dökülecektir. Artık ye, iç, gözün aydın olsun..." (Meryem: 24-26) [74].

Ve Muhammed ibn Yûsuf el-Feryâbî, Sufyân es- Sevrî'den; o da Mansûr ibn Safiyye'den söyledi. O: Bana annem Safiyye tahdîs etti ki, Âişe (R): Biz "İki kara" denilen hurma ile sudan doyup kanmış olduğumuz hâlde, Rasûlullah (S) vefat etti, demiştir [75].



69-.......Câbir ibn Abdillah (R) şöyle demiştir: Medîne'de bir Yahûdî vardı. O Yahûdî bana her sene ağaçlardaki hurmaları kesip toplama zamanına kadar va'de ile borç para verirdi. Câbir'in Rûme Kuyusu yolunda hurmalı arazîsi vardı. Bir sene Câbir'in hurmalığı alışılan derecede mahsûl vermedi. Borcun ödenmesi gecikti. Bunun üzerine Yahûdî hurma kesme vaktinde geldi. Borcumdan birşey ve-remiyeceğimi düşünerek, gelecek hurma kesimi zamanına kadar müh­let vermesini istedim. Yahûdî kabul etmedi. Bunun üzerine benim bu müşkil durumum Peygamber'e haber verildi. O da bâzı sahâbîlerine:

— "Haydi yürüyünüz, gidelim de Câbir için Yahudi'den borcun geri bırakılmasını isteyelim!" buyurdu.

Ve Peygamber'le sahâbîleri benim hurmalığıma geldiler. Peygam­ber, Yahudi'ye borcu geri bırakmasını söylemeye başladı. Yahûdî:

— Yâ Eba'l-Kaasım! Ben Câbir'e mühlet veremem! diyordu.

Peygamber, Yahûdî'nin ısrarını görünce kalktı ve hurmalıkta şöy­le bir dolaştı. Sonra geldi. Yahûdî'ye bir daha va'de vermesini söyle­di. O yine kabul etmedi. Ben de kalktım. Peygamber'e biraz yaş hurma getirdim ve bunu Peygamber'in önüne koydum. Peygamber hurma­yı yedi. Sonra:

— "Yâ Câbir, senin bustân çardağın nerede?" diye buyurdu. Ben de şurada diye haber verdim.

— "Haydi orada bana bir yer döşe!" buyurdu.

Ben de hemen döşedim. Peygamber çardağa girip biraz uyudu. Sonra uyandı. Ben gidip bir avuç daha hurma getirdim. Ondan da yedi. Sonra kalktı ve Yahûdî'ye bir daha borcu geri bırakmasını konuştu. Yahûdî yine kabul etmedi. Sonra Peygamber kalktı ve hurmalığın için­de ikinci bir defa daha dolaştı. Sonra:

— "Yâ Câbir, ağaçlardaki hurmaları topla ve Yahudi'ye olan borcunu öde!" buyurdu.

(Ben toplayıncaya kadar) hurma harmanının başında durdu. İş­te bu topladığım hurmalardan Yahûdî'ye olan borcumu verdim. Borcu verdiğim kadar da arta kaldı. Sonra bustândan çıkıp Peygamber'in huzuruna geldim ve bu bereketli vaziyeti O'na muştuladım. Bunun üzerine:

— "Ben Allah 'in elçisi olduğuma şehâdet ederim" buyurdu [76]. "Urûşun" ve "Arîşun", "Bina" ma'nâsmadır. İbn Abbâs: "Cennâtin marûşâtin" (ei-En'âm:i4i), üzümlerden ve diğerlerinden çardak yapılan bahçeler demektir. "Urûşuhâ" (d-Bakara:259) denilir ki, bu da "Binaları" ma'nâsınadır, demiştir [77].



42- Cummâr Yenilmesi Babı

70-.......Abdullah ibn Umer (R) şöyle demiştir: Bizler Peygamber(S)'in yanında otururken bir hurma ağacı beyni getirildi, bunun üzerine Peygamber:

— "Ağaçlardan öyle bir ağaç vardır ki, muhakkak onun bere­keti, müslimin bereketi gibidir" buyurdu.

Ben Peygamber'in hurma ağacını kasteder olduğunu düşündüm de "O, hurma ağacıdır yâ Rasûlallah" demeyi istedim. Sonra dönüp baktım ki, ben oradaki on kişinin onuncusuyum, yânî yaşça onların en küçüğüyüm. Bundan dolayı hemen sükût ettim. Akabinde Pey­gamber:

— "O, hurma ağacıdır" buyurdu [78].



43- Acve (Hurmasının Fadlı) Babı

71-.......Sa'd ibn Ebî Vakkaas (R): Rasûlullah (S): "Kim her gün sabahları aç karna yedi tane Medine'nin acve hurmasından yer­se, o gün içinde o kimseye zehir ve sihir zarar vermez" buyurdu, de­miştir [79].



44- Başkalarıyle Hurma Yerken İkişer İkişer Yemenin Hükmü Babı

72-.......Bize Cebele ibnu Şuhaym tahdîs edip şöyle dedi: Ab­dullah ibnu'z-Zubeyr'in (Mekke'de halîfe olduğu zaman) yanında bu­lunuyorduk, biz-; bir kıtlık yılı isabet etmişti. Abdullah ibnu'z-Zubeyr bizlere nzık olarak hurma veriyordu. Biz hurma yediğimiz sırada ya­nımızdan Abdullah ibn Umer geçerdi de:

— Hurmaları ikişer ikişer yemeyiniz. Çünkü Peygamber (S) hur­maları birbirine yaklaştırıp çiftleyerek yemekten nehyetti, derdi.

Sonra da:

— İnsanın mü'min kardeşinden (yânî sofra arkadaşı ve ortağın­dan) öyle çift yemeye izin istemiş olması müstesnadır, derdi.

Râvî Şu'be: Buradaki izin isteme fıkrası, îbn Umer'in kavlin-dendir, demiştir [80].



45- Hıyar (Yenilmesi) Babı

73-.......Sa'd ibn îbrâhîm ibn Abdirrahmân ibn Avf şöyie de­miştir: Ben Abdullah ibn Ca'fer'den işittim: Ben Peygamber (S) hı­yarla yaş hurma yerken gördüm, dedi [81].



46- Hurma Ağacının Bereketi Babı

74-.......Müfessir Mucâhid ibn Cebr şöyle demiştir: Ben Abdul­lah ibn Umer'den işittim ki, Peygamber (S): "Ağaçlardan bir ağaç vardır ki, bereketinin çokluğunda müslümân kimse gibi olur, o da hur­ma ağacıdır" buyurmuştur [82].



47- İki Çeşit Meyveyi Yâhud İki Türlü Yemeği Bir Yemekte Cem' Etme(Nin Hükmü) Babı

75-.......Abdullah ibn Ca'fer (ibn Ebî Tâlib-R): Ben RasûiulIah(S)'i hıyar ile hurma yerken gördüm, demiştir [83].



48- Konukları Eve Onar Onar Girdiren Kimse Ve Yemeğe Oturuşun Da Onar Kişi Onar Kişi Oluşu Babı

76-....... Buradaki üç yoldan gelen hadîsi Enes ibn Mâlik (R) şöyle anlatmıştır: Annesi Ümmü Suleym bir müdd ölçeği arpaya yö-nelip onu kalınca un şeklinde öğüttü ve ondan bir kısmını süt bula­macı yaptı. Bunun üzerine de yanındaki yağ tulumundan bir mikdâr yağ sıktı. Sonra beni Peygamber'e gönderdi. Peygamber'e geldim, O, sahâbîleri arasında bulunuyordu. O'nu yemeğe da'vet ettim.

— "Beraberimde bulunanları da mı?" buyurdu. Akabinde ben anama geldim.

— Rasûlullah: Yanımda bulunanlarla beraber mi geleyim? di­yor, dedim.

Bunun üzerine üvey babam Ebû Talha ona doğru çıktı da:

— Yâ Rasûlallah! O ancak Ümmü Suleym'in yaptığı az bir şey­dir, dedi.

Rasûlullah içeri girdi ve Ümmü Suleym'in yaptığı yemek O'na getirildi. Rasûlullah:

— "Benim yanıma on kişi girdir" dedi.

On kişi girip doyuncaya kadar yediler. Sonra Rasûlullah:

— "On kişi daha girdir" buyurdu.

Onlar da girip doyuncaya kadar yediler. Sonra Rasûlullah yine:

— "Benim yanıma on kişi daha girdir" buyurdu.

Böylece kırk kişiye kadar saydı. Sonra Peygamber yedi, sonra kalktı.

(Enes dedi ki:) Ben o kaba içinden birşey eksildi mi diye bakma­ya başladım [84].



49- Sarmısak Ve Kötü Kokulu Sebzelerden Yemenin Mekruh Olması Babı

Bu konuda İbn Umer'in Peygamber(S)'den rivayet ettiği hadîs vardır [85].



77-....... Abdulazîz ibn Suheyb şöyle demiştir: Enes'e:

— Sen Peygamber(S)'den sarmısak hakkında ne işittin? denildi. Enes: *- Peygamber: "Bunlardan yiyenler mescidimize yaklaşmasın'

buyurdu, dedi.



78-.......İbn Şihâb dedi ki: Bana Atâ, Câbir ibn Abdillah'm şöyle dediğini tahdîs etti: Peygamber (S): "Kim sarmısakyâhud soğan ye-diyse bizden ayrılsın yâhud mescidimizden ayrılsın" buyurdu [86].



50- Kebâs Babı Ki, O Erâk Ağacının Meyvesidir

79-.......İbnu Şihâb şöyle demiştir: Bana Ebû Seleme ibnu Abdirrahmân haber verip şöyle dedi: Bana Câbir ibn Abdillah haber verip şöyle dedi: Biz Rasûlullah'ın beraberinde Merru'z-Zahrân mevkiin­de misvak ağacının meyvesini topluyorduk. RasÛlullah (S) bize:

— "Siz bu yabanî yemişin kararanlarını tercih edin. Çünkü onun siyahı, en lezzetlisidir" buyurdu.

Câbir:

— Sen ağaçlıklarda koyun güder miydin? diye sordu. RasÛlullah:

— "Evet güttüm; peygamberlerden herbir peygamber muhak­kak koyun gütmüştür" buyurdu [87].



51- Yemekten Sonra Ağız Çalkalayıp Yıkama Babı

80-.......Sufyân ibn Uyeyne tahdîs edip şöyle dedi: Ben Yahya ibn Saîd'den; o da Buşeyr ibn Yesâr'dan olmak üzere işittim ki, Su-veyd ibnu'n-Nu'mân (R) şöyle demiştir: Bizler Rasûlullah'ın berabe­rinde Hayber'e doğru yola çıktık. es-Sahbâ mevkiinde olduğumuzda RasÛlullah bir yiyecek istedi. Kavuddan başka birşey getirilmedi. On­dan biz de yedik. Akabinde namaza kalktı, ağzını çalkaladı, biz de çalkaladık.

Yahya dedi ki: Ben Buşeyr'den işittim, şöyle diyordu: Bize Su-veyd şöyle tahdîs etti: Biz Rasûlullah'ın beraberinde Hayber sefe­rine çıktık. es-Sahbâ mevkiinde olduğumuz zaman -Yahya: O, Hayber'den yarım günlük uzaklıktadır, demiştir- RasÛlullah yiyecek istedi. Ancak sevîk, yânî kavud getirildi. Biz onu kardık da Peygam-ber'Ie birlikte ondan yedik. Sonra Peygamber su istedi. Ağzını çal­kaladı, biz de O'nunla ağzımızı çalkaladık. Sonra Peygamber yeni bir abdest almaksızın bize akşam namazını kıldırdı.

Sufyân ibn Uyeyne, Alî ibnu'l-Medînî'ye: Sen bu hadîsi Yahya ibn Saîd'den onun lafzıyle birkaç kerreler naklettin, böylece sanki sen bunu Yahya'dan vasıtasız işitmiş gibi oluyorsun, dedi [88].



52- (Yemek Yenildiğinde) Parmakların Mendille Silinmesinden Önce Yalanmaları Ve Emilmeleri Babı

81-.......Bize Sufyân ibn Uyeyne, Arar ibn Dinar'dan; o da Atâ'dan; o da İbn Abbâs(R)'tan tahdîs etti ki, Peygamber (S): "Sizden biriniz yemek yediği (ve elini yıkamak mümkin olmadığı) zaman, ye­mek yediği parmaklarını yalamadıkça yâhud yalatmadıkça bir bezle silmesin" buyurmuştur [89].



53- Mendil(În Zikri) Babı

82-.......Muhammed ibnu Fulayh tahdîs edip şöyle demiştir: Ba­na babam Fulayh ibnu Süleyman el-Medenî, Saîd ibnu'l-Hâris'ten tahdîs etti ki, o, Câbir ibn Abdillah'a ateşte pişmiş şeyler yedikten sonra abdest alınıp alınmayacağını sormuştur. Câbir de:

— Hayır (abdest almak vâcib olmaz). Bizler Peygamber (S) za­manında böyle ateşte pişmiş yemekleri ancak pek az bulurduk. Biz­ler böyle yemekler bulduğumuz zaman da bizim silinecek mendillerimiz yoktu. Biz (abdest aldığımızda) ellerimizi, kollarımızı, ayaklarımızı meshederdik. Sonra (böyle yemek yemenin ardından yeniden) abdest almayarak namaza dururduk, demiştir [90].



54- Yemek Yiyen Kimsenin Yemeğinden Ayrıldığı Zaman Söyleyeceği Duâ Babı

83-.......Bize Sufyân es-Sevrî, Sevr ibn Yezîd'den; o da Hâlid ibn Ma'dân'dan; o da Ebû Umâme'den şöyle tahdîs etti: Peygam­ber (S) yemeğini yiyip sofrasını kaldırdığı sırada şu duayı söylerdi:

"el-Hamdu liîlâhi kesîran, tayyiben, mubâreken fîhU gayra mek-fiyyin velâ muveddaın velâ mustağnen anhu Rabbenâ( = Çok, temiz, bereketli, kâfî görülmeyen ve terkolunmayan ve kendisinden müstağni olunmayarak yapılan hamd, Rabb'imiz olan Allah'a mahsûstur)" [91].



84- Bize Ebû Âsim, Sevr ibn Yezîd'den; o da Hâlid ibn Ma'-dân'dan; o da Ebû Umâme'den şöyle tahdîs etti: Peygamber (S) ye­meğini yiyip ayrıldığı sırada -râvî bir kerresinde "Sofrası kaldırıldığı sırada" demiştir- şu duayı söylerdi:

"el-Hamdıı üllâhVllezî kefânâ ve ervânâ gayra mekfiyyin velâ mekfûrin{ = Kâfî, görülmeyerek ve inkâr edilmeyerek yapılan hamd, bize yetecek derecede ni'metler veren ve bizi suya kandıran Allah'a mahsûstur)"; bir kerresinde de: "el-Hamdu lillâhi Rabbinâ, gayra mekfiyyin velâ tnuveddeın, velâ mustağnen Rabbena (= Kâfî görül-meyerek, terkedilmeyerek ve ey Rabb'imiz, mustağnî olunmayarak yapılan hamd, Rabb'imiz olan Allah'a mahsûstur)" şeklinde söyle­miştir [92].



55- (Alçak Gönüllülük Kasdıyle) Hizmetçi Beraberinde Yemek Babı [93]

85-.......Bize Şu'be tahdîs etti ki, Muhammed ibn Ziyâd şöyle demiştir: Ben Ebû Hureyre(R)'den işittim ki, Peygamber (S) şöyle bu­yurmuştur: "Sizden birinize hizmetçisi yemeğini getirdiği zaman, eğer efendi onu beraberinde oturtup yedirmeyecekse, bari ona bir çiğnem yâhud iki çiğnem, bir lokma yâhud iki lokma uzatıp versin. Çünkü pişirme sırasında onun sıcaklığım (onun terkîb, ıslâh) ve hazırlanma­sını hizmetçi üzerine almıştır" [94].



56- Bâb:

"Yemek hususunda hoş hâl ve (verdiği ni'metlere karşı Rabb'ine) şükredici olan kimse sevâbda, açlığa sabreden oruçlu gibidir".

Bu bâbda Ebû Hureyre'nin Peygamber'den rivayet ettiği hadîs vardır [95].



57- Bir Yemeğe Da'vet Edilip De Kendisine Başka Biri Takılan Ve: "Bu Yanımdaki Bana Takılıp Gelmiş Bîr Kişidir" Diyen Kimse Babı

Enes de: Sen (Dîni ve malı hususunda) ittihâm edilmeyen bir müslümânın yanına girdiğin zaman, onun yemeğinden ye, içeceğinden iç, demiştir " [96]



86-.......Bize Ebû Mes'ûd el-Ensârî (R) tahdîs edip şöyle dedi: Ensâr'dan Ebû Şuayb diye künyelenen bir adam ve onun da kasap bir kölesi vardı. Bir gün Peygamber sahâbîleri arasında iken bu zât geldi de Peygamber'in yüzünden açlığını tanıdı. Ve hemen o kasap olan kölesine gitti de:

— Bana beş kişiye yetecek yemek yap. Çünkü ben Peygamber'i beşin beşincisi olarak da'vet ediyorum, dedi.

Bu emir üzerine o köle bir yemekcik yaptı. Sonra Ebû Şuayb, Peygamber'e gelip O'nu yemeğe da'vet etti. Bunun üzerine Peygam­ber ve arkadaşları o zâtın evine giderlerken kendilerine altıncı bir adam takıldı. Eve vardıklarında Peygamber (S):

— "Yâ Ebâ Şuayb! Bize bir adam takılıp gelmiştir. İstersen ona içeri girmeye izin verirsin, istersen onu terkedersin" buyurdu.

Ebû Şuayb:

— Hayır (onu terketmem), ben ona da izin verdim! Dedi [97].



58- Bâb: Yemek Hazır Olduğu Zaman Sizden Biriniz Yemeğinden Acele Kalkmasın (Yemesine Devam Etsin)

87-.......İbn Şihâb şöyle demiştir; Bana Ca'fer ibnu Amr ibn Umeyye haber verdi ki, ona da babası Amr ibnu Umeyye ed-Damrî şöyle haber vermiştir: Kendisi Rasûlullah'ı, elinde pişmiş koyun kü­reğinden et kesip yerken görmüştür. Bu sırada namaza çağrılmış, Ra-sûlullah da elindeki kürek kemiğini ve ondan kesmekte olduğa bıçağı bırakmış, sonra kalkıp, yeni bir abdest almaksızın namaz kıldırmiştır [98].



88-.......Bize Vuheyb, Eyyûb'dan; o da Ebû Kılâbe'den; o da Enes ibn Mâlik(R)'ten tahdîs etti ki, Peygamber (S): "Yemek ortaya konulduğu ve namaz da ikaamet edildiği zaman, sizler yemeğe baş­layınız (sonra namaz kılınız)" buyurmuştur " [99].

Ve yine Eyyûb'dan; o da Nâfi'den; o da İbn Umer'den; o da Peygamber'den bunun benzerini tahdîs etmiştir.

Ve Eyyûb'dan; o da Nâfi'den: İbn Umer'in bir defada namaz­da imâmın okuduğu kıraati işitirken akşam yemeği yediğini rivayet etmişlerdir [100].



89-.......Bize Sufyân es-Sevrî, Hişâm ibn Urve'den; o da baba­sından; o da Âişe'den Peygamber (S)'in: "Yemek hazır olmuşken na­maz ikaamet edildiğinde sizler evvelâ yemeğe başlayınız" buyurduğunu tahdîs etmiştir.

Vuheyb,-Yahya ibn Saîd, Hişâm'dan: "Akşam yemeği konul­duğu zaman" şeklinde söylemişlerdir.



59- Yüce Allah'ın Şu Kavli Babı:

"Ey îmân edenler, Peygamber'in evlerine yemeğe da'vet olunmaksızın, vaktine de bakmaksızın girmeyin. Fakat da 'vet olunduğunuz zaman girin. Yemeği yediğiniz zaman da hemen dağıtın. Söz dinlemek veya sohbet etmek için de izinsiz girmeyin. Çünkü bu, Peygamber'e eza vermekte, O sizden utanmaktadır. Allah ise hakkı açıklamaktan çekinmez.*, " (el-Ahzâb: 53) [101].



90-.......Bize Ya'kûb ibn İbrâhîm tahdîs edip şöyle dedi: Bana babam İbrâhîm ibn Sa'd, Salih ibn Keysân'dan; o da İbn Şihâb'dan tahdîs etti ki, Enes ibn Mâlik (R) şöyle demiştir: Ben Hicâb emrinin inişini herkesten iyi bilirim. Ubeyy ibn Ka'b bile bunu bana sorar idi. (Bu şöyle olmuştu:) Rasûlullah (S), Zeyneb bintu Cahş ile evlendiği gün -ki onunla evlenmesi Medine'de olmuştu- güneş yükseldikten sonra insanları yemeğe da'vet etti. Yemekten sonra Rasûlullah oturdu. Da'-vetliler de kalkıp gittikten sonra, bâzı kimseler gitmeyip Rasûlullah'-ın yanında oturdular. Nihayet Rasûlullah (S) kalkıp yürüdü. Ben de beraberinde yürüdüm. Âişe'nin oda kapısına kadar ulaştı. Sonra bu oturan kimselerin çıkıp gittiklerini sanarak geri döndü. Ben de berâberinde döndüm. Geldiğimizde bu misafirlerin hâlâ yerlerinde otur­duklarını gördük. Rasûlullah ikinci defa geri döndü. Ben de berabe­rinde döndüm. Yine Âişe'nin odasının kapısı önüne erişti. Sonra on­ların çıkıp gittiklerini sanarak geri döndü. Ben de beraberinde döndüm. Bu sefer onların kalkıp gittiklerini gördük. Bunun üzerine Rasûlullah benimle kendi arasına bir perde gerdi. Bu sırada Hicâb emri indirildi [102].


[1] Et'ıme, Taâm'm cem'idir. Taam, yenilecek şeylere denilir. Bu kitâbda yenile­cek şeylerin nevi'lerine, yeme ve içmenin âdabına ve bunlara benzer birtakım hükümlerle ilgili hadîsler getirilmiştir.

[2] Buhârî "Et'ıme" unvanını îzâh için bu üç âyeti zikretmiştir. Bunlardan birinci­si yenilecek rızkın halâl kazanç olması, yiyeceklerin hepsi Allah'ın lütuf ve ina­yeti eseri olduğundan bunların karşılığında Allah'a kulluk etmiş olmak için ona şükretmeyi, ikincisi halâl kazançlardan ve yer zenginliklerinden yediğimiz gibi, hakk yolunda, yânî Allah'ın kelimesini en yüksek kılma yolunda ve cemiyetin düşkün sınıflarının yaşama seviyelerini yükseltmek yolunda harcamalar yapmk gereğini; üçüncüsü bütün rasûllerin de ümmetler gibi halâl rızıklardan yemeleri ve iyi ameller yapmakla emrolundukları bildirilmiştir. Yânî her peygambere za­manında böyle hitâb edilmiş ve en sonra hepsinin mazhariyetini cami' olmak haysiyetiyle bu hitâb, bilhassa Hâtemu'l-Enbiyâ'ya yöneltilmiştir.

[3] Başlığa uygunluğu açıktır. Bunun bâzı rivayetleri Cihâd ve Nikâh'ta da geçmiş­tir. "Fukku'î-ânîye": Esirleri, köleleri esîrlİk ve kölelikten kurtarın demektir, iyi düşünülünce zelîl olan, düşkün olan, alçalan herkes ve haklan diğer müslü-mânlar üzerine vâcib olan zarara uğramış kimseler de açık ve kinaye olarak bu kısımlarda dâhil oldukları anlaşılır (Kastallânî).

[4] Başlığa uygunluğu "Benim için büyük bir kap süt emretti, ben de ondan içtim" sözlerinden alınır. Ebû Nuaym'in e!-Hilye'sinûe "Hâlbuki maksadım okumak değildi, karnımı doyurmaktı, Umer bunu anlamamıştı" ziyâdesi vardır.

Bu hadîste isteme ve .haya etmeğe ta'rîz, kişinin kendisine isabet eden açlığı zikretmesi, açlık sırasında doymanın mübâhhğı, selefin gıda azlığına karşı sabrı ve dünyâdan az bir şeye rızâları, kişinin mü'min kardeşinde bir hacet hissettiği zaman bunu ondan sormadan hilesini setretmek, sahâbîlerden biri Kur'ân sahi binden okumak istediği zaman onu evine götürüp yanında bulunanla doyurmak âdetleri olduğu hükümleri vardır, Allah en bilendir (Aynî).

[5] Hadîsin başlığa delîlliği meydandadır, gelecek hadîsler de aynı konudadır.

[6] Enes'İn bu hadîsi Zeyneb bintu Cahş'ın düğün aşı kıssasında, Nikâh'ta geline hediye bâbı'nda rivayet edilen hadîsin bir parçasıdır. Bu ta'lîkı, Müslim ve Ebû Nuaym senedli olarak getirmişlerdir.

[7] Bu da aynı hadîsin başka yoldan gelen bir rivayetidir, başlığa uygunluğu gizli değildir.

[8] Bu hadîslerde en vecîzbir ifâde ile öğretilen yemek âdabı, hiçbir zaman eskime­yecek olan en yüksek medeniyet edeblerindendir. Bu hadîslerin râvîsi Umer, Ebû Seleme'nin oğludur. Annesi de Peygamber'in kadınlarından olan Ümmü Sele-me'dir. Bu kan-koca Habeşistan'a hicret etmişlerdi. Umer orada dünyâya gel­miştir. Ebû Seleme Habeşistan'da vefat edince, bu ana-oğul Medine'ye geldiklerinde Rasûlullah, Ümmü Seleme'yi nikâhla alıp kendi kadınları arasına katmakla taltîf etmiştir. Bu suretle Umer, Peygamber'in oğulluğu şerefini ka­zandı ve Peygamber'in terbiyesi altında büyüdü. îbn Abdilberr'in beyânına gö­re, Peygamber'in vefatında dokuz yaşında idi. Hicretten iki sene önce doğduğuna dâir de rivayet vardır.

[9] Başlığa uygunluğu açıktır. Bunun daha tafsîlli bir rivayeti Buyu' Kitâbı'nda geç­mişti. Parantez içindeki kısım o rivayetten alınmadır. Dâvûdî hadîsteki yemek hakkında: "Bu bir çorba idi. İçinde kabak ve doğranmış kuru et parçaları vardı" suretindeki tafsîle göre, bu yemek arpa ekmeği ile çorbadan yapılmış bir tirid idi, demiştir. Bu yemekten Rasûlullah'ın yiyeceği mikdârı bir kap içinde önüne konulduğu için, Rasûlullah kabın her tarafından yemekte bir sakınca görme­miştir. Böyle olunca yukanki "Önünden ye!" emirlerine aykırılık yoktur.

[10] Başlığa uygunluğu meydandadır. Bunun bir rivayeti Abdest Alma Kitâbı'nda, "Abdest almada yıkanmada sağdan başlama bâbı"nda geçti. Peygamber'in sağ­dan başladığı işler giyinmek, mescide girmek, zînetlenmek, başını tıraş etmek gibi kerîm fiillerden olan hususlardır. Sümkürmek, halâya girmek, istincâ gibi işlerde ise soldan başlardı.

[11] Hadîsin başlığa uygunluğu açıktır. Bunun bir rivayeti Nübüvvet Alâmetleri'-nde, daha kısa bir rivayeti Namaz Kitâbı'nda geçmişti. Müslim de bunun do­kuz kadar yoldan gelen rivayetlerini Eşribe Kitâbı'nda getirmiştir. Müslim Ter., V, 268-274-{142 "2040").

[12] Başlığa uygunluğu "Biz hepimiz bu iki kaptan yedik ve doyduk" sözündedir. Bunun bir rivayeti Buyû'da "Müşriklerle alışveriş bâbı"nda geçmişti.

[13] el-Esvedeyn, siyah ma'nâsına olan el-Esved'in tesniye sîgasıdır ve "îki siyah" demektir ki, hurma ile sudur. Bu iki ni'metten siyah olan yalnız hurma olmakla beraber, edebî bir san'at olan tağlîb yoluyla hurma ile suyun ikisine "Esvedeyn ", denilmiştir. Tağlîb san'atı, herkesçe bilinen iki şeyden birisini öbürüsüne üstün kılarak zikretmektir ve Arabça'da pek yaygındır. Ana ile babaya "Ebeveyn", Güneş'le Ay'a "Kamereyn", Ebû Bekr'le Umer'e "Umereyn"denilir. Arab'ın yemek içmek hususunda en mühim yaşama sebebi hurma ile su olduğundan, bu iki ni'met hadîste tağlîb yoluyla zikredilmiştir.

[14] Yânî burada zikredilen kimselerin evlerinden, sahihleri hazır olmasa da, fakat herhalde rızâları ve haberleri bulunmak şartıyle yemekte be'is yoktur (Celâleyn) Bu âyetin yemek konusuyla ilgisi çok açıktır.

[15] Hadîsin başlığa uygunluğu, kör ile gören, hasta ile sahîh arasını ayırmaksızın hepsinin sevîk bulamacı üzerinde toplanıp ondan yemeleridir. Sevîk, kavud de­nilen, kavrulup un hâline getirilmiş buğday ve arpa olduğu için, ateş değmiş yi­yeceklerdendir. İşte bundan dolayı abdest tazelemek lâzım gelmemiş, namazdan evvel ağız çalkalaması ise dişler arasında kalan parçalan gidermek içindir.

Bu hadîsin birer rivayeti Vudû' ve Hayber Gazvesi evvelinde geçmişti.

[16] Buhârî bu başlığı ve hadîsleri, bunların caiz olduğunu isbât için getirmiştir.

[17] Peygamber'in bunu yememesi, caiz olmadığından değil, tevâzu'u, alçak gönül­lülüğünden ve örnek davranışmdandır.

es-Semt: Sîn'in fethi ve mîm'in sükûnuyle boğazlanmış oğlağı ve kuzuyu kebâb yapmak için kaynamış suda haşlayıp tüyünü yolmak ma'nâsına birinci ve ikinci bâblardan masdardır... el-Mesmût ve es-Semît, kaynar suda haşlan­mak suretiyle tüyü yolunmuş kebâb yapılacak oğlağa ve kuzuya denir... (Kaa-mûs Ter.)

es-Sukkurruce: Cem'i Sekâric. Küçük tabak, üzerinde yemek yenilen kü­çük yemek tahtası, yemek teknesi...

es-Sufra: Sîn'in ötresiyle yolcunun beraberinde taşıdığı yol yemeğine de­nir. Sufraîu '1-Cild bundan alınmıştır, yânî yiyecek sardıkları bilinen değirmi de­riye Sufra denmesi hâliyet ve mahalliyet alâkasıyle bundan alınmıştır. Yolcuların yiyecek sarıp götürdükleri ve yiyeceğin altına yaydıkları meşinden yaygıdır... Lisânımızda sâd ile "Sofra" ta'bîr olunur... (Kaamûs Ter.)

İbn Battal şöyle dedi: Yufka ekmeği yemek caizdir, mubahtır. Peygamber bunu ancak dünyâdan zühd, ni'metlere boğulmayı terk; Allah yanındakileri tercih olarak terketmiştir. Masa üzerinde, yemek tahtası üzerinde yemek de böyledir, yânî caizdir... (Aynî).

Bunları yemek ve bu şeyler üzerinde yemek caiz olmasaydı, Enes'in evinde yenilmez ve kullanılmazdı.

[18] Başlığa uygunluğu, Peygamber'in Hayber dönüşü yolculuğunda Safiyye ile ev­lenmesi münâsebetiyle verilen düğün ziyafetinde sâdece hadîste zikredilen şey-lerin yenilmiş olmasıdır. Bunun daha tafsîlli bir rivayeti Mağâzî'de Hayber fethi bâbı'nda geçti.

[19] Hadîsin başlığa uygunluğu "... Diğerine de Rasûlullah'ıtı sofrasını bağladım" sözlerindedir. Esmâ'nın bu nitâkıni ikiye bölüp, söylediği işlerde kullanması, Peygamber'le Ebû Bekr'in hicret yolculuğuna çıkarlarken yaptığı hazırlıklar cüm-lesindendir. Esma bu nitâkı sebebiyle "Zâtu'n-Nİtâkayn" şeref lakabıyle anıl­mıştır.

Hadîsin sonunda Abdullah ibnu'z-Zubeyr'in temessül edip söylediği mıs­ra, Ebû Zueyb ez-Zuhelî'nin otuz beyitten fazla tutan bir kasidesinden alınmış­tır. Baş tarafı şöyledir:

Hel'd-dehru illâ îeyîetun ve nehâruhâ

Ve illâ tulû'u'ş-şemsi summe ğıyârııhâ

Eba'l-kalbu İllâ Umme Amrin Fe-usbahat

Tuharriku nârı bi'ş-şekâti ve nâruhâ...

Ve ayyarahâ'l-vâşûne ennî uhibhuhâ

Tilke şekâtun zâhirun anke âruhâ...

(- Dehr bir gece ve gündüzünden ibarettir.

Ve ancak güneşin doğması, sonra da değişiklik olmasıdır.

Kalb Ümmü Amr'dan başkasını kabul etmedi de onun ateşi

Şekaavet (güçlük, sıkıntı) ile ateşimi tahrik eder oldu.

Jurnal ediciler (yalan süsleyiciler), onu, benim kendisini seviyor olmamla ayıpladılar.

İşte bu, ârî, senden görünen bir bedbahtlıktır.)

Bu mısra ile Îbnu'z-Zubeyr: "Bu sözde be's ve ayıp yoktur" demiş olmak­tadır... (İbn Hacer, Aynî).

[20] Başlığa uygunluğu "Sofrası üzerinde bunlar yenildi" sözünden alınabilir. Mü-fessirler el-Mâide: 114'de zikri geçen "Mâide'"nm, kırmızı deriden bir sofra ol duğunu söylemişlerdir... Tafsilât için Hakk Dîni, II, 1844-1849'dan okunabilir. Bu hadîsin bir rivayeti Hibe'de de geçmişti.

[21] es-Sevîk, Emîr vezninde kavud ta'bîr olunan nesneye denir. Unu yâhud hubu­batı kavurduktan sonra nefh ve rîhını azaltmak için birkaç defa sıcak su ile, daha sonra soğuk su ile yıkarlar. Bedevîlerin ekseriya yol azıklarıdır. Dağarcığa basıp yolda bununla gıdâlanirlar. Meyvelerin sevîkı, kurutmadan sonra kavu­rup öğütmekle olur.. (Âsim Efendi).

Bu hadîsin şimdiye kadar uzun ve kısa olarak birçok rivayetleri geçmiştir. Onlardan hatırlanacağı üzere, bu vak'a Hayber dönüşünde olmuştur ki, orada Peygamber, Safiyye bintu Huyey ile evlenmiş, düğün aşı ziyafeti de ancak hur­ma, "Ekıt" denilen kuru yoğurt, yağ ve sevîkten ibaret sâde bir yemek olmuştu.

[22] Başlığa uygunluğu "Rasûlullah'a bir yiyecek takdîm edilip de ondan kendisine bahsedilmemesi ve yemeğin isminin kendisine söylenmemesi hemen hemen vâki' olmazdı" sözündedir.

Müslim bu hadîsin birçok (onaltı kadar) yoldan gelen rivayetlerini çok gü­zel bir sıralayışla Sahîh'inin Zebâih Kitâbı'nda tesbît etmiştir: Müslim Ter., VI, 156-164 "1946"...

[23] Bu hadîs en vecîz, fakat ma'nâsı ve fâideleri pekçok bir hayât düstûrunu ifâde etmektedir. Az yemek, bu gün ittifakla bütün tıb otoritelerinin bildirdikleri gibi sağlıklı yaşamanın başta gelen sebeblerindendir. Böylece hem sağlık iyi korun­muş olur, hem de yemek israfı önlenip, cemiyetin ve insanlığın aç sınıflarına gıda te'mîni mümkin olur.

[24] Bu da aynı düstûru daha tafsîlli olarak bildiren ayrı yoldan gelmiş bir rivayet­tir. Bu ve bundan sonra gelecek hadîsin ma'nâsınm ne olduğu hususunda bir­kaç görüş verilmiştir. Bunlar içinde en isabetli sayılanı, mü'minln hırstan feragati, kâfirin ve münâfıkm da doyînak bilmeyen hırs için bir mesel ve en belîğ bir ör­nek olarak söylenmiş olması görüşüdür.

[25] Bu hadîsin ve müteâkib hadîslerin başlığa uygunlukları açıktır. Bunlarda mü'-minin zâhidlik ve azla yetinmeye düşkünlüğü, kâfirin ise olanca hırsıyle sanki yedi mi'deyi doldururcasına çok yemeğe düşkünlüğü ifâde edilmiştir. Yânî mü'­min hâli yemek konusunda böyle olmalıdır!...

[26] Hattâbî şöyle dedi: Âmme bu "Muttekı" sözünü "İki yanından biri üzerine meyledici" zannetti. Hâlbuki ma'nâ böyle değildir. Burada "Mutteki", "Al­tında oturduğu şey üzerine tam oturup dayanan" ma'nâsmadır. Oturduğu şilte üzerine dümdüz oturan herkes mutteki'dir. Yânî ben yediğim zaman, çok yi­yenlerin fiilî gibi döşekler üzerine kuvvetle oturmam, lâkin ben az yemek ye­rim, bunun için oturuşum yemekte yerleşmeyip acele kalkıcı tarzdadır (Aynî).

el-MuttekV: İttikâ'dan ismi faildir, bir nesneye söykünüp dayanan kimse­ye denir. Peygamber'in "Bana gelince, ben muttekien yemem " kavlinden mu-râd, avam talebenin zannettiği gibi bir yanı üzerine meyi ma'nâsı değildir. en-Nihâye sahibi ve Râgıb'ın tahkiki üzere işbu ittikâ ve tevekku' maddeleri, "Vikâ" maddesindendir ki, kırbanın ağzı bağına denir. Bir nesneye söykünüp dayanmak gûyâ ki onunla bağlanmak gibi olur. Hâsılı hadîsin mantûku budur ki, ben taam ettiğim vakitte oburların oturuşu gibi üzerinde oturduğum döşek ve kilime gereği gibi çöküp dayanarak, kuvvetle bağdaş kurar şekilde otur­mam demektir. Rasûlullah sofraya oturduğunda hemen bir iki lokma yiyip kal­kacak vaziyette çömelip hafifçe otururdu. Hadîsin mefhûmu aşın iştihâ ile tıka basa yemekten nehyi tazammun eder.. (Kaamûs Ter., I, 121).

Âsim Efendi'nin bu îzâhına göre, Peygamber: "Ben yemek yediğim vakit üzerinde bulunduğum döşeğe, şilteye bağdaş kurup gereği gibi çökerek yerime bağlı bir hâlde oturmam" demiş oluyor. Hadîste açıkça nehy bulunmadığı için Buhârî böyle yemenin hükmünü zikretmemiştir. Tirmizî bu hadîsin başlığında" açıkça kerâhati bildirmiştir.

[27] Bu da Ebû Cuhayfe hadîsinin başka yoldan bir rivayetidir.

[28] Buhârî kızartılıp kebâb yapılmış et yemenin cevazını bildirmek için İbrâhîm Pey-gamber'in genç ve güzel konuklar suretinde gelen meleklere bizzat hizmet edip, onlara kızartılmış bir buzağı ikram etmesi kıssasını zikretti.

[29] Başlığa uygunluğu "Kebâb yapılmış keler" sözünden alınır. Hadîsin bir rivâye-tİ üç bâb önce de geçmiş ve orada bâzı bilgiler verilmişti...

İbn Battal şöyle demiştir: Hadîs başlık yapılan ibareye apaçık uygundur ki başlık kebâb yemenin cevazıdır. Çünkü Peygamber (S) ondan yemek için eli­ni uzatmıştır. Eğer o Peygamber'in tiksinmediği başka bir et olsaydı, onu yiye­cekti (Aynî).

[30] Bu başlıktaki yemekler hakkında şu ta'rîfler verilmiştir:

"( = el-Hazîretu)": Sefine vezninde yağlı çorbaya denir ve Hazıre, un ufak kıyılmış et ile olan bulamaç aşma denir. Ve eğer et olmazsa "( = Asîde)" denir. Bir kavle göre et suyuna irice un ıslağını karıştırmakla olan çorbaya denir...

" ( = el-Harîretu)": Berîre vezninde un ve süt ile yâhud çerviş ya-ğıyle pişirdikleri bulamaç aşma denir...

"( = en-Nuhâletu)": Sumâme vezninde öğürtlenip ihtiyar olunan guzîdeye ve elekten geçen una denir... (Kaamûs Ter.).

[31] Itbân, Hazredi ve Salim kolundandır. Bu hadîsten anlaşılacağı üzere Salim oğul­larına imamlık ederdi. Yaşlanmış olduğu hâlde Muâviye'nin günlerine kadar ömür sürmüştür. İbn Sa'd'ın beyânına göre, Peygamber, hicretin başlarında ken­disini Umer ibnu'l-Hattâb ile kardeş yapmıştır. İbn Hişâm'ın es-Sîre'sindeki ri­vayet de böyledir.

[32] Başlığa uygunluğu "Biz Peygamber'i kendisi için pişirdiğimiz bîr hazîre çorba­sını yemesi için alıkoyduk" sözlerindendir.

Bu hadîsin bir rivayeti Namaz Kitabı, "Evlerdeki mescidler bâbı"nda geç­mişti. Buhârî bu hadîsi uzun ve kısa metinlerle Sahîh'inin ondan fazla yerinde getirmiştir.

Hadîste adı anılan Mâlik İbnu'd-Duhşun, haklarında "Dilediğinizi işleyin, ben size mağfiret etmişimdir" kudsî hadîsi gelmiş olan Bedir ehlindendir. İbnu Abdilberr: Mâlik hakkındaki nifak dedikodusu sahîh bir asla dayanmaz. İslâm'ın güzelliğine delâlet eden bunca güzel nakiller bu türlü ithama mâni'dir, dedikten sonra, hasen bir senedle Ebû Hureyre'den Rasûlullah'ın, Mâlik aleyhinde söz söyleyen kimseye "Eleyse kad şehide Bedren = Bedir'de hazır bulunmuş değil midir?" buyurduğunu rivayet ediyor...

[33] Başlıktaki bu iki muallak hadîsin birincisi "Yufka ekmeği bâbı"nda senedli ola­rak, ikincisi de yine aynı yerde muallak olarak geçmişti. Orada açıklandığı gibi Ekıt, yağı alınmış ve kurutulmuş koyun, keçi yoğurdudur ki, Türkçe'de "Keş" ta'bîr olunur. Ayran pişirilip süzüldükten sonra kurutulur ve bununla yemek yapılır. Senin, hayvanın sütünden ve yoğurdundan çıkarılan tereyağıdır. Hubû-bât ve bitkilerden çıkarılan yağa Dühn denir.

Hays, Leys vezninde katıp karıştırmak ma'nâsma ikinci bâbdan masdar-dır. Ve Hays, Arablar arasında bir taam İsmidir ki, çekirdeği çıkartılmış hur­mayı safî yağ ve keş ta'bîr olunan yoğurt kurusuna gereği gibi katıp karıştırma ve bazen içine sevîk dahî ilâve ile tertîb ederler. Ve Hays, bu taamı edinmek ma'nâsma masdar da olur (Kaamûs Ter.).

[34] Başlığa uygunluğu "Ekıt" sözündedir. Bunun bir rivayeti Hibe'de, "Hediye­nin kabulü bâbı"nda geçmişti.

[35] es-Sılk, Pâzî ta'bîr olunan nebata denir... "Sılku'l-berr" ve "St/ku'l-tnâ" diye iki nevî' nebatlardır. Müfredat 'ta Silki berrîve Silki cebeli hammâzdan bir kı­sım ve Sılku'l-md' su pazısı dedikleri nebat olmak üzere mersûmdur... (Kaa­mûs Ter.)

Hadîsin başlığa uygunluğu açıktır. Bunun bir rivayeti Cumua Kitâbı'nda geçmişti.

[36] en-Nehs: Bİr nesneyi dişlerin uçlarıyle ısırıp koparmak ma'nâsmadır.

el-İntişâl: Bu da çömlekten eti el ile çekip çıkarmak ma'nâsmadır. Hadîsin başlığa delîlliği açıktır. Bunun da bir rivayeti Vudu'da geçmişti.

[37] Buhârî bu hadîsi Hacc Kitâbı'nda dört bâbda, burada da iki yerde getirmiştir. et-Taarruk: Tefa'ûl vezninde, kemikte olan etin cümlesini kemirip yemek rria'nâsınadır...

[38] Başlığa uygunluğu "Ben kendisine yanımda sakladığım kolu uzatıp verdim..." sözlerindedir.

[39] Hadîs, Peygamber'in et yerken, eti bıçakla kesip yediği hususunda kesin bir de lîldir. Bu, aynı zamanda yemekte bıçak, çatal, kaşık ve benzeri âletlerin kulla­nılmalarının bir medeniyet gereği olduğunu da isbât eder.

[40] Bu hadîs de Peygamber'in hiçbir yemeği asla ayıplamadığı hususunda apaçık bir delildir. Bu yemek ayıplamama, içtimaî edeblerden çok mühim bir medeni­yet düstûrudur. Çünkü taam, yânî yiyecek şey bir ni'mettir, ni'mete ayıplama değil şükretmek gerekir...

[41] Başlığa uygunluğu "Biz arpayı üflerdik" sözündedir.

[42] Hadîsin başlığa uygunluğu, içinde Peygamber'in ve sahâbîlerinİn vakitlerinin çoğunda hurma yemekte oldukları ve bundan da az bir şeyle yetinmekte bulun­duklarım bildirme olması bakımındandır.

[43] Başlığa uygunluğu bundan önceki hadîsin uygunluğu gibidir.

Bunun bir rivayeti Sa'd ibn Ebî Vakkaas'ın menkabeleri bâbı'nda geçti.

Bu Esed oğullan, Rasûlullah'ın vefatından sonra dînden çıkmışlar, o sıra­da peygamberlik iddia eden Tuleyha ibn Huveylid el-Esedî'ye tâbi' olmuşlardı. Ebû Bekr zamanında Hâlid ibn Velîd kumandasında gönderilen ordu İle tenkîl edilmişler, geri kalanları da İslâm'a dönmüşlerdi. Kûfe'de oturan bu kabile reis­leri Küfe Vâlîsi bulunan Sa'd ibn Ebî Vakkaas'tan Umer'e şikâyet ederek azl edilmesine sebeb olmuşlardı. Sa'd metindeki sözleri bu hâdise üzerine söylemiştir.

[44] Bunun bir rivayeti bundan evvelki bâbda geçti.

[45] Başlığa uygunluğu, Ebû Hureyre'nin o zaman Peygamber ile sahâbîlerinin dar bir yaşayış içinde oluşlarını düşünmesi ve bundan dolayı kızartılmış koyundan yemeyi terketmesi yönündendir. Bu, da'vete İcabeti terk değildir. Çünkü o dü­ğün aşmdadır, her yemekte değil (Aynî).

[46] Bunun bir rivayeti "İnceltilmiş yufka ekmeği bâbı"nda geçmiş ve orada bâzı açıklamalar verilmişti.

[47] Buhârî bu hadîslerle Peygamber'in ve sahâbîlerinin yaşayışlarındaki feragatle­rini ve dünyâ zevklerinden uzak, en sâde bir yaşayış sürdüklerini delîllendirmek istemiştir

[48] Telbîn ve Telbîne: Un, süt ve balın karıştırılmasıyle pişirilen bulamaçtır. Süt gibi beyaz olduğu için bu adla anılmıştır. Bunun bir rivayeti Tıbb'da da gelecektir.

[49] Serîd, Tehzîb'de ve Mısbâh'tz ekmeği doğrayıp, et suyunda ıslatmak ile tefsîr edilmiştir... (Kaamûs Ter.). Başlığa uygunluğu açıktır. Bunun bir rivayeti Pey­gamberler Kitâbı'nda da geçmişti.

[50] Başlığa uygunluğu "İçinde serîd bulunan" sözündedİr.

[51] Bu hadîslerin birer rivayeti yakında Yufka ekmeği bâbı'nda geçmişti.

[52] Selef, yânî sahâbî ve tabiîler hazarda evlerinde ileride azık yapmak için, seferle­rinde de yolculukları müddetinde azık edinmeleri maksadıyle et ve diğer yiyecek maddelerini biriktirirlerdi.

Âişe ile baba bir kızkardeşi Esmâ'nın bu ifâdeleri Peygamber ve sahâbîle-rinin göçmelerini anlatan uzun hicret hadîsi içinde geçmektedir.

[53] Başlığa uygunluğu "Biz davar bacaklarını kaldırırdık da onbeş gün sonra yerdik" sözünden alınır. Buhârî bunun bir rivayetini Eymân ve'-n-Nuzur'da getirmiştir..

[54] Hadîs, yolcuların seferleri esnasında gıdâlanmak için azık edinmelerinin ceva­zına delâlet etmiştir. Bunun bâzı rivayetleri Cihâd'da ve Udhıyeler'de de geç­miştir.

Bir defasında nehyin sebebi, halkın geçim hususunda zorluk çekmekte bu­lunmasıdır. O açlık ve zaruret hâlinin geçmesi üzerine artık kurbân etlerini kendilerinin yemeleri, fakirlere vermeleri, bir kısmını da azık edinmeleri em­redilmiştir. Nitekim Câbir, Hacc Kitâbı'ndaki rivayetinde şöyle demiştir: Biz Minâ'da kaldığımız üç günden fazla bir zaman kurbân develerimizin etlerinden yemezdik. Sonra Peygamber (S) bizlere ruhsat verdi de: "Kurbân etlerinizi yi­yiniz ve (kavurup) azık yapınız" buyurdu. Biz de yedik ve azık edindik.

[55] Başlığa uygunluğu "Hays yemeği yaptırdı" sözündedir.

Bu hadîsin bâzı rivayetleri Buyu', "Rahmi temizlemeden önce insan câriye ile yolculuk eder mi bâbı"nda; Cihâd'da, Mağâzî'de geçmişti.

Hays (daha önce de geçtiği üzere) Arablar arasında bir yemek ismidir ki, çekirdeği çıkarılmış hurmayı sâde yağ ve keş ta'bîr olunan yoğurt kurusuna ge­reği gibi katıp karıştırarak ve bazen de içine sevîk dahî ilâve ile tertîb ederler ve Hays,bn yemeği yapmak ma'nâsına masdar da olur (Âsim Ef.)

[56] Bu, Yüce Allah'ın şu kavlindeki gibidir: "... Altım ve gümüşü yığıp^ biriktirip de onları Allah yolunda harcamayanlar; işte onlara pek acıklı bir azabı muştu-la... " (et, Tevbe:34-35). Gümüşün hükmü bilinince, bundan evlâ tarikiyle altının hükmü de bilinmek lâzım gelir... Bu hadîs harîr, dîbâc kullanmanın, altın ve gümüş kaplardan yiyip içmenin haram kılınmasına delâlet eder. Bu kadîm müc-tehidlerden çoğu yanında haram kılma nehyidir. Bu, dört imâmın da görüşüdür..

Buhârî bunun bâzı rivayetlerini Eşribe, Libâs Kitâbları'nda da getirecek­tir (Aynî).

[57] Bunun bir rivayeti Kur'ân'm Faziletleri Kitâbi'nda geçti. Bunun burada zikrin den murâd, Feîhu 'l-Bârî'de ve diğerlerinde dediği gibi içinde taam sözünün tek­rarıdır. Taam, yemek ma'nâsına da kullanılır (Kastallânî).

[58] Peygamber bu hadîsinde Âişe'nin fadhnı sendin fadhna benzetti. Çünkü serîd, yânî tirîd o zaman onların yemeklerinin en fazîletlisidir. Bu hadîsin bir rivayeti yakında Serîd bâbı'nda geçmişti. Bundan maksad gizli değildir.

[59] Hattâbî; hadîste sefer esnasında yerine getirilemeyen cumua ve cemâat namaz­larım, aile ve hısımlar için vâcib olan haklan yerine getirmeye rağbetlendirme vardır, demiştir. Bunun birer rivayeti Hacc'da ve Cihâd'da da geçmişti (Kas­tallânî).

[60] Hadîsten garaz "Evin katıklarından bir katık" sözü olduğu açıktır. Bunda ev­de başka katıkların varlığıyle beraber Peygamber'in istemesi olduğu için, etin diğer katıklardan öne geçirilmesi hükmü vardır. İbn Mâce'nin merfûan rivayet ettiği Berîre hadîsinde "Dünyâ ve âhirette katıkların seyyidİ ettir" buyurulmuş-tur. Bunu Buhârî yirmiden fazla yerde zikretmiştir. Lâkin burada hadîsi mür-sel gibi sevketmiştir. Fethu'I-Bârî'de dediği gibi Buhârî Nikâh ve Talâk Ki-tâbları'nda Mâlik yolundan; o da Rabîa'dan; o da el-Kaasım'dan; o da Âişe'-den senediyle, mevsûl olarak getirmiş olmasına dayanmıştır. Burada hadîsi di­ğer bâbda getirdiği hey'etlerden bir hey'ette getirmekten çekinme âdeti üzere yürümüştür. Nazarı ne kadar ince, fikri ne kadar geniştir! Allah ona rahmet eylesin! (Kastallânî).

[61] Halvâ, içine tatlı katılmış herşeydir. Bal da bellidir.

[62] Başlığa uygunluğu "Uhke" (yânî kırbadan küçük tulum) sözünden alınır. Çün­kü çok kerre bunda bal olurdu. Nitekim bu hadîsin bâzı rivayetlerinde bunun bal tulumu olduğu açıkça söylenmiştir. Bu hadîsin bir rivayeti Ca'fer ibn Ebî Tâlib'in menkabeleri bâbı'nda geçmişti.

[63] Bu hadîsin bâzı rivayetleri Buyû'da, "Terzinin zikri bâbi"nda, Et'ıme'de, "Ye­mek tabağının içinde kabak araştıran kimse bâbı"nda geçmişti.

[64] Başlığa uygunluğu "Ben Rasûlullah'ı beşin beşincisi olarak da'vet edeceğim" sözündedir. Bu meşakkatli bir işi üzerine almadır. Çünkü o muayyen bir sayıyı yedirmeyi kendine lâzım kılmıştır.

Bunun bir rivayeti Buyû'da, "Lahhâm ve cezzâr hakkında denilen şeyler bâbı"nda geçmişti. Da'vet yerine dâ'vetsiz gitmek haramdır. Ancak da'vet sa­hibi ile tûfeylî giden kimse arasında dostluk bulunması ve ziyafet sahibinin razı ve memnun olacağı bilinirse caiz olur.

[65] Bu kısım Sahîh'in ancak Ebû Zerr'in el-Müstemlî'den gelen nüshasında sabit­tir. Muhammed ibn Yûsuf, Buhârî'nin şeyhi olan el-Feryâbî'dir. Muhammed ibn İsmâîl ise Buhârî'nin kendisidir. Şeyhi bu sözü bizzat Buhârî'nin kendisin­den rivayet etmiştir. Buhârî de bunu, Peygamber'in da'vet edenden tûfeylî kimse için izin istemesinden istinbât eylemiştir. Bu da şudur: Da'vet edilenlerin da'vet edildikleri taamda tasarruf hakları vardır, da'vet edilmeyen böyle değildir. Bu­nu iyi anla! Çünkü bu ince bir mes'eledir (Aynî).

[66] Başlığa uygunluğu, ev sahibinin yemek kabım Peygamber'in önüne koyunca ve Peygamber'in de yemeğe başlayıp ondaki kabaklan araştırmakla meşgul olun­ca, ev sahibinin Peygamber'le yemek yemeyip kendi işine dönmesi bakımındandır (Aynî).

[67] Başlığa uygunluğu "içinde kabak ve kurutulmuş et bulunan çorba takdîm etti" sözündedİr. Hadîs daha önce de birkaç yerde geçti. Buhârî bu babı, çorbanın diğer sıcak yemekler üstündeki fadlına işaret için koymuştur. Bundan dolayı selef, suyu çoğaltılmış yemekleri, yânî çorbaları yerlerdi... (Aynî).

[68] el-Kadîd; dilim dilim dilinip güneşte kurutulan, bir kavle göre uzun uzun dili-nip kurutulan ete denir, lisânımızda pastırma ta'bîr olunur.. (Kaamûs ter.). Bu­hârî bu babı, kurutulmuş etin, Peygamber'in ve selefin yemeğinden olduğunu işaret için koymuştur.

[69] Bu "Selefin yiyecek maddelerini biriktirmeleri bâbı"nda geçmiş olan Âişe ha­dîsinden bir kısaltmadır.

[70] Her ne kadar uzatanın, önündeki yemekte bir hakkı varsa da, lâkin onun başka sofradaki kimseye bu yemekten verme hakkı yoktur. Çünkü öteki masadaki kim­senin bu yemekte ortaklığı yoktur. Ancak ziyafet verenin rızâsı bilinirse bu caiz olur.

[71] Bunun bir rivayeti biraz önceki "Çorba bâbı"nda da geçti.

[72] Peygamber'in hurmayı hıyar ile beraber yemesinin sebebi, hurma hararet ver­diğinden tab'an soğuk olan hıyarla hurmanın hararetini gidermektir, denilmiş­tir.

[73] Hadîslerdeki rakam farklılığı, bu taksimin ayrı ayrı zamanlarda olduğuna delâ­let etmektedir.

[74] Hurma meyvesinde altı mertebe vardır: Evvelâ Talh, sonra Hulâl, Belah, Ru-tab ve Temr'dir. Belah, hurmanın Büsr ile Hulâl hâlleri arasında olan alaca hurma koruğuna denir ki, yeşil ve henüz sararıp tatlılaşmış olur. Kokusunun letafeti için kokulara katarlar. Hulâl ve Hulâle, hâ'Iarm ötresiyle şahlar aralıklarında olan meyveye ve koruklar aralığında olan olmuş hurmaya denir {Kaamûs Ter., I, 859, III, 1279). Buradaki âyet, Meryem îsâ'ya gebe olduğu zaman Allah ta­rafından kendisine yapılan hitâbdır. Bunun için bâzıları gebe kadınların hurma yemelerinin müstehâb olduğunu söylemişlerdir.

[75] Bunun senedli bir rivayeti yakında "Doyuncaya kadar hurma yiyen kimse bâbı"nda geçmişti. Âişe, Peygamber ailesinin yaşadığı zühdî hayâtı bildiriyor ve Peygamber'in vefatından evvel bol hurma ve suya kavuştuklarını anlatmış oluyor. Bu hurma bolluğu, Hayber'in fethi üzerine müyesser olmuştu.

[76] Başlığın birinci fıkrasına uygunluğu, üç yerinde "Rutab" zikrinin geçmesidir. Peygamber'in bu müjde üzerine Allah'ın hakk rasûlü olduğuna şehâdet et­mesi, bunun herkesin gözü önünde cereyan etmiş âdet hilafı bir vak'a olması ve Peygamber'in rasûllük delillerinden açık bir mu'cize bulunması sebebiyle­dir.

[77] Buhârî, burada geçen "Arış " kelimesinin tefsirini, Kur'ân'da geçen şekillerinin tefsirleriyle beraber vermektedir

[78] el-Cummâr, Rummân vezninde hurma göbeği ve hurma beyni dedikleri nesne­dir, hurma ağaçlarının tepelerinde olur, ak ve lezzetli ve tadı süte yakındır, "Şahmun'n-Nahl" dahî derler (Kaamûs Ter.).

Bunun bâzı rivayetleri î]im Kitâbı'nda da geçmişti.

[79] Buhârî bu "Açve" hurmasının diğer hurma nevi'lerine üstünlüğünü beyân ve bunun yenilmesini teşvik etmek istemiştir. Bu aeve, Medîne hurmalarının nefîs bir nev'idir, rengi siyaha meyillidir. Âsim Efendi buna Türkçe'de "Balçık hurma" dendiğini bildiriyor. Bu hurmanın zehirden ve sihirden masuniyet te'mîn etmesi Peygamber'in bu hurma hakkında duâ etmesinden dolayı teberrükü cihetinden-dir, yoksa tabîati ve hilkati yönünden değildir. Bu masuniyetin Medîne hur­masına tahsîsi ve sayısının yedi olması sebebi ve hakikati Peygamber'ce ma'lûm işlerdendir, bizce hikmeti bilinen işlerden değildir. Nitekim namaz rek'atlerinin sayısı, zekât nisâblan da böyledir.

[80] Buhârî hadîste gelecek hükümle yetinerek başlıkta hüküm zikretmedi. Bunun bâzı rivayetlerini Şerîket ve Mezâlim'de de getirdi.

Cebele, Kûfe'de yetişen tabiî âlimlerindendir. Muâviye'den ve Abdullah ib-nu'z-Zubeyr'den rivayetleri vardır. Yüzyirmibeş târîhinde vefat etmiştir.

[81] Bunun bir rivayeti "Hurmayı hıyarla yemek bâbı"nda geçti. Lâkin burada Sa'd ibn Abdillah ibn Ca'fer'İn işitmesini açıkça söylemiştir.

el-Kıssâu, ma'rûf sebzedir ki, acur ta'bîr olunur, Arabistan'da'çoktur. Ve bâzılarına göre hıyara denir... (Âsim Efendi).

[82] Benzeme ciheti, hurma ağacının her parçası bir iş için faydalı ve onunla fayda­lanmanın devamlı olmasıdır.

[83] Bu hadîs de başlıkta belirtmediği hükmü belirtmiş, yânî bunun caiz olduğunu Peygamber'in fiiliyle isbât etmiştir.

[84] Bu kıssa Nübüvvet Alâmetleri'nde bundan daha bütün olarak geçmişti. Hadîsi burada üç yoldan getirdi. Bu hadîsteki "Hatife" hakkında şöyle denmiştir: "el-Hatîfetu", sefine vezninde, süt bulamacına denir ki, sütün üzerine un ekip pişi­rirler, sonra kaşıkla alıp yerler (Kaamûs Ter.).

[85] İbn Umer'in bu hadîsi Namaz Kitâbı'nm sonunda, Cumua Kitâbı'ndan önce senedli olarak geçmiştir.

[86] Hadîslerin başlığa demlikleri apaçıktır.

[87] el-Kebâs, Sehâb vezninde, erâk yânî misvak ağacının yemişinin olmuşuna de­nir. Bu hadîsin bir rivayeti Ehâdisu'l-Enbiyâ'da, Mûsâ Peygamber'in kıssası sı­rasında geçti.

[88] Bu hadîs da bu isnâd ve bu metinle ve bâzı küçük ihtilâflarla Vudû'da ve Et'ı-me'de "Kör olan üzerine güçlük yoktur" (en-Nûr: 61) bâbi'nda geçti ve orada bâzı açıklamalar verildi.

[89] Peygamber'in zamanındaki yemek tarzı ve âdabı ile zamanımızın yemek şekli ve âdabı birbirinden farklıdır. Peygamber'in sahâbîleri ateşte pişmiş yemek yü­zünü pek az görürlerdi. Pekçok vakitleri arpa kavudu, hurma, süt gibi ele bu­laşmayan şeylerle gıdâlanırlardı. Yanlarında mendilleri ve silecek bezleri de bulunmazdı. Bu derece yokluk ve yoksulluk içinde yaşayan, harb ve cihâd mey­danlarında sudan mahrum bulunan bir topluluk ferdleri, arasıra yedikleri bir et yemeğinin parmaklarındaki bulaşığını ne ile giderebilirlerdi? Elbette ya ken­disi yalayarak yâhud devesine yalatarak giderecekti. Arkasına giydiği İhramına sürecek değildi. İşte RasÛlullah harb ve gaza meydanlarında arasira sıcak ye­mek yüzü gören gazilere bulaşık parmaklarını ihramlarına dokundurmadan iyi­ce yalamalarını tavsiye etmiştir.

Bizim de Türkçe'mizde "Bal tutan parmağını yalar" diye bir atasözümüz vardır. Bal tutan parmağın yalanması ayıplanmayıp da, iyice temizlenmiş olan bir elin yemek yenen parmaklarını yalamak, o devrin içtimaî hayâtı ve zaruret­leri üzerine yalanması neden çirkin görülsün? Bunun bu devirde hoş görülme­mesi, yukarıda işaret ettiğimiz yaşama tarzlarının farklı olmasındandır. Yoksa zarurete dayalı içtimaî bir hakikat olması böyle bir ayıplamaya müsâid değildir.

Şu da hatırdan çıkarılmamalıdır ki, normal zamanlarda rivayet olunan is­lâm yemek âdabı, yemeğin hem önünde, hem de sonunda ellerin iyice yıkanıp temizlenmesi esâsıdır. Netice olarak deriz ki, bu derece ileri bir temizlikten son­ra zaruretlerden dolayı tertemiz parmaklarla yemek yenilince, o parmakları ya­lamakta sağlık ve âdâb bakımından bir sakınca görülmemelidir. Çünkü o parmaktaki artık da yenilen yemekten bir parçadır. Kaldı ki, insanlığın büyük bir kısmı, bu gün dahî Peygamber devrindeki sâde hayât seviyesinden de aşağı­da ve hattâ zaman zaman açlık tehlikeleriyle karşı karşıyadır. Bu sebeble Yüce Peygamber'in düşen lokmayı alıp temizleyerek yemek, çanağın dibinde kalan arttığı sıyırmak, parmaklardaki artıkları yalamak gibi tavsiyeleri son derece önem­li ve hiçbir zaman eskimeyecek öğütlerdir. Bu öğütlerin azametini insanlık aile­sinde, refahlı ve her türlü imkânlar ve ni'metler içinde, kibirli bir hayât süren mahdûd zümreler hakkıyle göremezler!...

[90] Başlığa uygunluğu "Bizim silinecek mendillerimiz yoktu" sözündedir... el-Mindîl, mîm'in kesir ve fethi ile ve el-Mindel, Minber vezninde, el silecek destmâle de­nir. Mısbâh'm beyânına göre nakl ma'nâsından ve diğer bâzılarının beyânına göre kir ma'nâsından alınmadır. Ve bu hâlen havlu, makrabe ve çevre ta'bîr olunan dülbendin mecmuunu şâmildir (Kaamûs Ter.).

[91] Hadîs yemek yiyen kimsenin yemeğini yiyip bitirince söyleyeceği duayı beyân etmektedir. Duanın sonundaki "Rabbena" sözü neü', nasib ve cerr i'râblanyle okunmuştur. Tercememiz "Lillâhi"mn sıfatı olmak üzere cerr okunuşuna göre yazılmıştır. Bu 83 rakamlı hadîsteki duâ şöyle de tercüme edilebilir: "Çok, (ri­yadan) temiz ve kendisinde bereket olarak yapılan hamd, Allah'a mahsûstur. Ey Rabb'imiz, dîvânından reddolunmayan ve terkolunmayan ve kendisinden müstağni olunmayan hamd ile hamd ederiz".

[92] Birinci duanın tercümesi şöyle de olabilir: "Kâfî görülmeyerek ve inkâr olun­mayarak yapılan hamd, bize yetecek derecede ni'met veren ve bizi suya kandı­ran Allah'a mahsûstur". Ebû Davud'un Ebû Saîd'den rivayet ettiği Peygamber'in şu duası da meşhurdur: "el-Hamdu MüâhfflezSet'amenâ ve sakaanâ ve cealenâ müs-limîn{ = Hamd bizi doyuran, suya kandıran ve müslümânlar yapan Allah'a mah­sûstur)".

Tirmizî'nin ve Ebû Davud'un Ebû Eyyûb'dan rivayet ettikleri duâ: "el-Hamdu lillâhi'llezîet'ame ve sakaa ve savvağa ve ceale lehu mahracen (- Hamd, doyuran, sulayan ve bunları içimizde yürüten ve bunlara bir çıkış yolu yapan Allah'a mahsûstur)" şeklindedir.

[93] Yânî bu, tevâzû', tezellül ve kibri terk maksadıyle hizmetçiyle beraber yemek yemenin beyânı hakkında bir bâbdır. Hizmetçiyle birlikte yemek yemek, mü'-minlerin âdabı, müslümânlarm ahlâkı cümlesindendir. Hizmetçi, erkeğe, dişiye denilir ve bu köle ve hürr olmayı da şâmildir.

[94] Hadîsin bir rivayeti Itk Kitâbı'nda geçmişti.

[95] Buhârî'nin işaret ettiği bu Ebû Hureyre hadîsini İbn Mâce Oruç Kitâbı'nda; Tir-mizî Zühd'de rivayet etmişlerdir. Bunu Buhârî de Târîh'inde; el-Hâkim el-Musîedrek'inde bâzı lafız farklılıklarıyle rivayet etmişlerdir... (Aynî, Kastallâ-nî).

[96] Enes'in bu sözünü İbnu Ebî Şeybe, Umeyr el-Ensârî yolundan senedli olarak rivayet etmiştir.

[97] Başlığa uygunluğu "Onlara bir adam tâbi' oldu" sözünden alınır. Bunun bir rivayeti Et'ıme'de, "Kişinin mü'min kardeşleri İçin yemek hazırlama meşakka­tini üzerine alması bâbı"nda geçmişti. Orada da belirtildiği gibi, da'vetsiz bir tûfeylî olarak da'vet yerine gitmek haramdır. Ancak ev sahibi ile bu tûfeylî kimse arasında dostluk bulunması ve bu sebeble ziyafet sahibinin razı ve memnun ola­cağı bilinirse, böyle da'vetsiz gitmek caiz olabilir.

[98] Başlığa uygunluğu, Peygamber'in namaz vaktinde yemekle meşgul bulunma­sından istinbâten alınır.

[99] Burada bahsedilen namaz, akşam namazıdır. Yemeği öne geçirmekten maksad, Rabb'inin ibâdetine kalb huzuru ile yönelebilmektir.

[100] Yânî İbn Umer'in önüne yemek konurken ötede namaz kılındığı ve imânın kı­raatini işittiği hâlde yemeği bırakıp da namaza gitmediği ifâde edilmiş oluyor. Hazır yemeğin namazdan önce yenilmesi hakkındaki bu emir, cumhura göre men-dûbluk içindir. Bâzıları ise bunu vucûba hamletmişlerdir ki, Dâvûd ez-Zâhirî bu cümledendir...

[101] Bu âyette "Yemek yediğiniz zaman hemen dağıtın... " kavlindeki dağılmadan murâd, yemek yenildikten sonra yemek yerinden dönüp ayrılmaktır. Bunun hak­kında söz el-Ahzâb tefsirinde geçmişti.

[102] Hicâb emrini içine alan âyetler başlıktaki âyetle bundan beş âyet sonra gelip hicabın şeklini ta'rîf ve ta'lîm eden "Ey Peygamber, zevcelerine, kızlarına ve müzminlerin kadınlarına dış elbiselerinden üstlerine giymelerini söyle..." (el-Ahzâb: 59) kavlidir.

Powered by Create your own unique website with customizable templates.