HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

En Büyük Delil

En Büyük Delil

Allah-u Teâlâ bütün insanlık âlemine hitap ederek, onlara kendi katından hak bir peygamber, ilâhî bir burhan, büyük bir delil gönderdiğini Âyet-i kerime’lerinde haber vermektedir:

“Ey insanlar! Rabb’inizden size HAK BİR PEYGAMBER gelmiştir. O hâlde kendi hayrınıza olarak hemen ona iman edin.” (Nisâ: 170)

Allah-u Teâlâ’nın nuru, âlemlerin gurur ve sürûru olan Hazret-i Muhammed Aleyhisselâm’ın gerek yüksek şahsiyeti, gerekse tebliğ ettiği esaslar ve prensipler, onun hak bir peygamber olduğunu göstermektedir.

Âlemlerin Rabb’i olan Allah-u Teâlâ’ya teslim olmak isteyenler için takip edilecek tek yol, onun getirdiği İslâm dinidir.

“Ey insanlar! Size Rabb’inizden KESİN BİR DELİL geldi.” (Nisâ: 174)

Öyle bir “Delil” ki, karşı tarafa herhangi bir mazeret bırakmayacak, her türlü şek ve şüpheyi ortadan kaldıracak kadar kesin bir “Delil”dir.

“Nur Saçan Kandil”:

Onun aslı nurdur. Allah-u Teâlâ o nurda tecellî ettiği için: “Sirâc-ı münîr = Nur saçan kandil” olmuştur.

Allah-u Teâlâ kulu ve Resul’ü Muhammed Aleyhisselâm’ın bizzat mübarek şahsını; mücessem bir hidayet, bir rehber ve bir önder kılmıştır.

Mübarek vücudu serâpâ nurdur. Bu nur ile körler bile görür, duymayan kulaklar duyar, kapalı kalpler açılır, yolunu şaşıranlar yol bulur.

Bu hususta Allah-u Teâlâ, Zât-ı risaletpenâhî’yi muhatap kılarak şöyle buyuruyor:

“Ey Peygamber! Biz seni bir şâhit, bir müjdeci, bir uyarıcı, Allah’ın izniyle Allah’a çağıran ve nur saçan bir kandil olarak gönderdik.” (Ahzâb: 45-46)

Bunun içindir ki vücud-ı şerif’leri, ruhları, lisanları, kalpleri, ahlâk ve amelleri, ilim ve fehimleri nur kaynağıdır.

“Şâhit”: Bu şâhitliği Âdem Aleyhisselâm’dan kendi saâdetli zamanlarına kadar gelen bütün ümmetleri de içine alır. Allah-u Teâlâ ona verdiği fazilet ve meziyetten ötürü yalnız onu şâhit olarak kabul etmiştir. Bütün peygamberlere ve onların yaptıkları tebliğatlara, ümmetlerinin durumlarına şâhitlik yapacaktır.

“Müjdeci”: Allah-u Teâlâ’nın rahmet ve merhametini, af ve mağfiretini bildirir, ebedî saâdet ve selâmet yollarını gösterir, Hakk’a dâvet eder, iman edenleri ve teslimiyet gösterenleri cennet ve Cemâlullah ile müjdeler.

“Uyarıcı”: İnsanları gaflet uykusundan uyarmak, cehennemden kurtarmak için ikaz eder, irşad eder. Hakk’a yöneltmek için bir rehberdir, bir önderdir, bir nurdur.

“Allah’ın izniyle Allah’a çağıran”: Bunun mânâsı; onun aslı nurdur. Allah-u Teâlâ nurundan nurunu yarattı, o nurdan mükevvenâtı donattı. Dolayısıyla o Sebeb-i mevcûdât’tır. Aslı nur olduğu için, Allah-u Teâlâ’nın o nuru sayesinde; Allah-u Teâlâ’yı bildirmeye, buldurmaya ve kavuşturmaya vasıta olan bir elçidir. Nurundan nurunu yaratmasa idi, âlemler nurunu nereden alırdı?

“Nur saçan bir kandil”: O ilâhî nuru taşıyan bir kandildir, fakat kandil bir isimden ibarettir. İçindeki ise nurdur, o nur dışını da ihata etmiştir. O nur Allah-u Teâlâ’nın nurudur. O’nun nuru olduğu için âlemdeki her zerre ondan menfaat görür, o nur kâinatı nurlandırır. Artık bu hususta ilim yürütülmez, akıl oynatılmaz. Yetmez çünkü. Niçin yetmez? Allah-u Teâlâ’nın nuru olduğu için yetmez. Allah-u Teâlâ’yı bilmek ve tanımak mümkün olmadığı gibi, o da O’nun nuru olduğu için, onun da aslını bilmek mümkün değildir.

Bu öyle bir nur ki, bu nur Allah-u Teâlâ’nın nurudur. Bu öyle bir kandil ki, bütün âlemleri nurlandıran bir kandildir.

Her ne kadar görünüşü beşer ise de, fıtrî yapısı ayrıdır.

Allah-u Teâlâ’yı en iyi bilen odur, en çok korkan o, emirlerini en iyi ve en çok tatbik eden de odur. Çünkü O’nun nuru ile nurlanmıştır.

Onun nuru üzerinde durulmalıdır, beşeriyeti üzerinde durulmaması gerekir. Beşer aldatabilir, nur aldatmaz. Zira kişinin nefsi yetmez, aklı da yetmez, ilmi de yetmez. Eğer imanın varsa: “Peki!” de ve geç, kurtul.

İnsanda nefis ve şeytan galip olduğu için cismâniyete aldanır ve Allah-u Teâlâ’nın nurunda noksanlık aramaya kalkar, zannını ortaya koyar ve imandan kayar gider. Nefsi noksan olduğu için, kendi noksanlığını orada arar. Kendi iman noksanlığından olduğunu da bilmez. Aynası ters olduğu için hep ters görür.

O bizim gibi bir insandır, amma bizim gözümüzle. Gerçekte onu anlayabilmek ve anlatabilmek çok zordur.

Cismin beşer oluşu hakkında Âyet-i kerime’de şöyle buyurulmaktadır:

“Resul’üm! De ki: Ben de sizin gibi bir beşerim. Ancak bana vahyolunuyor.” (Kehf: 110 - Fussilet: 6)

İşte onun hakkındaki bütün yanılmalar bu noktadan doğuyor.

“Ben de sizin gibi bir beşerim.” beyanı, onun beşer yönüdür, zâhirî görünüşüdür, dışıdır.

İşte bu perdenin ötesine geçemeyenler:

“Allah’tan size bir NUR ve apaçık bir kitap gelmiştir.” (Mâide: 15)

Âyet-i kerime’sinde geldiği haber verilen bu “Nur”u göremediler, cisimde takılıp kaldılar, “Nur”a inemediler, hidayete eremediler ve iman etmiş de olmadılar. Onlar öteye geçemedikleri için, ilâhî nurdan, rahmetten, merhametten mahrum kaldılar.

Âyet-i kerime’de geçen; “Nur” Muhammed Aleyhisselâm’dır, zira ancak onun vasıtası ile hidayete erilir.

“Kitap” ise Kur’an-ı kerim’dir, o da hidayet rehberidir.

“Ben de sizin gibi bir beşerim.” Âyet-i kerime’sini görerek:

“O da bizim gibi bir insandır.” diyenler, onun:

“Asluhu nur, cismuhu âdem” olduğunu, “Sirâc-ı münîr” olduğunu, “Nur saçan kandil” olduğunu bildiren ve buna benzer Âyet-i kerime’leri görememektedirler. Nefisleri onlara onu göstermiş, diğerini göstermemiş. Hakikati göremediklerinden ötürü de Âyet-i kerime’lere iman etmediler ve imandan kaydılar. Bu ise Allah-u Teâlâ’nın onların kalplerini döndürmesinden ileri gelmektedir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

En Büyük Nimet

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz inanan bütün insanlara Allah-u Teâlâ’nın en büyük nimetidir. Tabii ki bilen için...

Âyet-i kerime’de şöyle buyurulmaktadır:

“Andolsun ki, Allah müminlere kendi içlerinden bir PEYGAMBER göndermekle büyük bir lütufta bulunmuştur.” (Âl-i imrân: 164)

Bu lütuf gerçekten lütufların en büyüklerinden birisidir. Onu göndermeseydi, emir ve yasaklarını bize duyurmasaydı, sapıklık çukurlarında kalırdık, hidayetten mahrum, ebedî bir azaba düçar olurduk. Allah-u Teâlâ’nın onu göndermesi insanlık âlemine en büyük lütuflarından birisidir. İman edenler kurtulacak, iman etmeyen kurtulamayacaktır.

Sûrî ve mânevî, zâhiri ve bâtınî, ilmî ve amelî, dünyevî ve uhrevî bütün üstünlüklerin ve yüceliklerin hepsi onda toplanmıştır.

İnsan haysiyetini, şeref ve itibarını zedeleyecek maddî ve mânevî her türlü çirkinliklerden, ahlâkî kötülüklerden; kararan ruhları, taşlaşmış kalpleri küfrün ve şirkin bütün kirlerinden arındırıp temizlemiştir.

Ve kıyamete kadar da böyle devam edecektir.

Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“Nitekim kendi içinizden size âyetlerimizi okuyacak, sizi tezkiye edecek temizleyecek, size kitap ve hikmeti öğretecek, bilmediklerinizi size öğretecek bir PEYGAMBER gönderdik.” (Bakara: 151)

“Muhammed Aleyhisselâm insanlığa ne getirdi?” diye sorulacak olursa, bu Âyet-i kerime’yi okumak kâfidir.

Bu şanlı Peygamber onları her türlü pisliklerden, mânevî kirlerden, çirkin işlerden ve şirkten temizlemiş, nefislerini arındırıp yüceltmiş, karanlıklardan aydınlığa çıkartmıştır.

Onun ümmetinden olmayanlar, anlatılan devlete eremezler.

Ona tâbi olup yolunda bulunanlar, Allah-u Teâlâ’nın zâtî tecellîsine kavuşurlar. İzinde ilerlemekle, bütün mertebelerin üstünde bulunan kulluk makamına ulaşırlar.

Onlar onu buldular, Hakk’ı buldular. Hakk’ı bulan ebedî saâdete erişir. Dünyada Hakk ile yaşar, kabirde O’nunla olur, mahşerde O’nunla olur, Cennet-i âlâ’da da O’nunla olur.

Bu güzide peygamber, Allah-u Teâlâ’nın beşeriyete en büyük nimetidir:

“Çünkü onlara Allah’ın âyetlerini okuyan, kendilerini tertemiz yapıp arıtan, kitap ve hikmeti öğreten kendi içlerinden bir peygamber göndermiştir.

Halbuki onlar daha önce apaçık bir sapıklık içinde idiler.” (Âl-i imrân: 164)

İşte Allah-u Teâlâ bu nur sayesinde onları karanlıktan aydınlığa çıkardı. Hidayet nuruna kavuşturdu ve sapıklıktan kurtardı. Bundan büyük nimet ve lütuf olur mu? Allah-u Teâlâ insanların ebedî azaptan kurtulmasına, ebedî saâdete ermesine onu vasıta kıldı.

O bir hidayet nurudur. Allah’a varan hedefe onun yolundan gidilir, hakikatin köprüsüdür. Allah-u Teâlâ onu, kullarının hidayete ulaşmalarına sebep kılmıştır.

Ebedî âleme teşrif buyurduktan sonra, nübüvvet ve risâlet nurları kıyamete kadar devam edecek; insanlar o nurla nurlanıp, o nurla hidayete ereceklerdir.

İnsanlar için en büyük bahtiyarlık, en yüksek mertebe ve en büyük meziyet, emsali görülmemiş ve bir daha da görülmeyecek olan Peygamber Aleyhisselâm’ın yolunda yürümek, yüce ahlâkını tatbik edebilmektir.

Yaptıklarını yapanlar, gösterdiği yoldan gidenler, dünyada saâdete ahirette ise selâmete kavuşacaklardır.

Âyet-i kerime’de şöyle buyurulmaktadır:

“Bu Peygamber’e inanan, saygı gösterip aziz tutan, ona yardım eden, onunla gönderilen nura uyanlar yok mu? İşte onlar kurtuluşa ve saâdete erenlerdir.” (A’râf: 157)

Allah-u Teâlâ Peygamber’ine tâzimde bulunulmasını, tebcil olunmasını, değer verilmesini ve yüceltilmesini emretmektedir.

“(Ey insanlar!) Allah’a ve Peygamber’ine inanasınız, ona yardım edesiniz, onu büyük tanıyıp saygı gösteresiniz.” (Fetih: 9)

İmanın muktezası, Allah-u Teâlâ’nın ve Peygamber’inin huzurunda edeplere riayet etmek ve onu gücendirmekten son derece sakınmaktır.

Resulullah Aleyhisselâm’a hâl-i hayatında ne kadar tâzim lâzımsa, vefatından sonra da o kadar tâzim lâzımdır. Her hâl ve ahvâlde hürmet vecibesini korumak gerekir.

Yüce Vasıflar:

O ki yaratılmışların en hayırlısıdır. Allah-u Teâlâ’nın Habib-i Ekrem’i, dostu, arşının nuru, vahyinin eminidir. Ziynetlendirdiği, şereflendirdiği, keremlendirdiği, büyük kıldığı, ilm-i ezelîsini tâlim buyurduğu temiz kuludur.

Allah-u Teâlâ onu peygamberlerin efendisi ve sonuncusu, takvâ sahiplerinin önderi, günahkârların şefaatçisi ve âlemlerin rahmeti yapmıştır.

O ki iman hakikatlerinin menbâı, Rahmânî sırların iniş yeri, Rabbânî memleketin mahrem-i esrârı, bütün peygamberlerin ahd ve misaklarının vasıtası, Livâ-i izzet’in sahibi, ezel sırlarının müşâhidi, Kelâm-ı kadîm’in tercümanı, ilim ve hikmetin kaynağı, dünya ve ukbâ ehlinin cesetlerinin ruhudur.

Resulullah Aleyhisselâm’ın, başkasında bulunmayan, eşi benzeri olmayan yüce değerleri vardır:

İlk defa onun için kabir yarılacak ve o binitli olarak mahşere gelecektir. Mahşer divanının en büyüğü odur.

Âdem Aleyhisselâm’ın ve ondan sonra gelenlerin altında toplandıkları sancak onun sancağıdır.

Durak yerinde ziyaretçileri en çok olan havuz onun havuzudur.

En yüce ve en büyük şefaat Allah katında onun şefaatidir.

Ümmeti arasında hüküm veren ilk peygamber odur.

Bütün müminler cennete onun şefaati sayesinde gireceklerdir.

Cennete ilk giren odur.

Onun ümmeti cennete diğer ümmetlerden önce gireceklerdir.

Cennetteki makamların en yücesi olan “Vesile”nin sahibi odur.

Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“Allah’ın senin üzerindeki lütuf ve nimeti çok büyüktür.” (Nisâ: 113)

Üstünlüklerin en üstünü Hazret-i Allah’ın dostu olmasıdır.

Bir yaratılmış ki yaratan ona âşık olmuş.

Azîz Peygamber:

Allah-u Teâlâ onu her şeyden azîz, kadrini yüce kılmış, herkese ve herşeye tercih etmiştir. Canlardan da cananlardan da azîzdir. Yaratılmışlar arasında naziri ve benzeri yoktur. Yaratılan hiçbir şeyle, hiçbir kimse ile ne ölçülür, ne de eşit tutulur. Yüce makamında tektir.

“Andolsun, içinizden size öyle azîz bir Peygamber gelmiştir ki sıkıntıya uğramanız ona çok ağır ve güç gelir. Üstünüze çok düşkündür. Müminlere çok şefkatli çok merhametlidir.” (Tevbe: 128)

Onu yaratan ona Azîz buyurduğu gibi, yine kendisine mahsus olan Raûf ve Rahîm isimlerini ona da atfetti. Onu yüceltmek için kendi isminden pay ayırdı.

Bu ism-i şerif’leri ona vermek demek; Allah-u Teâlâ’nın varlığı onda tecellî etti demektir.

Meselâ bir insan yakasına bir rozet takar. Bunun mânâsı: “Ben buraya âitim.” demektir. Allah-u Teâlâ ona rozetini takmış, kendi ism-i şerif’lerini lâyık görmüş. Bu ise kuvve-i beşerin takati haricinde bir lütuftur. Mahlûk olan insanın aklı ve ilmi buraya girmez.

“Raûf”; bütün müminlere karşı gayet ince bir şefkati ve derin bir merhameti olan, rahmeti çok engin, affetmeyi seven demektir. O bizâtihi bu ism-i şerif’in mazharıdır.

“Rahîm” insanların tevbe ederek doğru yolu bulmalarını çok arzu eden, çok şefkatli, çok merhametli demektir. Bu ism-i şerifin de bizâtihi mazharıdır.

Bu fazilete peygamberlerinden hiçbirisi mazhar olmamıştır.

“Şol ki, meddahı onun Allah ola,
Var kıyas eyle ki, ol ne şâh ola.”

O her zaman ve mekânda Azîz’dir. Allah katındaki şeref ve faziletinin yüksekliğine hudut yoktur. Mertebe ve kemâli her an yükselmektedir.

Âdem Aleyhisselâm’dan itibaren kendi zamanına gelinceye kadar mevcûdâtın en şereflisi olduğu gibi, kendisinden sonra kıyamete kadar da mahlûkâtın en faziletlisidir.

Mübarek vücutları ahirete intikal etmekle, nurlarına aslâ bir noksanlık ârız olmaz. Rûhâniyeti ve nurâniyeti kıyamete kadar bâki kalacak, insanlar o nur sebebi ile hidayete ereceklerdir.

Nitekim Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde buyurur ki:

“Biliniz ki Resulullah aranızdadır.” (Hucûrât: 7)

Bu husus ehlince mâlumdur.

Dünyada gözü ile görme şerefine nâil olanlar olsun, gözü ile görmediği halde sonraki asırlarda ona iman edenler olsun, onun bir nur olduğunu bilirler ise de, o nurun mahiyetini ve hakikatini anlamalarına imkân yoktur. Beşer idraki buna müsait değildir. Anlamaya çalışmak, bir fincanla denizi ölçmeye benzer.

Onun hakikati, büyüklük ve azameti ancak kıyamet günü belli olacak, herkesçe bilinip anlaşılabilecektir. Dünyada zâhir olmuş olsaydı, ona iman etmek zaruri olurdu. Halbuki makbul olan iman, gayba olan imandır.

Âlemlere Rahmet:

Bütün paygamberlerin en güzelidir. Onların güzellikleri o Nur’un güzelliğinden iktibas edilmiştir.

Diğer peygamberlerin pak ruhları onun nurundan yaratıldıkları için, sadece gönderildikleri topluluklara rahmet oldular. O ise aynıyle rahmettir.

“Resul’üm! Biz seni âlemlere rahmet olarak gönderdik.” (Enbiyâ: 107)

İlâhî fermanının mazharı olmuştur.

Bu Âyet-i kerime ile Zât-ı şerif’i müstesnâ bir mahiyet kazanmıştır. Varlığı bütün varlıklar için en büyük rahmettir. Rahmet-i ilâhî’nin tecessüm etmiş bir tecellîsidir. Hazret-i Allah’ın bütün âlemleri bir kimsede toplaması elbette mümkündür.

Bu rahmetin mânâsını şöyle arzedelim: Kuru toprağı bir düşünün. Cama atsanız camı, insana atsanız gönlü kırar. Bu sert toprağa rahmet inince yumuşayıveriyor. İçindekileri dışarıya atıp nice nice bitkiler fışkırtıyor.

Yağmur olmayınca hayat olmaz. Her zerredeki hayat o rahmetten gelir. Her zerrede Allah-u Teâlâ’nın ulûhiyet sırları olduğu gibi, Rahmeten lil-âlemîn olan Resulullah Aleyhisselâm’ın rahmeti de her zerrede mevcuttur. Çünkü Allah-u Teâlâ mükevvenâtı o nurdan yaratmıştır.

Bir Âyet-i kerime’de de:

“O sizden iman edenler için bir rahmettir.” buyuruluyor. (Tevbe: 61)

Bu âleme teşriflerinden önce bütün peygamberler ve mukarreb melekler katında, mübarek vücudunun âlemlere rahmet olduğu biliniyordu. Semâvî kitaplarda çok çok övülmüştür, kıyamete kadar da övülüp senâ edilecektir.

Onun rahmet olduğunu tasdik edip ümmeti olanlara, zâhir ve bâtın her türlü rahmet kapıları açılır. O rahmetten nasibini alanlar; dünyada da ahirette de saâdet ve selâmete kavuşurlar, her türlü kötülüklerden sıkıntılardan kurtulurlar.

Müminlere rahmettir. Çünkü onlara doğru yola göstermiştir. Kâfirlere de rahmettir, çünkü azaplarının ertelenmesine vesile olmuştur.

“Yâ Resulellah! Şu müşrikler için bedduâ etseniz!” denildiğinde:

“Şüphesiz ki ben lânet edici olarak değil, rahmet olarak gönderildim.” buyurmuşlardı. (Müslim: 2599)

Ondan önce gönderilen herhangi bir peygamberi, ümmeti ısrarla reddettiği zaman; Allah-u Teâlâ onları yere batırma, suda boğma... gibi cezalarla helâk ediyordu. Fakat onu tekzib eden müşriklerin azâbı ise öldükten sonraya tehir edilmiştir.

Nitekim Âyet-i kerime’de:

“Sen içlerinde iken Allah onlara azâb etmez.” buyuruluyor. (Enfâl: 33)

Rahmet peygamberi olduğu için, aralarında bulunmasından dolayı Allah-u Teâlâ bir ikram olarak onlara mühlet vermiştir.

Bu onlar için büyük bir rahmet oldu. Birçoğu hakikati görerek dâvete icâbet ettiler ve iman selâmetine eriştiler.

Diğerleri de itaat etmiş olsalardı, onlar da o rahmetten istifade edeceklerdi. Fakat o Nur’a karşı gözlerini yumdukları için, kendi kendilerini felâkete atmış oldular.

Ondan sonra bir peygamber gelmeyeceğine göre, dünyanın sonuna kadar âlemlere rahmettir. Hayatı rahmettir, memâtı da rahmettir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İlâhî Emir

Allah-u Teâlâ, kulu ve Resul’ü Muhammed Aleyhisselâm’ın fazilet ve meziyetini, şeref ve haysiyetini, yüceler yücesindeki mevkiini çok açık bir şekilde beşeriyete ilân etmiştir:

“Şüphesiz Allah ve melekleri Peygamber (Muhammed)e çok salât ve senâ ederler.

Ey iman edenler! Siz de ona salât-ü selâm getirin ve tam bir teslimiyetle gönülden teslim olun.” (Ahzâb: 56)

Peygamber’ine Allah-u Teâlâ’nın salâtı; onu en yüce makamda yâdetmesi, onu rahmeti ile rızâsı ile tebcil ve tebrik etmesidir.

Meleklerin salâtı ise; onun için Allah’a duâ etmeleri, istiğfarda bulunmalarıdır. İnsanlarınki de öyledir.

Ne yüce mertebedir ki, onu yaratan ona salât-ü selâm getiriyor, sevgili Peygamber’ini anıyor. Ulvî makamındaki melekler de onun için mağfiret diliyorlar, senâ ediyorlar.

Bu nimet ve şereften üstün bir ikbal ve ikram düşünülemez.

Sonra da süflî âlemdeki insanlara Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ine salât-ü selâm getirmelerini emrediyor.

Müminler bu sayede kendilerini zulmetten nura kavuşturan, ulvî ufukların kapılarını açan Peygamber’lerine; salât ve selâmlarını, hürmet ve tâzimlerini, övgü ve senâlarını, minnettarlıklarını arzetmiş oluyorlar.

Bu vesile ile de Allah katında itibar kazanmış, birçok ecir ve mükâfâtlara nâil olmuş oluyorlar.

Sâdık müminler asırlar boyu o Nur’un aşkında ve şevkinde yaşamışlar, ona karşı besledikleri muhabbet bağından bir an olsun ayrılmamışlar, salât-ü selâm ile tebcil etmekten geri durmamışlardır.

Tevhid:

Allah-u Teâlâ Habib-i Ekrem’i olan Muhammed Aleyhisselâm’ı dost edinmiştir. Ona imanı, Tevhid’in iki rüknundan biri yapmıştır. Adını adı ile beraber anmış, onun hoşnutluğunu kendi hoşnutluğu ile bir tutmuştur. “Lâ ilâhe illâllah”tan sonra “Muhammedün Resulullah” ünvanını getirmiş; ona inanmayan kişinin müslüman sayılmayacağını, iman etmemiş olacağını belirtmiş, onun sayesinde sapıklıkta olanları hidayete erdirmiştir.

Bu iki kelime arasında tam bir ittifak vardır. Resulullah Aleyhisselâm’ın peygamberliğine şehâdet olmadan sadece Allah inancı fayda vermez.

Nitekim diğer din sahipleri de Allah’a inanıyorlar. Muhammed Aleyhisselâm’a iman etmedikleri için küfürde kalmış oluyorlar.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Ebu Hüreyre -radiyallahu anh-den rivayet edilen bir Hadis-i şerif’lerinde şöyle buyurmuşlardır:

“Varlığım kudret elinde bulunan Allah’a yemin ederim ki; bu ümmetten yahudi olsun hıristiyan olsun, kim benim peygamberliğimi duyar da benim getirdiğime iman etmeden ölürse mutlaka cehennemliklerden olur.” (Müslim: 153)

Kişi: “Lâ ilâhe illâllah” demekle iman etmiş olmaz, “Muhammedün Resulullah” deyince iman etmiş olur.

Allah-u Teâlâ bir Âyet-i kerime’sinde:

“O halde kendi hayrınıza olarak hemen ona iman edin!” diye emir buyurmaktadır. (Nisâ: 170)

İman mutlak tasdiktir. Söylenen sözü kendi isteği ile kabullenmek, gönülden benimsemek, şüpheye yer vermeyecek şekilde kesin olarak içten inanmak, teslim olmak, karşıdakine güven vermek demektir.

İslâm dinine göre ise; Allah-u Teâlâ’nın varlığına, birliğine, Hazret-i Muhammed Aleyhisselâm’ın O’nun kulu ve peygamberi olduğuna ve onun Allah-u Teâlâ tarafından bize getirip tebliğ ettiği esas ve hükümlerin doğru ve gerçek olduğuna tereddüt etmeden kesin olarak inanmaktır.

İslâm dini’ne girmenin ilk şartı olan bu iki esas “Kelime-i şehâdet”de toplanmıştır. Kelime-i şehâdet’i kalp ile tasdik edip dili ile de söyleyen bir kimseye “İnanmış” mânâsına gelen “Mümin” adı verilir.

Şânı Yüce Peygamber:

Allah-u Teâlâ onun hakkında Âyet-i kerime’sinde:

“Resul’üm! Biz senin şânını yükselttik.” buyurdu. (İnşirâh: 4)

Tasavvur buyurun ki bütün mükevvenâtı yaratan, âlemleri donatan Allah-u Teâlâ onun yüce şânını yükselttiğini ve bütün âlemlerin en şereflisi olduğunu beyan buyuruyor. Bu şeref yalnız ona mahsustur.

Muhammed Aleyhisselâm bütün peygamberlerin en faziletlisi, en üstünüdür. Kâinatın mebdeî, mahlûkâtın ekmeli ve efendisidir. Ebul-ervah’tır. Hakk’tan haber verir, Hakk’a dâvet eder. Halk ile Hakk arasında Vahdaniyet ve Samedâniyet’e vasıta odur. O zât-ı âlî, o Habib-i Hüdâ’dır.

Bütün peygamberlerin her biri bir kavme, birkaç şehir halkına veya bir ümmete ve belirli bir zamanda gönderildikleri için, yalnız kendi kavimlerine hastır. Fakat o bütün insanlığa gönderilmiş, âlemlere rahmet olmuştur. Kıyamete kadar gelecek insanların tamamı, onun irşad sahası içindedir. Zaman ve mekânın efendisidir.

Bir Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor: “Resul’üm! Biz seni ancak bütün insanlara müjdeci ve uyarıcı olarak göndermişizdir. Ne var ki insanların çoğu bilmezler.” (Sebe: 28)

Mümin ve muvahhid olmayı arzu eden kimse, onun peygamberliğini tasdik etmedikçe, hiçbir iyiliği makbul ve kabul olmaz, cennete de giremez, zirâ bütün peygamberler âhir zaman peygamberini tasdik etmişlerdi. Onlara indirilen kitaplar içinde Muhammed Aleyhisselâm’ın peygamberliği açıkça beyan olunmuştur.

En Şerefli Aracı:

Allah-u Teâlâ sıkıntılı halleri, dünyaya ve ahirete dâir gam ve hüzünleri, onun şefaati ve ilticası ile kullarından kaldırır.

Ayrıca derde mübtelâ kulları, onun yüce makâmında el açtıkları zaman; düştükleri zorluktan dolayı onu vasıta yaptıkları zaman; duâ ve niyazları onun hürmetine kabul buyurur, sıkıntı ve üzüntülerden kurtarır. Suçlu bir çocuğun, kabahati anında babasının çok sevdiği bir dostuna sığınması ve kendisini affettirmesi gibidir.

Âyet-i kerime’de şöyle buyurulmaktadır:

“Eğer onlar, kendilerine zulmettikleri vakit, sana gelip de Allah’tan tevbekâr olarak günahlarının bağışlanmasını isteselerdi, (sen) Peygamber de kendileri için af isteyiverseydin, elbette Allah’ı affedici ve merhametli bulurlardı.” (Nisâ: 64)

Bir insan birçok hatalara, günahlara düşebilir. Fakat bunları idrak ettikten sonra Hazret-i Allah’ın en sevgilisine sığınırsa, onun sevgisinden ötürü o kimsenin duâsını Allah-u Teâlâ reddetmez. Böylece ebedî kurtuluşa erer. Ceza görmeden ebedî lütuf ve saâdetine vesile olur.

İşte bu, hep Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini çok sevdiğinin ve ona sığınılması gerektiğinin ifadesi ve gerekçesidir.

Bu ilâhî emir onun ahirete intikali ile kesilmez ve son bulmaz. Âyet-i kerime’den anlaşılıyor ki; Allah-u Teâlâ’nın tevbeleri kabul etmesi ve onlara mağfiret edici olması, Resulullah Aleyhisselâm’a gelmelerine, huzurunda mağfiret dileğinde bulunmalarına ve Resulullah Aleyhisselâm’ın da onlar için istiğfar edivermesine bağlıdır.

Hayatında iken bereket umulan bir zâtın, vefatından sonra kabrini ziyaret etmekle de bereket umulacağı şüphesizdir. Onların bereketleri, hayatlarında olduğu gibi vefatlarından sonra da devam etmektedir.

Resulullah Aleyhisselâm’ın müminlerin tamamına istiğfarda bulunması, Allah-u Teâlâ’nın şu Âyet-i kerime’si ile hâsıl olmuş bulunmaktadır:

“Hem kendinin, hem de erkek müminlerle kadın müminlerin günahlarının bağışlanmasını dile.” (Muhammed: 19)

Bu Âyet-i kerime’ler ne büyük bir şefkat, merhamet ve sığınma kapısıdır! Çünkü Resulullah Aleyhisselâm Raûf ve Rahîm sıfatlarının mazharıdır. Bu yalnız ona mahsustur.

Âlemlere rahmet olarak gönderilen Muhammed Aleyhisselâm elbette:

“Onlara duâ et. Şüphesiz ki senin duân onlar için sekinettir (huzur kaynağıdır). Allah işitendir, bilendir.” (Tevbe: 103)

Emr-i şerif’i gereğince, kulları tarafından duâ ve yalvarışa vesile ve vasıta olur. Onun yapacağı duâ, müminlerin kalplerinin huzur ve sükun bulmasına sebep olur.

Hiç şüphesiz ki Allah-u Teâlâ Resulullah Aleyhisselâm’a çok büyük bir şan ve yetki vermiştir.

Allah-u Teâlâ bir diğer Âyet-i kerime’sinde münâfıkların ne kadar kibirli olduklarını, kendilerini Resulullah Aleyhisselâm’ın haklarında yapacağı mağfiret isteğinden ihtiyaçsız görmekte olduğunu bildirmektedir:

“Onlara: ‘Geliniz, Resulullah sizin için mağfiret dilesin!’ denildiği zaman, başlarını çevirirler ve sen onların büyüklük taslayarak uzaklaştıklarını görürsün.” (Münâfikûn: 5)

Kibir ve gururları onların Resulullah Aleyhisselâm’ın yolunda bulunmalarına engel olmaktadır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Ağır Bir Misâk

Kur’an-ı kerim’de beyan buyurulduğuna göre, her peygamber kendisinden önceki peygamberi tasdik etmekle mükellef olduğu gibi; en son gelecek olan Hâtem-ül enbiyâ Muhammed Aleyhisselâm’ı da haber vermek ve tasdik etmekle mükellef tutulmuşlardı.

Allah-u Teâlâ gönderdiği bütün peygamberlerine Muhammed Aleyhisselâm’dan bahsetmiş ve onun sıfatlarını anlatmıştır. Eğer onun saâdetli zamanına erişirlerse, mutlaka ona iman edip dinine yardım edeceklerine dair kesin söz aldı. Onlar da Muhammed Aleyhisselâm’ın geldiğini idrak ederlerse hemen iman edip dinine yardım etmelerine dair ümmetlerinden söz aldılar.

Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“Allah vaktiyle peygamberlerden kesin söz almıştı. ‘Celâlim hakkı için, size kitap ve hikmet verdim. Sizde olan o kitap ve hikmeti tasdik edip doğrulayan bir peygamber gelecek. Ona mutlaka iman edeceksiniz ve mutlaka ona yardımda bulunacaksınız. Bunu kabul ettiniz mi? Ve bu ağır ahdimi üzerinize aldınız mı?’ demişti. Onlar da: ‘Kabul ettik.’ demişlerdi. Allah da: ‘O halde şâhit olun, ben de sizinle beraber şâhit olanlardanım.’ buyurmuştu.” (Âl-i imrân: 81)

O Azîz Peygamber’e iman ve yardım ile mükellef olduklarını itiraf ederek bu husustaki emr-i ilâhî’yi kabul ettiklerini söylediler. Onun üstünlüğünü, izzet, şeref ve meziyetini ümmetlerine tebliğ ettiler.

Âl-i imrân sûre-i şerif’inin 82. Âyet-i kerime’sinde ise böyle bir ikrar ve misaka riâyet etmeyenlerin yoldan çıkmış kimseler olacağı bildirilmektedir:

“Bundan sonra artık kim yüz çevirirse onlar fâsıkların tâ kendileridir.” (Âl-i imrân: 82)

Allah-u Teâlâ sevdiği seçtiği peygamberlerine bu emri vermiş, onlardan söz almış, onların da her biri ümmetlerine duyurmuşlardır.

Alçaltıcı Azap:

Her kim ne şekilde olursa olsun, Resulullah Aleyhisselâm’ı incitirse, Allah-u Teâlâ’yı incitmiş olur.

Allah-u Teâlâ onu rahatsız edenleri, dâvetine kulak vermeyenleri, emirlerine aykırı hareket edip yasaklarından kaçınmayanları ve bu hususta ısrar edenleri Âyet-i kerime’lerinde çok çetin bir azapla tehdit ediyor:

“Allah’ın Peygamber’ini incitip üzenlere acıklı bir azap vardır.” (Tevbe: 61)

Onlar dünyada da ahirette de belâlarını bulacaklar, ebedî bir azaba uğrayacaklardır.

“Allah’ı ve Peygamber’ini incitenlere, Allah dünyada da ahirette de lânet etmiştir. Onlara alçaltıcı bir azap hazırlamıştır.” (Ahzâb: 57)

Peygamber’e yapılan eziyetin, Allah’a eziyet mânâsına gelmesi, azabın şiddetini daha da arttırmaktadır. Çünkü o, âlemlere rahmet olarak gönderilmiştir. İnsanların hidayete ermeleri onu sevindirir, dalâlete sapmaları onu üzer.

Hâtem-ül Enbiyâ:

Allah-u Teâlâ Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-inin şeref ve izzetini kıyamete kadar gelecek olan iman edenlere şöyle buyurmaktadır:

“Muhammed Allah’ın resulü ve peygamberlerin sonuncusudur.” (Ahzâb: 40)

Bu Allah-u Teâlâ’nın kesin bir hükmüdür. Ondan sonra hiçbir peygamberin gönderilmeyeceğine dâir kesin bir delildir. Peygamberlik iddiasında bulunacak kimselerin yalancı oldukları bu Âyet-i kerime ile kesin olarak anlaşılır.

O hem peygamberler zincirini sona erdiren son peygamber, hem de bütün peygamberleri tasdik eden ilâhî bir mühürdür.

Dünyanın sonuna kadar bütün insanların saâdet ve selâmetini sağlamak için gönderilmiştir. Kıyamete kadar kendisinden ışık alınan bir Nur’dur. Nur’u cihanı kucaklar, ebede kadar ışık saçar.

Bir güzel ki, güzellikler güzelliğini ondan almış.

Ebu Hüreyre -radiyallahu anh-den rivâyet edilen bir Hadis-i şerif’lerinde şöyle buyurmuşlardır:

“Şüphesiz ki benimle benden önceki diğer peygamberler zümresi arasındaki durumum şuna benzer.

‘Ne güzel ev! Keşke şu kerpiç yeri boş kalmamış olsaydı!’ derler. İşte ben o (yeri boş bırakılan) kerpiç yerindeyim. Ben peygamberlerin sonuncusuyum.” (Buhârî. Tecrîd-i sarîh: 1441)

Onun teşrifi ile nübüvvet ve risalet kemâle erip son bulmuş, bu suretle İslâm dini de son ve ebedî bir din olmuştur. İslâm dini’nin inkıraza uğraması veya ortadan kaldırılması düşünülemez. Hiç bozulmadan aslî hüviyetinde devam edecek, nübüvvet ve risalet nurları kıyamete kadar bâki kalacaktır. Öyle bir din, öyle bir kitap getirmiştir ki, beşeriyetin ondan başkasına artık ihtiyacı kalmamıştır.

Kendisinden önce gelen peygamberlerin getirdikleri dinlerin daha kemâllisini getirip tamamlamış, getirdiği din bütün dinlerin hükümlerini neshederek yürürlükten kaldırmıştır. Ümmeti ise bütün ümmetlerden üstün olmuştur. Hâtem’ül-enbiyâ sıfatı ile âlemlere rahmet olarak gelmesinde, gerek yüce şahsiyetine gerekse ümmet-i muhteremesine tâzim vardır.

Gören Âşık, Görmeyen Âşık:

Peygamberlerin her biri birer yıldızdırlar. Güneşin doğmasından önce karanlıktaki insanlara ışık saçtılar, kendi ümmetlerinden zulmeti kaldırdılar.

Hazret-i Muhammed Aleyhisselâm ise fazilet semâsının güneşidir, bütün nurların aslıdır. Cümle âlemin nuru, gurur ve sürurudur. Nurlar onun nurundan yayılmıştır.

Ayın, güneşin, yıldızların nuru; onun nurundan iktisab ve iktibas edilmiştir.

Kıyamete kadar insanları şirkten, küfürden, isyan ve tuğyandan, cehâlet ve dalâletten kurtaracak, âlemi hidayet nuru ile gündüz gibi aydınlatacaktır.

•

Onu bizzat gören, uğrunda canlarını ve mallarını feda etmekten bir an bile tereddüt etmeyen Ashâb-ı güzin -radiyallahu anhüm- Hazerâtı’nın yanında, daha sonraki devirlerde de müslümanlar derin bir aşkla ona bağlanmışlar, o engin muhabbeti gönüllerinde yaşatmışlar ve yaşatmaktadırlar.

Hadis-i şerif’te şöyle buyuruluyor:

“Benden sonra birtakım insanlar gelecektir ki, onların her biri beni görmek için ehlini ve malını vermeye can atar.” (Câmiüs-sağir)

Muazzez ism-i şerif’leri o günden bugüne milyarlarca insanın dillerini tezyin edip durmakta, getirmiş ve neşretmiş olduğu din nezih ruhlara hakim bulunmaktadır.

Hiçbir devirde, hiçbir zaman, hiçbir an ezân-ı Muhammedî semâlardan eksik olmamış ve olmamaktadır.

Bu ne muhabbet ihtişamıdır ki, gören âşık görmeyen âşık.

•

•

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

EMNİYETLİ ŞEHİR MEKKE VE KÂBETULLAH

Ulül-azm peygamberlerden olan İbrahim Aleyhisselâm’ın iki oğlu vardı. İlk oğlu Hazret-i İsmail’in annesi Hâcer, ikinci oğlu Hazret-i İshak’ın annesi ise Sâre idi. İsrailoğulları İshak Aleyhisselâm’ın soyundan gelmektedir.

İbrahim Aleyhisselâm Allah-u Teâlâ’nın emrine uyarak küçük yaştaki oğlu İsmail’i annesi Hâcer ile birlikte Filistin’den alıp sahraları ve çölleri geçerek Hicaz’a götürdü. Onları Mekke’deki Mescid-i Haram’ın bugün bulunduğu yerin civarında bir gölgeliğin altına bıraktı.

Sonra:

“Ey Rabb’im! Bu şehri emniyetli kıl!” (İbrahim: 35)

Diyerek duâ etti ve döndü.

O zaman Mekke’de ne bina, ne insan, ne de içecek su vardı.

Hacer Vâlidemiz oğlu İsmail ile bu ıssız vadide yerleştiler. Allah-u Teâlâ onlar için zemzem suyunu çıkardı. Daha sonra Cürhüm kabilesi gelip oraya yerleşti, evler barklar yaptılar. Mekke artık bir şehir haline gelmeye başladı. İsmail Aleyhisselâm bu kabileden bir kızla evlendi. Kendisi İbrânî, Cürhümlüler Âribe yani halis araplardandı. Bu sebeple İsmail oğulları’na “Araplaşmış Araplar” mânâsına gelen “Müsta’rabe” denilir.

İbrahim Aleyhisselâm uzun bir müddet oğlundan uzak kaldı. Nihayet bir gün tekrar Mekke’ye geldi. Allah-u Teâlâ kendisine Kâbe’yi bina etmesini emir buyurmuştu. Oğluna durumu bildirdi, hatta yerini de gösterdi. Oradaki yüksekçe bir yere Kâbe-i muazzama’nın temellerini attılar. İbrahim Aleyhisselâm duvar örer, İsmail Aleyhisselâm taş getirirdi. Yapı yükselince, şimdiki Makam-ı İbrahim denilen yerdeki taşı getirip babasının ayağının altına koydu. O yüksekte, İsmail Aleyhisselâm aşağıdan taş veriyordu. Nihayet yapıyı tamamladılar ve yeryüzünün ilk mabedini ibadete açtılar.

Bir Âyet-i kerime’de şöyle buyuruyor:

“Şüphesiz ki insanlar için ilk kurulan Beyt, Mekke’deki mübarek ve âlemlere hidayet kaynağı olan Kâbe’dir.” (Âl-i imrân: 96)

Kâbe-i muazzama’nın faziletli kılınmasının sırrı; kalpleri cezbetmesi, gönüllerin onu sevmesi, onu görmeyi arzu etmesi hususunda açıkça görülür. Müminler dünyanın dört bir yanından onu ziyarete gelirler, fakat ziyarete doyamazlar. Ne kadar fazla ziyaret etseler, o nisbette arzuları artar.

Kendisini Hacc ve Umre yaparak ziyaret edenler için hayır ve bereketi çoktur. Yeryüzündekilerin kıblesi olduğundan dolayı, onlar için hidayet ve nur kaynağıdır.

Kâbe-i muazzama Hacc ibadetinin sebebi idi. Beytullah’ın inşâsı tamamlandıktan sonra Cebrâil Aleyhisselâm gelerek kendilerine Hacc ibadetinin yerine getiriliş şeklini öğretti.

Hacc’ı ilân etme vazifesi de İbrahim Aleyhisselâm’a verilmişti:

“İnsanları Hacc’a çağır, yürüyerek ve uzak yollardan gelen bineklere binerek sana gelsinler.” (Hacc: 27)

Bu emir üzerine adı geçen taşın üstüne çıkarak kıyamete kadar gelecek insanları Hacc’a çağırmış ve o yıl oğlu ile Hacc yapmıştır.

İshak Aleyhisselâm da arasıra gelir, kardeşi İsmail Aleyhisselâm’a misafir olur, onunla birlikte haccederdi.

Mekke-i mükerreme artık İslâm dâvetinin merkezi olmuştu.

İlk zamanlar Kâbe ile ilgili görevler İsmail Aleyhisselâm tarafından yürütülüyordu, sonra oğluna geçti. Daha sonra Cürhümlüler bu görevi üzerine aldılar. Fakat bunlar her türlü adaletsizliği uyguladıkları için Huzaa kabilesi, İsmail oğulları’nın da yardımı ile Cürhümlüler’i Mekke’den sürüp çıkardılar. Cürhümlüler intikam almak için, Kâbe’ye hediye edilmiş altın geyik heykelleri ile diğer değerli eşyayı zemzem kuyusuna atıp, üzerini toprakla doldurup belirsiz hale getirerek Mekke’den kaçtılar. Zemzem kuyusu bu sebeple uzun müddet kapalı kaldı. O günlerde Mekke’de başka kuyular da olduğu için, halk bu mucize suya ihtiyaç hissetmedi, gönüllerde yarı unutulmuş bir hatıra olarak kaldı.

Kâbe muhafızlığı üç asır kadar Huzaalılar’da kaldıktan sonra, Kilâb’ın oğlu Kusayy bölgenin hakimiyetini ele geçirdi. Kureyş’in başına geçerek Huzaalılar’ı bölgeden çıkardı. Kâbe’nin etrafında bugünkü Mekke şehrini kurdu.

Önceleri Kâbe civarına bina yapmak hürmetsizlik sayılırdı. Kureyşliler bu anlayışı yıkmış, Kusayy zamanında çadırların yerine Kâbe’nin çevresine taş binalar yapılmıştır. Bu durum, Kâbe çevresinde şehir hayatının çıkmasına sebep oldu, Mekke büyük bir refaha kavuştu.

Hacılara ve Mekke fuarına gelen ziyaretçilere yardım için halka senelik Rifâde vergisini de koyan odur. Ayrıca kırk yaşını geçenlerden, kamu işlerini müzakere etmek için toplandıkları Dâr’ün-nedve adıyla tanınan geniş bir ev inşâ ettirdi.

Mekke’ye İslâm’dan önceden beri Ümmül-kurâ yani şehirlerin anası denilmektedir.

Mekke-i Mükerreme Sakinleri:

Allah-u Teâlâ Hazret-i İbrahim peygamberin Mekke-i mükerreme’yi emniyetli kılmasına dâir yapmış olduğu duâsını kabul buyurmuş, o beldeyi emniyetli kılmış, bütün zâlimlerin zulmünden korumuştu.

Âyet-i kerime’sinde:

“Ve bu güvenilir şehre andolsun ki!” buyuruyor. (Tîn: 3)

Emniyet, hayatın en önemli şartlarından olduğu için “Şehirlerin anası” üzerine yemin edilmiştir.

Mekke-i mükerreme ziraate elverişli olmayan, ekin ve bitki bitirmeyen kurak bir vâdide kurulmuştu.

Yine İbrahim Aleyhisselâm’ın:

“Çeşitli meyvelerden bunlara rızık ver.” (İbrahim: 37)

Diyerek yaptığı duânın bereketiyle her şeyin ürünü Allah katından bir rızık olarak oraya götürülüyordu.

Allah-u Teâlâ onların basiretlerini açtı. Geçimlerini ve maişetlerini kazanmanın yollarını aradılar ve ticaret yolculuklarına çıkmaya başladılar. Komşu memleketlerle ticari anlaşmalar yaptılar.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“Kureyş kabilesi alıştırıldığı (uzlaşması ve anlaşması sağlandığı) için. Kış ve yaz seyahatlerinde alıştırıldıkları için.” (Kureyş: 1-2)

Böylece onlar yaz mevsiminde serin bölgeler olan Şam ve İran taraflarına, kış mevsiminde ise sıcak olan Yemen ve Habeşistan taraflarına doğru ticaret kervanları çıkarırlardı.

Bu yolculuklarında onlar huzur ve güven içinde olurlardı. Hiç kimse onlara kötülük yapmaz, onlara ses çıkarmaya cesaret edemezdi.

Taşıdıkları “Kâbetullah’ın Hizmetçileri” ünvanından dolayı hiç kimse onlara dokunamazdı. Geçtikleri yerlerin halkı: ”Bunlar Allah’ın evinin komşuları, Harem’in sakinleridir, bunlar Allah dostlarıdır, bunlara eziyet ve zulüm etmeyin!” derlerdi.

Bir Kureyşli yalnız olarak yolculuk yaparken saldırıya uğrasa: “Ben Allah’ın haremindenim!” dediği zaman kendisine hiç kimse bir şey yapamazdı. Hatta onlara doğru gidenler ve onlarla birlikte yolculuk yapanlar da onlar sayesinde emniyet içinde olurlardı.

Allah-u Teâlâ onlara verdiği nimetleri hatırlatarak Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurmaktadır:

“Öyleyse kendilerini açken doyuran ve korku içindeyken her türlü korkudan emin kılan bu beytin (Kâbe’nin) Rabb’ine kulluk etsinler.” (Kureyş: 3-4)

Bu yolculuklar Allah-u Teâlâ’nın onlara lütfettiği en açık nimetlerdendi. Onların rızıklarını genişletti. Emniyet yollarını onlara döşedi. Halk arasında itibarlı kıldı.

Halbuki o dönemlerde Arabistan yarımadasının diğer bölgelerinde emniyet diye bir şey yoktu. Baskın ve kaçırma hadiseleri yaygındı. İnsanlar gece rahat uyuyamazlardı. Her an bir saldırıya uğrama tehlikesi ile karşı karşıya idiler. Hiç kimse kendi kabilesinin dışına çıkmaya kolay kolay cesaret edemezdi. Çünkü ya birileri tarafından öldürülür veya yakalanarak köleleştirilirlerdi.

Kervanların yol üzerinde her an önleri kesilebilir, malları her an yağmalanabilirdi.

Bununla beraber Mekke’deki Kureyş kabilesi emniyet içinde idiler. Kâbe-i muazzama’nın kudsiyeti sayesinde büyük ve küçük kafilelerle her yerde serbestçe dolaşabilirlerdi. Bu yüzden kendilerine geniş rızık kapıları açılmıştı. Yaz ve kış aylarında yapılan ticari seyahatlere alışmışlar ve âdeta gelenek haline getirmişlerdi.

Allah-u Teâlâ diğer Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyuruyor:

“Doğrusu ben bunları da atalarını da, kendilerine hak ve onu açıklayan bir peygamber gelinceye kadar geçindirdim.” (Zuhruf: 29)

Onlara uzun ömürler, bolca nimetler verdim. Ne yazık ki bu nimetlerin kıymetini bilemediler, kendilerine verilen mühlete aldandılar. Hakk’a dönecek yerde, şehvetlerinin peşine takıldılar.

“Çevrelerinde insanlar kapılıp götürülürken (öldürülürken, ya da esir edilirken) bizim Mekke’yi güven verici bir harem yaptığımızı görmediler mi?” (Ankebût: 67)

Allah-u Teâlâ o bölgeyi asırlar boyunca bütün karışıklıklardan, yağma ve talandan korumuştu. Herkes emniyeti o mübarek Beyt’in çevresinde bulabiliyordu.

Böyle olmakla beraber onlar Allah-u Teâlâ’nın emniyet yurdu kıldığı o mübarek Beyt’i putlarla doldurmuşlardı.

Âyet-i kerime’nin devamında Allah-u Teâlâ harem sakinlerini kınamakta ve şöyle buyurmaktadır:

“Onlar hâlâ bâtıla inanıp Allah’ın nimetine nankörlük mü ediyorlar?” (Ankebût: 67)

Ne yazık ki onlar kendilerine verilen bu yüksek değeri, şeref ve izzeti anlayamadılar. Kâbe’nin Rabb’ini bırakıp putlara taptılar, bu mübarek mâbedi bir bakıma puthane haline getirdiler.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde bir kısım müşriklerin eski kavimlerin izmihlâle uğramış yerleşim yerlerini gördükleri halde, onlardan ibret almadıklarını beyan buyurmaktadır:

“Resul’üm! Andolsun ki onlar, belâ yağmuruna tutulan o memlekete uğramışlardır. Onlar onu görmüyorlar mıydı? Hayır! Onlar tekrar dirileceklerini ummuyorlardı.” (Furkân: 40)

Bu dirilmeyi, ardından da ahirette ceza görmeyi inkâr ediyorlardı.

•

Allah-u Teâlâ Mekke sakinlerine bütün bu nimetlerin yanında bir de son peygamber Muhammed Aleyhisselâm’ı bu belde halkından seçip göndermiş, Kitab-ı kerim’ini de bu beldede indirmiştir.

Onlar ise iman etmemek için mazeretler ileri sürdüler.

Dediler ki:

“Seninle beraber doğru yolda gidersek yerimizden oluruz.” (Kasas: 57)

Eğer Peygamber’e uyarlarsa korkuya düşeceklerini, düşmanlarının saldırılarına maruz kalacaklarını, başlarına felâket ve musibetler geleceğini zannediyorlardı.

Allah-u Teâlâ onların bu vehimlerini şöylece cevaplandırdı:

“Biz onları kendi katımızdan bir rızık olarak her şeyin mahsulünün toplanıp getirildiği emniyetli ve hürmetli (dokunulmaz) bir yere yerleştirmedik mi? “ (Kasas: 57)

O harem bölge tarıma elverişli olmadığı halde, ihtiyaçları olan gıda maddeleri her taraftan kendilerine geliyordu. Güneydeki Yemen’den kuzeydeki Şam’a kadar uzanan iki büyük kervan yolu onların yakınından geçiyordu. Kendileri de ticaret erbâbı idiler, oralara gidip geliyorlardı.

Onlar putlara taptıkları, çevredeki Araplar birbirleriyle çarpışıp durdukları halde, harem bölgede Allah-u Teâlâ’nın lütfu ile emniyet ve sükûnet içinde yaşıyorlardı.

“Fakat onların çoğu bilmezler.” (Kasas: 57)

Onların çoğu câhil oldukları için, bu nimetin kadrini anlayamadılar. Korkunun nereden, emniyetin nereden geleceğini bilemediler. Çünkü imandan mahrum idiler. Bununla beraber Allah-u Teâlâ’nın hidayetine tâbi olur olmaz, çok kısa bir zamanda yeryüzünün doğusunu ve batısını hakimiyetleri altına aldılar.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İçli Bir Duâ

Hazret-i İbrahim Aleyhisselâm, oğlu Hazret-i İsmail Aleyhisselâm ile beraber Beytullah’ın temellerini yükseltirken şöyle duâ etmişlerdi:

“Ey Rabb’imiz! Bu hayırlı işi bizden kabul buyur. Şüphesiz ki hakkıyla işiten ve bilen ancak sensin.” (Bakara: 127)

Rızâ-i Barî’ne muvafık kıl. Zira sen bizim bu duâmızı işitirsin. İçimizde gizlediklerimizi ve niyetlerimizi çok iyi bilirsin.

“Ey Rabb’imiz! Bizi sana teslim olanlardan kıl.” (Bakara: 128)

Her şeyiyle sana teslim olmuş, hükmüne boyun eğip emrine itaatle kulak vermiş, itaatte ve ibadette sana şirk koşmamış kimselerden eyle.

“Neslimizden de sana teslim olan bir ümmet yetiştir.” (Bakara: 128)

Soyumuzdan da azametine boyun eğen, en mühim endişesi dini olan ümmet meydana getir.

“Bize ibadet yerlerimizi göster ve tevbemizi kabul buyur. Şüphesiz ki tevbeleri çok kabul eden, çok merhametli olan ancak sensin.” (Bakara: 128)

Bize ne şekilde ibadet edeceğimizi, ibadetlerin sırlarını ve hususiyetle Hacc menâsikını öğret. Beşer hallerimizle bilmeyerek de olsa zuhur edecek hata ve kusurlarımızı lütfunla bağışla. Senin af ve merhametine, lütuf ve ihsanına daima iltica ederiz.

“Ey Rabb’imiz! Onlara kendi içlerinden senin âyetlerini onlara okuyacak, onlara kitap ve hikmeti öğretecek, onları tezkiye edecek temizleyecek bir peygamber gönder. Şüphesiz ki Azîz ve Hakîm olan ancak sensin.” (Bakara: 129)

Her dilediğin şey, bir hikmet muktezasıdır. Böyle muhterem bir Peygamber’i göndermeye senin kudret ve hikmetin her bakımdan kâfidir.

Allah-u Teâlâ bu içli duâyı kabul buyurmuş ve rivâyete göre ona:

“Duân kabul olundu. O Peygamber âhir zamanda gelecek.” denilmiştir.

Allah-u Teâlâ asırlar sonra kendi nesillerinden Muhammed Aleyhisselâm’ı gönderip, bu nur vasıtasıyla yalnız kendisine boyun eğen müslüman bir ümmet husule getirmiştir.

Kabul buyurulan bu duâ, Resulullah Aleyhisselâm’ın Peygamber olarak gönderilmesi hususundaki Allah-u Teâlâ’nın ezelî hükmüne uygun düşmüş, takdir ettiği zamanda tezahür etmiştir.

Bu hakikati ehl-i kitap da biliyordu. Ne var ki onlar, çekememezlikleri ve zulümleri sebebiyle bu gerçekten yüz çevirdiler.

Âyet-i kerime’de buyurulduğu üzere Ulül-azm bir peygamber olan Hazret-i İsa Aleyhisselâm, göğe yükselmeden önce bütün insanlara en büyük müjdeyi vererek şöyle söylemişti:

“Ey İsrailoğulları! Doğrusu ben, benden önce gelmiş Tevrat’ı tasdik edip doğrulayan, benden sonra gelecek ve ismi Ahmed olacak bir Peygamber’i müjdeleyen Allah’ın size gönderilmiş bir peygamberiyim.” (Sâff: 6)

Görülüyor ki Allah-u Teâlâ Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-inin geleceğini bütün peygamberlerine ismiyle ve cismiyle tanıtmış ve bildirmiştir.

İsrailoğulları peygamberlerinin sonuncusu olan İsa Aleyhisselâm; kendi zamanına kadar gelen dini hayatı tazelemiş, kendisinden sonra gelecek olan Ahmed-i Muhtar’ı açıkça ismiyle duyurmuş, fikir ve kanaatleri son peygamber Muhammed Aleyhisselâm’a meylettirmiştir.

İsa Aleyhisselâm’ın Tevrat’ı tasdik etmesi, haber verme itibariyledir. Zira Tevrat’ta hem İsa Aleyhisselâm’a hem de son peygamber Muhammed Aleyhisselâm’a dair haberler vardı. Bu sebepledir ki İsa Aleyhisselâm, Ahmed Aleyhisselâm’ın gelmesinin yakın olduğunu müjdelemek suretiyle bu husustaki haberlerin doğru olduğunu ispatlamıştır.

Ahmed; Allah-u Teâlâ’nın en çok methini yapan kişi mânâsına geldiği gibi, en çok methedilen veya kullar arasından en çok övülen kişi mânâsına da gelir.

Tevrat’ta İsa Aleyhisselâm’ın gönderilmesine dair verilen müjde, onun gelişiyle gerçekleşmiş oldu. Muhammed Aleyhisselâm’ın geleceğine dair Tevrat’ın verdiği müjdeyi İsa Aleyhisselâm tasdik ederek onun geleceğini müjdelemiş ve onun öncüsü olduğunu belirtmişti. Bu, İsa Aleyhisselâm’ın peygamberlik vazifelerinden birisi idi.

Âmine Vâlidemiz hamileliğinin ilk günlerinde bir gece rüyâsında vücudundan bir ışığın çıkarak her tarafa yayıldığını ve bu ışığın Suriye’nin muhteşem saraylarını bile aydınlattığını görmüştü.

Bir başka rüyâsında ise:

“Sen bu ümmetin efendisine hamilesin. Onu dünyaya getirdiğinde: ‘Her kötünün şerrinden, bir olan Allah’a sığınırım!’ de ve ona Muhammed adını koy!” denilmişti.

İşte bu sebebledir ki Hadis-i şerif’te:

“Ben dedem İbrahim’in duâsı, kardeşim İsa’nın müjdesi ve annemin rüyâsıyım.” buyurulmaktadır. (Ahmed bin Hanbel)

Onun bu gelişi ile İbrahim Aleyhisselâm ve İsmail Aleyhisselâm’ın duâlarının icâbet makamında kabul gördüğünü Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde haber vermiştir:

“Nitekim kendi içinizden size âyetlerimizi okuyacak, sizi tezkiye edecek temizleyecek, size kitap ve hikmeti öğretecek, bilmediklerinizi size öğretecek bir peygamber gönderdik.” (Bakara: 151)

İnsan cinsinin yine beşer olarak bir peygambere kavuşması ne büyük nimettir. Allah-u Teâlâ’nın insanlara gönderdiği peygamber, insandan başka diğer yaratıklardan olsaydı, insanlık adına büyük bir şeref olmazdı.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz bütün beşeriyeti Hakk ve hakikatten haberdar etmek için Allah-u Teâlâ tarafından beşeriyete en büyük bir nimettir.

Araplar câhiliye döneminde bilgisiz idiler. Onun risaletinin bereketiyle en yüksek âlimlerin karakterlerine sahip oldular. İnsanlar arasında en derin bilgiye, en iyi kalbe, en kuvvetli imana ulaştılar.

Nitekim diğer bir Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“O Allah ki okuma yazma bilmeyen ümmî bir kavmin içinden, onlara Allah’ın âyetlerini okuyan, onları temizleyen, onlara Kitab’ı ve hikmeti öğreten bir peygamber göndermiştir.” (Cum’a: 2)

O Peygamber onların içinde, ölülerden hayat fışkırır gibi filiz vererek ortaya çıkmıştır. Bâtıl inançlarından, kötü huylarından arındırmış, gönüllerini nurlandırmış, feyizlendirmiştir.

“Halbuki onlar daha önceden apaçık bir sapıklık içinde idiler.” (Cum’a: 2)

Öyle bir sapıklık içinde idiler ki, bu sapıklıklarından daha büyük bir sapıklık görmek mümkün değildi. Daha önceleri İbrahim Aleyhisselâm’ın dinine bağlı iken, daha sonra onu değiştirip bozdular. Tevhid dinini unutup şirke düştüler.

Bir mürşide, bir yol göstericiye son derece muhtaç oldukları bir zamanda Allah-u Teâlâ onlara Muhammed Aleyhisselâm’ı peygamber olarak gönderdi. O Peygamber-i zîşan onlara Kur’an-ı kerim âyetlerini okudu, onları Hakk dine dâvet etti, Hakk’ı ve bâtılı öğretti, haramı ve helâli bildirdi, onları inkâr ve günah kirlerinden temizleyip feyizlendirdi. Kısa zamanda insanlar arasında medeni bir topluluk oldular. Âlemde emsali görülmedik muvaffakiyetlere erdiler.

Peygamberler arasında nesep silsilesi onun kadar tesbit edilmiş bir peygamber yoktur. Abdullah’ın sulbünden dünyaya gelen Resulullah Aleyhisselâm’ın Adnan’a kadar olan ecdadı bilinmektedir:

Abdülmuttalip, Hâşim, Abd-i menaf, Kusayy, Kilâp, Mürre, Kâ’b, Lüey, Gâlip, Fihr, Mâlik, Nadr, Kinâne, Huzeyme, Müdrike, İlyas, Mudar, Nizar, Maadd, Adnan. (Buhârî, Menâkıbül-ensâr 28)

Adnan ile İsmail Aleyhisselâm arasında ise kırk ecdad vardır.

“Andolsun, içinizden size öyle azîz bir peygamber gelmiştir ki, sıkıntıya uğramanız ona çok ağır ve güç gelir. Üstünüze çok düşkündür. Müminlere çok şefkatli çok merhametlidir.” (Tevbe: 128)

Âyet-i kerime’sindeki “Enfüsiküm” kavl-i şerifi bir kıraate göre “Enfesiküm” okunmuştur. Bu kıraate göre mânâsı:

“Sizin en güzel ve temiz soyunuzdan size en necip bir peygamber gelmiştir.” demektir.

Zât-ı şerif’i Âdem Aleyhisselâm’dan itibaren kendisine gelinceye kadar daima temiz sulplere ve pakize rahimlere intikal etmiştir. Bütün babaları ve anaları her asrın pek temiz erkekleri ve kadınları idi. Allah-u Teâlâ onları şirkten, küfürden, sifahtan daima korumuştur.

Hadis-i şerif’lerinde buyururlar ki:

“Âdem Aleyhisselâm’dan itibaren beni dünyaya getiren anne ve babama kadar, sifahın değil nikâhın kurduğu evliliklerin mahsulüyüm.” (Taberânî)

İbrahim Aleyhisselâm Kâbe-i muazzama’nın ilk bânisi olduğundan, Resulullah Aleyhisselâm’a gelene kadar bütün nesli Kâbe-i muazzama’ya hizmet edegelmişlerdir. Bunun içindir ki cedd-i kiram’ının hepsi de şerefli ve faziletli insanlardır.

Ebu Hüreyre -radiyallahu anh-den rivayet edilen bir Hadis-i şerif’lerinde şöyle buyuruyorlar:

“Âdemoğulları’nın birbirini izleyen kuşaklarının en hayırlısından gönderildim. Tâ ki, içinde bulunduğum kuşağa kadar sürüp geldi.” (Buhârî. Menâkıb 23)

Vâsile bin Eska’ -radiyallahu anh-den rivayet edilen bir diğer Hadis-i şerif’lerinde ise şöyle buyuruyorlar:

“Şüphesiz ki, Allah Kinâne’yi İsmail oğulları arasından süzüp çıkardı. Kureyş’i de Kinâne’den süzüp çıkardı. Kureyş’ten de Hâşim oğulları’nı seçip çıkardı. Beni de Hâşim oğulları’ndan süzüp çıkardı.” (Müslim: 2276)

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in ecdadından olan ve dedesi Abdulmuttalip’ten yukarı doğru 3. sırada yer alan Abd-i Menaf’ın asıl ismi Muğire idi. Babası Kusayy bin Kilâb, annesi Hubbâ binti Huleyl’dir. Nur-i Muhammedî alnında parlıyordu. Yüzünün güzelliğinden dolayı kendisine Kamer de denilirdi. Çok cömert olduğu için Kureyşliler ona Feyyaz adını takmışlardı. Daha babasının sağlığında iken büyük bir şerefe kavuşmuş, babası Kusayy’ın vefatından sonra onun yerine geçip başkan olunca şerefi daha da yükselmiştir.

Abd-i Menaf’ın iki ayrı hanımından altı erkek, altı kız çocuğu oldu. Oğulları komşu devletlerle ticareti kolaylaştırmak için anlaşmalar yaptılar. Bu sayede Kureyş kabilesi’nin nüfuzu artmış oldu. Vefatından sonra Kureyş’in idaresi oğullarına geçti.

Kâbe’de Hicr’de bulunan bir yazıdan Kureyş kabilesi’ne Allah’tan korkmayı ve sıla-i rahim’in devam ettirilmesini tavsiye ettiği anlaşılmaktadır.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Kureyşliler’i İslâm’a dâvet ettiği sırada, diğer ecdadının isimleriyle birlikte onun adını da anmış ve şöyle buyurmuştur:

“Ey Abd-i Menaf oğulları! Allah’a inanmak suretiyle kendinizi kurtarınız.” (Buhârî)

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Hâşim

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in ikinci kuşaktan dedesi Hâşim; Abd-i Menaf’ın oğulları içinde en şöhretlisi, en zengini ve kavminin ulusu idi. Cömertliği ile de tanınmıştı. Bollukta ve darlıkta, her zaman sofrası açık ve kurulu durur, hiç kaldırılmazdı.

Hacc mevsiminde hacıları misafir etmeye halkı dâvet eden dedesi Kusayy gibi, o da Kâbe’yi ziyarete gelenleri Allah’ın misafirleri bilir ve halkı onlara ikramda bulunmaya teşvik ederdi.

Onun zamanında Mekke’de ticari hayat son derece canlanmıştı. Kışın Yemen’e yazın Suriye’ye olmak üzere büyük ticaret kervanlarını o başlatmıştı. Mekke’liler onu sever ve sayarlardı. O ise Mekke halkının refahı için elinden geleni yapardı.

Suriye’ye yaptığı seferlerden birinde Medine’de bulunduğu bir sırada, Neccar oğulları’na mensup Selmâ adında bir kadınla evlendi. Sonra seferlerine devam ederek Suriye’ye gidip geldi. Bunlardan birinden dönerken Gazze’de hastalanarak öldü, yerine kardeşi Muttalip geçti. Hâşim öldüğü sırada karısı hâmile idi, bir erkek çocuk dünyaya getirdi, adını Şeybe koydular.

Şeybe sekiz yaşına kadar annesiyle beraber Medine’de kaldı. Daha sonra amcası Muttalip, yeğenini alıp Mekke’ye götürdü. Şehre girerken terkisindeki çocuğu görenler, kölesi zannettiler ve ona Muttalip’in kölesi mânâsında “Abdülmuttalip” dediler. O günden sonra Şeybe’nin adı Abdülmuttalip olarak kaldı.

Abdülmuttalib’i amcası yetiştirdi ve ölümüne yakın bir zamanda: “Babanın yerine sen lâyıksın!” diyerek kabile reisliği görevini ona devretti.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in dedesi olan Abdülmuttalip; yüksek karakterli, iyi kalpli, inançlı, adaletli, halk tarafından sevilen ve hürmet edilen bir başkandı. Kötülük yapanları kamçısı ile korkutur, zulme ve haksızlığa meydan vermezdi. Verdiği sözü yerine getirir, misafirleri ağırlardı. Kureyşliler ona: “İkinci İbrahim” derlerdi. Aç ve yoksul insanları doyurmaya çalışmakla kalmaz, aç ve susuz kalan hayvanları bile düşünürdü.

Ömrünün sonuna doğru puta tapmayı içki içmeyi terketmiş, Kâbe’nin çıplak olarak tavaf edilmesini yasaklamıştır. Allah’ın ve ahiretin varlığına inanmış, zaman zaman Hirâ mağarasına çekilerek ibadetle meşgul olmuştur. Haram aylara riâyet eder, Kâbe’yi çok çok tavaf ederdi.

Hacıların suyunu temin etmek, Zemzem suyuna bakmak vazifesi olan “Sikaye” ile, onları misafir etmek vazifesi olan “Rifâde”ye o bakıyordu. Bilhassa Sikaye işi çok güçtü. Çünkü Zemzem kuyusu kurumuştu. Cürhümlüler düşman saldırısından canlarını kurtarmak için Mekke’yi terketmek zorunda kalmışlar, kaçarken de Kâbe’nin hazinesinden birçok eşyayı Zemzem kuyusuna atmışlar, üzerine taş toprak doldurup yerini kaybetmişlerdi. Kuyu asırlarca böyle kaldı.

Abdülmuttalib’e rüyâsında Zemzem’in yeri gösterildi ve onun bu kuyuyu tekrar açması istendi. Oğlu Hâris’le beraber rüyâda gösterilen yeri kazdıklarında Zemzem tekrar fışkırmaya başladı. Kuyudan kılıçlar, zırhlar ve altından iki geyik heykeli çıktı.

Kâbe’ye birkaç adım mesafedeki bu kuyuyu Abdülmuttalip kendi mülkiyetine geçirmek isteyince, Kureyşliler etrafını sardılar: “Bu bizim atamız İsmail’in çeşmesidir, bunda bizim de hakkımız var.” dediler. Çok şiddetli münakaşalara rağmen kuyuyu mülkiyetine geçirdi. Böylece hacılara su içirme vazifesine, Zemzem suyunu ikram etme işi de dahil oldu.

Kureyşliler’in baskıları karşısında kendisini savunmakta güçlük çeken Abdülmuttalip, on oğlu olduğu takdirde birisini Kâbe’nin yanında kurban edeceğine dair adakta bulunmuştu. Allah-u Teâlâ onun bu duâsını kabul etti ve ona on erkek çocuk bahşetti.

Zamanla çocuklar büyüdüler. Gördüğü bir rüyâ üzerine adağını yerine getirmek istedi. Hangi oğlunu kurban etmesi gerektiğini öğrenmek için çektiği kura Abdullah’a çıktı. Abdülmuttalip, oğlu Abdullah’ı kurban etmeye kalkışınca kendi kızları ve Kureyş’in ileri gelenleri bu işe şiddetle karşı çıkmışlar, böyle bir şey yaptığı takdirde bunun kendisinden sonra kötü bir âdet haline gelebileceğini hatırlatmışlar, ayrıca adak borcundan kurtulmak için Abdullah’ın yerine deve kurban etmenin daha uygun olacağını söylemişlerdir. Bunun üzerine Abdülmuttalip Abdullah’ın yerine yine kura usulüyle belirlenen yüz deveyi kurban etti. Bu sebepledir ki Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz İsmail Aleyhisselâm ile babası Abdullah’ı kasdederek:

“Ben iki kurbanlığın oğluyum.” buyurmuşlardır. (Hâkim)

Abdülmuttalip seksen iki yaşında öldü, Hacûn kabristanında büyük dedesi Kusayy’ın yanına defnedildi.

Hâşim’in nesli yalnız onunla devam ettiği için, vefatı ile Hâşimoğulları’nın nüfuzu azalmış oldu. Bu sebeple Ümeyye oğulları’ndan Harb bin Ümeyye, Abdülmuttalib’in yerine geçti. Sadece Sikaye vazifesi Abdülmuttalib’in oğlu Abbas’a kaldı.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in babası Abdullah, gerek kendi kardeşleri, gerekse akranları arasında çok beğenilen bir genç idi. Yüzünde diğer gençlerde bulunmayan bir güzellik ve parlaklık vardı. Annesi Fâtıma bin Amr’dır.

Esed oğulları’ndan Varaka bin Nevfel’in kızkardeşi Kuteyle zengin bir kadındı. Abdullah’ın yüzündeki nuru görünce çırpınır gibi oldu ve: “Gel yanımda biraz kal, benimle konuş, kurban ettiğiniz yüz deveyi ben sana hediye edeyim.” dedi. Fakat Abdullah: “Ben harama yaklaşmam!” diyerek reddetti.

Abdullah çeşitli kadınlardan aldığı evlenme tekliflerini hep geri çeviriyordu. Nihayet babası onu Âmine ile evlendirdi. Kureyş geleneğine göre, Abdullah nikâhlısının evinde gerdeğe girdi ve orada üç gün kalarak kendi evlerine yerleştiler.

Kureyş kızlarından onunla evlenemediklerine üzülenler oldu. Bu üzüntülerini şiirle dile getirmekten kendilerini alamadılar.

Abdullah’ın alnında parlayan nûr Âmine’ye geçtikten sonra, bir gün, daha önce kendisine yüz deve teklif eden kadına rastladı. Kadın hiç ses çıkarmıyordu. “Niçin o günkü gibi değilsin, yoksa sen de mi haramdan korkar oldun?” deyince şöyle cevap verdi: “Hayır hayır, o gün senin alnında görülmemiş bir nur vardı. Şimdi o nuru göremiyorum.”

Abdullah bu izdivaçtan birkaç ay sonra bir ticaret kafilesi ile Şam’a, Gazze’ye gitti. Dönüşte Medine’de hastalandı, babasının dayıları olan Adiy bin Neccar oğulları’nın yanında bir ay kadar hasta yattıktan sonra vefat etti. Kervan Mekke’ye gelince onun hastalık haberini getirdi.

Abdülmuttalip hemen oğlu Hâris’i Medine’ye gönderdi ise de, olan olmuştu. Hâris, kardeşinin acı ölüm haberini Mekke’ye getirdi. Abdullah’ın bu vakitsiz ölümü âile efradını derin bir teessür içinde bıraktı. Abdullah vefat ettiğinde yirmi beş yaşlarında idi.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in annesi Âmine, soy ve mevki bakımından Kureyş kadınlarının en üstünü olup; babası Vehb bin Abd-i menâf, Zühre oğulları’nın reisi idi. Kızının tahsil ve terbiyesine ihtimam göstermişti. Annesi Berre ise aynı kabilenin Abdüddar oğulları koluna mensuptu. Abdullah’ın vefatından iki ay sonra Muhammed Aleyhisselâm’ı dünyaya getirdi. Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Arabistan’da Hicaz bölgesinde Mekke şehrinin Hâşim oğulları mahallesinde, pazartesi günü sabaha karşı doğdu.

Doğumu Hicret’ten elli üç yıl önce, Fil yılında, Milâdî 571 yılının 20 Nisan’ında, Rebiülevvel ayının 12. gecesine rastlamaktadır.

Doğum gecesinde Abdurrahman bin Avf -radiyallahu anh-ın annesi Şifâ Hatun ebelik yapmış, Ümm-ü Eymen de hizmet etmişti.

Doğumda hazır bulunanlardan Fâtıma, o gece evin nurla dolduğunu, yıldızların üzerlerine dökülecekmiş gibi sarktıklarını gördüğünü söylemiştir.

Annesi doğum sancılarını hiç hissetmemiş, anadan sünnetli ve göbeği kesik olarak doğmuş, o gece mecûsilerin bin yıldan beri yanmakta olan ateşgedeleri sönmüş, İran’da Sâve gölünün suları çekilmiş, suyu kesilmiş olan Semâve vâdisini su basmış, Kisrâ’nın sarayından on dört şerefe yıkılmış... O gece bazı olağanüstü hadiseler cereyan etmişti. Ayrıca Kâbe’deki büyük putların yüzüstü yere düştüğü görülmüştü.

Abdülmuttalip torununun doğduğunu duyunca çok sevindi, hemen ayağa kalkıp yanındakilerle beraber görmeye geldi ve kucağına alarak Kâbe’ye getirdi. Duâ edip şükranını arzettikten sonra annesine gönderdi. Doğumun yedinci gününde ise develer, davarlar keserek Kureyşliler’e bir ziyafet verdi.

Kendisine çocuğun ismini sorduklarında “Muhammed” olduğunu söyledi. Bunu duyanlar hayret ettiler. “Niçin atalarının isimlerinden birini takmadın?” dediklerinde:

“Gökte ve yerde methedilsin diye bu ismi koyduk.” dedi.

Âmine doğumdan sonra çocuğunu bir süre yanında tutmuş, ardından da süt anneye vermiştir. Dört yaşlarında iken onu tekrar yanına almış ve iki yıl daha beraber kalmışlardır.

Âmine âilenin dayıları sayılan Neccar oğulları ve Abdullah’ın kabrini ziyaret etmek için, oğlunu ve hizmetçisi Ümm-ü Eymen’i de yanına alarak Medine’ye gitti. Orada bir ay kaldılar. Dönerlerken Ebvâ denilen yerde Âmine âniden hastalanarak vefat etti ve oraya defnedildi.

Âmine ölmeden önce şu sözleri söyledi:

Ümm-ü Eymen çocuğu alarak Mekke’ye getirmiş ve dedesi Abdülmuttalib’e teslim etmiştir.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz altı yaşında olmasına rağmen, muhabbetle sevdiği annesinin vefatında acısı çok büyük olmuştu. Daha sonraları seferleri esnasında Ebvâ’dan her geçişinde annesinin kabrini ziyaret eder, onun rikkat ve şefkatini hatırlayarak gözyaşlarını tutamazdı. Ümm-ü Eymen’i ise her görüşte:

“Benim, anamdan sonra anam sensin.” diyerek iltifat eder, şükran duygularını belirtirdi.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Fil Kıssası

Arapların takvim başı olarak kullandıkları “Fil hadisesi”, Muhammed Aleyhisselâm’ın doğumundan elli iki gün önce olmuştur.

Yemen’e hâkim olan Habeş valisi dudağı yarık Ebrehe, mutaassıp bir hıristiyandı. Bu dini yaymak ve Arapları Kâbe-i muazzama ziyaretinden vazgeçirmek için Sana’da muhteşem bir kilise yaptırmış ve orasını Araplar için hacc yeri olarak ilân etmişti. Böylece bütün Araplar’ı Kâbe yerine bu kiliseyi tavaf etmeye zorlamak ve Sana’yı hem dini hem de ticari bir merkez haline getirmek istiyordu. Fakat buna muvaffak olamadı. Çünkü Araplar bu kiliseye hiç iltifat etmedikleri gibi, hakaretler ettiler, gizlice adam salarak içini kirlettiler.

Ebrehe bunun üzerine Kâbe’yi ortadan kaldırmaya karar verdi. Hazırladığı bir ordu ile Mekke üzerine yürüdü. Ordunun önünde Mahmud adlı büyük bir fil, birkaç tane de eğitilmiş fil bulunuyordu. Haberi alan Araplar yer yer karşı durmak istedilerse de dayanamadılar.

Ebrehe Mekke yakınlarında karargâh kurup, Kureyşliler’in mallarını yağma ettirdi. Yağma edilen mallar arasında Resulullah Aleyhisselâm’ın dedesi Abdülmuttalib’in develeri de bulunuyordu. Mekke’nin lideri durumunda bulunan Abdülmuttalip, Ebrehe ile görüşerek gasbedilen malların geri verilmesini söyledi. Ebrehe’nin bu durum pek tuhafına gitti.

“Ben Kâbe’yi yıkmaya gelmişken, sen develerinin derdindesin!” dedi.

O ise şöyle cevap verdi:

Bunun üzerine Ebrehe develeri geri verdi. Abdülmuttalip dönüşte halkın şehri terketmelerini ve dağlara çekilmelerini söyledi.

Ebrehe Kâbe’yi yıkmak için ordusunu ve filini, gösterdiği yöne tevcih etti. Ancak önde yürüttüğü büyük fil, olduğu yere çöküp hareket etmedi. Güneye, Kuzeye ve Doğuya doğru çevrilince gidiyor, Mekke’ye doğru çevrilince çöküyordu. Ayağa kaldırmak için ne kadar zorladılarsa da başaramadılar.

Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz, Kasvâ adlı devesi Mekke yakınlarında çökünce:

“Kasvâ’ya, file mâni olan mâni oldu.” buyurmuşlardı.

Sonra Allah-u Teâlâ’nın ezelî iradesi gerçekleşti, tam Mekke’ye girmek üzere bulundukları bir sırada üzerlerine deniz tarafından kırlangıca benzer bölük bölük kuşlar sevketti. Ebâbil adındaki irili ufaklı, siyah, yeşil, beyaz renklerdeki bu kuşlar biri gagasında ikisi ayakları arasında olmak üzere üçer taş taşıyordu. Sürüler halinde Ebrehe’nin ordusunu yukarıdan kuşatıp attıkları taşlarla ölüm yağmuruna tuttular. Bu taşlar kime isabet ediyorsa, vücudu hemen çürümeye başlıyordu. Çok geçmeden altmış bin kişilik ordu delik-deşik olup mahvoldu. Aynı âkıbete uğrayan Ebrehe canını zor kurtarıp Yemen’e döndü ise de, parça parça olan etleri çürüyerek ölmüştür. Mekke’den Yemen’e kadar bütün yollar, ilâhî azaptan kaçmaya çalışan Habeşliler’in cesetleriyle doldu.

Mekkeliler ölenlerin üzerindekilerden ve yanlarında getirdikleri şeylerden pek çok mal elde ettiler.

Allah-u Teâlâ Kur’an-ı kerim’inde Ebrehe ve ordusunun başına gelenleri Fîl sûre-i şerif’inde şöyle haber vermektedir:

“Resul’üm! Görmedin mi Allah (Kâbe’yi yıkmaya gelen) fil sahiplerine ne yaptı? Onların kötü plânlarını boşa çıkarmadı mı?” (Fîl: 1-2)

Tabiatıyla bu bir ilâhî cezadır ki, tuğyan eden bir kavmi yok etmiş, düzenlerini boşa çıkarmış, insanların emniyet yeri olan Beyt’i muhafaza etmiştir.

“Üzerlerine sürü sürü Ebâbil kuşları gönderdi. O kuşlar onlara ateşte pişirilmiş (sert) taşlar atıyorlardı. Sonunda onları yenilmiş ekin gibi paramparça yaptı.” (Fîl: 3-4-5)

Bu kuşlar daha önce hiç görülmedikleri gibi, daha sonra da hiç görülmemişlerdir.

Karşılarında açıkça karşı koyacak bir kuvvet görmeyen, fillerine ve çokluklarına güvenerek istedikleri gibi Kâbe-i muazzama’yı yıkacaklarını zanneden istilacı bir orduyu, Allah-u Teâlâ böyle bir âfet ile yenilmiş ekin gibi ansızın yerlere serip mahv-ü perişan ediverdi. Bunu böyle yapan Allah-u Teâlâ’nın, dilediği zaman onların benzerlerine de buna benzer belâlar ve azaplar verebileceğinden, düşmanlarından intikam alacağından hiç şüphe yoktur.

Diğer bir Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“Hiç şüphesiz ki Allah, hâinlerin tuzağını başarıya erdirmez.” (Yusuf: 52)

Allah-u Teâlâ onlara bu cezayı vermekle kalmamış, İranlılar’ı onlara musallat kılmıştır.

Bu kıssa ile önce Mekke’li müşrikler uyarılmakta, sonra da kıyamete kadar Hakk’a ve hakikate saldıranların âkıbetlerinin de buna benzer olacağı haber verilmektedir.

Mekke’nin havası ağır ve sıcak olduğu için çocuklara yaramıyordu. Bu bakımdan yeni doğan çocuklarının açık ve sağlıklı havada iyi yetişmelerini ve aynı zamanda güzel Arapça öğrenmelerini sağlamak maksadıyla onları taşradan gelen süt annelere, vermek Mekke eşrâfının âdetleri idi. Bu şekilde taşradan sık sık kadınlar ve kızlar yeni doğan çocukları almak üzere şehre gelirlerdi.

Süt anne gelinceye kadar amcası Ebu Leheb’in câriyesi Süveybe, çocuğu birkaç gün emzirdi. Süveybe daha önce Hamza’yı da emzirmişti.

O sıralarda Havâzin kabilesi’nin bir kolu olan Sa’d oğulları’ndan bazı süt anneler Mekke’ye geldiler. Bu kadınların her biri zenginlikleri ile tanınmış, babaları sağ olan çocukları aldılar. Gelenler arasında Halime adlı pek fakir bir kadın da vardı. Bineğinin zayıf olması sebebiyle biraz geç geldiği için bir zengin çocuğu bulamadı. Eli boş dönmek istemediği için yetim Muhammed’i almaya karar verdi. Kocası Hâris ile beraber çocuğu alıp bâdiyeye döndüler.

Muhammed Aleyhisselâm orada güzel bir hava içinde büyüdü. Halime’nin üç çocuğu vardı, fakat onu öz evlâdından daha çok seviyordu. Süt kardeşi Şeymâ da çok sever, daima beraber oynarlardı.

Onun oraya gelmesiyle beraber birçok mucizeler zuhur etmiştir.

Halime’nin merkebinin kervanda en hızlı hayvan haline gelmesi, eve bereket gelmesi, develerinin evin ihtiyacına yeterinden fazla süt vermeye başlaması, koyunların diğer hayvanlara hiçbir şey vermeyen otlaktan her zaman tok dönmesi, süt annesinin bir memesini süt kardeşine bırakarak tek memesini emmesi... herkes tarafından müşâhade ediliyordu.

Daha mühim bir başka hadise ise şöyle oldu:

Bir gün süt kardeşi Abdullah heyecanla eve geldi. “Beyaz elbiseli iki kişi Kureyşli kardeşimi yere yatırıp göğsünü yardılar.” dedi. Halime ile kocası dışarı fırladılar. “Yavrucuğum sana ne oldu?” dediler. O da Allah tarafından meleklerin geldiğini, göğsünü açtıklarını, kalbini çıkarıp şeytana âit olan kısmı kaldırdıklarını, kalanını mânevî bir su ile yıkayıp yerine koyduklarını, hâlâ bu suyun serinliğini hissettiğini söyledi.

Bunun üzerine Hâris: “Ey Halime! Bu çocuğun başına bir felâket gelmesinden korkuyorum, bunu bir an önce âilesine teslim edelim.” dedi.

Bu hadiseden sonra çocuğu annesine teslim etmek üzere hareket ettiler. Mekke’ye geldiklerinde kalabalık arasında çocuğu kaybettiler. Her tarafı aramalarına rağmen bulamayınca durumu Abdülmuttalib’e bildirdiler. Biraz aramadan sonra, yerde ağaç yaprakları ile oynarken buldular.

Abdülmuttalip davar ve sığır kestirip Mekkeliler’e ziyafet verdi. Halime -radiyallahu anhâ- ve kocası Hâris -radiyallahu anh-i memnun bir şekilde yurduna yolcu ettiler.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz süt annesi Halime -radiyallahu anhâ-ya hayatı boyunca minnettar kaldı. Onu her gördükçe: “Benim annem, benim annem!” der, ridâsını yere serip oturtur, bir ihtiyacı varsa hemen karşılardı.

Zamanla gerek Halime -radiyallahu anhâ- ve kocası, gerekse çocukları Abdullah -radiyallahu anh- ve Şeymâ -radiyallahu anhâ- müslüman olmuşlardır.

Hatice -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz’le evlendikten sonra Halime -radiyallahu anhâ- bir gün ziyarete geldi ve yurtlarında hüküm süren kuraklık ve kıtlıktan dert yandı. Kendisine kırk koyunla, binmek ve yüklerini taşımak üzere bir de deve verdiler.

Mekke-i mükerreme’nin fethinden sonra Halime -radiyallahu anhâ-nın kız kardeşi huzura gelerek onun vefat ettiğini haber verince gözleri nemlendi. Geride kimlerin kaldığını sorup bilgi aldı. Ona da elbise giydirilmesini, bir deveye bindirilmesini, ayrıca iki yüz dirhem gümüş verilmesini emir buyurdu. Kadın sevinerek evine döndü.

Taif seferinden sonra Hevâzinliler’den alınan esirler arasında, çocukluğunda kendisini kucağında taşıyan Şeymâ -radiyallahu anhâ- da vardı. Süt kardeşini hemen tanıdı, ona ikramda bulunarak hürmetle âilesine geri gönderdi.

Daha sonraları Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- ve Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- de Halime -radiyallahu anhâ-nın âile ve yakınlarına daima saygı göstermişlerdir.

Resulullah Aleyhisselâm az da olsa kendisine süt annelik yapan Süveybe’ye minnettar kaldığını her fırsatta belli ederdi. Mekke’de iken ona harçlık verir, ziyaret edip hatırını sorardı. Hicret’ten sonra Medine-i münevvere’den de elbise ve harçlık göndermiştir. Hayber’den dönerken vefat haberini aldığında: “Akrabalarından sağ kalan kim var?” diye sordu, kimse kalmadığını söylediler.

Âmine Vâlidemiz’in vefatından sonra dedesi Abdülmuttalip, Muhammed Aleyhisselâm’ı evine ve himâyesine alıp bağrına bastı. Onu bütün evlâtlarından çok seviyor, bir an bile gözünden ayırmıyordu.

Diğer evlâtları müsaade almadan yanına sokulamadığı halde, o ne zaman olursa olsun yanına girip çıkabilirdi.

Abdülmuttalib’in gördüğü rüyâlar ve karşılaştığı hadiseler, torununun ileride büyük bir insan olacağı hakkındaki inancını iyice artırmıştı. Şu kadar var ki ihtiyardı, kendisinden sonra ne olacağını düşündü. Hasta döşeğinde de oğullarını yanıbaşına çağırdı. Ebu Leheb’e: “Sen zenginsin, fakat kalbinde merhamet yok, çocuk ise yetim.” dedi. Abbas’a dönerek: “Sen bu işe lâyıksın, fakat âilen kalabalık.” dedi. Ebu Tâlib ileri atıldı. “Baba! Biliyorsun zengin değilim, fakat yüreğim yufkadır. Kardeşimin oğluna bakmayı canıma minnet bilirim.” karşılığını verdi.

Abdülmuttalip: “Amcalarının hangisinde kalmak istersin?” diye, bir de torununa sorması üzerine Ebu Tâlib’in boynuna sarıldı. Böylece amcasının himayesine girmiş oldu.

Abdülmuttalip oğluna bu emanete en büyük ihtimamı göstermesini emrettikten sonra, seksen iki yaşlarında olduğu halde vefat etti. Kureyşliler ona karşı duydukları saygıdan dolayı mersiyeler söylediler, cenazesini eller üzerinde taşıdılar ve Hacun kabristanındaki dedesi Kusayy’ın yanına gömdüler. Dükkanlar matem için günlerce kapalı kaldı.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz dedesinin tabutunun arkasından göz yaşı dökmüştür. Bir gün kendisine “Abdülmuttalib’in ölümünü hatırlayabiliyor musunuz?” diye sorulmuştu. “Evet hatırlıyorum, ben o zaman sekiz yaşında idim.” buyurdu.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İlâhî Muhafaza

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz dedesinin vefatından sonra amcası Ebu Tâlib’in evine geçti. Burası onun dördüncü barınağı oluyordu. Hiç baba şefkati görmemişti, altı yaşında da ana şefkatinden mahrum kalmıştı. Babası Abdullah ile ana-baba bir kardeş olan Ebu Tâlib, iyi kalplilikte ender rastlanır bir insandı. Elinden geldiği kadar yeğenine öksüzlüğünü hissettirmemeye çalışıyor, onu kendi öz evlâtlarından çok seviyordu. Gittiği yere onu da götürür, yatarken bile yanından ayırmazdı.

Ebu Tâlib fazla cömertliği sebebiyle sık sık borç almak zorunda kalırdı. Sütünden yararlandığı birkaç devesinden başka malı yoktu. Âilesi kalabalık olduğu için, onları geçindirmekte güçlük çekiyordu. Buna rağmen Kureyş’in seyyidi ve şereflisi idi.

Câhiliyet devrinin kötülüklerine kendisini bulaştırmamıştı. Babası gibi o da içki içmezdi. Sikâye ve rifâde vazifeleri kardeşi Zübeyr’den sonra kendisine geçmişti. Fakat serveti olmadığı için üç hacc mevsimi devam ettirebilmiş, daha sonra kardeşi Abbas’a bırakmıştır.

Muhammed Aleyhisselâm bu âileye geldikten sonra evin bereketi artmıştır. Bir şey yeneceği zaman Ebu Tâlib: “Durun oğlum gelsin!” derdi. O gelince yemeğe başlanır, yemek herkese yeter, bazen de artardı. Onun bulunduğu sofrada azla doyulurdu, o bulunmadığı zamanlarda yemekten tad alınmazdı. Ebu Tâlib kendisine: “Oğlum! Sen çok mübarek ve bereketlisin.” diye hitab ederdi.

Çocukluğunda da edepli, gözü ve gönlü toktu. Amcasının çocukları yemeğe hemen uzandıkları halde, o yenme zamanını beklerdi.

Amcasının evinde elinden gelen her işi yapıyor, ev işlerinde onlara yardımcı oluyor, amcasına saygıda kusur etmiyordu.

Ebu Tâlib’in hanımı Fâtıma da faziletli bir kadındı. O da öz çocuğu gibi bağrına basıyor, öteki çocuklardan hiç ayırmıyor, hatta daha fazla ihtimam gösteriyordu.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz onun bu iyiliğini hiç unutmadı. Sağ olduğu müddetçe bu mübarek yengesini ziyaret eder, onun evinde kuşluk uykusu uyurdu. Vefat ettiği zaman gözlerinden yaşlar akmış: “Bugün annem vefat etti.” buyurmuştu. Kendi gömleğini ona kefen olarak sardırmış, cenaze namazını kendisi kıldırmıştı.

“İhtiyar bir kadının vefatına niçin bu kadar üzülüyorsun?” diyenlere şöyle buyurdu:

“O beni doğuran annemden sonra annem idi. Kendi çocukları aç durur, suratlarını asarken, o önce beni doyurur, saçımı tarar, gül yağları ile yağlardı. O benim annemdi.”

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in sekiz yaşından itibaren hayatında yeni bir devre başladı. Gençliğinin ilk safhasını teşkil eden bu devir, amcası Ebu Tâlib’in himayesi altında geçti ve yirmibeş yaşına kadar sürdü.

Mekke vâdisinde su olmadığı için halk ziraat yapamıyor, ötedenberi ticaretle uğraşıyorlardı. Mekke’den kışın Yemen’e, yazın Şam’a olmak üzere senede iki defa büyük kervanlar kalkardı. Mekke, Yemen ile Şam arasında ticaret merkezi olmuştu.

Ticaretle uğraşmayanların ellerinde hiçbir şey bulunmaz, geçim sıkıntısı çekerlerdi. Daha çok kumaş ve yiyecek maddeleri alınıp satılırdı.

Kervan ticaretlerinde çok büyük kârlar olmakla beraber, büyük sermaye isteyen bir meslekti. Aynı zamanda tehlikeleri de çoktu. Yolda yağmalama tehlikesi, uzun yolculuklarda yük develerinin ölmesi, kafilenin ve hayvanların yiyecek masrafları, kervanı korumak için gidenlerin masrafları hayli yekün tutuyor, ayrıca hiç hesapta olmayan masraflar da çıkıyordu. Bunun içindir ki çoğunlukla birkaç tüccar bir araya gelerek kervan düzenlerlerdi. Bu tüccarların her biri, dostları tarafından kendilerine havale edilen malları da taşırlar, kazanca ortak olurlardı.

Ayrıca doğru ve dürüst olanlara, varlıklı kişiler ücret karşılığında kervanlarını verirlerdi. Böylece işverenin sermayesi ile kişinin emeği yan yana gelir işbirliği doğardı. Resulullah Aleyhisselâm da bu şekilde kervanları ücret karşılığında götürüp getirmişti.

Babası ve dedeleri ticaretle uğraşan kişilerdi. Amcası Ebu Tâlib de diğer Kureyşliler gibi ticaretle meşguldü. Fakat âile fertlerinin kalabalık oluşu, kıtlık ve kuraklık yıllarının verdiği yoksulluk ve kabile savaşları yüzünden mâli bir gücü kalmamıştı, gitgide yaşlanmaya da başlamıştı. Himayesine aldığı yeğenine ticari tecrübe kazandırmayı düşünüyordu.

Resulullah Aleyhisselâm oniki yaşında bulunduğu bir sırada Kureyşliler Şam’a götürüp satmak üzere ticaret malları hazırlamışlardı. Ebu Tâlib de bu kervana katılmaya ve yeğenini de götürmeye karar verdi.

Kafile yorucu bir yolculuktan sonra Şam ile Kudüs arasında bulunan Busrâ kasabasında, Bahîrâ adındaki bir hırıstiyan rahibin manastırı yanında konakladı. Daha önceleri Kureyş kervanı buradan o kadar geçtiği halde, Bahîrâ onlarla hiç ilgilenmez ve hiç kimse ile konuşmazken; bu defa manastırdan dışarı bakarken kervanda bulunan Muhammed Aleyhisselâm’ı bir bulutun gölgelendirdiğini, bir ağacın altına oturduğu zaman dallarının üzerine eğildiğini müşâhade etti. Bunun üzerine hemen kafile mensuplarını yemeğe dâvet etti. Kureyşliler o güne kadar kendileri ile hiç ilgilenmeyen râhibin bu dâvetine hayret ettiler. Yaşı küçük olduğu için Muhammed Aleyhisselâm’ı kervanın yanında bırakıp manastıra gittiler. Ancak Bahîrâ yemeğe onun da gelmesini istedi ve görür görmez dikkatli dikkatli bakmaya, bazı uzuvlarını süzmeye başladı. Bir süre karşılıklı konuştular. Sorularına aldığı cevaplar, bu çocuğun beklenen peygamber olduğuna dair kanaatini iyice kuvvetlendirdi. Sırtına bakarak “Peygamberlik mühürü”nü de gördü. Daha sonra Ebu Tâlib’e dönerek:

“Bu çocuk son peygamber olacaktır. Şam yahudileri arasında onun vasıflarını ve alâmetlerini bilen kâhinler vardır. Tanırlarsa ihanet ederler. Sen onu Şam’a götürme!” dedi.

Son peygamberin geleceği ve onun birçok vasıfları Tevrat ve İncil’de bildirilmişti. Bunun içindir ki yahudi ve hırıstiyan din adamları onun vasıflarını biliyorlar, kendi oğullarını tanıdıkları gibi tanıyorlar ve gelmesini bekliyorlardı. Hususiyetle Yahudiler bu vasıfları çok iyi öğrenmişler, bu vasıflarda bir kimse görseler, onun kitaplarında zikredilen peygamber olduğunu hemen anlayabilecek bir kabiliyete sahip olmuşlardı.

Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“Kendilerine kitap verdiklerimiz, onu öz oğullarını tanıdıkları gibi tanırlar. Buna rağmen onlardan bir grup, bile bile gerçeği gizlerler.” (Bakara: 146)

Demek oluyor ki sadece bilmek iman için yeterli değildir. İtaat etmek, boyun eğmek, gerçeği gizlemeyip açıktan ikrar ve itiraf etmek gerekir.

Ebu Tâlib, râhibin tavsiyesi üzerine Şam’a gitmekten vazgeçti. Alış-veriş işini Busrâ’da bitirip hemen Mekke’ye döndü ve yeğenini korumak hususunda daha titiz olmaya başladı.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’e babası Abdullah’tan birkaç koyunla beş deve miras kalmıştı. Ebu Tâlib’in de birkaç devesi vardı. Amcasının mâli durumunu bildiği için, kendisinin de çalışarak âileye katkıda bulunmasının gerektiği kanaatine vardı. Süt annesinin yanında bulunduğu sıralarda süt kardeşlerinin koyun ve keçilere baktığını görürdü. Şimdi aynı işi o da yapmaya başladı. Yalnız başına veya aynı yaştaki arkadaşlarıyla birlikte kırlara çıkıp koyunları otlattığı olmuştur. Bir defasında:

“Allah hiçbir peygamber göndermedi ki koyun çobanlığı yapmamış olsun.” buyurmuştu.

“Yâ Resulellah! Siz de güttünüz mü?” diye sorulunca;

“Evet, ben de bir miktar kırat karşılığında Mekke halkına koyun güttüm.” cevabını verdi. (Buhârî. İcâre 2)

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz koyun güttüğü yıllarda yirmi yaşlarında bulunuyordu. Âlemlere rahmet olduğu halde çobanlık yaptığını anlatması, onun yüksek tevâzusunu ve Allah-u Teâlâ’nın kendisine verdiği nimetleri dile getirmek içindir.

Muhammed Aleyhisselâm Allah-u Teâlâ’nın bizzat himayesinde büyümüştü. Çeşitli vasıtalar kullanarak bidâyetten itibaren onu gözetimi altında tutmuştu.

Duhâ sûre-i şerif’inde şöyle buyurmaktadır:

“O seni yetim bulup da barındırmadı mı?” (Duhâ: 6)

Seni terketmek ve sana darılmak bahis mevzuu değildir. O sana yetim doğduğun günden beri lütufta bulunmaktadır.

“Sen bilmezken doğru yola eriştirmedi mi?” (Duhâ: 7)

O seni peygamberlik alâmetlerinden ve ilâhî hükümlerden habersiz bulmuş; verdiği vahiy, indirdiği kitap ile bilmediklerini bildirerek doğru yolu göstermiştir.

“Seni fakir bulup zengin etmedi mi?” (Duhâ: 8)

Ticaret yollarını senin için kolaylaştırmak suretiyle, insanlara muhtaç olmaktan kurtardı.

Her şeyden önce onun sahibi ve yardımcısı Allah-u Teâlâ’dır. Göz alıcı mucizelerle, halkettiği yüce sebepler ve azim hikmetlerle onu korumuş, Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurmuştur:

“Resul’üm! Şüphesiz ki sen bizim hıfz-u himâyemizde, gözetimimiz altındasın.” (Tûr: 48)

Bu da hiç şüphesiz ki şereflendirici ve ünsiyet verici hususi bir tabirdir. Onu kendi haline bırakmamış, gözetimi altında bulundurmuş, kudret elini ondan hiç çekmemiştir.

“Onu sizin görmediğiniz askerlerle destekledi.” (Tevbe: 40)

Allah-u Teâlâ onu hıfz-u himayesine almış, çepeçevre kuşatmıştır.

İlâhî bir gözetim altında olduğuna dâir diğer Âyet-i kerime’lerinde ise Allah-u Teâlâ şöyle buyurmuştur:

“O ki, (gece namaza) kalktığında seni görür. Secde edenler arasında bulunduğunda da O seni görür. Çünkü O işitendir, bilendir.” (Şuarâ: 218-220)

Kalben münşerih ve müsterih ol, bütün işlerinde Rabb’ine tevekkül et, hiç kimseden korkma!

Allah-u Teâlâ bir Âyet-i kerime’sinde de Resulullah Aleyhisselâm’ın ilâhî muhafaza altında olduğuna işaret ederek, mahzun olmamasını müjdelemektedir:

“Resul’üm! Onların sözleri seni üzmesin. Çünkü bütün izzet yalnız Allah’ındır. O işitendir, bilendir.” (Yunus: 65)

O’nun izni olmadan kimse güç ve üstünlüğe sahip olamaz. Seni onlara karşı koruyan O’dur.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Hilfül-fudûl

Çocukluk çağını amcasının şefkat kanadı altında geçirdi. Ebu Tâlib yeğenine gerçekten hâmilik yapıyor, onu câhiliyet devrinin kötülüklerine bulaştırmamak için olanca titizliği gösteriyordu. Zaten Allah-u Teâlâ onu her türlü kötülüklerden nefret duyacak şekilde yaratmış, her iyiliği her üstün meziyeti onda toplamıştı. Bunun içindir ki daha çok “El-emin” diye anılır, diğer adı ile pek anılmazdı.

Hayatında hiç içki içmemiştir. Hiçbir zaman putlara tapmadığı gibi, putlar için yapılan törenlere ve bayramlara katılmaktan da kaçınmıştır. Putlar için kurban edilen ve putların adı anılarak kesilen hayvanların etlerinden de yemezdi.

Kureyş müşrikleri Büvâne putunun yanında yılda bir gün toplanırlar, ona tâzim için büyük bir tören yaparlardı. Ebu Tâlib de âdet üzere âilesi ile birlikte oraya giderdi. Resulullah Aleyhisselâm ise her yıl bu bayrama katılmamak için bir mâzeret bulurdu. Gerek Ebu Tâlib gerekse halaları onun bu durumunu yadırgarlar, aralarında bir gerginlik olurdu. Bir defasında götürmek için öyle ısrar ettiler ki, yanlarına düşüp gitmek zorunda kaldı. Pek az bir zaman geçince ortadan kayboldu, sonra korkudan benzi sararmış ve titrer bir halde yanlarına geldi. Gördüğü acâip kişilerin bu putperest bayramına katılmayı kendisine yasak ettiklerini anlattı. Bundan sonra da hiçbir zaman onların bayramlarına ve törenlerine katılmamıştır.

Gençliğinde boş eğlencelere katılmaktan alıkonduğu da olurdu. O günlere âit bir hatırasını bizzat kendileri anlatıyorlar:

Ve bundan sonra Allah beni peygamberlikle şereflendirinceye kadar böyle şeylerle hiç ilgilenmedim.” (Beyhakî)

Peygamberlik verildikten sonra, birkaç kişi dışında herkesin kendisine azılı düşman olduğu bir çevrede aleyhine tezgâhlanan her türlü tuzak ve plânlara rağmen, hayatının korunması başlıbaşına bir mucizedir.

Nitekim Allah-u Teâlâ’nın şu ilâhî hitabına mazhar olmuştu:

“Allah seni insanlardan koruyacaktır.” (Mâide: 67)

On yedi yaşlarında bulunduğu yıllarda bir defasında da amcaları Zübeyr ve Abbas ile, Kureyşliler’in ticaret kafilesine katılarak Yemen’e gidip gelmiştir.

Bu ticarî seyahatler onun üzerinde derin izler bıraktı. Çeşitli muhitleri gezip görüyor, çeşitli insanlarla karşılaşıyordu.

Daha sonraları Sâip gibi, onun oğlu Abdullah gibi bazı kimselerle ticaret ortaklığı yapmaya başlayınca, çocukluğundan beri taşıdığı meziyet ve kabiliyetlerinden herkes haberdar oldu. Ticaret alanındaki çalışmalarında doğruluğu ve dürüstlüğü ile dikkatleri üzerine çekmeye başladı. Bu yüzden kendisine güvenilir kişi mânâsında “El-emin” lâkabı verilmişti. Ticaret hususunda hatır gönül dinlemez, kimsenin hakkını yemez, emanete hıyanet etmez, hile yapmaz, verdiği sözde durur, iş ortaklarına karşı vefakâr davranırdı.

Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ- işte bu sıralarda onu tanıyarak ticaretine ortak etmiştir.

Peygamberlikle görevlendirildikten sonra Allah-u Teâlâ onun dâvet vazifesine halel getirecek, menfi yönde etki edecek şeylerden kendisini korumuş; ticaret vasıtasıyla kimseye muhtaç olmayacak şekilde kazanç elde etme yollarını kolaylaştırmıştı.

Şu bir gerçektir ki, bir dâvetin sahibi geçimini halkın verdiği bağış ve hediyelere bağladığı sürece dâvâsında muvaffak olamaz. Hiç kimseye minnet borcu olmayan Resulullah Aleyhisselâm, geçimini bağış kabul etmeyen ilâhî bir kaynağa dayamış bulunuyordu.

Câhiliyet devrinde Arap kabileleri arasında çeşitli sebeplerle iç savaşların ardı arkası kesilmezdi. Yalnız Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Recep aylarında savaşmak haram sayılırdı. Eğer bu dört ayda savaş yapılacak olursa, fâcirane olduğu için ficâr savaşı adını alırdı.

Müşrik Araplar sırf menfaatleri doğrultusunda, İslâm’dan bir süre önce Muharrem ayını kendi arzularına göre helâl kılmışlar ve bu ayın haramlığını Sefer ayına ertelemişlerdi. Böylelikle onlar haram ayı helâl, helâl olan ayı da haram kıldılar.

Allah-u Teâlâ onların hidayetten mahrum kalacaklarını Âyet-i kerime’sinde beyan buyurmaktadır:

“Haram ayları geciktirmek, küfrü artırmaktan başka bir şey değildir. Çünkü onunla kâfir olanlar saptırılır. Bunu bir yıl helâl, bir yıl da haram sayarlar ki, Allah’ın haram kıldığına sayıca uysunlar da Allah’ın haram ettiğini helâl kılmış olsunlar. Onların kötü işleri kendilerine güzel gösterildi.

Allah kâfirler gürûhunu hidayete erdirmez.” (Tevbe: 37)

Onların bu işleri küfürde bir artıştır. Allah-u Teâlâ’nın bu husustaki emrini dinlememek, küfür üzerine küfürdür. Onların sapıklıkları durmadan artar, ilâhî emirlerdeki hikmetleri anlamaktan mahrum olurlar. Yaptıklarını güzel sanarak cüretlerini daha da artırırlar. Hidayet yoluna yönelmedikleri için sapıklıkta direnir dururlar.

Bu savaşların Araplar arasında dört defa olduğu bilinmektedir. Resulullah Aleyhisselâm ilkinde on yaşındaydı. Dördüncüsü ise Kureyş ile Kînâne’nin birleşerek Hevâzin kabilesi’yle yaptığı, dört sene süren savaştır. Savaş çok şiddetli olmuş, zaferi Kureyş tarafı kazanmış, neticede taraflar ölülerini sayıp, hangisinin ölüsü fazla ise karşı taraftan diyetini almak şartı ile bir andlaşma yapılmıştır. Kureyş için bir ölüm kalım savaşı olan bu savaşa Resulullah Aleyhisselâm yirmi yaşları civarında, amcaları ile birlikte katılmıştı. Fakat kimseye karşı silâh kullanmamış, kimsenin kanını dökmemiş, sadece karşı taraftan atılan okları toplayarak amcalarına vermiştir.

Son Ficâr savaşından sonra Mekke’de işler iyice çığırından çıkmış, koruyucusuz kimseler için can, mal, ırz ve namus emniyeti kalmamıştı. Kabileler arasında zaman zaman çekişme ve çatışmalar oluyordu. Ayrıca dışarıdan Hacc ve ticaret için şehre gelen zayıf ve güçsüz yabancıların malları gasb olunuyor, satın alınan mallarının parası verilmiyor, Hacc’a gelenlerin hoşa giden kadınları ve kızları zorla ellerinden alınıyordu.

Bir defasında Mekke’nin ileri gelenlerinden Âs bin Vâil, Yemenli bir tâcirin mallarını gasbetmişti. Adam bu haksızlığa dayanamadı. Ebu Kubeys dağına çıkarak yüksek sesle mağduriyetini dile getiren bir şiir okudu ve bütün kabileleri yardıma çağırdı. Bu durum bazı kişileri gayrete getirdi. Abdülmuttalib’in oğlu Zübeyr, Yemenli’nin bu feryadı üzerine hemen temaslara başlamak suretiyle harekete geçti. Mekke’nin zengin, itibarlı ve yaşlı kişilerinden olan Abdullah bin Cüd’an’ın evinde; Hâşim, Muttalib, Zühre, Esed, Teym oğulları ve diğer âileler toplandılar. “Yerli ve yabancı hiç kimseye zulüm yapılmamasına, haksızlığa uğrayanlara yardım edilmesine” karar verdiler ve yemin ettiler. İlk iş olarak da Yemenli’nin hakkını alıp geri verdiler.

Vaktiyle Kureyşliler’den önce Cürhümlüler devrinde eşraftan üç kişi bir araya gelip; Mekke’de zâlim bırakmamaya, zayıfların hakkını zâlimlerden almaya yemin etmişlerdi. “Fadl” isimlerini taşıyan bu kişilerin yeminlerine “Fâdılların yemini” mânâsına “Hilfül-fudûl” denilmişti.

Bu adalet cemiyetinin ikinci defa kurulması ile Mekke’de âsâyiş yoluna konmuş oldu. Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz yirmi yaşında iken amcaları ile beraber bu toplantıda üye olarak bulunmuş ve yapılan çalışmalardan son derece memnun kalmıştı. Memnunluklarını da daha sonraları:

“İslâm’da da böyle bir cemiyete çağrılsam yine icâbet ederim.” sözleriyle ifade etmişlerdir.

Gerçi bu andlaşma fazla sürmemiş, az zaman sonra hükümleri unutulmuştur.

Kureyş’in en zengin, en asil ve en soylu kadını olan Hazret-i Hatice, mal sahibi tüccar bir kadındı. Sahibi olduğu servetini yalnız başına idare eder, malının başına adamlar kiralar, güvendiği kimselere sermaye verir, kârına ortak ederdi.

Ebu Tâlib, Hazret-i Hatice’nin Şam’a yine bir kervan göndereceğini duyunca yeğenine bu işe talip olmasını tavsiye etti. Durumu Hazret-i Hatice’ye açtılar. O da zaten Muhammed Aleyhisselâm’ın hâl ve ahvâlini, doğruluk ve güvenilirliğini uzaktan takip edip duruyordu. Teklifi memnuniyetle kabul etti. Kendisine emanet ve sermaye olarak mühim mallar verip bir kafile ile Şam’a gönderdi. Kölesi Meysere’yi yanına hizmetçi olarak verdi, akrabalarından olan Huzeyme bin Hâkim’i de refakat ettirdi.

Kafile Busrâ kasabasına vardığında Bahîrâ’nın vefat ettiğini, yerine rahip Nasturâ’nın geçtiğini öğrendiler. Meysere daha önceki gelişlerinde Nasturâ ile tanışmış bulunuyorlardı. Görüştüklerinde o da aynı Bahîrâ gibi sorular sorarak Muhammed Aleyhisselâm’ın son peygamber olduğunu anladı, Şam’a giderlerse yahudiler tarafından zarar gelebileceğini söyledi.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz getirdiği malları Busrâ’da hiç kimsenin satamadığı yüksek bir fiyatla sattı, alacağı malları da ucuza alarak, herkesin kazandığı kârın iki mislini kazandı. O senelerde bu kadar kâr yapan hiç kimse olmamıştı.

Ticaret kervanı Mekke’ye döndüğünde Hazret-i Hatice, içlerinde Nefise’nin de bulunduğu bazı kadın arkadaşları ile birlikte konağının üst katında oturuyordu. Resulullah Aleyhisselâm devesinin üzerinde iken iki meleğin kendisini güneşten gölgelediği halde şehre girdiğini gördü, bunu onlara da gösterdi. Hepsi de hayretler içinde kaldılar.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Hazret-i Hatice ile görüştüğünde malların satışından ne kadar kazanç sağladıklarını haber verdi ve üzerindeki emaneti büyük bir dürüstlük içinde takdim etti. Bu duruma minnettar kalan Hazret-i Hatice, müstakbel eşine aynı şekilde iki misli mükâfat verdi. Meysere ise bu seyahatte Resulullah Aleyhisselâm’ın ahlâkının yüceliğini daha iyi tanımış, ona karşı gönlü hayranlıkla dolmuştu. Kendisine karşı gösterdiği nezaketi övmekle bitiremiyordu.

Hazret-i Hatice bu ticarî kazançtan daha çok, bu büyük insanın doğruluğuna ve insanlığına hayran olmuştu. İş bahanesi ile sık sık görüşür, hediyeler gönderirdi. Nihayet içindeki sevgi aşka tahavvül etti. Araya vasıtalar girerek evlenmeleri kararlaştırıldı.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Peygamber Evlâtlığı

Hazret-i Hatice İle İzdivaç:

İki taraf da karar verip büyükleri vasıtası ile birbirini istedikten sonra nikâh hazırlıklarına başlandı.

Nikâh, âdet üzere Hazret-i Hatice’nin evinde kıyılacaktı. İki tarafın yakınları geldiler. Kureyş’in eşrafı da dâvet edilmişlerdi.

Evlilik için lâzım olan şeyler görüşüldükten sonra Hazret-i Hatice’nin amcasının oğlu Varaka bin Nevfel tarafından nikâh kıyıldı. Kureyş’in ileri gelenleri de nikâh şahidi olarak bulundular. Hazret-i Hatice’ye yirmi dişi deve mehir verildi.

Ebu Tâlib ve Varaka Arap geleneklerine göre birer konuşma yaparak, her iki âilenin meziyetlerini dile getirdiler. Develer kesilerek dâvetlilere ziyafet verildi.

Hazret-i Hatice’nin câriyeleri defler çalarak, oyunlar oynayarak nikâhı ilân ettiler.

Ebu Tâlib de evinde develer keserek halka ziyafet verdi ve yeni evlileri evine dâvet etti. Geldiklerinde sevincinden gözleri yaşardı. “Bizden bütün sıkıntıları ve üzüntüleri gideren Allah’a hamdolsun.” dedi.

Aradan birkaç gün geçtikten sonra Resulullah Aleyhisselâm, zevcesinin evinde ikâmet etmek üzere amcasının evinden ayrıldı. Bu suretle gençliğinin ikinci mühim devresine girmiş bulunuyordu.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in gerdeğe girdiği Hazret-i Hatice’nin evi Safâ ile Merve arasındaki attarlar çarşısının arkasında idi. Hazret-i Hatice bütün çocuklarını bu evde dünyaya getirmiş, kendisi de bu evde vefat etmişti. Resulullah Aleyhisselâm da hicret edinceye kadar buradan ayrılmamıştı.

Bu dönemde sıkıntılı günleri geride bıraktı. Hazret-i Hatice daha önceleri başkaları aracılığı ile ticaret yapardı. Fakat bu aracılar dürüst ve güvenilir olmadığı için çoğu zaman beklediği kârı elde edemiyordu. Fakat işlerin idaresi tamamiyle Resulullah Aleyhisselâm’ın eline geçtikten sonra büyük kazançlar temin edildi.

Hazret-i Hatice Vâlidemiz Resulullah Aleyhisselâm’a hanımlarının nesep yönünden en yakın olanıdır. Nesepleri Kusayy’da birleşir.

Resulullah Aleyhisselâm’dan önce İbn’ün-Nebas’ın, ondan önce de Atik bin Âbid’in nikâhında idi. Her ikisi de ölmüşler, genç yaşta dul kalmış, kendisine onlardan büyük bir servet intikal etmişti. Güzelliğinin şöhreti, zenginliğininkinden az değildi. Hâlâ oldukça gençti. Kureyş eşrafından birçok kimseler ona talip olmuşlarsa da, ne kadar çok mal ve mülk vermek istemişlerse de o bunların hiçbirisini kabul etmemiş, Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’e ise bizzat kendisi talip olmuştu.

Becerikli ve akıllı bir kadın olan Hazret-i Hatice, zamanın okuma yazma bilenlerindendi. Haniflerden olan amca oğlu Varaka ile beraber mukaddes kitabın bazı bölümlerini okumuştu.

Yüksek bir ruha sahipti. Engin ahlâkı yüzünden câhiliyet devrinde de, İslâmiyet devrinde de “Afîfe: Çok iffetli” ve “Tâhire: Çok namuslu, çok temiz” lâkapları ile şöhret bulmuştu. Pâkize bir kadındı.

Peygamberlikten önceki hayatında olduğu gibi, peygamberliğinin sıkıntılı günlerinde de; sevgisiyle, kalbinin rikkatiyle, imanının kuvvetiyle, sadakat ve faziletiyle, akıl ve zekâsıyla Resulullah Aleyhisselâm’ın en yakın desteği ve yardımcısı, vefakâr ve cefakâr bir hayat arkadaşı oldu. Etrafında pervane gibi döndü. Dertlerini paylaştı. Her güçlüğe göğüs gerdi, her sıkıntıya katlandı.

Onu o kadar sevdi ki, ona öyle bağlandı ki; O’nun irade ve düşüncesi dışında hiçbir dileği kalmadı.

Hazret-i Allah’ın biricik Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini ilk tasdik eden, ilk İslâm şerefi ile müşerref olan odur. Nasıl ki Havvâ Vâlidemiz bütün insanların annesi ise, o da İslâm’ın annesidir. Hem müminlerin annesi, hem İslâm’ın annesi.

O ki, İslâm’ın beşiğini salladı. O ki, Nur’un nurudur.

İlk iman eden kadın olması hasebiyle, kendisinden sonra İslâm’a girecek kadınlar için çığır açmış oldu ve bu sebeple de kıyamete kadar imana girenlerin sevabına iştirak etti.

Resulullah Aleyhisselâm da ondan çok memnundu.

“Bana Hatice’nin sevgisi verildi.” buyurmuşlardır.

Evlendiklerinde Resulullah Aleyhisselâm yirmibeş, o ise kırk yaşlarında bulunuyordu. Onbeş yılı peygamberlikten önce, on yılı peygamberlikten sonra olmak üzere birlikte yirmibeş yıl nezih ve mesut bir hayat yaşadılar. O devirde çok evlilik normal bir âdet olduğu ve birçok teklifler aldığı, aralarında da bu kadar yaş farkı olduğu halde, o hayatta iken başkası ile evlenmeyi hiç düşünmemişti.

Peygamber Çocukları:

Bu mübarek izdivaçtan ikisi erkek dördü kız olmak üzere altı çocukları oldu.

İlk doğan çocukları Kasım idi. Bunun içindir ki Araplar’da ilk çocuğun adı ile künyelendirme âdet olduğundan Resulullah Aleyhisselâm’a “Kasım’ın babası” mânâsına “Ebül-Kasım” denildi. Bu künyeden çok hoşlanırdı. Kasım memede iken, henüz yürümeye başladığı günlerde vefat etti. Diğer oğlu Abdullah da küçük yaşta vefat etmiştir.

Kızları büyüdüler ve müslümanlıkla şereflendiler. Fakat Fâtıma’dan başka hepsi de babalarından önce vefat ettiler. Yalnız Fâtıma, babasının vefatından sonra altı ay daha yaşadı.

Kızlarının en büyüğü olan Zeynep doğduğu zaman, Resulullah Aleyhisselâm otuz yaşında bulunuyordu. Zeynep, Ebul-Âs ile evli idi. Ebul-Âs müslüman olmadığı için Zeyneb’in hicretine izin vermemişti. Bedir’de esir düşünce, Zeyneb’i Medine’ye göndermek şartı ile serbest bırakıldı. Daha sonra ise müslüman olarak Medine’ye geldi ve Zeyneb’i tekrar aldı.

Diğer kızları Rukiye ve Ümmü Gülsüm, Ebu Leheb’in oğullarından Utbe ve Uteybe ile evli idiler. İslâmiyet geldikten sonra, Ebu Leheb oğullarına Peygamber kızlarını boşattırdı. Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Rukiye’yi Hazret-i Osman’la evlendirdi. Rukiye’nin vefatından sonra da diğer kızı Ümmü Gülsüm’ü nikâhladı. Bunun içindir ki Hazret-i Osman’a “İki nur sahibi” mânâsına “Zinnûreyn” denilmiştir.

En küçük kızı Fâtıma’yı ise Hazret-i Ali ile evlendirdi. Hasan ve Hüseyin adında iki çocukları oldu. Resulullah Aleyhisselâm’ın nesli Fâtıma ile devam etmiştir.

Bir diğer oğlu İbrahim ise, Mısırlı eşi Mâriye’den olmuş, fakat hicretin onuncu yılında henüz iki yaşına girmeden vefat etmiştir.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in çocuklarından her birisi için süt annesi tutulmuş, ayrıca her birisi için de Akîka kurbanı kesilmiştir.

Peygamber Evlâtlığı:

Zeyd bin Hârise, Kelp kabilesine mensup sekiz yaşında bir çocuktu. Annesi ile birlikte ziyarete gittiği akrabalarının yanında baskına uğramış ve pazara götürülüp köle olarak satılmıştı. Zeyd’i Hazret-i Hatice’nin yeğeni Hakîm bin Hizâm satın aldı ve teyzesine hediye etti. Resulullah Aleyhisselâm Zeyd’i görünce onu çok sevdi ve kendisine bağışlamasını istedi. Hazret-i Hatice de bağışlayınca onu hürriyetine kavuşturdu.

Resulullah Aleyhisselâm Zeyd’e:

“Sen bizim kardeşimiz ve azatlımızsın.” diye iltifatta bulunurdu.

Hacc mevsiminde Mekke’ye gelen Kelp kabilesi’nden bazı kimseler Zeyd’i görünce tanıdılar ve dönüşte anne ve babasına haber vererek kimin yanında bulunduğunu tarif ettiler.

Hârise ile kardeşi Ka’b, oğullarını kurtarmak için yanlarına uygun bir fidye alarak Mekke’ye geldiler. Kendilerini tanıtarak çocuklarını satın almak istediklerini söylediler. Fazla para istememesini, kolaylık göstermesini istirham ettiler. Resulullah Aleyhisselâm onlara şöyle söyledi:

“Ben çocuğu çağırıyorum, kendisine sorunuz. Eğer sizinle gitmek isterse, alın götürün, fidye de istemem. Yok eğer sizinle gitmek istemiyor, beni tercih ediyorsa; vallahi ben, beni tercih edene kimseyi tercih etmem.”

Daha sonra Zeyd’i çağırdı. Aralarında şu konuşma geçti:

– “Sen bu gelenleri tanıyor musun?”

– “Evet tanıyorum.”

– “Kimdir onlar?”

– “Bu babamdır, bu da amcamdır.”

– “Bak evlâdım, bunlar seni almaya geldiler. Ya beni tercih et yanımda kal, ya da onları tercih et onlarla git!”

– “Ben kimseyi size tercih etmem, siz bana baba ve annem gibisiniz. Sizi bırakıp başka kimse ile gitmek istemiyorum.”

Gelenler hiç beklemedikleri bu cevap karşısında birdenbire sarsıldılar ve söze karıştılar:

– “Yazıklar olsun sana! Demek ki sen köleliği hürriyete, başkalarını annene babana tercih ediyorsun!”

– “Evet! Sahibimde öyle şeyler gördüm ki, onu ebediyyen herkese tercih edeceğim.”

Resulullah Aleyhisselâm Zeyd’in bu bağlılığını görünce, onu Mekkeliler’in geleneğine uyarak evlâtlık edinmek üzere Kâbe’nin önüne gitti ve herkesin önünde Zeyd’i mânevî evlât olarak kabul ettiğini açıkladı.

Bu durum babasının ve amcasının da hoşuna gitti. Mahzun, fakat gözleri arkada kalmadan, çocuklarının durumundan emin olarak yurtlarına döndüler.

Bu tarihten sonra bazıları bu çocuğa Zeyd bin Muhammed demeye başlamışlardı.

“Onları babalarına nispet ederek çağırın. Allah katında en doğrusu budur.” (Ahzâb: 5)

Âyet-i kerime’si nâzil olunca Zeyd bin Hârise denilmeye başlandı. (Müslim: 2425)

Zeyd, Resulullah Aleyhisselâm’ın dadısı Ümmü Eymen ile evlenmiş ve bu evlilikten Üsame adındaki oğlu olmuştu.

Resulullah Aleyhisselâm Zeyd’i ve oğlu Üsame’yi çok sever, onları âilesinin bir parçası bilirdi. Muhacirler’le Ensâr’ı kardeş yaptığı zaman, Zeyd’i amcası Hamza ile kardeş yapmıştı.

İlk müslümanlardan olan Zeyd, Kur’an-ı kerim’de ismi geçecek kadar yücelmiştir. Ondan başka Ashâb-ı kiram’dan hiç kimsenin Kur’an-ı kerim’de adı geçmemiştir. Bu onun için büyük bir şereftir.

Zeyd, hicretin 8. yılında Rumlar’la yapılan savaşta Mute’de şehit düştü.

Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz:

“Eğer hayatta kalsaydı Resulullah Aleyhisselâm onu kendine halef yapardı.” buyurmuştur.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Ğâr-ı Hira

Mekke’de ve etrafındaki bölgelerde şiddetli bir kuraklık ve kıtlık hüküm sürüyordu. Yiyecek şeyler bulunmuyordu, bulunanların fiyatı da alabildiğine yükselmişti.

Resulullah Aleyhisselâm, çocukluğundan evliliğine kadar kendisini himaye eden ve yetişmesinde büyük yardımları olan amcası Ebu Tâlib’in âilesinin kalabalık olduğunu ve geçim sıkıntısı çektiğini biliyordu. Onun bu ağır yükünü hafifletmek için çare aramaya başladı. Bu maksatla Haşim oğulları’nın en zengini olan diğer amcası Abbas’a giderek durumu anlattı ve “Çocuklarından ikisinin yükünü üzerimize alalım.” diye teklifte bulundu. Abbas bu teklifi çok beğendi. İkisi birden kalkıp Ebu Tâlib’in yanına vardılar, düşüncelerini kendisine bildirdiler. Ebu Tâlib: “Âkil’i, Tâlib’i bana bırakın, diğer çocuklardan hangisini istiyorsanız alın.” dedi.

Bunun üzerine Resulullah Aleyhisselâm Ali’yi, Abbas da Câfer’i yanlarına alıp evlerine geldiler. Bu suretle Hazret-i Ali, henüz dört-beş yaşında bir çocukken amcası oğlunun himayesine girmiş oldu. Resulullah Aleyhisselâm’ın risaletine kadar evin çocuğu gibi büyüyüp yetişti. Bu kendisi için büyük bir nimet oldu. Sekiz-on yaşında bir çocukken müslüman olmak ve namaz kılmak saâdetine erdi.

Câfer ise müslüman olup amcası Abbas’ın bakımına ihtiyacı kalmayacak bir duruma gelinceye kadar onun yanında kaldı.

Âhir zaman peygamberi Muhammed Aleyhisselâm’ın geleceğini daha önceden haber verenlerden birisi de, İyâd kabilesi’nin ileri gelenlerinden Kuss bin Sâide’dir. Araplar’ın şâiri ve hatîbi idi. Meşhur Ukaz panayırında bir kızıl deve üzerinde yüz yaşını aşmış olduğu halde, oradaki yüzlerce insana hitabede bulundu:

“Ey insanlar! Geliniz, dinleyiniz, belleyiniz, ibret alınız. Yaşayan ölür, ölen fenâ bulur, olacak olur. Yağmur yağar, otlar biter. Çocuklar doğar, analarının babalarının yerlerini alır, derken hepsi mahvolup gider. Hadiselerin ardı arkası kesilmez, hepsi birbirini kovalar.

Büyük küçük hep göçüp gidiyor, giden geri gelmiyor. Kesin olarak bildim ki, herkese olan size ve bana da olacaktır.”

Bu çok değerli hitabesini yapan ve Hatem’ül Enbiyâ’nın pek yakında geleceğini haber veren Kuss bin Sâide, kendisini dikkatle dinleyenler arasında geleceğinden söz ettiği peygamberin bulunduğundan habersizdi.

Aradan çok geçmeden, Resulullah Aleyhisselâm’a nübüvvet ve risalet geldi. Fakat Kuss vefat etmiş, gelip görüşmek kendisine nasip olmamıştı.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz, Kuss bin Sâide’den söz açıldığında:

“Ümit ederim ki Allah-u Teâlâ kıyâmet gününde Kuss bin Sâide’yi ayrı bir ümmet olarak haşreder.” buyurmuşlardır.

Resulullah Aleyhisselâm’ın iltifat ve takdirine mazhar olan Kuss bin Sâide’nin ölümden sonra dirilme ve âhiret ahvâli ile ilgili bir şiiri de şu mealdedir:

“Ey ölüye ağlayan kimse! Ölüler kabirlerinde yatıyorlar. Kendi mallarından olarak üstlerinde sadece bir kefen parçası var. Onları bırak kendi hallerine uyusunlar.

Hazret-i İbrahim ve Hazret-i İsmail tarafından yapılmış olan Kâbe, geçen yüzyıllar içinde yağmur ve sel suları ile harap olmuş, duvarları iyice yıpranmış, örtüsünün tutuşup yanması ile duvarlardaki ağaçlar da yanmış, yıkılmaya yüz tutmuştu. Kâbe’nin tamir edilmesi gerekiyordu.

Kureyşliler Kâbe’yi yıkarak yeniden yapmaya karar verdiler.

İnşaat işinin başlamasından önce yapılan merasimde; binanın yapımı için yapılacak yardımların helâl gelir olmasını, zinâdan, fâizden ve zulümle elde edilen gelirlerden yapılmamasını tavsiye ettiler. Yardımlar toplandı, gerekli malzeme temin edildi ve böylece Kâbe’nin yeniden inşâsına başlandı. Önce Kâbe’yi İbrahim Aleyhisselâm’ın attığı temele kadar yıktılar. Bundan sonra taşlar örülmeye başladı. Mekke’nin bütün kabileleri çalışıyordu. Duvarlar Hacer-i esved’in bulunduğu yere kadar yükseldi. Yalnız Hacer-i esved’in yerine yerleştirilmesi işine gelince, kabileler arasında sert tartışmalar çıktı. Zira onu yerleştirmek şerefini her kabile kendisi kazanmak istiyordu. Çünkü bu iş onların itibarını artıracak, övünme sebebi olacaktı. Herkes aynı şeyi iddia edince eller kılıçlara uzandı, kan dökülmek üzere idi. Anlaşmazlık dört-beş gün böyle devam etti.

Nihayet meselenin hallini aramaya başladılar. Silâhlara sarılmadan önce son bir toplantı daha yaptılar. Çeşitli fikirler ileri sürüldü. İçlerinde en yaşlı olan Huzeyfe bin Muğire; Harem kapısından ilk girecek kişinin hakem yapılarak, onun vereceği karara uyulmasını teklif etti. Bu teklif ittifakla kabul edildi.

Tam o sırada Muhammed Aleyhisselâm çıkageldi. Onu görür görmez: “İşte el-emin, ona râzıyız, o Muhammed’dir!...” diye bağrışmaya başladılar. Herkes bu tesadüfe çok sevindi. Çünkü o dürüst bir kimse idi. O zamana kadar yanlış bir iş yaptığına, adam kayırdığına hiç rastlanmamıştı. Yanlarına gelince durumu anlattılar ve hemen kendisini hakem yaptılar. Herkes merakla ne yapacağını takip ettiği sırada sırtından çıkardığı ridâsını yere serdi, mübarek elleriyle Hacer-i esved’i ortasına koydu. Sonra da kabile başkanlarına uçlarından tutturarak köşeye kadar taşıttı. Köşeye gelince tekrar kendisi eline aldı, yerine yerleştirdi ve üzerinden duvar örülmeye devam edildi. Böylelikle taşı yerine taşımak şerefine hepsi nâil olmuştu. Diğer taraftan anlaşmazlık giderilmiş, büyük bir felâketin de önü alınmış oldu. Bu esnada Resulullah Aleyhisselâm otuz beş yaşlarında bulunuyordu.

Daha önceleri de mühim birkaç kavgayı önlemiş, birçok isabetli kararlar vermişti. Gerek Hılfül-fudûl cemiyetinde bulunuşu, gerekse Kâbe hakemliği onun gençlik dönemi hakkında bilgi veren mühim hadiseler arasında sayılır.

Kâbe’nin tamirinde bizzat çalışmış, taş taşımış, hatta bu yüzden omuzları yara olmuştu. Bir defasında amcası Abbas’ın tavsiyesine uyarak, taş acıtmasın diye elbisesini omuzuna topladığında, vücudu açılıverince baygın yere düşmüş, daha sonra hemen örtünmüş ve bir daha aynı hareketi tekrar etmemiştir. (Buhârî)

Kâbe-i muazzama’nın yeniden inşâsından beri, Muhammed Aleyhisselâm’ın ruhi hayatında değişiklikler göze çarpmaya başladı. Daha önceleri dedesi Abdülmuttalib’in Ramazan ayında Hira mağarası’na çekildiği gibi, o da her sene azığını yanına alır, Mekke ile Arafat arasında Kâbe-i muazzama’ya yaklaşık beş km. uzaklıkta bulunan Hira dağında bir mağaraya gider, bütün Ramazan ayını orada geçirirdi. Bu mağaranın Muhammed Aleyhisselâm’ın hayatında mühim bir yeri vardır.

Hazret-i Hatice zaman zaman ona süt, kurutulmuş et, zeytinyağı, kuru ekmek gibi yiyecekler gönderir, bazen de lâzım olan şeyleri bizzat kendisi almaya gelirdi. Yolunu şaşıran yolcularla elindeki az bir yiyeceği paylaşırdı. Bu inzivâdan dönüşte doğruca Kâbe’yi ziyaret eder, yedi defa tavaf yapar, sonra evine giderdi. Bunu âdet edinmişti.

Mağarada bulunduğu sıralarda büyük bir sessizlik içinde tefekkür ve murakaba ile meşgul olur, kendisine ihsan edilen mârifet nuru ile ibadet eder ve kendisini ruh sükûnetine verirdi. Allah-u Teâlâ onu büyük vazifeyi ifâya hazırlıyordu, Hira’daki yalnızlığı ona iyice sevdirmişti.

Putperestliğin zirveye ulaştığı o bölgede, putperestlikten nefret ederek İbrahim Aleyhisselâm’ın dinini arayanlar da vardı. Eskiden beri bazı hanif ve zâhidler Recep ayında dağlarda inzivâya çekilir, tefekküre dalarlardı.

Resulullah Aleyhisselâm hususiyetle Peygamberlik öncesi beş yıl içinde farklı durumlarla karşılaşırdı. Zaman zaman kulağına gâibten: “Sen Allah’ın Peygamberi’sin!” diye sesler geliyor, gözüne melekler görünüyor, yollarda rastladığı ağaçlar ve taşlar: “Esselâmu aleyke ya Resulellah!” diye kendisine selâm veriyordu.

Câbir bin Semüre -radiyallahu anh-den rivayet edilen bir Hadis-i şerif’lerinde şöyle buyuruyorlar:

“Ben Mekke’de bir taş bilirim. Peygamber olarak gönderilmezden önce bana selâm veriyordu. Ben şu anda da o taşı biliyorum.” (Müslim: 2277)

Gün gibi aşikâr olarak rüyâlar görüyor ve rüyâda her gördüğünün mânâsı daha sonraki günlerde, olduğu gibi tahakkuk ediyordu. Bu rüyâ devresi altı ay devam etti.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Hanifler

Resulullah Aleyhisselâm’ın âlemlere rahmet olarak geldiği milâdi altıncı asırda, dünyanın üzerini kara bulutlar kaplamıştı. İnsanlık âlemi; zulüm, istibdat, cehalet ve sefalet içinde inliyordu.

Cehâlet karanlığı, ilim ve faziletin aydınlığını alabildiğince bastırmıştı. İnsanlar ne okuma yazma ile ilgileniyorlar, ne de başkalarından bir şey öğrenmeye gayret ediyorlardı. Okuma yazma bilenlerin sayısı parmakla sayılacak kadar azdı.

Şirk ve putperestlik almış yürümüştü. Dinsiz milletler; taştan ve ağaçtan, altın ve gümüşten veya diğer maddelerden yaptıkları, çeşitli yüz ve vücut hatlarına sahip heykellere tapıyorlardı. Her tip ve her boyda putlar vardı. Mekke putperestliğin merkezi haline gelmişti. Kâbe’nin içinde üçyüzaltmış kadar put vardı.

Ayrıca Taif’de Lât, Nahle vâdisinde Uzzâ, Mekke ile Medine arasında Kudeyt mevkiinde Menât putları vardı. Kâbe’nin içindeki putlardan en önemlisi ise Hübel’di.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyurulmaktadır:

“Gördünüz mü o Lât ve Uzzâ’yı? Üçüncüleri olan diğer Menât’ı?” (Necm: 19-20)

Bunların hepsi de kuvvetten kudretten mahrum şeylerdir. Aklı kıt kişilere şeytanın süslü gösterdiği, onlar vasıtası ile peşine taktığı güçsüz varlıklardır.

“Onlar ne tapanlara ne de kendilerine hiçbir şekilde yardım edemezler.” (A’râf: 192)

Bu bir yana, kendilerine yönelik tehlikelerden kendilerini kurtaracak durumda bile değildirler. Birisi o putları kırmak veya pislik bulaştırmak istese, kendilerini aslâ savunamazlar.

“Doğrusu Allah’ı bırakıp da taptığınız şeyler sizin gibi kullardır. Eğer doğru sözlü iseniz, onları çağırın da size cevap versinler!” (A’râf: 194)

Cevap veremeyecekleri apaçık ortada iken, nasıl oluyor da onlara tapınıp duruyorsunuz?

“Onların yürüyecekleri ayakları mı var? Tutacakları elleri mi var? Görecekleri gözleri mi var? İşitecekleri kulakları mı var?

De ki: Ortak koştuklarınızı çağırın, sonra bana istediğiniz tuzağı kurun ve bana göz bile açtırmayın!” (A’râf: 195)

Elinizden geleni arkaya bırakmayın, bir an bile mühlet vermeyin. Hiç şüphesiz ki benim yardımcım, koruyucum ve kurtarıcım Allah’tır.

“Sizin O’nu bırakıp da taptıklarınız ise, size yardım edemedikleri gibi, kendilerine de yardım edemezler.” (A’râf: 197)

Buna da muktedir değillerdir. Ne sizi kurtarabilirler, ne de kendilerini. Halâ bunu anlayamayacak mısınız?

Hıristiyanlık dini bozulmuş, tek Allah’a inandıklarını söyleyen hıristiyanlar; tanrının bir de oğlu olduğunu, üçüncü tanrının da Ruhül-kuds olduğunu iddiâ ediyorlardı. Yahudiler ise Allah’a insanî sıfatlar yakıştırıyorlar, icabında insan kılığına girdiğini, Üzeyir adında bir oğlu olduğunu söylüyorlardı. Ayrıca ateşe tapan Mecusîler, yıldızlara tapan Sâbiiler de vardı. Kısacası tek Allah’a inanmanın dışında, ne kadar çok inanç ve ibadet şekli varsa, hepsi o çağın insanlarında mevcuttu.

Sosyal durum ise yürekler acısı idi. Arabistan halkı çok çeşitli kabilelere ayrılmış bulunuyordu. Bir hükümdara baş eğip itaat ederek toplu bir millet haline gelememişler, esaslı bir devlet kuramamışlardı. Devlet anlayışı kabile gelenekleri arasında kaybolup gitmişti. Durumlarını düzeltecek, geleceklerini emniyet altına alacak kanunları da yoktu. Kabileler arasında kan dâvâları yüzünden iç harplerin ardı arkası kesilmek bilmezdi. Birbirleri ile uğraşmaktan başka işleri yoktu.

Nesilleri tüketip bitiren kan dâvâları itiyat halinde idi. Savaşlarda, baskınlarda esir edilen insanların diri diri yakıldığı olurdu. Hasımlar birbirini ele geçirdikleri takdirde kafa taslarını kadeh gibi kullanarak içki içeceklerine yemin ederlerdi. İnsanları işkence ile öldürmekten zevk alınırdı.

Mülk birkaç zengin arasında dağıtılmıştı. Halkın geri kalan kısmı, hiçbir şeye sahip olmamaları yüzünden sefalet içinde kıvranıp duruyorlardı. Açlıktan hurma çekirdeklerini yerlerdi. Hayvan leşlerini bile yemek mecburiyetinde kalırlardı.

Kim daha güçlüyse başkasının hakkına tecavüz eder, malına ve mülküne konardı.

Evliliğin sınırı yoktu, bir kişi on veya daha fazla nikâh yapabilirdi. Üvey anne ile evlenmekten çekinmezlerdi. Bunun yanında boşanma ise çok yaygındı. Fahişeliğin her çeşidi almış yürümüştü.

Kadın erkeğin malı durumunda idi. Önce babasının, evlendikten sonra kocasının, kocası ölünce de oğlunun esiri idi. Ölen bir adamın kadınları, vârisler arasında hayvanlar gibi taksim olunurdu.

Çıplaklık ayıp sayılmıyordu. Ulu orta çıplak dolaşırlar, açıkta çıplak yıkanırlar, kadın-erkek Kâbe’yi çıplak tavaf ederlerdi.

Kız çocuklarını diri diri gömecek kadar vahşet gösteren ve bundan acı bile duymayan âileler vardı. Kimisi başkalarına gelin gitmesinler diye, harplerde esir düşüp câriye olmasınlar diye, âileye yük olmasınlar diye öldürür; kimisi de çocuklarını putlara kurban ederdi.

Ölenin mirasından kadın ve çocuklara pay verilmezdi. Ayrıca âilede en güçlü kişi, ölenin bütün mirasına el koyardı.

Yalnız Araplar değil, insanlık âlemi maddî mânevî ıstıraplar içinde idi. Arabistan’ın iki büyük komşusu olan Bizans ve İran, korkunç bir uçuruma doğru sürükleniyordu. Hülâsa olarak bu devirde ne tarafa bakılsa, cihanın her yeri herc-ü merç içinde idi. Islahı için ancak bir kurtarıcının zuhuru gerekiyordu. Bu hakiki mürşid, olsa olsa Allah-u Teâlâ tarafından vazifelendirilen bir peygamber olabilirdi ve geleceği dört gözle bekleniyordu.

Hanifler:

Araplar, babaları İbrahim Aleyhisselâm’ın dinine mirasçı olmuşlardı. Aradan uzun zaman geçmesiyle diğer milletler gibi onlar da yoldan çıktılar. Aralarına sızan bozguncular bâtıl fikirleri yaydılar. Babalarından miras kalan ilâhî prensiplerle bu bâtıl fikirleri birbirine karıştırdılar. Yavaş yavaş puta tapıcılığa alışan Araplar, tevhid nurundan ve haniflik yolundan uzaklaştılar. Câhiliye âdetleri aralarında yaygınlık kazandı.

Kendilerini Allah’ın yarattığını itiraf etmelerine rağmen, şuursuzca putlara tapıyorlardı.

“Andolsun ki onlara kendilerini kimin yarattığını sorsan, elbette: ‘Allah!’ derler. O halde nasıl çevriliyorlar?” (Zuhruf: 87)

Onlar bu halleri ile cehâletin ve beyinsizliğin en ileri seviyesinde bulunuyorlardı.

Şu kadar var ki sayıları az olmasına rağmen Haniflik yolu üzerine yürüyerek, Tevhid inancına sımsıkı bağlı insanlar da hayatlarını sürdürüyorlardı. Bu muvahhidler, museviliği ve hıristiyanlığı reddederek Hazret-i İbrahim Aleyhisselâm’ın dinini araştırırlar ve bu dini tekrar hayata geçirecek yeni bir peygamber gelmesini beklerlerdi. Ölümden sonra dirilmeyi, haşrı ve neşri tasdik ettikleri gibi, Araplar’ın putlara tapmalarından nefret ederlerdi. Fakat henüz bir peygamber gönderilmediği için içlerinden bazıları museviliğe, bazıları da hıristiyanlığa meylediyordu. Çünkü bu dinlerin bazı hususlarda İbrahim Aleyhisselâm’ın dinine uygun tarafları vardı. Fakat onların bu dini fikirleri halk tarafından benimsenmedi.

Hanifler İslâm dini’nin müjdecileri durumunda idiler. İbrahim Aleyhisselâm’ın dinini ihyâ edecek bir Peygamber’in gönderilme zamanının yaklaşmış olduğunu insanlara tebliğ ederlerdi. Fakat aralarında bir grup teşkil etmiş değillerdi.

Resulullah Aleyhisselâm’ın nübüvvetinden önce Araplar’ın ve hususiyetle Kureyş’in ileri gelenleri; yahudilerin ve hıristiyanların, peygamberlerini yalanladıklarını, dinlerini tahrif ettiklerini ve bozuk ahlâklarını işittikçe şöyle diyorlardı:

“Allah yahudilere ve hıristiyanlara lânet etsin. Onlara peygamberler geldi de onlar yalanladılar. Eğer bize bir Peygamber gelseydi, vallahi biz o ümmetlerin her birinden daha doğru yolda olurduk.”

Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“Kendilerine uyarıcı bir peygamber gelirse, herhangi bir ümmetten daha çok doğru yolda olacaklarına dair bütün güçleri ile yemin etmişlerdi.” (Fâtır: 42)

Nihayet son peygamberi Allah-u Teâlâ bütün insanlara elçi olarak gönderdi ve Kur’an-ı kerim’i indirerek onların ileri sürecekleri mazeretleri ortadan kaldırdı.

Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurmaktadır:

“Bu Kitap: ‘Bizden önceki iki topluluğa kitap indirildi, bizim onların ne okuduğundan haberimiz yoktu.’ dememeniz veya: ‘Bize de kitap indirilseydi, biz onlardan daha doğru yolda olurduk.’ dememeniz için indirildi.” (En’âm: 156-157)

Arap müşrikleri kendilerinden önce yahudi ve hıristiyan topluluklarına kitap indirildiğini bilmekle beraber, bu kitaplardaki hükümlerden habersiz bulunuyorlardı. Bu durum onların müşriklikte ısrar etmeleri açısından bir özür olmamakla birlikte, okuyup yazmaları olmadığı için bu habersizlikte bir özür şüphesi bulunabilirdi. Fakat bütün beşeriyete rahmet ve bereket olarak indirilen Kur’an-ı kerim’in Arapça olması, bütün özürleri kaldırmıştır.

“Onlar: ‘Evvelkilere verildiği gibi bize de kitap verilseydi elbette Allah’ın ihlâslı kullarından olurduk.’ diyorlardı.” (Sâffât: 167-168-169)

Öyle bir kitaba sahip olmadıkları için cehalet içinde kaldıklarını iddia ediyorlardı. Fakat kendilerine kitap ve peygamber gelince onu inkâra kalkıştılar.

“Fakat onlara bir uyarıcı gelince, uzaklaşmalarından başka bir şeylerini artırmadı.” (Fâtır: 42)

O nurdan istifade ederek aydınlığa çıkmak istemediler.

“Böyleyken onu inkâr ettiler. Amma ileride bileceklerdir.” (Sâffât: 170)

Allah-u Teâlâ’nın âyetlerini inkâr etmenin cezasını çekeceklerdir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Kur’an-ı Kerim

MEKKE DEVRİ

Rüyây-ı Sâdıka:

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz kırk yaşına ulaştığı zaman, ilk peygamberlik başlangıcı sâdık rüyâlar görmekle olmuştur.

Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz buyururlar ki:

“Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem-e vahiy olarak ilk başlayan şey, uykuda gördüğü sâdık rüyâlar idi.” (Müslim: 160)

Sâdık rüyâ, içerisine şeytanın iğvası karışmayan doğru rüyâdır.

Her rüyâyı sanki gün ışığında görüyormuş gibi görüyor, kendisine bazı talimat veya bilgiler veriliyordu.

Bu rüyâlar vahyin başlangıcı olup, Muhammed Aleyhisselâm’ı uyanıklık halinde görülecek şeylere ve gelecek olan vahye hazırlıyordu. Nitekim daha sonraları sâdık rüyâyı, vahyin kırkaltıda bir parçası olarak vasıflandırmışlardır.

Gün gibi ortaya çıkan bu rüyaları peygamberliğinden altı ay önce görmeye başlamıştı. Hikmet-i İlâhî bu altı aylık süre, yirmi üç yıl süren peygamberliğinin kırk altıda biri olmuş oluyor. Peygamberlerin rüyâsı vahiydir.

Daha sonra kendisine yalnızlık sevdirildi. Bu ise yalnız kaldığı zaman kalbi her türlü dünyevî kayıtlardan uzak kalacağı içindir. Bazı zamanlar evlerden uzaklaşır, Mekke’nin dağ aralarında vâdilerin içlerine doğru dalar giderdi. Onun bu hâlini gören Kureyşliler: “Muhammed Rabb’ine âşık oldu.” diyorlardı.

Nihayet Allah-u Teâlâ’nın Muhammed Aleyhisselâm’ı peygamber olarak göndereceği gün gelmiş bulunuyordu.

610 yılının Ramazan ayında daha önce olduğu gibi yine Hira’daki mağarada inzivaya çekilmişti. Kadir gecesinde ve gece yarısından sonra idi. Ridâsına bürünüp murakabaya dalmış olduğu bir sırada kendisine birden bire ilk açık ve bâriz vahiy geldi. Vahiy meleği Cebrâil Aleyhisselâm görünerek: “Oku!” dedi. Resulullah Aleyhisselâm okuma bilmediği için:

“Ben okumayı bilmem!” diye cevap verdi.

Çünkü o gerçekten ümmî idi. Bunun üzerine melek onu tutup, takatı kesilinceye kadar sıktı ve bıraktı. Sonra yine: “Oku!” dedi, Resulullah Aleyhisselâm aynı cevabı verdi:

“Ben okumayı bilmem.” buyurdu. Melek yine tutup baştan ayağa takati kesilinceye kadar sıktı ve: “Oku!” dedi. Aynı şekilde:

“Ben okumayı bilmem!” diye cevap verince yine tuttu, her defasındakinden daha kuvvetli sıktıktan sonra bıraktı ve şu Âyet-i kerime’leri okudu:

“Yaratan Rabb’inin adıyla oku! O, insanı kan pıhtısından yarattı. Oku! Rabb’in nihayetsiz kerem sahibidir. O ki, kalemle (yazı yazmayı) öğretti, insana bilmediğini O öğretti.” (Alâk: 1-5)

Resulullah Aleyhisselâm da vahyolunan bu Âyet-i kerime’leri tekrarladı ve kalbine nakşolunduğunu hissetti. Cebrâil Aleyhisselâm o sırada gözden kayboluverdi. İlk vahiy bu suretle başlamış oldu.

Bu emir ilk inmesinde Resulullah Aleyhisselâm’ı okumazken okur yapmış, ilk vazifesinin “Allah-u Teâlâ’yı tanıtmak ve O’nun ism-i şerif’iyle okumaya başlamak” olduğunu belirtmiş, onu henüz tebliğ ile vazifelendirmemişti.

Bu tecellîler karşısında kalbini muazzam bir haşyet sardı. Uzuvları titreyerek dağdan döndü. Eve geldiğinde Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz’e:

“Beni örtünüz, beni örtünüz!” buyurdu.

Titremesi gidinceye kadar vücudunu sarıp örttüler. Bir müddet dinlenip sakinleştikten sonra: “Yâ Hatice! Bana ne oldu?” diye sordu ve gördüklerini bir bir anlattı. “Doğrusu kendimden korkmuştum.” buyurdu.

Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz eşini teskin etti:

“Öyle söyleme! Allah’a yemin ederim ki, O seni hiçbir zaman utandırmaz. Zira sen akrabanı gözetirsin, sözü doğru konuşursun, işini görmekten âciz olanların ağırlıklarını yüklenirsin, yoksula kimsenin vermediğini verir kazandırmadığını kazandırırsın, misafiri ağırlarsın, Hakk yolunda halka yardım edersin.” (Buhârî, Bed’ül-vahy - Müslim: 160 - Tirmizî: 3636)

Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ-, işin mahiyetini tam anlayamadığı için Resulullah Aleyhisselâm’ı alıp amcasının oğlu Varaka bin Nevfel’e götürdü. Varaka câhiliyet devrinde putperestliği terkederek hıristiyanlığa girmişti. Tevrat’ı ve İncil’i okumuş, onlarda teselli aramış, dinler hakkında bilgi edinmişti. Resulullah Aleyhisselâm’ı çocukluğundan beri tanırdı, onbeş senelik yakın hısımlık sebebiyle de hayatına vâkıftı. Engin tecrübesi olan değerli bir kimse idi. Çok yaşlanmış, gözleri de görmez olmuştu. Ona: “Ey amcamın oğlu! Dinle bak, kardeşinin oğlu ne söyleyecek?” dedi. Varaka: “Yeğenim ne gördün?” diye sordu. Resulullah Aleyhisselâm da gördüklerini anlatınca Varaka hiç tereddüt etmeden şunları söyledi:

“Senin bu gördüğün, Allah tarafından Musâ Peygamber’e gönderilen Namus-u ekber’dir. Ah! Ne olurdu, senin dâvet günlerinde genç olsaydım, kavmin seni yurdundan çıkaracağı günlerde hayatta olsaydım da sana yardımcı olabilseydim!”

Resulullah Aleyhisselâm: “Onlar beni çıkaracaklar mı?” diye sordu. Varaka: “Evet!” dedi, “Çünkü hiçbir peygamber yoktur ki kavmi tarafından düşmanlığa maruz kalmasın. Eğer ben senin dâvet günlerine yetişirsem, olanca gücümle sana yardım ederim.” Fakat uzun bir zaman geçmeden Varaka öldü, dâvet zamanına yetişemedi. (Buhârî - Müslim: 160)

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Varaka’yı üzerinde beyaz bir elbise olduğu halde rüyâsında görmüş ve:

“Eğer cehennemlik olsaydı üzerinde başka bir elbise bulunurdu.” buyurmuştur. (Tirmizî: 2289)

Kur’an-ı Kerim:

Kur’an-ı kerim; vahiy meleği Cebrâil Aleyhisselâm vasıtası ile, Resulullah Aleyhisselâm’a peygamberlik süresince, zaman zaman ve çeşitli vesilelerle, âyet âyet, sûre sûre indirilmiş ve yirmiüç senede tamamlanmıştır. Allah-u Teâlâ’nın en son ve en büyük kitabıdır.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyurulmaktadır:

“Bu, kendinden önceki kitapları doğrulayan, Ümmül-kurâ (Mekke) ve çevresindekileri uyarman için indirdiğimiz mübarek bir kitaptır.” (En’âm: 92)

“Bütün şehirlerin anası, merkezi” demek olan “Ümmül-kurâ”, Mekke-i mükerreme’nin bir ismidir. Ki cihanın merkezi, bütün yaratılmışların kıblesi demek gibidir.

“Muhakkak ki o (Kur’an), âlemlerin Rabb’i tarafından indirilmiştir. Onu Ruh’ul-emin (Cebrâil), uyarıcılardan olasın diye, apaçık Arap diliyle, senin kalbine indirmiştir.” (Şuarâ: 192-195)

Cebrail Aleyhisselâm Allah-u Teâlâ’nın vahyinin güvenilir bir elçisidir. İnsan kalbine hayat ve canlılık veren vahyi, âlemlerin Rabb’i tarafından Muhammed Aleyhisselâm’ın kalb-i nebevîlerine indirmiştir.

“O, eğriliği bulunmayan (pürüzsüz) Arapça bir Kur’an’dır. Belki korkarlar.” (Zümer: 28)

Öyle bir kitaptır ki; doğru ile yanlışı birbirinden ayırmış, neyin kabul edileceği, neyin reddedileceği apaçık bir şekilde gözler önüne serilmiştir.

“Daha önce de rehber ve rahmet olarak Musa’nın kitabı vardı. Bu ise, zâlimleri korkutmak ve iyilik yapanlara müjde olmak üzere Arap lisanı ile indirilmiş doğrulayıcı bir kitaptır.” (Ahkâf: 12)

Bu Kitab’ın muhtevâsı daha önce indirilen semâvî kitaplarda da mevcuttur. İndiği milletin Arap olmasından dolayı, Arap dili ile indirilmiştir.

“Ve o, müminler için gerçekten bir hidayet rehberi ve bir rahmettir.” (Neml: 77)

Uyguladıkları ve yolunda yürüdükleri takdirde dünyada da ahirette de onlar için bir kurtuluş ipidir. Ondan ancak müminler istifade ederler.

“Resul’üm! Sen bu Kitab’ın sana indirileceğini ummuyordun. Bu sana Rabb’inden bir rahmettir. O halde sakın kâfirlere arka çıkma!” (Kasas: 86)

Onlara muhalefet et, isteklerine uyma!

“İşte biz böylece onu Arapça bir hüküm olarak indirdik. Eğer sana gelen ilimden sonra onların hevâlarına uyarsan, andolsun ki Allah katından sana ne bir dost ne de bir koruyucu çıkmaz.” (Ra’d: 37)

Öyle bir kitap ki, insanların muhtaç oldukları her hüküm açıklanmıştır. Bu ilâhî hükümlere uymak ve o yolda yürümek zorunluluğu vardır.

“Resul’üm! Kitap’tan sana vahyettiğimiz, kendinden öncekileri tasdik edici olarak gelen gerçektir. Şüphesiz ki Allah kullarından haberdardır, görendir.” (Fâtır: 31)

Muhammed Aleyhisselâm’a indirilen Kitab-ı kerim, gerçeğin tâ kendisidir. Daha önce indirilmiş kitaplar ondan söz ettikleri gibi, o da kendinden önceki kitapları tasdik etmiştir.

“Andolsun ki, içinizde zikriniz (şerefiniz) bulunan bir kitap indirdik. Hâlâ akıl erdirmiyor musunuz?” (Enbiyâ: 10)

O âlicenap Peygamber’in yoluna girmeyecek misiniz? İnananlara üstün bir şeref bahşeden, sapıklıktan kurtaran yüce Kitab’ı tasdik etmeyecek misiniz?

“İşte bu (Kur’an) da bizim indirdiğimiz mübarek bir zikirdir. Şimdi siz onu inkâr mı ediyorsunuz?” (Enbiyâ: 50)

Onun Allah kelâmı olduğu gün gibi gerçek olduğu halde, hangi cüretle onu inkâra kalkıyorsunuz?

“Onlar: ‘Bize Rabb’inden bir âyet (mucize) getirmeli değil miydi?’ dediler. Önceki suhuflardakinin apaçık delili (Kur’an) onlara gelmedi mi?” (Tâhâ: 133)

Elbette ki gelmiştir! Fakat onlar ümmî bir Peygamber’e gönderilen bu apaçık mucizeyi göremediler.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Ağır Söz

İlk vahyin gelişinden sonra uzun bir müddet Cebrâil Aleyhisselâm ikinci bir vahiy getirmedi. Bu devreye “Fetret-i vahy” denir. Bu ara uzadıkça Resulullah Aleyhisselâm’ın üzüntüsü artmaya başladı. Allah-u Teâlâ’nın vahyini yeniden müşahede edebilmenin hasretiyle kendisinden öyle geçiyordu ki; bazen Sebir dağına, bazen de ilk vahyin geldiği Hira dağı tepelerine çıkıp geziyordu. Büyük bir teessür ve ümitsizlik içinde oralarda ölmeyi istedikçe Cebrâil Aleyhisselâm görünüp: “Yâ Muhammed! Sen Allah’ın Peygamber’isin!” der, üzüntüsünü yatıştırırdı. Aradan biraz zaman geçince tekrar aynı hâl olurdu.

Onun bu hâli, vahiy gelmeden önce Hira mağarası’ndaki hâline benziyordu.

Nihayet beklenen zaman geldi, Fetret-i vahy bitti. Resulullah Aleyhisselâm Bathâ denilen bir yerde bulunduğu sırada Cebrâil Aleyhisselâm kendisine Allah-u Teâlâ’nın onu yaratmış olduğu aslî suretinde görünmüştür. Onun altı yüz kanadı vardı ve yaratılışının büyüklüğü ufku kaplamıştı.

Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“Andolsun ki onu apaçık ufukta görmüştür.” (Tekvir: 23)

Aslî suretinde ikinci defa görmesi ise gökte, Sidre-i müntehâ’da olmuştur. Resulullah Aleyhisselâm’dan başka hiçbir peygamber Cebrâil Aleyhisselâm’ı hakiki şeklinde görmemiştir.

Câbir bin Abdullah -radiyallahu anh-den rivâyet edildiğine göre, Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz vahiylerin arasının kesildiği devreden bahsederken şöyle buyurmuşlardı:

“Ey bürünüp sarınan! Kalk da (insanları) uyar. Sadece Rabb’ini büyük tanı. Elbiseni temiz tut. Kötü şeylerden uzak dur!” (Müddessir: 1-5)

Bundan sonra vahiyler arka arkaya gelmeye başladı.” (Müslim: 161)

Ve bir daha da kesilmeden devam etti.

Allah-u Teâlâ’nın Resulullah Aleyhisselâm’a örtüye bürünmesiyle ilgili sıfat olan “Müddessir” gibi lâtif bir üslup ile hitap etmesi; incelik, zerafet, sevgi ve şefkate delâlet etmektedir.

Bu Âyet-i kerime’ler Resulullah Aleyhisselâm’a peygamberlik vazifesini yerine getirmesi ve halkı uyarması için verilen ilk emirdi. Uyarma emrinin arkasından Allah-u Teâlâ’yı yüceltme emrinin gelmesi; O’nu en büyük tanımadan, O’nu yüceltmeden uyarma vazifesinin yapılamayacağına işaret etmektedir.

Resulullah Aleyhisselâm bu emri aldığında, çevresindeki insanlar müşrik idiler. Mekke şirkin merkezi durumunda olup Beytullah’ın içi putlarla doldurulmuştu. Müşrikler bu mabedin bekçiliğini yapıyorlardı. Böyle bir yerde tek başına şirke karşı çıkmak çok tehlikeli bir işti. Fakat şu bir gerçektir ki, Allah-u Teâlâ’nın azamet ve ululuğu bir gönüle yerleştikten sonra; değil o çevrenin halkı, bütün insanlar karşı koysalar hiçbir önemi yoktur. Karşı çıkan güçlerin, eninde sonunda hezimete uğrayacakları şüphesizdir.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz kırk yaşlarında iken “Oku!” emri nâzil olduğunda “Nebi” olmuş, henüz başkalarına dini tebliğ ile vazifelendirilmemişti. Bir müddet aradan sonra vahyin yeniden başlamasıyla inen Müddessir sûre-i şerif’inin Âyet-i kerime’leri ile risalet geldi ve “Resullük” devri başladı. Ümmetine Beşîr ve Nezîr, müjdeleyici ve korkutucu oldu. Bu yeni dini bütün insanlığa tebliğ etmekle görevlendirildi, geçmiş şeriatlerin hükümleri yürürlükten kaldırıldı.

Ancak âşikâr dâvet henüz emredilmemişti.

Ağır Söz:

Allah-u Teâlâ Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini büyük emaneti taşımak için hazırlamıştı. O seçkin Peygamber’i tanıtmak ve gizlilikten açığa çıkarmak üzere Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurdu:

“Ey örtüsüne bürünen (Resul’üm)! Gecenin bir kısmı hariç olmak üzere kalk! Gecenin yarısında, yahut ondan biraz eksilt. Veyahut üzerine biraz artır. Kur’an’ı ağır ağır, tane tane, tertil üzere oku! Doğrusu biz sana ağır bir söz vahyedeceğiz.” (Müzzemmil: 1-5)

Dayanılması ve uygulaması çok zor olan büyük bir kelâmı üzerine indirip tatbikini ve uygulamasını sana emredeceğiz. Sana yüklediğimiz ağır sözü taşıyabilmen için sende tahammül gücü gelişsin.

•

Müslim’in rivayetine göre Cebrâil Aleyhisselâm ilâhî vahyi tebliğ ettiği zaman, Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz herhangi birşey kaçırmamak için çok defa dilini dudaklarını harekete getirirdi. Vahiy kendisine şiddet verirdi. Bunun üzerine Allah-u Teâlâ şu Âyet-i kerime’leri indirdi:

“Resul’üm! Onu hemen ezberlemek için acele ederek dilini kıpırdatma.” (Kıyâmet: 16)

Vahyolunacak âyetler hafızanda tekerrür edecek ve kalbini nurlandıracaktır.

“Şüphesiz ki onu (ezberinde) toplamak ve okutmak bize âittir.” (Kıyâmet: 17)

Onu sana indiren okutacaktır. Öyle ki onun mânâlarından hiçbir şey sana gizli kalmaz.

“O halde biz onu okuduğumuz zaman, onun okunuşuna uy.” (Kıyâmet: 18)

Ardınca yavaş yavaş oku. Kalbinde tesbit ettiğimiz zaman da onu uygula, gereğince amel et.

“Sonra onu açıklamak bize âittir.” (Kıyâmet: 19)

Anlamakta zorluk çektiğin mânâ ve hükümleri, ihtiyaç duyuldukça biz sana açıklarız.

Bundan sonra artık Cebrâil Aleyhisselâm geldiği zaman sükut eder, o gidince Allah-u Teâlâ’nın vaad buyurduğu şekilde okurdu. (Müslim: 448)

Nitekim diğer Âyet-i kerime’lerde de bu hususta şöyle buyurulmaktadır:

“Resul’üm! Sana onun vahyi bitmeden, Kur’an’ı okumakta acele etme!” (Tâhâ: 114)

Hepsi de kalbini olduğu gibi tenvir ve tezyin edecektir.

“Seni en kolaya muvaffak kılacağız.” (A’lâ: 8)

Her hususta en kolay yola erdireceğiz.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İLK ÜÇ YIL
ve
İLK MÜSLÜMANLAR

Gizli ve Ferdi Dâvet:

Resulullah Aleyhisselâm insanları uyandırma emrini alınca tebliğ işine bir anda ve bütün gücüyle başlamadı. Temkinli, tedbirli ve ihtiyatlı davrandı. Dâvetini ilk önce mümkün olduğu kadar gizli tutmaya çalıştı, bu ferdî ve gizli çalışmalar üç sene devam etti.

Hiç şüphesiz ki onun bu ilk yıllarda İslâm’a dâveti gizli tutması, kendi canından korkusu sebebiyle değildir. Kendisini bu dâvetle vazifelendiren ve peygamber olarak seçen Allah-u Teâlâ’nın insanlardan korumaya kâdir olduğuna kesinlikle inanıyordu. İlk günden itibaren dâveti alenî olarak açıklaması emredilseydi, elbette alenî yapardı. Fakat Allah-u Teâlâ, vazifesini gizli olarak sürdürmesini, ancak çok güvendiği kimselere açmasını ilham etmişti.

Bu da her asırdaki İslâm dâvetçilerinin, içinde yaşadıkları asrın durumuna göre zâhirî sebep ve tedbirlere başvurmalarının, alenîliği veya gizliliği tercih etmelerinin meşru olduğuna dâir bir ölçü idi.

Bu ilk yıllarda akrabalarından başlayarak, yakın çevresindeki dostlarını gizlice İslâm’a dâvet etmiştir.

Hazret-i Hatice -R. Anhâ-:

İlk olarak Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz’e durumu açtı, yeni gelen vahyi anlattı. “Kimi dâvet edeyim, beni kim tasdik eder?” diye endişesini arzedince: “Yâ Resulellah! Seni ben tasdik ederim.” karşılığını aldı ve ilk iman eden o oldu. İlk iman edenin kadın olmasındaki şeref, kadınlığa ve kadınlara ebediyyen yeter.

Kureyş kadınlarının içinde soyca en üstünü, servetçe en zengini olan, işini çok iyi bilen ve sıkı tutan Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ-; nübüvvet geldiği pazartesi gününün sonuna doğru herkesten önce Resulullah Aleyhisselâm’la namaz kılmak şerefine de ermişti.

Beş vakit namaz Hicret’ten birbuçuk yıl önce Miraç gecesinde farz kılınmıştır. Fakat Resulullah Aleyhisselâm Miraç’tan önce de arkadaşları ile namaz kılmıştır.

Şöyle ki;

Cebrâil Aleyhisselâm gelip Resulullah Aleyhisselâm’a abdest almasını ve namaz kılmasını öğretmiş, o da Cebrâil Aleyhisselâm’dan gördüğü şekil üzere Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ-ya öğretmiştir.

Hazret-i Ali -R. Anh-:

Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ-dan sonra Resulullah Aleyhisselâm’a inanan ve onunla birlikte namaz kılan Hazret-i Ali -radiyallahu anh- idi. Nitekim:

“Resulullah Aleyhisselâm pazartesi günü peygamber oldu, ben de salı günü müslüman oldum.” buyurmuşlardır.

Müslüman olduğu zaman on yaşlarında bulunuyordu. Resulullah Aleyhisselâm’la, Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz’in namaz kılıp secde ettiklerini görünce, bu yaptıkları işin ne olduğunu sordu. Resulullah Aleyhisselâm ona müslümanlığı anlattı. Fakat o: “Bu dini şimdiye kadar hiç işitmedim. Ben babama danışmadıkça hiçbir iş yapmam.” dedi.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz:

“Yâ Ali! Sana söylediğimi yaparsan yap, müslüman olmayacaksan bu işi gizli tut.” buyurdu.

Allah-u Teâlâ o gece kalbine İslâm sevgisini düşürdü. “Allah beni yaratırken Ebu Tâlib’e hiç sormadı, ben Allah’a iman etmek için neden ona sormaya lüzum göreyim?” dedi ve sabahleyin gelerek müslüman oldu.

Hazret-i Zeyd -R. Anh-:

Hazret-i Ali -radiyallahu anh-den sonra Resulullah Aleyhisselâm’ın azatlı kölesi ve evlâtlığı Zeyd bin Hârise -radiyallahu anh- müslüman olmuş ve namaz kılmıştır. Onunla birlikte inananların adedi üç oldu ve hepsi de hane-i saâdette bulunuyordu.

Hazret-i Zeyd -radiyallahu anh- Resulullah Aleyhisselâm’ın himayesi altında her türlü fedakârlığı yapmış, sadâkatten bir an bile ayrılmamıştı.

Hazret-i Ebu Bekir -R. Anh-:

Hazret-i Ebu Bekir, Resulullah Aleyhisselâm’ın câhiliyet devrinde en yakın ve en samimi arkadaşı idi. Zengin, dürüst ve itibarlı bir tüccardı. Güzel ahlâk sahibiydi, cömertliği ve iyilikleri ile tanınırdı. Kavmi içinde sevilen, sayılan, mütevazi, halim-selim bir insandı. Câhiliyette bile hiç puta tapmamış, içki içmemişti. Putlardan nefret ederdi. Resulullah Aleyhisselâm âilesi ve akrabaları dışındakilerden ilk olarak onu İslâm’a dâvet etti. O da hiç tereddütsüz kabul etti. Vefatına kadar da yanından hiç ayrılmadı.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz onun hakkında:

“Ebu Bekir müstesna, İslâm’a dâvet ettiğim herkes önce bir tereddüt geçirdi.” buyurmuştur.

Gizli tebliğ sırasında onun şahsiyeti ve nüfuzu çok faydalı oldu. Mesleği olan ticaret sayesinde sayısız dostlar kazanmıştı. Bunlardan en güvendiği kimselere İslâm’ı tanıttı, neticede birçok kimseler onun gayret ve delâletiyle müslüman oldular. Osman bin Affan, Abdurrahman bin Avf, Talha bin Ubeydullah, Sa’d bin Ebi Vakkas, Zübeyr bin Avvam... gibi mübeccel şahsiyetlerin hidayetine hep o vesile olmuştur. Herkesten önce müslüman olan bu beş kişi, imanlarında sebat etmişler, İslâm’a büyük hizmetlerde bulunmuşlardır.

Müslüman olan diğer kimseler de, kendi yakın çevrelerinde İslâmiyet’i yaymaya çalıştılar. Mekke halkı birer birer puta tapıcılığı bırakıyor, müslümanların sayısı gittikçe artıyordu. Allah-u Teâlâ’dan açık tebliğ emri gelmediği için şimdilik bu iş gizli yürütülüyordu.

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-: “Yâ Resulellah! Artık meydana çıkalım!” diye izin istemişti. “Henüz azız.” buyurarak müsaade etmediler.

Bilâl-i Habeşî -R. Anh-:

İslâm’da ilk ezanı okuyan Bilâl-i Habeşî -radiyallahu anh-, Resulullah Aleyhisselâm’ın halkı gizlice dâvete başladığı sıralarda, aslında köle olmasına rağmen annesi Hamâme -radiyallahu anhâ- ile birlikte müslüman oldu. Mekke’de müşriklere karşı müslümanlıklarını açıkça söylemekten çekinmeyen yedi kişiden birisi idi. Dininden döndürülmek, Lât ve Uzzâ adı andırılmak için en ağır işkencelere maruz bırakıldı. Fakat o her defasında: “Rabb’im Allah’tır, O birdir!” diyerek bu dayanılmaz işkencelere imanı ile göğüs gerdi.

Resulullah Aleyhisselâm onun bu şekilde işkence görmesine son derece üzülürdü. Nihayet Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- tarafından Ümeyye bin Halef’ten satın alınarak işkenceden ve kölelikten kurtarıldı.

Ebu Fükeyhe -radiyallahu anh- de ilk sıralarda müslüman olanlardan ve dinlerinden döndürülmek için en ağır işkencelere uğratılanlardandır. Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- onu da satın alıp azat etti.

Zübeyr bin Avvam -R. Anh-:

Resulullah Aleyhisselâm’ın halası Hazret-i Safiye -radiyallahu anhâ-nın oğlu olan Zübeyr -radiyallahu anh-, müslüman olduğunda onbeş yaşındaydı. Babası Avvam ise Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz’in kardeşidir. Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-in dâveti ile İslâm’a girenlerin dördüncüsüdür. Daha sonra Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-in kızı Hazret-i Esmâ -radiyallahu anhâ- ile evlenmiştir. Allah yolunda ilk defa kılıç çekerek Resulullah Aleyhisselâm’ın duâsını alan o olduğu gibi, kendilerinden râzı olarak ayrıldığı altı Sahabî’den birisidir.

Diğer müslümanlar gibi, o da müşriklerin ezâ ve cefâlarına mâruz kalmıştı. Resulullah Aleyhisselâm’la birlikte bütün savaşlara katılmış, büyük kahramanlıklar göstermişti. Bedir günü vücudunda yara almadık bir yer kalmamıştı. Resulullah Aleyhisselâm meleklerin o gün Zübeyr -radiyallahu anh-in simâsında olarak savaşa katıldıklarını söylemiştir.

Cemel vakasında şehit edildi.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’e indirilen vahye ilk olarak inanan ve onu peygamberliği husûsunda tasdik ederek, kendisine hayatı boyunca destek olan Hazret-i Hatîce -radiyallâhu anhâ- Vâlidemiz’in, ind-i nebevî’de fazîlet ve kıymeti çok büyüktü.

Hazret-i Âişe -radiyallâhu anhâ- Vâlidemiz’den rivâyet edildiğine göre, şöyle söylemiştir:

"‘Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Hatîce’yi her zaman över ve anardı. Bir gün yine hürmetle onun ismini anmıştı. Beni bir kıskançlık tuttu da; ‘Hatîce ihtiyar bir kadındı. Allah sana ondan daha hayırlısını verdi!’ dedim.

‘Hayır! Ben ondan daha hayırlısına nâil olmuş değilim! Çünkü; herkes münkir iken, o mü’min idi. İnsanlar beni yalanladığı zaman, o beni tasdîk etti. Herkes beni mahrum bıraktığı zaman, o bana malı ile yardım etti. Ayrıca Allah bana ondan evlât da ihsân eyledi!’ buyurdu."

Bunun üzerine Hazret-i Âişe -radiyallâhu anhâ- yaptığından çok büyük bir pişmanlık duydu ve kendi kendine; "Bundan sonra Hatîce’den bahsedilirken kıskançlık ve hürmetsizlik etmeyeceğim!" dedi. (Buhârî, Edeb: 73; Müslim, Fedâilu's-Sahâbe: 73, 74; Tirmizî, Menâkıb: 3885)

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İLK ÜÇ YIL
ve
İLK MÜSLÜMANLAR 2

Osman bin Affan -R. Anh-:

Kureyş’in en asil âilesine mensup olan Hazret-i Osman -radiyallahu anh-; olgunluğu, cömertliği, güzel ahlâkı ile herkese kendisini sevdirmişti. İleri gelenler onun ziyaretine gelirdi. Son derece utangaçtı. Müslüman olmadan önce de sonra da ticaretle uğraşmış, zengin olmuştu. Zamanı geldiğinde servetini Allah yolunda harcamaktan geri durmamıştır.

Resulullah Aleyhisselâm’ın Dâr-ül Erkam’a girişinden önce Hazret-i Osman -radiyallahu anh-, Talha bin Ubeydullah -radiyallahu anh- ile birlikte müslüman oldu.

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- câhiliyet devrinde en samimi dostlarından olan Hazret-i Osman -radiyallahu anh-a İslâmiyet’ten bahsetmiş, onu Resulullah Aleyhisselâm’a götürmüş ve müslüman olmasına vesile olmuştur. Müslüman olan ilk on kişiden biridir.

Hemen hemen bütün büyük hadiselerde Resulullah Aleyhisselâm’la beraber bulundu, vahiy kâtipliği yaptı. Resulullah Aleyhisselâm ondan râzı olarak vefat etmiştir.

Talha bin Ubeydullah -R. Anh-:

Hazret-i Talha -radiyallahu anh- ticarî bir seyahatten dönüşünde Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-le görüşmüş, onun sözlerini dinlemiş, Resulullah Aleyhisselâm hakkında söylediği sözler kalbinde derin bir iz bırakmıştı. Onun tavassutuyla Resulullah Aleyhisselâm tarafından kabul buyuruldu ve hemen o gün müslüman oldu.

İslâmiyet’i kabul ettikten sonra o da diğer müslümanlar gibi müşriklerin ezâ ve cefâlarına uğrayanlardan biri olmuştur.

Bedir’den başka bütün savaşlarda bulunmuş, Resulullah Aleyhisselâm’ın yanından ayrılmamıştı.

Resulullah Aleyhisselâm’ın, kendilerinden râzı olarak ayrıldığı altı kişiden birisi olan Hazret-i Talha -radiyallahu anh-, Uhud savaşı’nda Resulullah Aleyhisselâm’ı korumak için canını ortaya koymuş, onun etrafında akıllara hayranlık veren kahramanlıklar göstermişti. Aldığı yaralar seksenden fazla olduğu halde yerini bırakmadı. Atılan oklardan biriyle eli yaralandı ve çolak kaldı.

Bu savaşta Resulullah Aleyhisselâm’ın:

“Talha cennet komşuluğunu hak etti.” şeklindeki iltifatına mazhar oldu.

Sa’d bin Ebî Vakkas -R. Anh-:

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-in delâletiyle İslâmiyet’i kabul edenlerdendir. Tevhid dâvetini duyar duymaz icâbet etmiş, putperestlikten fıtrî bir nefret duymuş, bu yolda çok mühim ibtilâlara maruz kalmıştı.

Resulullah Aleyhisselâm’ın gözüpek ashâbından, cesur ve yiğit süvarilerindendi. Allah yolunda ilk kan döken ve ilk ok atan o idi. Yayalar içinde bile atlı gibi savaşırdı.

Hususiyetle Uhud’da Resulullah Aleyhisselâm’a siper olarak müşriklere o kadar ok attı ki, ona şöyle buyurdu:

“At ey Sa’d! Babam anam sana fedâ olsun!” (Buhârî - Müslim)

Servetinin hepsini Allah yolunda sarfetmek isteyecek kadar cömertti. Ancak üçte birini dağıtmasına müsaade edilmiştir.

Abdurrahman bin Avf -R. Anh-:

Resulullah Aleyhisselâm’ın Erkam -radiyallahu anh-ın evinde halkı İslâmiyet’e gizlice dâvet etmeye başlamasından önce, Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-in delâletiyle müslüman olmuş, böylece ilk müslümanlardan olmak şerefini ihraz etmişti.

O da diğer müslümanlar gibi İslâmiyet’i kabul ettikten sonra türlü türlü eziyet ve mihnetlere uğradı. Dar ve diyarını terk ile Habeşistan’a hicrete mecbur oldu.

Ticaretle uğraşırdı, çok kısa zamanda zengin oldu. Kazandığını Allah yolunda harcardı. Günde otuz köle satın alarak azad ettiği olmuştur. Tebük seferi’nde servetinin yarısını getirip orduya bağışlamış, bununla da kalmayıp daha birçok bağışlarda bulunmuştur.

Çok mütevazi idi, köleleri arasında bulunduğu zaman onlardan ayırdedilmezdi.

Resulullah Aleyhisselâm’ın katıldığı bütün savaşlara katılmış, Uhud’da yirmiden fazla yara almış, hatta ayağındaki yaralar sebebiyle topal kalmıştır.

Daha dünyada iken cennetle müjdelenmiş, Resulullah Aleyhisselâm’ın kendilerinden râzı olarak ayrıldığı altı kişiden birisi olmuştu.

Câhiliye döneminde Araplar arasında okuma yazma bilenler pek az bulunduğu bir sırada, okur yazar olan Mekkeliler arasında idi.

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-in delâleti ile İslâm’la müşerref olmuş, İslâm’a büyük hizmetlerde bulunmuştu. Cesareti, adaleti ve Hakk’a riâyeti ile tanınırdı.

Resulullah Aleyhisselâm’ın cennetle müjdelediği “On Sahabi” arasında olan Ebu Ubeyde -radiyallahu anh-; Bedir, Uhud ve diğer bütün savaşlarda Resulullah Aleyhisselâm’ın yanında bulunmuş, Bedir’de müşrikler safında çarpışan babasını öldürmüştür.

Uhud savaşı’nda Resulullah Aleyhisselâm’ın miğferinden kopan iki halka mübarek yüzlerine batmıştı. Ebu Ubeyde -radiyallahu anh- o halkaları dişleri ile çıkarırken iki dişi kırıldı.

Resulullah Aleyhisselâm onun hakkında bir Hadis-i şerif’lerinde buyururlar ki:

“Her ümmetin bir emîni vardır. Bizim emînimiz, ey ümmet, Ebu Ubeyde bin Cerrah’tır!” (Buhârî - Müslim)

Diğerleri de emin olmakla beraber, emanet onda daha üstün olduğu için bu isimle taltif etmişlerdir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İLK ÜÇ YIL
ve
İLK MÜSLÜMANLAR 3

Halid bin Saîd -R. Anh-:

Câhiliye döneminde Kureyş’in en zenginlerinden, daha sonra da İslâm’ın tanınmış düşmanlarından bir adamın oğlu olan Halid -radiyallahu anh-ın müslüman oluşuna, gördüğü korkulu bir rüyâsı sebep olmuştur.

Geniş bir ateşin kıyısında bulunurken, babası onu iterek içine düşürmeye çalışıyordu. O anda Resulullah Aleyhisselâm geldi ve onu belinden kavrayarak ateşin içine düşmekten korudu.

Bu rüyâsını Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-e anlattığında şu cevabı aldı:

“Hakkında hayırlı olmasını dilerim. Hemen gidip Resulullah Aleyhisselâm’a tâbi ol. Ona tâbi olursan, o seni ateşe düşmekten korur. Baban ise cehennemliktir.”

Sonra Resulullah Aleyhisselâm’la görüştü ve şehâdet getirerek müslüman oldu. Ancak babası diğer kardeşleri vasıtasıyla onu yakalatarak feci şekilde dövdü, güneş altında günlerce susuz bıraktı. Kardeşlerinin kendisiyle konuşmasını yasakladı. Dininden vazgeçmeyeceğini anlayınca da evinden kovdu.

Yine ilk müslümanlardan olan karısı Ümeyne binti Halid -radiyallahu anhâ- ile birlikte ilk kafile ile Habeşistan’a hicret etti.

Halid -radiyallahu anh- Resulullah Aleyhisselâm’la birlikte Umretü’l-kazâ’da, Mekke’nin fethinde, Huneyn, Tâif ve Tebük gazvelerinde bulundu, vahiy kâtipliği yaptı.

Osman bin Maz’un -R. Anh-:

Ebu Ubeyde bin Cerrah -radiyallahu anh- ve Abdurrahman bin Avf -radiyallahu anh- gibi zâtlarla aynı anda müslüman oldu.

Temiz bir yaratılışa sahipti. Câhiliye döneminde de hiç içki içmez, “Aklımı gideren, benden aşağısını bana güldüren bir şeyi içmem.” derdi.

İbadete çok düşkündü.

Habeşistan’a yapılan her iki hicrete de katıldığı gibi, bütün âilesi ile birlikte Mekke’deki evlerini kilitleyerek Medine’ye hicret etmiştir.

Bedir savaşından döndükten sonra Medine’de vefat edip cenaze namazı kılınan muhacir müslümanların ilki idi.

Vefat ettiğinde Resulullah Aleyhisselâm onun alnından öpmüş, gözyaşları yanaklarına damlamış:

“Sen dünyadan hiçbir şeye karışmadan çıkıp gittin.” buyurmuştur.

Ubeyde bin Hâris -R. Anh-:

Resulullah Aleyhisselâm’ın amcasının oğlu olan Ubeyde -radiyallahu anh- ilk müslümanlardandır. Bedir savaşında ayak bileğinden yara almış, yolda gelirken yaranın tesiriyle vefat etmiştir.

Resulullah Aleyhisselâm’ın katında büyük değeri ve yeri vardı.

Saîd bin Zeyd -R. Anh-:

Resulullah Aleyhisselâm tarafından kendilerini cennetle müjdelediği on Sahabi’den birisidir.

Hazret-i Ömer -radiyallahu anh-in kızkardeşi Fâtıma binti Hattab -radiyallahu anhâ- ile evlenmişti. Hanımı ile birlikte Resulullah Aleyhisselâm’la görüşerek müslüman oldular.

Resulullah Aleyhisselâm tarafından Şam taraflarına casusluk için gönderildiğinden Bedir savaşına katılamadı. Ancak Resulullah Aleyhisselâm ona ganimetten pay vermiş, sevabını da vâdetmişti. Diğer savaşların hepsine katılmış, büyük fedâkârlıklarda bulunmuştu.

Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- devrinde Şam harekâtına iştirak etmiş, Ebu Ubeyde -radiyallahu anh-in kumandası altında çalışmış, Şam’ın muhasarasında, Yermük savaşında bulunmuş, Ebu Ubeyde -radiyallahu anh- onu Şam’a tayin etmek istediği halde cihad ile meşgul olmayı tercih etmişti.

Duâsı Allah katında makbul olan müminlerdendi. Kalbini dünya hırslarından temizlemiş, hiçbir zaman zühd ve takvâdan, istikametten ayrılmamıştı.

Süheyl bin Beyzâ -R. Anh-:

İslâm’ın ilk yıllarında müslüman olup müslümanlığını gizlemeyen müminlerdendir.

Allah yolunda Habeşistan’a yapılan hem ilk hicrete hem de ikinci hicrete katılmış, daha sonra Medine’ye de hicret edip bu büyük şerefe nâil olmuştur.

Bedir’den başlamak üzere Resulullah Aleyhisselâm’ın katıldığı bütün savaşlarda bulunmuş, büyük yararlılıklar göstermiştir.

Abdullah bin Mes’ud -R. Anh-:

Gençliğinde koyun güderdi. İslâm’a girdikten sonra Resulullah Aleyhisselâm’ın hizmetinde ve daima yanında bulundu.

Dinin bütün hükümlerini tamamıyla kavramış, Kur’an-ı kerim’i herkesten daha iyi öğrenmiş ve pek çok Hadis-i şerif rivayet etmiştir.

Çok güzel sesliydi, Kur’an-ı kerim’i Mekke’de ilk defa açıktan okuyan odur. Bundan dolayı müşriklerin ezâ ve cefalarına maruz kalmış, hiçbir şey onu okumaktan vazgeçirememişti.

İki defa Habeşistan’a, üçüncü defasında Medine’ye hicret etti.

Bütün savaşlarında ve Hudeybiye’de Resulullah Aleyhisselâm’la beraber oldu ve hususi hizmetinde bulundu.

Son derece mütevâzi, kanaat sahibi, vefakâr, dürüst bir zâttı. İbadete çok düşkündü. Gözlerinden akan yaşların, yüzünde iz bıraktığı görülürdü.

Habbâb bin Eret -R. Anh-:

İslâm’ın ilk günlerinde müslümanlıkla müşerref olmuştu. Müslüman oldukları için müşrikler tarafından çok acı işkencelere uğratılan köleler arasında o da vardı. Bazen kızgın taşlar üzerinde işkence edilirdi. Buna rağmen müslümanlığını açıklamaktan çekinmez, hiç kimseden korkmazdı.

Medine’ye hicret eden ilk muhacirlerdendir ve başta Bedir olmak üzere Resulullah Aleyhisselâm’ın katıldığı bütün savaşlarda yanında bulunmuş, vefatından sonra Kûfe’ye yerleşmiş, İslâm fetihleri sırasında Irak seferlerine katılmıştır.

Demircilik yapar, kılıç imal ederdi. Başlangıçta maişet hususunda hayli sıkıntı çekmiş, fakat daha sonra Allah-u Teâlâ’nın inayetiyle durumu düzelmiş, iş güç sahibi olmuş, hatta bir miktar da servet edinmişti. Resulullah Aleyhisselâm onun dükkânına gidip kendisiyle görüşür, sohbet ederdi.

Resulullah Aleyhisselâm’ın halası Ümeyme’nin oğludur. İki kardeşiyle birlikte müslüman olmuş ve Allah yolunda Habeşistan’a yapılan hicretlerin ikisine de katılmış, Mekke’ye döndükten sonra evini kapatarak bütün âilesiyle birlikte Medine’ye hicret etmiştir.

İslâmiyet’i heyecanla yaşayan zâtlardandı. Allah yolunda her türlü sıkıntılara uğramış, hepsine de imanının verdiği kuvvetle göğüs germiş, ezâ ve cefâdan zevk duymuştur.

Bedir ve Uhud savaşlarına katılmış, Uhud savaşında kahramanca çarpıştıktan sonra kırk yaşlarında iken şehit edilmiştir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İLK ÜÇ YIL
ve
İLK MÜSLÜMANLAR 4

Hazret-i Ali -radiyallahu anh- ile kardeş olup ilk müslümanlardandır.

Müşriklerin eziyet ve işkenceleri artınca, hanımı Esmâ binti Uneys -radiyallahu anhâ- ile birlikte Habeşistan’a hicret eden ikinci kafileye katıldı ve Resulullah Aleyhisselâm tarafından bu kafileye başkan tayin edildi. Oğlu Abdullah Habeşistan’da dünyaya geldi ve orada doğan ilk müslüman olarak anıldı.

Mute savaşında düşman üzerine kahramanca hücum ederek, şehit oldu. Bu arada iki kolu da kesildi. Resulullah Aleyhisselâm, Allah-u Teâlâ’nın Câfer -radiyallahu anh-in kesilen iki koluna karşılık iki kanat ihsan ettiğini ve onlarla cennete uçtuğunu haber vermiştir. Bu sebeple kendisine “Uçan” mânâsına gelen “Tayyâr” lâkabı verilmiştir.

Kırk yaşında şehit olan Câfer -radiyallahu anh- çok cömertti. Fakirleri gözetir, yoksulları sever, onlarla oturur kalkar, evinde ne bulursa onlara yedirir içirirdi. Bunun içindir ki Resulullah Aleyhisselâm ona: “Yoksullar babası” derdi. Ahlâkı itibariyle kendisine benzediğini belirterek takdir ve taltif ederdi.

İslâm’ın ilk yıllarında, okuma yazma bilen on yedi Sahabi’den birisi idi. İlk müslümanlardan olmak şerefiyle müşerref olmuş, Habeşistan’a yapılan her iki hicrete hanımı Sehle binti Süheyl -radiyallahu anhâ- ile birlikte katılmıştır. Medine’ye hicret edinceye kadar da Resulullah Aleyhisselâm’ın yanından hiç ayrılmamıştır.

Bedir, Uhud ve Hendek olmak üzere, Resulullah Aleyhisselâm’ın katıldığı bütün savaşlarda bulunmuştu.

Babası Utbe bin Rebîa müşriklerin ileri gelenlerindendi.

Elli dört yaşlarında iken Yemâme savaşında, azadlısı Sâlim -radiyallahu anh- ile birlikte şehit olmuştur.

Mekke’nin nüfuzlu ve zengin âilelerinden, Kureyşliler’in akıllılarından olan Erkam -radiyallahu anh- genç yaşlarda müslüman olmuş, Resulullah Aleyhisselâm’a sadâkatle bağlanarak, evini onun emrine vermiştir.

Medine’ye ilk hicret edenler arasında yer aldı. Bedir, Uhud, Hendek ve diğer bütün savaşlara katıldı. Hepsinde de büyük kahramanlıklar gösterdi. Okuma yazma bildiği için vahiy kâtipliği yaptı, zekât memuru olarak tayin edildi. Bütün vakitlerini ibadet ve taat ile geçirirdi.

Resulullah Aleyhisselâm Erkam’ın evine yerleşip halkı İslâmiyet’e dâvet etmeye başlamadan önce müslüman olan daha birçok Sahabiler vardır:

Ebu Seleme ve eşi, Kudâme bin Maz’un, Abdullah bin Maz’un, Utbe bin Mes’ud, Âmir bin Ebî Vakkas, Umeyr bin Ebî Vakkas, Mes’ud bin Rebî, Salît bin Amr ve eşi, Ayyaş bin Ebî Rebîa ve eşi, Huneys bin Huzâfe, Âmir bin Rebîâ ve eşi, Mâmer bin Hâris, Muttalib bin Ezher ve eşi, Âmir bin Füheyre, Hâtıb bin Amr, Vâkıd bin Abdullah... gibi.

-Radiyallahu anhüm ecmâîn-

Resulullah Aleyhisselâm ilk müslümanlardan Erkam bin Ebu’l-Erkam el-Mahzûmî -radiyallahu anh-ın Safâ tepeciğinin eteklerinde bulunan evini tebliğ ve toplantı merkezi olarak seçti, kendi evini bırakarak oraya taşındı.

Orada bir yandan müslümanlara dinlerini öğretirken, diğer taraftan hakikati arayan insanları İslâm’a dâvet ediyor, Kur’an-ı kerim okuyor ve onlarla birlikte namaz kılıyordu. Birçok insan gelip Erkam -radiyallahu anh-ın bu mübarek evinde İslâmiyet’le müşerref oluyorlar, yeni müslümanlar buraya gizli gizli gelip bir süre kalıyorlardı.

Burada toplanan bir avuç müslüman, hayat ve memat endişesinden tamamen sıyrılarak kendilerini o Nur’un cezbesine kaptırmışlardı.

Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- de İslâmiyet’i burada kabul etmişti.

“Dârü’l-Erkam” olarak meşhur olan bu ev, İslâm’ın ilk yayılma yeri olduğundan “Dârü’l-İslâm” olarak da bilinir. Resulullah Aleyhisselâm’a nâzil olan Mekkî sûre-i şerif’lerin çoğu burada nâzil olmuştur.

Üç yıllık gizli tebliğ dönemi bittikten sonra uzun bir müddet toplanma yeri olarak kalmıştır.

Resulullah Aleyhisselâm’ın bu evi ikâmetgâh olarak seçmesi, ilk müslümanların İslâmiyet’i kabul tarihlerine bir esas teşkil etmiş; Ashâb-ı kiram’ın müslüman oluşları, Resulullah Aleyhisselâm’ın “Dârü’l Erkam”a girmesinden önce veya sonra şeklinde tarihlendirilmiştir.

İlk müslümanlar arasında her sınıftan insan vardı. Eşraftan kişiler olduğu gibi; daha çok fakirler, güçsüzler ve köleler iman ediyor, sayı günden güne artıyordu.

Her ne kadar İslâmiyet gizli tutulmaya çalışılmışsa da, müslümanlar yine de müşrikler tarafından gözetlenmekten kurtulamadılar. Bu haber yavaş yavaş kulaktan kulağa duyuldu. “Muhammed yeni bir din çıkarmış! ‘Ben Allah’ın peygamberiyim.’ diye halkı dâvet ediyormuş! Hatta ona uyanlar bile varmış!” diyorlardı.

Müşrikler ilk sıralarda Resulullah Aleyhisselâm’ın Kâbe’de namaz kılmasına karışmazlardı. Müslümanlar ise namazlarını gizlerler; ya evlerinde ya da ıssız yerlerde birbirlerine gözcülük etmek suretiyle gizli gizli kılarlardı.

İslâmiyet artık Mekke’de yayılmaya başlamış, halk arasında konuşulur olmuştu.

Müşrikler dâvet haberini öğrendiklerinde, bu meseleye pek fazla önem vermemişlerdi. İslâm dinine tâbi olanları; putlara tapmaktan kaçınan, İbrahim Aleyhisselâm’ın dinine mensup hanifler gibi zannediyorlardı.

Diğer taraftan İslâm, sadece hâl ve ahvâli yatkın olanlara açıklanıyor, asıl hedefler gizli tutuluyordu. Müslümanlar müşriklerin işlerine hiçbir surette karışmıyor, onları tenkit etmek veya karşı koymak gibi bir fikir gütmüyorlardı. Çünkü onlar dinlerine ve putlarına şiddetle bağlı idiler.

Üç yıl bu şekilde bitti.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

AŞİKÂRE DÂVET

Açık Tebliğ:

Peygamberliğin dördüncü yılında idi.

Müşriklerin saldırısı dikkate alınarak tedbirli ve temkinli hareket etme dönemi bitmiş, gizlilik merhalesi geçilmiş, az-çok bir güç meydana gelmişti. Az sayıdaki fedakâr müminlerin arasına kadın-erkek, yeni yeni gençler katılmaya başlamıştı.

Artık bu vazife daha fazla gizli kalamazdı. Allah-u Teâlâ bu ilâhî dâveti bir başka safhaya intikâl ettirmek için Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ine, hak olarak gelen şeyleri açıklamasını, İslâm’ı açıktan açığa tebliğ etmesini emir buyurdu:

Onlar Allah ile beraber başka ilâh ediniyorlar. Onlar yakında bilecekler.” (Hicr: 94-96)

Bunun üzerine Resulullah Aleyhisselâm Allah-u Teâlâ’nın emrini yerine getirmeye başladı. Artık Kâbe-i muazzama’ya giderek Kur’an-ı kerim’i sesli olarak okumaktan, bütün âlemlere rahmet olarak gönderilen bir elçi olduğunu açıklamaktan çekinmiyordu. Hür olsun köle olsun, her gruptan insanı İslâm’a dâvet ediyor, çeşitli yerlerden Mekke’ye ziyarete gelenleri de İslâm’a çağırıyordu.

Velid bin Muğire’nin oğlu Velid gibi, Ebu Cehil’in kardeşi Seleme bin Hişam gibi az sayıda kimselerin bu dâvete icabet etmesine karşılık, büyük bir çoğunluk; cehâletleri, menfaatleri, atalarının bâtıl dinlerine bağlı kalmak istemeleri gibi sebeplerle bu ilâhi dâvete muhalefet ettiler. Fakat İslâm dâveti hep ileriye doğru mesafe katetmeye başlamıştı.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz:

“Önce yakın akrabalarını uyar!” (Şuarâ: 214)

Âyet-i kerime’si nâzil olunca, bir süre hastalanmış gibi evinde bulundu. Hatta halaları kendisini hasta zannederek sağlığını sormaya bile gelmişlerdi. Çünkü kavmini ve hısımlarını çok iyi tanıyordu.

Nihayet onları evinde yemeğe dâvet ederek bu vesile ile tebliğini duyurmaya karar verdi. Amcaları Ebu Tâlib, Abbas, Hamza, Ebu Leheb ve Abdülmuttalip âilesi hep geldiler. Kırk kişi kadar varlardı. Yediler içtiler. Yemeğin sonunda Resulullah Aleyhisselâm söz aldı. Allah-u Teâlâ’nın kendisini “Peygamberlik”le vazifelendirdiğini ve bu tebliğin ne olduğunu söyler söylemez; Ebu Leheb küstahça sözler söyleyerek, konuşmasına imkân vermedi ve dağıldılar. Bu durum Resulullah Aleyhisselâm’ın çok ağırına gitti. Daha ilk dâvette amcası karşısına dikilmişti. Bunun üzerine Cebrâil Aleyhisselâm gelerek kendisini teselli etti ve cesaret verdi.

Birkaç gün sonra aynı kişileri çağırarak ikinci bir ziyafet verdi. Yemekten sonra şu sözleri söyledi.

Kimseden ses çıkmadı. Tam dağılmak üzere iken Hazret-i Ali -radiyallahu anh-: “Yâ Resulellah! Ben sana yardımcı olurum!...” dedi. Onun bu durumuna gülüştüler ve çıkıp gittiler. Hiç icâbet eden olmadı.

Bundan sonra Resulullah Aleyhisselâm dâvetini daha da genişletti. Her fırsatta halk topluluklarına hitap ediyordu.

•

Arabistan’da bir gelenek vardı. Bir tehlike sezildiği veya belirdiği zaman, bir kişi sabahın erken saatlerinde bir dağa veya yüksek bir yere çıkıp herkesi çağırmaya başlardı. Bu canhıraş sesi duyan herkes etrafında toplanır ve durumu öğrenirdi.

Bu âdet üzerine Resulullah Aleyhisselâm bir sabah Safâ tepesine çıkarak avazı çıktığı kadar:

“Ey ahalî! Geliniz!” diye seslenmeye başladı.

Bu sesi işitenler birbirlerine: “Bu seslenen kimdir?” diye sordular. Yine birbirlerine: “Muhammed’dir!” diye cevap vererek, Ebu Leheb de beraber olarak hepsi gelip çevresinde toplandılar. Kimi bizzat gelmişti, gelemeyenler de bu toplantının mâhiyetini anlamak için adam göndermişti.

Kureyş kabileleri içinde Resulullah Aleyhisselâm’la akraba olmayan bir kabile bulunmadığından; herkes toplandıktan sonra:

“Ey Abdülmuttalip oğulları! Ey Abdi menaf oğulları! Ey Zühre oğulları!...” diyerek bütün Kureyş oymaklarını hususi surette ve bilinen adlarıyla birer birer anarak çağırdı.

Onlara şu soruyu yöneltti:

Hepsi birden: “Evet inanırız. Çünkü biz senin şimdiye kadar hiç yalan söylediğini duymadık.” dediler.

Bunun üzerine Resulullah Aleyhisselâm şöyle buyurdu:

“Ey Kureyş! Siz uykuya dalar gibi öleceksiniz, uykudan uyanır gibi de dirileceksiniz. Kabirden kalkıp Allah’ın divanına varmanız, dünyadaki her hareketinizin hesabını vermeniz muhakkaktır. Neticede iyiliklerinizin mükâfatını, kötülüklerinizin de cezasını göreceksiniz. İşte o mükâfat ebedî cennettir, mücâzat da daimi cehennemdir.” (Tecrîd-i sarîh. IX. 246)

•

Bu ilk açıktan dâvete karşı çıkan olmadı, fakat inanan da görülmedi. Daha kimse ağzını açmadan Ebu Leheb ortaya atıldı. Ağzını bozarak: “Elin kurusun senin! Bizi bunun için mi çağırdın?” dedi ve oradakileri dağıttı.

Kalb-i nebevîlerini rencide edince Allah-u Teâlâ Tebbet sûre-i şerif’ini indirerek Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini tesellî etti.

“Ebu Leheb’in elleri kurusun! Zaten kurudu, mahvoldu.” (Tebbet: 1)

Ebu Cehil ve benzeri azgın kâfirlerin küfür ve taşkınlıkları Kur’an-ı kerim’de beyan edilmiş olmakla birlikte hiçbirinin adı anılmadığı halde Ebu Leheb’in ismine hususiyetle yer verilmesinde büyük hikmetler vardır.

Ebu Leheb, Resulullah Aleyhisselâm’ın amcası olması sebebiyle hususi bir şerefe sahip bulunuyordu. O ise bunu takdir edemedi. Yeğenine yardımcı olacak yerde engel olmaya çalıştı. Küfrün öncülerinden oldu.

Asıl adı Abdüluzzâ idi. Yanaklarının pek kırmızı olmasından dolayı ateşe benzetilerek Ebu Leheb denilmiş ve bu künye ile meşhur olmuştur. Ebu Leheb “Alev babası” demektir. O itibarla Resulullah Aleyhisselâm’a ve İslâm’a düşman oldukları için kendi kendilerini cehenneme atmış olan kâfirlerin hepsinin temsilcisi olması sebebiyle, onun mahvolması, hepsinin mahvolmasına misal yapılmıştır.

“Ne malı ne de kazandıkları onu kurtaramadı.” (Tebbet: 2)

Ebu Leheb mala çok düşkün olduğu gibi, çok cimri bir adamdı. Servetine çok güveniyordu. “Eğer yeğenimin dedikleri doğru ise, çoluk-çocuğumu ve malımı fidye olarak verip kendimi azaptan kurtarırım.” diyordu. Fakat malı da fayda vermedi kazancı da. Çünkü iki eli kurumuş ve helâk olmuştu.

“O alev alev yükselen bir ateşe girecektir.” (Tebbet: 3)

Öyle bir ateş ki, dünyada eşi ve benzeri görülmemiş. Sadece cisimleri değil, ruhları sarıp gönüllere nüfuz eden, gürül gürül yanan son derece şiddetli ateş.

“Odun taşıyıcısı olarak karısı da, boynunda liften bükülmüş bir ip olduğu halde (oraya girecektir).” (Tebbet: 4-5)

Ebu Leheb’in yalnız kendisi değil, karısı Ümmü Cemil de ateşe yaslanacaktır.

Kâfirler cehennem odunu olduğundan, küfre hizmet etmek, cehenneme odun taşımak mânâsına gelmektedir.

Ümmü Cemil de kocası gibi Resulullah Aleyhisselâm’a düşmanlıkta ileri gitmişti. Öyle ki, geçeceği yol üzerine geceleyin dikenli otları yayarak ona eziyet etmek isterdi. Onun için bu tabirle kınanmıştır. İçinde bulunduğu azap artsın diye, cehennemde odun taşıyıp kocasının üzerine atacaktır.

Allah-u Teâlâ’nın bu açık ve kesin beyanı on beş sene kadar sonra Kur’an-ı kerim’in haber verdiği şekilde aynen gerçekleşti. Bedir savaşına Kureyş’in bütün ileri gelenleri gittiği halde, o hastalığı yüzünden gidememişti. Kendi yerine Âs bin Hişam’ı gönderdi. Müşriklerin bozguna uğradığını öğrendikten yedi gün sonra elleri kurumuş olarak evinde ölmüş, üç gün kimsenin haberi olmamıştı.

Bulaşıcı hastalığının korkusundan ve iğrenç kokusu yüzünden cesedine günlerce kimse yaklaşamadı. Nihayet utandıkları için Sudanlılar’dan birkaç kişiyi ücret karşılığı tutarak gömdürmek zorunda kaldılar.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Her Fırsatta Tebliğ

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz kendi âile ve kabilesine İslâm’ı tebliğ ettikten sonra, Mekke’nin diğer âile ve kabilelerine ve bütün Arap halkına getirdiği dinin esaslarını duyurmaya çalıştı. Açık dâvet emrini alışından itibaren Hicret’e kadar Mekke’de kaldığı on yıl içinde, her yerde ve her vesile ile Nûr’u yaymaya, insanlığı kurtuluşa çağırmaya, yılmadan, yıkılmadan, çekinmeden devam etti.

Allah-u Teâlâ Resul-i Ekrem’ine en şerefli vasıf olan risalet sıfatı ile hitâp ederek, kendisine bildirmiş olduğu şeylerin tamamını, Kur’an-ı kerim’in bütün hükümlerini tebliğ etmesini emir buyurdu:

“Ey Resul! Rabb’inden sana indirileni tebliğ et.” (Mâide: 67)

Hiç kimseden çekinme, kimseden sana herhangi bir kötülük gelmesinden korkma.

“Eğer bunu yapmazsan, O’nun elçiliğini yapmamış olursun.” (Mâide: 67)

Onu insanların kötülüklerinden muhafaza edip korumayı Allah-u Teâlâ bizzat kendi üzerine aldı:

“Allah seni insanlardan koruyacaktır.” (Mâide: 67)

Koruyucusu Allah olana hiç kimsenin hiçbir zararı dokunamayacağı açık bir gerçektir.

“Doğrusu Allah kâfirler gürûhunu hidayete erdirmez.” (Mâide: 67)

Ona karşı herhangi bir suikast yapmaya kalkışacak olanların kâfirlerden olacağında şüphe yoktur. Onlar hidayete götüren yollarda yürümedikleri için hidayetten mahrum olmuşlardır. Kimin kâfirliğine hükmedilmişse, o aslâ hidayet bulamaz.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde geçmişte yaşayan her topluluğa bir ibadet yolu gösterdiğini, peygamber olarak gönderdiği Resulullah Aleyhisselâm’ın dosdoğru bir yolda olduğunu ve o Allah yoluna insanları dâvet etmesinin gerektiğini beyan buyurmaktadır:

“Biz her ümmete bir ibadet yolu tayin ettik, onlar ona göre ibadet etmektedirler. Öyleyse bu hususta seninle çekişmesinler. Sen Rabb’ine dâvet et, şüphesiz ki sen dosdoğru bir hidayet üzerindesin.” (Hacc: 67)

Senin dinin hidayet ve saâdet dinidir.

“Eğer seninle mücadeleye girişirlerse de ki: ‘Allah yaptıklarınızı çok iyi bilmektedir.’” (Hacc: 68)

Hiç şüphe yok ki sizin böyle bâtıl yere mücâdelenizi de bilir, elbette ki sizi lâyık olduğunuz cezalara kavuşturacaktır.

“Allah, ayrılığa düştüğünüz hususlarda kıyamet günü aranızda hüküm verecektir.” (Hacc: 69)

Böylece neyin hak, neyin bâtıl olduğunu anlayacaksınız.

•

Resulullah Aleyhisselâm bu tebliğ işini evde, çarşıda, pazarda, Kâbe’de, hususi sohbetlerde, açık toplantılarda aralıksız yürüttü.

Hacc için, seyahat veya ticaret için, her ne sebeple olursa olsun, hariçten Mekke’ye gelenlere de; zengin fakir, kadın erkek, genç yaşlı, tüccar, esnaf, işçi, köle... demeden herkese İslâm’ın esaslarını, imanın hakikatlerini anlatırdı. Bazıları sert tepki gösterir, kötü sözler söyler, hatta taş toprak atanlar bile olurdu.

Minâ, Ukâz, Mecenne ve Zülmecâz panayırlarında her kabileye uğrar, her çadıra girip şu sözleri söylerdi:

Ebu Leheb de peşine takılır ve:

“Ey halk! Bu benim kardeşimin oğludur, yalancıdır, ondan sakının!” diye bağırırdı.

Bununla beraber dürüst, cesur, hakikati araştıran, akl-ı selim sahibi olan kimseler hemen müslüman oluyorlardı.

Allah-u Teâlâ Resulullah Aleyhisselâm’a halkı uyarma vazifesini tevcih ettiğinde, bu ilâhî dâvet vazifesine azimle devam etmesini, onların arzu ve heveslerine, engellemelerine aldırmamasını emir buyurdu.

Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyuruyor:

“De ki: Ben peygamberlerin ilki değilim. Bana da size de ne yapılacağını bilmem. Ben ancak bana vahyedilene uyarım ve ben sadece apaçık bir uyarıcıyım.” (Ahkâf: 9)

Benim vazifem sizi imana dâvet etmektir. Bana vahyedilene göre, sizi Allah’ın azabından sakındırıyorum.

“De ki: Ben şüphesiz ki apaçık bir uyarıcıyım.” (Hicr: 89)

Yüz çevirenlerin tepesine Cebbâr olan Allah’ın azabının ineceğini açık bir şekilde haber veriyorum.

“İşte bundan ötürü sen onları tevhide, birliğe dâvet et ve emrolunduğun gibi dosdoğru ol. Onların heveslerine uyma.” (Şûrâ: 15)

İslâm’ı kabul etmeleri için tâviz vermeye yanaşma. İman etmek isteyen, Din-i mübin’e hâlis bir şekilde indirildiği gibi iman etsin. Çünkü tefrikanın sebebi hep heveslere tâbi olmaktır.

“Ve de ki: Allah’ın indirdiği kitaba inandım, aranızda adalet yapmakla emrolundum.” (Şûrâ: 15)

Peygamberlere indirilmiş olan bütün semâvî kitapları tasdik ettim. Kendi arzuma göre değil, Rabb’imin bana vahyettiği ilâhî hükümlere göre hakkınızda hüküm vermekle memurum.

“Allah bizim de Rabb’imiz sizin de Rabb’inizdir. Bizim işlediklerimiz bize, sizin işledikleriniz size âittir.” (Şûrâ: 15)

Hepimiz O’nun kullarıyız. Kendisinden başka hiçbir ilâh bulunmayan yegâne mâbud O’dur. Biz bu hakikati kendi irademizle ikrar ediyoruz.

Biz sizden uzak ve ayrıyız. Biz sizin ne iyi amellerinizden istifade ederiz, ne de kötü amellerinizden zarar görürüz.

“Bizimle sizin aranızda tartışılacak bir şey yoktur. Allah hepimizi bir araya toplar. Dönüş de ancak O’nadır.” (Şûrâ: 15)

Çünkü hak güneş gibi açıkça ortaya çıkmıştır, başkaca münakaşaya ihtiyaç kalmamıştır.

Kıyamet gününde hepimizi bir araya toplayarak hükmünü verecek, kimin haklı kimin haksız olduğu tamamen anlaşılacaktır.

Diğer Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyuruyor:

“Seni yalanlarlarsa de ki:

Benim yaptığım bana, sizin yaptığınız sizedir. Siz benim yaptığımdan uzaksınız, ben de sizin yaptığınızdan uzağım.” (Yunus: 41)

Benim yaptığım işlerin karşılığı bana, sizin yaptığınız işlerin karşılığı da size âittir. Eğer gerçeği inkâr ederseniz, bunun zararını siz görürsünüz.

“Allah ile birlikte başka bir ilâh edinmeyin. Ben sizi O’nun katından apaçık bir korkutucuyum.” (Zâriyât: 51)

O’nun birliğini inkâr etmeye cüret edenlerin, Hakk’ı ve hakikati yalanlayanların pek şiddetli cezalara uğrayacaklarını hatırlatıyorum.

CİN SÛRE-İ ŞERİF’İNİN TEFSİRİ-3

Gaybı Bilmek

Kul Peygamber:

Allah-u Teâlâ Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini şereflendirmek, değerini daha çok arttırmak için ism-i şerif’ini anmamış, onu kendisinin ubudiyetine izafe etmiş, “Allah’ın kulu” diyerek kulluk sıfatı ile vasıflandırmış, kulluğunu yerine getirmek hususunda kendine has özelliği ile beraber alçakgönüllülüğünü de beyan buyurmuştur.

“Allah’ın kulu O’na yalvarmak, namaz kılmak için kalkınca, (cinler) neredeyse çevresinde keçeleşirler, birbirlerine girerlerdi.” (Cin: 19)

Zira benzerini hiç görmedikleri bir ibadet görüyor ve işitmedikleri bir duâ dinliyorlardı.

Yani değil insanlar, cinler dahi Resulullah Aleyhisselâm’a hayrandı ve can-u gönülden bağlı idiler. O Allah-u Teâlâ’ya yöneldiği zaman rahatsız olmasın diye cinler saygılarından, sevgilerinden ötürü üstüste yığılır gibi olurlar, aşırı kalabalıktan birbirlerinin içine girerlerdi.

Resulullah Aleyhisselâm’ın Diliyle
Beşeriyete Öğütler:

Allah-u Teâlâ âlemlere rahmet olan Resulullah Aleyhisselâm’a şöyle emir buyurmaktadır:

“Resul’üm! De ki: Ben ancak Rabb’ime duâ ederim ve O’na hiçbirini ortak koşmam.” (Cin: 20)

Benim durumum bu, sizin durumunuz da böyle olsun.

“De ki: ‘Şüphesiz ki ben size zarar vermeye de iyilik yapmaya da kâdir değilim.’” (Cin: 21)

Eğer siz benim bir zarar vermemden korkararak veya bir fayda bekleyerek etrafımda toplanıyorsanız, haberiniz olsun ki ben size kendiliğimden bunların hiçbirini yapamam. Onu ancak Rabb’im yapar. Bu benim elimde değil, Allah’ın elinde. Ben sizi ancak irşada çalışıyorum.

“De ki: ‘Doğrusu hiç kimse beni Allah’tan kurtaramaz.’” (Cin: 22)

O’na isyan ettiğim takdirde hiç kimse O’nun azabından beni uzaklaştıramaz.

“Ve ben O’ndan başka sığınak da bulamam.’” (Cin: 22)

Ben böyle olduğum gibi siz de böylesiniz.

“Benim yaptığım sadece Allah katından olanı, O’nun gönderdiklerini tebliğ etmektir.” (Cin: 23)

Ben bu tebliğ vazifemi ifâ edince mesuliyetten kurtulmuş, hıfz-u himayesine nâil olmuş olurum.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Allah-u Teâlâ’nın öyle bir elçisidir ki, o kendiliğinden bir şey yapamaz. Fakat onu gönderen Rabb’i her şeyi yapabilir. Elçisine düşmanlık eden Rabb’ine düşmanlık etmiş, onu seven ve itaat eden de yine Rabb’ini sevmiş ve itaat etmiş olur.

Bunun içindir ki elçiye isyan etmenin Allah’a isyan etmek demek olduğunu açıkça anlatmak ve isyan edenleri de uyarmak üzere Âyet-i kerime’nin devamında şöyle buyurulmaktadır:

“Kim Allah’a ve Peygamber’ine isyan ederse, ona içinde sonsuz ve temelli kalacakları cehennem ateşi vardır.” (Cin: 23)

Onlar buradan kaçıp kurtulamazlar ve dışarı da çıkamazlar.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Allah-u Teâlâ’nın öyle bir elçisidir ki, o kendiliğinden bir şey yapamaz. Fakat onu gönderen Rabb’i her şeyi yapabilir. Elçisine düşmanlık eden Rabb’ine düşmanlık etmiş, onu seven ve itaat eden de yine Rabb’ini sevmiş ve itaat etmiş olur.

Bunun içindir ki Allah-u Teâlâ elçiye isyan etmenin Allah-u Teâlâ’ya isyan etmek demek olduğunu açıkça beyan etmekte ve isyan edenlerin de âkıbetlerini beşeriyete duyurmaktadır.

Bunlara verilen dünya nimetleri kesinlikle geçicidir. Haklarında mukadder olan zaman gelince hiç şüphesiz ki cezalarına çarptırılmış olacaklardır.

“Nihayet onlar kendilerine vaad olunan şeyi gördükleri zaman, kimin yardımcısının daha zayıf ve sayıca daha az olduğunu bileceklerdir.” (Cin: 24)

Onlar mı, yoksa gönülden inanan müminler mi? Allah-u Teâlâ’nın onlara yaptıklarının karşılığını tattırınca, kimin yardımcısı ve destekçisi daha zayıf, kimin ordusunun ve askerinin daha az olduğunu anlayacaklardır.

“De ki: ‘Size vaad edilen (azap) yakın mıdır, yoksa Rabb’im onun için uzun bir süre mi koyar? Ben bilemem.’” (Cin: 25)

Bu azap kesin olarak gelecektir. Vakti ne zaman? Onu ancak Allah bilir.

Gaybı Bilmek:

Allah-u Teâlâ bu sırr-ı ilâhî’yi dilediğine bildirir. Onlar bunu biliyorlar. Amma isterse açıklarlar, isterse açıklamazlar.

Nitekim Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“Gaybı bilen O’dur.” (Cin: 26)

Gaybı sadece Allah bilir.

“Gizli bilgisini kimseye göstermez.” (Cin: 26)

O’nun gösterip açıklamadığı şeylerden, yaratıklarından hiç kimse tam olarak bilgi sahibi olamaz.

“Ancak râzı olduğu elçiye gösterir.” (Cin: 27)

Ancak dilediği kuluna, gayb ilminin bazı hakikatlerinden dilediği kadarını bildirir. Onun haricinde mahlûkun Hakk’a âit bilgisi olmaz.

Allah-u Teâlâ “Nebi”ye vahiy vasıtasıyla “Veli”ye ise ilham vasıtasıyla dilediğini ilka eder. Muallimi Allah-u Teâlâ olduğu için ona O öğretiyor.

Ebu Hüreyre -radiyallahu anh- Hazretleri’nden rivayet edilen bir Hadis-i şerif’lerinde Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz buyururlar ki:

“Sizden önce gelip geçen ümmetler içinde Allah-u Teâlâ tarafından kendilerine ilham olunan insanlar vardı.

Eğer ümmetim içinde de böyle bir kimse varsa, o da şüphesiz Ömer’dir.” (Buhârî)

İlhamdan hasıl olan ilme Ledün ilmi denir.

Bu husus Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- Efendimiz’e şâmil olduğu gibi, ümmet-i Muhammed’in arasında da böylelerinin bulunacağına işarettir.

İşte bütün bu lütuf, fazilet ve meziyetler, Allah-u Teâlâ’nın o kimseyi o Kudsî ruh ile desteklemesinden doğmuştur. Geldiği makama dünyada iken çıkar, peygamberler meclisine girer.

Bu sırlara mazhar olabilmek Allah-u Teâlâ’nın bu ilmi kalpte yazması ve ikinci bir ruh ile desteklemesiyle mümkün olur.

Âyet-i kerime’nin devamında şöyle buyuruluyor:

“Çünkü O, bunun önüne ve arkasına gözetleyiciler (koruyucular) koyar.” (Cin: 27)

Allah-u Teâlâ’nın gaybı bildirdiği elçiyi koruyucu melekler her yönden kuşatır.

“Tâ ki, Rabb’lerinin gönderdiklerini gerçekten tebliğ etmiş olduklarını bilsin.” (Cin: 28)

Allah-u Teâlâ’nın ezelde bildiği şey ortaya çıkar.

“Şüphesiz ki Allah onların yanında bulunan her şeyi çepeçevre kuşatmış ve her şeyi teker teker saymıştır.” (Cin: 28)

Onların işlerinden hiçbir şey Allah-u Teâlâ’ya gizli kalmaz. Her şeyi en ince taferruâtıyla bilir. Gaybın anahtarları O’nun katındadır, hiçbir şey O’na gayb olmaz, hiçbir iş O’ndan gizli kalmaz, onları ancak O bilir.

•

Allah-u Teâlâ bir insanla üç şekilde konuştuğunu Şûrâ sûre-i şerif’inin 51. Âyet-i kerime’sinde şu şekilde beyan buyurmaktadır:

“Allah’ın bir insanla konuşması mümkün değildir. Ancak;

Yahut bir elçi gönderip, izniyle ona dilediğini vahyeder. O, yücedir, hikmet sahibidir.” (Şûrâ: 51)

Vahiy malumdur, peygamberlere verilen ilâhî kelimelerdir. Muhtelif şekilleri vardır.

Perde arkasından ise; Allah-u Teâlâ dilediği kulunun kalbine, dilediği zaman perde arkasından nurunu akıtır, bütün hakikatleri bildirir. Dilediğine harfsiz hurufatsız ilham eder.

Çok ince bir sır: Görünüşte o konuşuyor, fakat Allah-u Teâlâ’nın onu konuşturduğunu kimse bilmiyor.

Übeyy bin Ka’b -radiyallâhu anh-den rivâyet edildiğine göre, Cin Sûre-i şerîf’ini okumanın fazîletine dair Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Hadîs-i şerîf’lerinde şöyle buyurmuşlardır:

“Kim Cin sûresi’ni okursa, kendisine Muhammed’in peygamberliğine inanan ve inanmayan bütün cinlerin sayısı kadar köle azâd etmişçesine sevap verilir.” (Zemahşerî, “el-Keşşâf”, c. 4, s. 622-633.)

Hakîm et-Tirmizî -kuddise sırruh- Hazretleri “Hatmü’l-evliyâ’” kitabında, Cin sûre-i şerîf’inin; “Gaybı bilen ancak O’dur, gaybına kimseyi muttalî kılmaz. Ancak beğenip seçtiği elçi bunun dışındadır.” meâlindeki 26. ve 27. Âyet-i kerîme’lerinin, Allah’ın gaybı hiç kimseye bildirmediğini iddiâ edenlere karşı apaçık bir delil olduğunu ifâde ederek, bu zihniyet sâhiplerine şöyle hitap etmektedir:

“Allah’ın, gönderilme ile ilgisi bulunmayan nebîlerin içinde de, vahiy yolundan gaybı izhâr ettiği kimseler vardı. Şu hâlde buradaki gayb, O’nun katında bulunup da, neredeyse kendisinden dahî gizlediği bir ‘Gayb’tır. Bu ise “Saat”; yâni “Kıyâmet”tir. Halbuki O’nun, hem meleklerin yanında izhâr ettiği bir gayb, hem de muhaddes’lerin ve velilerin yanında izhâr ettiği bir gayb daha vardır.

Bu şeyleri birbirinden ayırt edebiliyor musun? Yoksan sen hâlâ boş ve asılsız bir iddiâ ve inkârın içinde misin? Gayb’ın ismini duymuşsun, Kur’ân’ın sunduğu bir Âyet’i de ikide bir ona delil gösterip duruyorsun!” (Hakîm et-Tirmizî, “Hatmü’l-evliyâ”, s. 337-338; bas.: Hakikat yay., 2002)

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Uzlaşma Teklifleri / 1

Müşrikler başlangıçta biraz sessiz kalır gibi oldularsa da, tebliğin devam etmesini ve kendi atalarının dinlerinin, örf ve âdetlerinin bir anda yok olmasını hazmedemiyorlardı.

Hele hele müşriklerin ve putlarının aleyhinde olan:

“Siz ve Allah’tan başka taptığınız şeyler cehennem odunusunuz. Siz oraya gireceksiniz.” (Enbiyâ: 98)

Âyet-i kerime’si nâzil olduğu zaman küplere bindiler. Muhammed Aleyhisselâm’a karşı, İslâm dini’ne karşı ve müslümanlara karşı son derece nefret ve husumet beslemeye, kızmaya, azgınlığa ve ateş püskürmeye başladılar.

Bu Nur’un yayılmasına engel olmak, onu bastırmak ve yok etmek için her türlü çareye başvuruyorlardı.

Bu safhada İslâm’la küfür arasında kıyasıya bir mücadele başlamış oldu.

Müşrikler İslâm’ın yayılışını durdurmak için bazı tedbirlere başvurmaya karar verdiler.

Ebu Tâlib’e Baskı:

İlk olarak Ebu Tâlib’e baskı uygulamayı, bu işi ona hallettirmeyi düşündüler. İleri gelenlerinden bir heyet Hâşim oğulları’nın reisi Ebu Tâlib’e gelerek: “Ey Ebu Tâlib! Kardeşinin oğlu bizim ilâhlarımıza dil uzatıyor, dinimizi yeriyor. Bizim aklımızı kaçırdığımızı iddiâ ediyor, atalarımızın sapıklık içinde ölüp gittiklerini ileri sürüyor. Bundan böyle ya sen onu bu işten vazgeçirmeye çalışırsın, veya himayenden vazgeçer, bizimle onun arasından çıkarsın.” dediler. Ebu Tâlib onları dikkatlice dinledi, yumuşak sözler söyleyerek tatlılıkla başından savdı.

Ebu Tâlib, İslâmiyet’i kabul etmemekle beraber elinden geldiği kadar yeğenini koruyordu.

Muhammed Aleyhisselâm’ın tebliğ çalışmalarına aralıksızca yine eskisi gibi açıkça devam ettiğini gören Kureyşliler, Ebu Tâlib’e ikinci defa heyet gönderdiler. Heyette bulunan adamlar: “Ey Ebu Tâlib! Siz bizim yaşlı bir büyüğümüzsünüz, şeref ve mevkice bizden ilerisiniz. Biz senden kardeşinin oğlunu desteklemekten vazgeçmeni istemiştik, amma siz vazgeçmediniz. Artık sabır ve tahammülümüz kalmadı. Ya sen onu bizimle uğraşmaktan vazgeçirirsin, ya da iki taraftan birisi yok oluncaya kadar onunla da, seninle de çarpışırız.” diyerek tehdit ettiler.

Ebu Tâlib güç durumda kaldı. Kavmi ile arayı açmayı istemediği gibi, yeğenini de yardımcısız bırakmaya aslâ gönlü râzı olmuyordu. Adam gönderip yanına getirtti ve durumu anlattı: “Yeğenim! Kavmimin ileri gelenleri bana geldiler, şöyle şöyle söylediler. Kendinin ve benim yaşayabilmem için imkân bırak. Bana altından kalkamayacağım yük yükleme. Hem bana hem kendine acı, kavminin hoşuna gitmeyen şeyler söyleme!”

Resulullah Aleyhisselâm bu sözleri dinledikten sonra amcasının fikir değiştirdiğini, kendisini himaye etmekten vazgeçtiğini düşündü.

Buyurdu ki:

Gözleri yaşardı ve ağladı.

Bu durum Ebu Tâlib’e çok dokundu. “Gel ey kardeşimin oğlu, istediğini söyle! Yemin ederim ki seni hiçbir zaman onlara teslim etmem.” dedi.

Uzlaşma Teklifleri:

Müşrikler Ebu Tâlib’e yaptıkları başvurudan bir sonuç alamayınca bizzat Resulullah Aleyhisselâm’a gelerek kendisiyle bir uzlaşma ve anlaşma yollarını aradılar. Çeşitli vesilelerle çeşitli heyetler gönderdiler.

Bu yapılan görüşmelerin en önemlisi Utbe bin Rebia’nınki idi. Bizzat kendisi giderek şöyle hitapta bulundu:

“Bak yeğenim! Biz seni eskiden beri sever sayarız, akıllı bir kişi olarak tanırız, kimseye kötülük ettiğini görmedik. Senin âilen de en soylu bir âiledir. Fakat sen kavmimize felâket getirdin, halkı tahrik ederek aramızda ayrılık çıkardın, bizi birbirimize düşürdün. Bizi aptal yerine koydun, dinimizi ve tanrılarımızı kötüledin. Atalarımızın sapıklık içinde ölüp gittiklerini söyledin. Bana açıkça söyle, bütün bunların sebebi nedir? Maksadın mal ve mülk ise, seni Mekke’nin en zengini yapalım. Başkan olmak istiyorsan başkan seçelim. Kadın istiyorsan, seni Kureyş’in en asil ve en güzel kadınları ile evlendirelim. Eğer cinlerin şerrine kapılmışsan seni tedâvi ettirelim. Yeter ki bu dâvândan vazgeç!”

Resulullah Aleyhisselâm cevap olarak Fussilet sûre-i şerif’ini okumaya başladı:

“Eğer yüz çevirirlerse onlara de ki: İşte sizi Âd ve Semûd’un başına gelen yıldırıma benzer bir azap ile uyardım.” (Fussilet: 13)

Âyet-i kerime’sine gelince Utbe o anda, sanki yıldırım her an gelip kendisine çarpacak gibi bir hâle büründü. Derhal elini Resulullah Aleyhisselâm’ın ağzını kapatmak için kaldırdı ve yalvarırcasına: “Sakın öyle konuşma!” dedi.

Daha sonra arkadaşlarına anlatırken: “Biliyorsunuz ki Muhammed bir şey söyleyince yalan çıkmıyor, bu sebeple bir azap geleceğinden korktum.” dedi. “Vallahi o seni büyülemiş.” diyenlere: “Ben size fikrimi söyledim, istediğinizi yapın, bu mesele benim gücümü aşmıştır.” cevabını verdi.

•

Bir defasında da Kureyş’in ileri gelenleri heyet olarak gelip daha önceki tekliflerini tekrarladılar.

Resulullah Aleyhisselâm şöyle buyurdu:

Gelenler birçok tehditler savurdular: “Biz senin bunları yapmana daha fazla müsaade etmeyeceğiz. Ya sen bizim işimizi bitirirsin ya biz senin işini.” dediler.

Resulullah Aleyhisselâm’ın dâvetine Kureyş müşrikleri şiddetle muhalefet etmekle beraber, uzlaşma çareleri aramaktan da geri kalmıyorlardı.

Yine bir defasında ileri gelenlerinden bazıları gelerek:

“İster misin bir yıl biz sana uyalım, sen de bir yıl süreyle bizim dinimize tâbi ol. Böylece aramızdaki ihtilâf ortadan kalmış olur.” dediler.

Son derece cehâletle yapılan bu teklife Resulullah Aleyhisselâm:

“Başkasını Allah’a ortak koşmaktan yine Allah’a sığınırım.” cevabını verdi.

Bunun üzerine müşriklerin bu heveslerini ve ümitlerini kesmek, iki hasım zümre, yani müminlerle putperestlerin arasındaki çekişmeyi gidermek, bu sapık fikrin ne o zaman ne de gelecekte uygulanmasının mümkün olmayacağını beşeriyete duyurmak için Allah-u Teâlâ Kâfirûn sûre-i şerif’ini indirdi. Onların dinlerinden bütünüyle uzak durmasını emir buyurdu.

“Resul’üm! De ki: Ey kâfirler! Ben sizin taptıklarınıza tapmam, benim taptığıma da siz tapmazsınız. Ben de sizin taptığınıza aslâ tapacak değilim, benim taptığıma da sizler tapmıyorsunuz. Sizin dininiz size, benim dinim banadır.”

Resulullah Aleyhisselâm sabahleyin Mescid-i haram’a gitti. Kureyş’in ileri gelenlerinden bir heyet vardı. Başlarına dikilerek bu sûre-i şerif’i okudu, onlar da ümitlerini kestiler.

“Resul’üm! De ki: Siz bana Allah’tan başkasına kulluk etmemi mi emrediyorsunuz ey câhiller!” (Zümer: 64)

Âyet-i kerime’si de bu sebeple nâzil olmuştur. Müşrikler Allah’tan başkasına tapmayı istedikleri için bu cehâletlerini yüzlerine vurarak:

“Ey câhiller!” diye hitap etmesi emredilmişti.

Allah-u Teâlâ Resulullah Aleyhisselâm’a Hakk’a karşı teslimiyetini sırası geldikçe her zaman ortaya koymasını Âyet-i kerime’sinde emir buyurmuştur:

“De ki: Bana Rabb’imden apaçık deliller gelince, ben sizin Allah’ı bırakıp da o taptıklarınıza ibadet etmekten kesinlikle men olundum ve bana âlemlerin Rabb’ine teslim olmam emredildi.” (Mümin: 66)

Bu emir aynı zamanda kıyamete kadar gelecek ümmetine de yönelik bir emirdir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Uzlaşma Teklifleri / 2

Bazen de Muhammed Aleyhisselâm’a gelerek kendi putlarına saygı göstermesi halinde, onlar da onun Rabb’ine karşı saygılı olabileceklerini söyleyerek uzlaşma taraftarı olduklarını belirtmek istiyorlardı.

Bu hususta nâzil olan Âyet-i kerime’lerde ise İslâm’la ve İman’la bağdaşmayan hiçbir teklife iltifat edilmemesi beyan buyuruldu:

“(Hakikati) yalan sayanlara boyun eğme! Onlar senin yumuşak ve müsamahalı davranmanı isterler ki, kendileri de sana yumuşak davransınlar.” (Kalem: 8-9)

Âyet-i kerime’de geçen “Müdâhene”, lüzumsuz yere yumuşak davranmak demektir.

Resulullah Aleyhisselâm, İslâmiyet’in yayılmasını engelleyen pürüzlerin az da olsa kalkması için dinin esasını bozmayan bazı hususlarda Kureyş müşriklerine biraz hoşgörülü davranmayı düşünmüştü.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurdu:

O takdirde sana hayatın da ölümün de kat kat azabını tattırırdık. Sonra bize karşı kendin için bir yardımcı da bulamazdın.” (İsrâ: 74-75)

Âyet-i kerime’ler Allah-u Teâlâ’nın Resulullah Aleyhisselâm’a olan lütfunu bildiriyor. Onu azgınların hilesinden, kötülerin şerrinden koruduğunu, işlerini kendisinin yönettiğini, ona yardımı kendisinin üzerine aldığını, yarattıklarından hiçbir kimseye onu bırakmadığını, ona karşı çıkıp reddedenlere galip getireceğini, dinini yücelteceğini haber veriyor.

Allah-u Teâlâ onu istikamet üzerinde sabit kıldığı için müşriklere meyletmesi kesinlikle imkânsızlaştı.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde müşriklerin hiçbir şeye güçleri yetmeyen bir takım putlara ne kadar kafasız bir şuurla tapındıklarını beyan buyurmaktadır:

“De ki: Allah’ı bırakıp da taptığınız ilâhlarınızı gördünüz mü? Gösterin bana, onlar yeryüzünden hangi şeyi yaratmışlardır? Yoksa onların göklerde bir ortaklıkları mı var? Yoksa biz onlara bir kitap verdik de, ondaki bir delile mi dayanıyorlar? Hayır! O zâlimler birbirlerine aldatmadan başka bir vaadde bulunmuyorlar.” (Fâtır: 40)

Bu ifade onların iç durumlarını, küfür ve şirk içinde bocalayıp durduklarını ve ne kadar akılsız olduklarını ortaya koymaktadır.

“Andolsun ki onlara: ‘Gökleri ve yeri kim yarattı?’ diye sorsan, elbette: ‘Allah’tır!’ derler.

De ki: ‘Öyle ise söyleyin bana; eğer Allah bana bir zarar vermek isterse, Allah’ı bırakıp da taptıklarınız, O’nun verdiği zararı giderebilir mi? Yahut Allah bana bir rahmet dilerse, O’nun bu rahmetini önleyebilirler mi?’” (Zümer: 38)

Onlar hiçbir şey yapamazlar. Ne bir sıkıntıyı giderebilirler, ne de gelmesi gereken bir iyiliğe engel olabilirler.

•

Kureyş müşrikleri her ne kadar kâinatın yaratıcısının Allah olduğuna inanıyorlarsa da, bununla beraber başka şeyleri de ilâh olarak kabul etmekte, dileklerini onlardan istemekteydiler.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyurulmaktadır:

“De ki: Allah’tan başka taptığınız şeyleri gördünüz mü? Yeryüzünde ne yaratmışlar göstersenize! Yoksa onların göklerde bir ortaklığı mı var? Eğer doğru sözlü iseniz, bundan önce indirilmiş bir kitap veya bir ilim kalıntısı varsa onu bana getirin.” (Ahkâf: 4)

Allah’tan başkasına ibadet etmeye dâir aklî ve naklî hiçbir delil olamaz. Allah tarafından indirilen hiçbir kitap gösterilemez ki, Allah Zât-ı akdes’inin bir ortağı olduğunu bildirmiş olsun.

“De ki: Allah’tan başka ilâh saydıklarınızı çağırın. Onlar göklerde ve yerde zerre kadar bir şeye sahip değildirler. Onların bu ikisinde hiçbir ortaklığı yoktur. Allah’ın onlardan bir yardımcısı da yoktur.” (Sebe: 22)

Âlemlerin yaratılışı ve idaresi hususunda aslâ bir etkileri olamaz. Âcizdirler, hükümsüzdürler.

“Yeryüzünde (O’nu) âciz bırakamazsınız. Allah’tan başka bir dostunuz ve bir yardımcınız da yoktur.” (Şûrâ: 31)

Ki başınıza gelecek olan azabı sizden kaldırsın ve sizi kurtarsın.

“Onlar Allah’ı bırakarak kendilerine göklerden ve yerden hiçbir şeyi rızık olarak vermeye sahip olmayan ve buna güçleri de yetmeyen şeylere mi tapıyorlar?” (Nahl: 73)

Böyle olduklarına göre, nasıl olur da onlardan bir fayda beklenebilir?

“O’nu bırakıp da taptıkları şeyler ise bâtıldan başka bir şey değildir. Şüphesiz ki Allah yücedir, büyüktür.” (Hacc: 62)

Gerçek yücelik ve ululuk O’na mahsustur, yüceliği her bakımdan sınırsızdır. Eşsiz tek büyük O’dur.

“Allah’a benzerler ortaya koymaya kalkmayın. Şüphesiz ki Allah bilir siz bilmezsiniz.” (Nahl: 74)

Allah tek gerçektir. Ezelî ve ebedî olarak benzeri yoktur. O bilir ve Zât-ı akdes’inden başka ilâh olmadığına şâhitlik eder.

Allah-u Teâlâ müşriklerin putlara tapmakla ne kadar sapık bir duruma düştüklerini Âyet-i kerime’sinde beyan buyurmaktadır:

“Onlar Allah’ı bırakıp kendilerine ne zarar ne de fayda vermeyen şeylere taparlar ve: ‘Bunlar Allah katında bizim şefaatçilerimizdir.’ derler.

De ki: ‘Siz Allah’a göklerde ve yerde bilmediği bir şeyi mi haber veriyorsunuz?’ Allah onların koştukları ortaklardan yüce ve münezzehtir.” (Yunus: 18)

İbâdete lâyık sadece O’dur. O’ndan başka mâbud olsaydı, Allah-u Teâlâ onu mutlaka bilirdi. Göklerde ve yerde var olan her şey O’nun ilmi dahilindedir.

“Yoksa onlar Allah’tan başka şefaatçiler mi edindiler? De ki: Onlar hiçbir şeye sahip olmadıkları, akıl da erdiremedikleri hâlde mi?” (Zümer: 43)

Hiçbir şeye sahip olmazken ve akılları da yokken, bunu nasıl yapabilirler? Böyleyken onlara tapıp duruyorsunuz!

“Gökyüzünde nice melekler var ki, şefaatleri hiçbir fayda sağlamaz. Meğer ki Allah dilediğine ve râzı olduğuna izin verdikten sonra olsun!” (Necm: 26)

Mukarreb melekler hakkında durum böyle olunca, ey câhiller bu putların şefaatçi olabileceklerini nasıl ümit edebilirsiniz?

Diğer Âyet-i kerime’lerinde buyurur ki:

“Allah’ı bırakıp da sana fayda ve zarar vermeyecek şeylere tapma. Eğer bunu yaparsan, hiç şüphesiz ki sen mutlaka zâlimlerden olursun.” (Yunus: 106)

Gerçekte O’ndan başka yarar ve zarar veren hiçbir şey yoktur. Zât-ı akdes’inden başka her şey yok olup gidecektir.

Şirkin ne kadar büyük bir günah olduğunu belirtmek üzere Allah-u Teâlâ Resulullah Aleyhisselâm’a hitap ederek şöyle buyurmuştur:

“Andolsun ki sana da senden öncekilere de şu vahyolunmuştur:

Hayır! Yalnız Allah’a ibadet et ve şükredenlerden ol.” (Zümer: 65-66)

Allah-u Teâlâ bu ilâhî ihtârı ile Resulullah Aleyhisselâm’ı kendisine şirk koşmaktan ve kâfirlere boyun eğmekten korumuştur.

“Onlar Allah’ı bırakıp da, Allah’ın onlar hakkında hiçbir delil indirmediği ve kendilerinin dahi hakkında bilgi sahibi olmadıkları şeylere tapıyorlar.

Zâlimlerin hiçbir yardımcısı yoktur.” (Hacc: 71)

Şuursuzca tapındıkları o şeyler hakkında, akıllarını kullanarak da bir bilgi edinmiş değillerdir. Atalarını körü körüne taklit etmektedirler.

Bu sebepledir ki bu zulmü işleyenlerin tuttukları yolun doğruluğunu kabul edecek hiçbir kimse olamaz.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Yalan ve İftiralar / 1

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde müşriklerin ilâh kabul ettikleri şeylerin insanlara hiçbir fayda veya zarar veremeyeceklerini bildirmektedir:

“Onlar ne tapanlara ne de kendilerine hiçbir şekilde yardım edemezler.” (A’râf: 192)

O putlar kendilerine yönelik tehlikelerden kendilerini kurtaramadıkları gibi, kendilerine tapan putperestlere de hiçbir yerde ve hiçbir surette yardımda bulunamazlar.

“Sizin O’nu bırakıp da taptıklarınız ise, size yardım edemedikleri gibi, kendilerine de yardım edemezler.” (A’râf: 197)

Ne sizi kurtarabilirler, ne de kendilerini. Bu gerçek size tekrar tekrar beyan olunmaktadır.

“Doğrusu Allah’ı bırakıp da taptığınız şeyler sizin gibi kullardır. Eğer doğru sözlü iseniz, onları çağırın da size cevap versinler!” (A’râf: 194)

Öyleyse niçin onlara tapınıp duruyorsunuz?

“Allah hak ile hüküm verir. O’nu bırakıp taptıkları ise, hiç bir şeyle hüküm veremezler. Şüphesiz ki Allah işitendir, görendir.” (Mümin: 20)

Yaratıcı’ya ibadet etmek gerekirken, yaratılmışlara tapınmak ne büyük bir ahmaklıktır!

“Onların yürüyecekleri ayakları mı var? Tutacakları elleri mi var? Görecekleri gözleri mi var? İşitecekleri kulakları mı var?

De ki: Ortak koştuklarınızı çağırın, sonra bana istediğiniz tuzağı kurun ve bana göz bile açtırmayın!” (A’râf: 195)

Bana karşı yapmayı tasarladığınız şeylerin bence hiçbir hükmü yoktur. Elinizden geleni arkaya bırakmayın.

“De ki: Allah’tan başka, ilâh sandığınız şeyleri çağırın. Onlar sizden ne bir zararı uzaklaştırabilirler, ne de değiştirmeye güçleri yeter.” (İsrâ: 56)

Kendi kendilerine hiçbir şey ortaya koyamazlar.

“Onların çağırdıkları da, Rabb’lerine hangisi daha yakın olacak diye vesile ararlar. O’nun rahmetini umarlar, azabından korkarlar. Zira Rabb’inin azabı (korkunçtur), sakınılacak bir azaptır.” (İsrâ: 57)

Melekler de peygamberler de Allah-u Teâlâ’nın azabından korkarlar, ibadet ve taatla O’na yakın olmak isterler.

•

Müşriklerin mantıksız istekleri hiç bitmedi, bu sefer de mucize istemeye başladılar:

“Ve derler ki: ‘Rabb’inden ona âyetler (mucizeler) indirmeli değil miydi?’ De ki: ‘O âyetler (mucizeler) ancak Allah katındadır. Ben sadece apaçık bir uyarıcıyım.’” (Ankebût: 50)

Kur’an-ı kerim’i indiren Allah olduğu gibi, diğer mucizeleri indiren de yalnız O’dur. Ne dilerse indirir, ben ona karışamam. Ben inanmayanlara azabın habercisiyim.

“Ve derler ki: ‘Ona Rabb’inden bir âyet (mucize) indirilmeli değil miydi?’ De ki: ‘Gayb ancak Allah’ındır. Bekleyin! Doğrusu ben de sizinle beraber bekleyenlerdenim.’” (Yunus: 20)

Allah-u Teâlâ yakın bir gelecekte büyük bir mucizenin meydana geleceğini haber verdi.

Nitekim kısa bir zaman geçmeden İslâmiyet yeryüzünün en büyük dini haline geldi. Putperestlik Hicaz’da yok edildi. Müslümanlar en güçlü devletleri bile dize getirdiler.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde mucize isteğinde bulunan inatçı müşriklerin iç durumlarını belirterek; istekleri yerine getirilse bile, yine de inat ve inkârdan vazgeçmeyeceklerini beyan buyurmaktadır:

“Kendilerine dokunan bir sıkıntıdan sonra insanlara bir rahmet tattırsak, hemen âyetlerimiz hakkında bir tuzak düşünürler. De ki: Allah’ın tuzağı daha çabuktur. Şüphesiz ki kurduğunuz tuzakları elçilerimiz yazıyorlar.” (Yunus: 21)

Allah-u Teâlâ yola gelmeyenleri derece derece azaba yaklaştırır ve mühlet verir ki, suçlular aslâ ceza görmeyeceklerini sanırlar. Halbuki onlar kendilerine verilen sürenin içinde bulunmaktadırlar. Sürenin bitiminde cezaları ansızın başlarına gelir.

“O kâfir olanlara, evet onlara çok şiddetli bir azap vardır. İman edip sâlih ameller işleyenlere de mağfiret ve büyük bir mükâfat vardır.” (Fâtır: 7)

Onlar umduklarının da fazlasına kavuşurlar, son durakları cennet ve Cemâlullah olur.

Yalan ve İftiralar:

Resulullah Aleyhisselâm kırk yıl gibi uzun bir müddet müşriklerin arasında nezih, dürüst, namuslu bir hayat yaşamış, herkesin sevgi ve saygısını kazanmıştı. Onu bir gün bile olsun itimatsızlıkla, yalancılıkla suçlayamamışlardı.

Kırk yıldan sonra onlara Allah-u Teâlâ’nın Kitab’ını getirdiğinde müşrikler birden ağız değiştirdiler, akla hayâle gelmedik yalan ve iftiralara başvurdular.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurmaktadır:

“Resul’üm! De ki: Eğer Allah dileseydi onu size okumazdım. Allah da onu size bildirmezdi. Bundan önce içinizde bir ömür boyu kalmıştım. Hiç düşünmüyor musunuz?” (Yunus: 16)

Onun benden değil de Allah tarafından gönderilmiş olduğunu hâlâ kabul etmeyecek misiniz?

Müşrikler, halkı Resulullah Aleyhisselâm’dan ve müslümanlardan soğutmak ve uzaklaştırmak için ağızlarına ne geliyorsa söylüyorlardı. Kimi şâir olduğunu, kimi kâhin, kimi sihirbaz, kimi mecnun olduğunu söylüyor ve bu iftirâları her yerde yayıyorlardı. Hatta seyahat ve ticaret için başka memleketlere gittikleri zaman, veya başka yerlerden gelenlere bu yalanlarını en iğrenç bir şekilde sürdürüyorlardı.

Bu hususta Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurmaktadır:

“Dediler ki: Hayır! Bunlar karmakarışık rüyâlardır. Hayır! Onu kendisi uydurmuştur. Hayır! O şâirdir. Eğer öyle değilse bize hemen önceki peygamberler gibi bir âyet (mucize) getirsin.” (Enbiyâ: 5)

Allah-u Teâlâ onların birçok sözünü nakletti ki, nasıl bir çelişki içerisinde oldukları, herhangi bir görüş üzerinde karar kılmayıp şaşkınlık içinde bocalayıp durdukları ortaya çıksın.

Bir Âyet-i kerime’sinde Resulullah Aleyhisselâm tarafından gösterilen mucizelerde ne gibi bir hikmet olduğunu beyan etmek üzere şöyle buyurmaktadır:

“Sana gösterdiğimiz o rüyâyı ve Kur’an’da lânetlenen ağacı sadece insanlar için bir imtihan kıldık. Biz onları korkutuyoruz. Fakat bu korkutmamız onlarda büyük bir azgınlıktan başka bir şeyi artırmıyor.” (İsrâ: 60)

Müşrikler cehennemin dibinden çıkan zakkum ağacı ile ilgili Âyet-i kerime’yi duyunca onu alay mevzusu yaptılar.

“Ateşin içinde ağaç yeşeriyormuş!” diyerek kafaları bulandırmaya çalıştılar.

Fakat ne var ki bu Âyet-i kerime onların büsbütün küfür ve azgınlıklarını, müminlerin de iman ve irfanlarını artırmaya yaradı.

Onlar ki, bir türlü gerçeği göremiyorlar, kararsızlık içinde bocalayıp duruyorlardı. Sonra da tutuyorlar, bu bunalımdan kurtulmak için, önceki peygamberlerin getirdiği mucizelerden bir mucize getirmesini istiyorlardı.

Halbuki zaman zaman birçok mucizeler gelmiş, fakat her seferinde yalanlanmış ve bu yüzden o yalanlayanlar hep helâk olmuşlardı. Mucize gelmiş olsa, mucizeleri gördükleri takdirde, bunlar inanacak mı? Hayır. Onlar da iman etmeyecekler, küfürlerinde ısrar edecekler.

“Bunlardan önce yok etmiş olduğumuz hiçbir memleket halkı iman etmemişti, şimdi bunlar mı iman edecekler?” (Enbiyâ: 6)

Bu Âyet-i kerime onların iman etmemekte ne kadar direndiklerini, ne kadar inkârcı olduklarını, inanmalarının çok uzak olduğunu ifade etmektedir.

“Hiçbirinizin Arzusu Benim Tebliğ Ettiğim Şeylere Uymadıkça Mümin Olmuş Olamazsınız.” Buyuran, Her Hâl ve Ahvâli İlâhî İrâde’ye Uygun Olan, Müminlere Karşı Şefkatli ve Onların Güçlüğe, Sıkıntıya Uğramaları Kendisine Ağır Gelen, En Güzel Numunemiz; Peygamberimiz Efendimiz Muhammed Mustafâ -sallallahu aleyhi ve sellem-’in Teşrif-i Dünya Olan ve Bu Ay İçinde İdrak Edeceğimiz Mübarek “MEVLİD KANDİLİ”nizi Tebrik Eder, Tüm İslâm Âlemi’ne Hayırlara Vesile Olmasını Cenâb-ı Allah’tan Niyaz Ederiz.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Yalan ve İftiralar / 2

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde Kur’an-ı kerim’in kâhinlere gelen diğer sözler gibi, cin ve şeytanlar tarafından Resulullah Aleyhisselâm’ın kalbine atıldığını iddiâ eden müşriklerin sözlerini reddederek şöyle buyurmuştur:

“Onu şeytanlar indirmedi. Bu onlara düşmez, zaten güçleri de yetmez. Şüphesiz ki onlar işitmekten uzak tutulmuşlardır.” (Şuarâ: 210-212)

Onlarla dinleyecekleri şey arasına alevden bir perde çekilmiştir. Şeytanlardan hiçbiri, onun bir harfini bile dinlemeye yol bulamaz. Durum böyle olunca Kur’an-ı kerim’i nasıl indirebilirler? Onlar buna lâyık da değildirler, çünkü onların fıtratlarında fesat çıkarmak ve insanları Allah yolundan sapıtmak vardır.

•

Kur’an-ı kerim’i Resulullah Aleyhisselâm’ın uydurduğunu iddiâ eden müşriklere karşı Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde buyurur ki:

“Yoksa onlar: ‘Onu kendisi uydurdu.’ mu diyorlar? De ki: ‘Eğer sizler doğru iseniz, Allah’tan başka gücünüzün yettiklerini çağırın da, onun benzeri bir sûre getirin.’” (Yunus: 38)

Yaratılanlardan herhangi birisi Kur’an-ı kerim’i uydurabiliyorsa, ondan başkası da uydurabilir. Siz bunu yapamazsanız, şüphesiz yalancılarsınız.

“Hayır! Onlar ilmini kavrayamadıkları ve henüz te’vili kendilerine gelmemiş olan bir şeyi yalanladılar. Onlardan öncekiler de aynı şekilde yalanlamışlardı.

Bak! Zâlimlerin sonu nasıl oldu?” (Yunus: 39)

İşte seni inkâr edenlerin âkıbetleri de böyle acı olacaktır. Onlara yaptığının benzerini bu zâlimlere de yapacaktır.

“Onlara vâdettiğimiz azabın bir kısmını sana göstersek de veya seni alsak da, onların dönüşü bize olacaktır. Sonra Allah onların yaptıklarına da şâhittir.” (Yunus: 46)

Ona göre onları cezalandıracaktır.

“O azap başınıza geldikten sonra mı O’na inanacaksınız? Şimdi mi? Hani siz onu acele istiyordunuz?” (Yunus: 51)

Halbuki daha önce alay ve eğlenceye alıyor, azabın çabucak inmesini istiyordunuz. İşte geldi! Artık görün cezanızı!

“‘O (azap) gerçek midir?’ diye senden haber sorarlar. De ki: ‘Evet! Rabb’ime andolsun ki, o şüphesiz gerçektir ve siz âciz bırakamazsınız.’” (Yunus: 53)

Siz O’nun kudreti altındasınız, o azap mutlaka yakanıza yapışacaktır.

“Onlar bizim azabımızı mı acele istiyorlar?” (Şuarâ: 204)

Geçmiş kavimlerin başlarına gelen felâketlerden ibret dersi almamışlar, inkârlarına devam etmektedirler.

“Onlar senden iyilikten önce kötülüğü acele istiyorlar. Oysa onlardan önce (nice cezaların) benzerleri gelip geçti. Doğrusu insanların zulmetmelerine rağmen, Rabb’in mağfiret sahibidir. Şüphesiz ki Rabb’inin azabı da şiddetlidir.” (Ra’d: 6)

Küfürde donup kalan ve o hâl üzere ölen kimseler hakkında ilâhî azap çok şiddetlidir ve ebedîdir.

“Gördün mü? Eğer biz onları yıllarca yaşatıp nimetlerden faydalandırsak, sonra da kendilerine vaad olunan şey başlarına gelse, faydalandırıldıkları nimetler onlara hiçbir fayda sağlamaz.” (Şuarâ: 205-207)

Başlarına gelen o azabı ne azaltabilir, ne de bertaraf edebilir.

“Biz hiçbir memleket halkını, öğüt vermek üzere uyarıcıları olmadıkça helâk etmedik. Biz zâlim değiliz.” (Şuarâ: 208-209)

Ki zâlim olmayanları helâk edelim.

•

Allah-u Teâlâ diğer Âyet-i kerime’lerinde müşriklerin ne kadar beyinsiz olduklarını haber vermektedir:

“Yoksa onlar: ‘Bunu uydurdu.’ mu diyorlar? De ki: ‘Bunu ben uydurduysam vebâli bana âittir. Oysa ben sizin işlediğiniz günahlardan uzağım.’” (Hûd: 35)

Benim onu uydurduğum iddiâsı doğru ise, böyle bir günahın cezası bana âittir. Bu ise bana iftira isnat etmenizden dolayı işlemiş olduğunuz suçun cezasını eksiltmez. Er veya geç bu büyük cezanızı çekeceksiniz.

“Rabb’inden gelen apaçık bir delile dayanan ve O’nun katından bir şâhidi olan, ayrıca kendisinden önce de önder ve rahmet olarak Musa’nın kitabı (elinde) bulunan kimse, inkârcılar gibi midir? İşte bunlar Kur’an’a inanırlar. Bu hiziplerden (gruplardan) kim onu inkâr ederse, cehennem ateşi onun varacağı yerdir. Bundan hiç şüphe etme! Doğrusu o, Rabb’in tarafından indirilmiş haktır. Fakat insanların çoğu inanmazlar.” (Hûd: 17)

Onlar akıllarını gerçeği bulmak için kullanmazlar, Kur’an-ı kerim’in Hakk kelâmı olduğunu kabul etmezler, küfürlerinde inat eder dururlar.

“İnkâr edenler: ‘Bu Kur’an olsa olsa onun uydurduğu bir yalandır. Başka bir topluluk da bu hususta kendisine yardım etmiştir.’ dediler. Böylece onlar kesin bir haksızlığa ve iftirâya başvurmuşlardır.” (Furkân: 4)

Onların bu iddiâları bir zulümden, büyük bir yalandan başka bir şey değildir. Çünkü Resulullah Aleyhisselâm onların bu iddiâlarından tamamen beridir, hiçbir kimseden bir şey öğrenmemiş olduğu apaçık bir gerçektir. Böyle bir iddiâ, câhilce bir iftiradan başka bir şey değildir.

“Yine onlar dediler ki: Kur’an eskilerin masallarıdır, başkalarına yazdırmış, sabah akşam kendisine okunmaktadır.” (Furkân: 5)

Haksızlıkta ve yalancılıkta bu derece ileri gittiler. Halbuki iddiâlarını ispatlayacak hiçbir delilleri yoktu, delil yerine dillerini gösteriyorlardı.

“Onlara: ‘Rabb’iniz ne indirdi?’ denildiği zaman: ‘Öncekilerin masallarını!’ derler.” (Nahl: 24)

Küfürlerinde ısrar etmek için böyle bir iddiâya cüret ederlerdi.

“Yoksa: ‘Onu kendisi uydurdu!’ mu diyorlar? Hayır! Onlar iman etmezler. Eğer onlar doğru sözlü iseler, onun benzeri bir söz getirsinler!” (Tûr: 33-34)

Gerçek şu ki onlar ile cinler ve insanlar da dahil olmak üzere bütün yeryüzü halkı bir araya toplanacak olsalar, benzerini getiremezler.

“Yoksa Rabb’inin hazineleri onların yanında mıdır? Ya da her şeye hâkim olanlar onlar mıdır?” (Tûr: 37)

Nimetleri onlar mı dağıtıyorlar ki, peygamberliği sana vermek istemiyorlar? Allah’ın verdiğini mi zorla almak istiyorlar?

“Yoksa gayb (bilgisi) onların yanında da onlar mı yazıyorlar?” (Kalem: 47)

Bunun için mi inkâr etmekte ısrar ediyorlar, akla ve Kitab’a uymaz hükümler veriyorlar?

“Yoksa onların, üzerine çıkıp dinledikleri merdivenleri mi var? Öyleyse dinleyenleri apaçık bir delil getirsinler.” (Tûr: 38)

Gökleri dinlediklerine dâir açık ve kesin bir delil ortaya koysunlar. Böyle bir şey olmadığına göre, onlara iman etmek düşer.

Allah-u Teâlâ bütün bu şüphe ve tereddütleri Âyet-i kerime’si ile ortadan kaldırmış ve şöyle buyurmuştur:

“Resul’üm! De ki: Onu göklerdeki ve yerdeki sırları bilen Allah indirmiştir.

O çok bağışlayıcıdır, engin merhamet sahibidir.” (Furkân: 6)

Ğafûr ve Rahîm olduğundan dolayıdır ki, azap edilmeyi hak etmiş olmalarına rağmen onlara mühlet vermekte, içinde bulundukları durumdan sıyrılıp hidayete yönelmeye dâvet etmektedir. Bu fırsattan istifade etmeyen müşrikler elbette ki lâyık oldukları cezaya çarptırılacaklardır.

•

Resulullah Aleyhisselâm’ın ilâhî vahye mazhar oluşuna dâir geçmiş peygamberlere indirilen semâvî kitaplarda da bilgiler vardır.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde buyurur ki:

“Resul’üm! Eğer sana indirdiğimizden şüphe ediyorsan, senden önce kitap okuyanlara sor! Sakın şüphe edenlerden olma!” (Yunus: 94)

Resulullah Aleyhisselâm ne şüpheye düşmüş, ne de sormuştur.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İnatça İtirazlar

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde müşriklerin Hakk ve hakikate karşı ne kadar gururlu ve koyu bir taassup içinde olduklarını beyan buyurmaktadır:

“Şirk koşanlar dediler ki: ‘Eğer Allah dileseydi biz de, atalarımız da O’ndan başka hiçbir şeye tapmazdık, O’nsuz hiçbir şeyi de haram etmezdik.’

Onlardan öncekiler de aynı şeyi yapmışlardı. Peygamberlere düşen apaçık tebliğ değil midir?” (Nahl: 35)

Sonraki asırlarda gelen müşrikler, eski kavimlerin başlarına gelen felâketlerden hiçbir ibret almadılar.

“Sâd. Zikir sahibi Kur’an’a yemin ederim ki! Kâfirler bilâkis bir gurur ve ayrılık içindedirler.” (Sâd: 1-2)

Kendilerine çok büyük değer veriyorlar, kibirlerinden dolayı o yüce Peygamber’e muhalefet ediyorlar, böylece de küfür içinde yaşıyorlar.

Allah-u Teâlâ müşriklerin azgınlık ve inatlarına, Hakk’ı yalanlamalarına bir başka misal olmak üzere Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurmaktadır:

“Kâfirler: ‘Ona Rabb’inden bir âyet (mucize) indirilmeli değil miydi?’ dediler.” (Ra’d: 7 ve 27)

Resulullah Aleyhisselâm’dan aydınlanmak için değil, inat ve alay olsun diye bir işaret istiyorlardı.

“Ve dediler ki:

Bu ne biçim peygamber! Yemek yiyor, çarşılarda dolaşıyor. Kendisine bir melek indirilip, onunla birlikte o da uyarıcı olmalıydı!” (Furkân: 7)

Câhilliklerinden ötürü; yiyip içmenin, geçim temini için çalışmanın peygamberliğe bir engel teşkil etmeyeceğini anlayamıyorlardı. İnsanlara yine insanların içinden peygamber gönderilmesinin hikmetini düşünemiyorlardı.

Müşrikler bu arzularını güya hafif görerek şöyle dediler:

“Yahut kendisine bir hazine atılmalı veya meyvelerinden yiyeceği bir bahçesi olmalı değil miydi?” (Furkân: 8)

Bütün bunlar Allah-u Teâlâ’ya göre son derece kolaydır. Fakat böyle dilememesindeki hikmet yine kendisine âittir.

Müşrikler bir taraftan Resulullah Aleyhisselâm’la mücâdele ederken, bir taraftan da inananları alaya almaktan, onları yollarından alıkoymaktan geri kalmıyorlardı.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“O zâlimler: ‘Siz ancak büyülenmiş bir adama uyuyorsunuz!’ dediler.” (Furkân: 8)

İşte onların Resulullah Aleyhisselâm’a karşı tavırları bu idi.

“O zulmedenler kendi aralarında şöyle fısıldaştılar: Bu, sizin gibi bir beşer değil midir? Siz göz göre göre sihrin peşinden mi gidiyorsunuz?” (Enbiyâ: 3)

Resulullah Aleyhisselâm Allah-u Teâlâ’dan aldığı bilgi ile onlara ne söylediklerini haber verdi. Bu haber üzerine şaşırıp kaldılar ve: “Nereden duydun?” dediler.

Cevap olarak:

“Dedi ki: Benim Rabb’im gökte ve yerde söyleneni bilir. O, işitendir, bilendir.” (Enbiyâ: 4)

O’na karşı hiçbir şey gizli kalmaz.

“Şüphesiz ki O, sözün açığa vurulanını da bilir, gizlediklerinizi de bilir.” (Enbiyâ: 110)

İslâmiyet aleyhindeki düşüncelerinizden, müslümanlar hakkında kalplerinizde sakladığınız düşmanlığınızdan haberdardır.

•

Müşriklerin bu iddiâ ve itirazlarına karşı Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurmaktadır:

“Resul’üm! Senden önce gönderdiğimiz bütün peygamberler de hiç şüphesiz yemek yerler ve çarşılarda dolaşırlardı.” (Furkân: 20)

Bu durum hiçbir zaman onların peygamberliğine mâni olmadı.

“Biz senden önce de, kendilerine vahyettiğimiz erkeklerden başkasını peygamber olarak göndermedik.” (Enbiyâ: 7)

Geçmişte yaşamış bütün kavimlere gönderilen peygamberler, kendi cinslerinden olan erkek insanlardan ibarettir.

“Biz onları yemek yemeyen birer ceset kılmadık. Onlar ebedî de değillerdi.” (Enbiyâ: 8)

Onlar da insan oldukları için yiyip içmek ve diğer beşerî ihtiyaçlar hususunda diğer insanlar gibidirler. Onlar da diğer insanlar gibi vefat edip, ruhları cesetlerinden ayrılmıştır.

“Resul’üm! Andolsun ki senden önce nice peygamberler gönderdik. Onlara da eşler ve çocuklar verdik. Allah’ın izni olmadan hiçbir peygamber bir âyet (mucize) getiremez. Her müddetin (yazıldığı) bir kitabı vardır.” (Ra’d: 38)

Bu müddet içinde kendini düzeltmek, kurtuluş yollarını araştırmak için insanlara bir mühlet tanınmış, bir takım imkânlar sunulmuştur. Her birinin yazılı vakti vardır, o vakit gelince azapları artık geri bırakılmaz.

“Bize kavuşmayı ummayanlar: ‘Bize melekler indirilmeliydi, ya da Rabb’imizi görmeliydik.’ dediler. Andolsun ki onlar kendi kendilerine büyüklenmişler ve azgınlıkta haddi aşmışlardır.” (Furkân: 21)

Çünkü onlar göz kamaştırıcı mucizeleri gözleriyle görmüşler, fakat Hakk ve hakikati inkâr etmekle görülmemiş bir zulüm işlemişlerdir.

“Onlar kendilerine meleklerin gelmesini veya Rabb’inin emrinin gelmesini mi bekliyorlar? Onlardan öncekiler de aynı şeyi yapmışlardı. Allah onlara zulmetmedi, fakat onlar kendilerine zulmediyorlardı.” (Nahl: 33)

Peygamber’lerini tasdik etmedikleri için başlarına gelen belâlara kendileri sebep oldular.

“Sonunda da yaptıklarının cezasına uğradılar ve alay ettikleri şey onları kuşatıverdi.” (Nahl: 34)

Böylece hem dünyalarını hem ahiretlerini kaybetmiş oldular.

“Hakkında ihtilâfa düştükleri şeyi onlara açıklaması ve kâfir olanların da gerçekten yalancı olduklarını bilmeleri için (onları diriltecektir).” (Nahl: 39)

Onlar kıyamet gününde, tuttukları yolun ne kadar sapık olduğunu anlayacaklar. Çünkü perde artık kalkmış, imtihanın sonucu gözle görülmüş olacaktır.

•

Allah-u Teâlâ onların bu tutumlarını beyan ettikten sonra, bir taraftan Resul’ünü teselli etmek, diğer taraftan da uyarmak ve ayrıca onlara karşı delil ortaya koymak için Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurdu:

“İşte böylece biz onu (inkârı) suçluların kalplerine sokarız. Kendilerinden öncekilerin sünneti (başlarına gelenler) geçmiş olduğu halde, yine de ona inanmazlar.” (Hicr: 12-13)

Geçmişte peygamberleri yalanlayan ve onlarla alay edenleri, Allah-u Teâlâ’nın o inanmadıkları şeylerle helâk etmiş olduğu tecrübe ile sâbit bir gerçek iken ve bunca ibretler gözlerinin önünde iken yine de inanmamakta diretirler.

“Bir bak, senin hakkında ne biçim temsiller getirdiler ve saptılar. Artık bir daha da yol bulamazlar.” (Furkân: 9)

Çünkü Hakk birdir. Hakk’ın dışına çıkan bir kimse nereye yönelirse yönelsin, sapıklık içindedir.

Bundan sonra Allah-u Teâlâ, dilemiş olsaydı Peygamber’ine onların söylediklerinden daha üstün ve daha güzelini vereceğini haber vererek Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurdu:

“Şânı ne yücedir o Allah’ın ki, eğer dilerse sana onların söylediklerinden daha hayırlısını, altından ırmaklar akan cennetler verir ve senin için köşkler ihsan eder.” (Furkân: 10)

Nitekim ahirette nice âlî makamlar ihsan ve ikram buyuracaktır.

Onlar bu sözlerini kıyameti yalanladıkları için söylemektedirler. Ahiret hayatına inanmamaları, onları bu gibi sözleri söylemeye sevketmiştir.

Âyet-i kerime’de şöyle buyurulmaktadır:

“Üstelik onlar kıyameti de yalanladılar. Biz o saati yalanlayanlara alevli bir ateş hazırladık.” (Furkân: 11)

Çünkü ahiret hayatı inkâr edilince, doğru ile yanlışı göz önünde tutmanın hiçbir mânâsı kalmayacaktır.

“Kahrolsun o koyu yalancılar! Onlar koyu bir cehâlet içinde kalmış gâfillerdir.” (Zâriyât: 10-11)

Başlarına gelecek felâketlerin farkında değildirler.

“Sabret! Çünkü Allah muhsinlerin mükâfatını zâyi etmez.” (Hûd: 115)

Şüphesiz ki O, seninle beraberdir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Alaylı İstekler

İleri gelen müşrikler ilâhî vahyin göz kamaştırıcı aydınlığı karşısında âciz kalınca, işi daha çok şarlatanlığa vurdular.

Bir akşam vakti Kâbe-i muazzama’nın gölgesine oturup Resulullah Aleyhisselâm’ı dâvet ettiler. Gayeleri onu mahçup etmekti.

“Dediler ki: Sen bizim için yerden bir kaynak fışkırtmadıkça sana aslâ inanmayız.” (İsrâ: 90)

Böyle bir mucize gösterirsen inanırız.

“Veya senin hurma bahçen ve üzüm bağın olsun ve içlerinden gürül gürül ırmaklar akıtmalısın.” (İsrâ: 91)

Böyle bir şey yap da görelim!

“Yahut iddiâ ettiğin gibi, göğü üzerimize büyük parçalar halinde düşürmelisin.” (İsrâ: 92)

Sana inanmadığımız takdirde bizi korkuttuğun ve Allah’ın bize azap edeceğini iddiâ ettiğin gibi, gökleri parça parça üzerimize düşür.

“Veyahut Allah’ı ve melekleri karşımıza getirmelisin.” (İsrâ: 92)

Onlar gelip senin doğruluğunun şâhidi olsunlar.

“Yahut da altından bir evin olmalı.” (İsrâ: 93)

Görüyoruz ki senin evin taştan ve çamurdan.

“Veya göğe çıkmalısın.” (İsrâ: 93)

Sana inanmamız için sadece göğe yükselmen yeterli değildir:

“Oradan bize okuyacağımız bir kitap indirmediğin sürece, senin yükselmene de aslâ inanmayız.” (İsrâ: 93)

Maksatları doğru yolu bulmak değildi, bu istekleriyle küfürlerinde inat ettiklerini göstermek istiyorlardı.

Allah-u Teâlâ müşriklerin kabalık ve edepsizliklerini reddetti ve Resulullah Aleyhisselâm’a hitap ederek şöyle buyurdu:

“De ki: Rabb’imi tenzih ederim! Ben sadece beşer olan bir peygamber değil miyim?” (İsrâ: 93)

Melek değilim ki benden göğe çıkmak gibi haller beklensin. Allah-u Teâlâ beni size peygamber olarak gönderdi.

“Kendilerine hidayet rehberi geldiği zaman, insanları iman etmekten alıkoyan şey, sadece: ‘Allah peygamber olarak bir insanı mı gönderdi?’ demeleri oldu.” (İsrâ: 94)

Resulullah Aleyhisselâm’ın insan cinsinden olduğunu inkâr ederek bu sözleri söylediler. Halbuki bunun herhangi bir inkâr ve itiraz sebebi olmaması gerekir. Çünkü Allah-u Teâlâ’nın insanlara; onu iyice anlasınlar, onunla konuşsunlar, ona uysunlar diye kendi cinslerinden bir peygamber göndermiş olması, kullarına engin rahmetinin bir tecellîsidir.

“De ki: Eğer yeryüzünde yerleşip dolaşanlar melekler olsaydı, elbette onlara peygamber olarak gökten bir melek indirirdik.” (İsrâ: 95)

Sizler beşer olduğunuz için, size rahmetimizin bir tecellîsi olarak beşerden peygamber gönderdik.

“Eğer peygamberi melekten gönderseydik, insan şeklinde gönderirdik de, onları içine düştükleri şüpheye yine düşürürdük.” (En’âm: 9)

Ona da: “Sen melek değil insansın, biz sana inanmayız!” derler, getirdiği dini kabul etmezlerdi.

“De ki: Benimle sizin aranızda gerçek şâhit olarak Allah kâfidir.” (İsrâ: 96)

Benimle gönderilenleri size ulaştırdığıma, sizin de yalanlayıp inkâr ettiğinize dair O’nun şâhitliği yeterlidir.

“O şüphesiz ki kullarından haberdardır, onları görmektedir.” (İsrâ: 96)

Kimlerin hidayeti, kimlerin sapıklığı hak ettiklerini en iyi bilen O’dur. Buna göre onları cezalandırır.

“Onların cezaları işte budur! Çünkü onlar âyetlerimizi inkâr ettiler ve: ‘Biz bir yığın kemik ve ufalanmış toprak olduktan sonra mı, biz mi yeni bir yaratılışla diriltilmiş olacağız?’ dediler.” (İsrâ: 98)

İlâhî kudretin yüceliğini azametini göremediler, kendi kafalarınca fikir yürüterek sapıklıkta inat ettiler.

•

Allah-u Teâlâ kudretinin eserlerine ve azametinin işaretlerine dikkatleri çekmek için şöyle buyurdu:

“Görmediler mi ki, gökleri ve yeri yaratan Allah, onların benzerlerini yaratmaya da kâdirdir. Onlar için şüphe olmayan bir ecel kılmıştır.

Buna rağmen zâlimler küfürden başka bir şeyde diretmediler.” (İsrâ: 99)

Gerçek gün gibi açıkta olmasına rağmen, kâfirler küfür ve sapıklıkta devam etmekten başka hiçbir şey yapmadılar.

“Onlar acaba buluttan gölgeler içinde Allah’ın ve meleklerin kendilerine gelmesini mi bekliyorlar? Halbuki iş bitirilmiştir. Bütün işler Allah’a döner.” (Bakara: 210)

Bütün deliller ortaya konulmuştur, artık bundan sonra sadece azabın gelmesi kalmıştır.

“‘Ona bir melek indirilseydi ya!’ derler. Eğer biz bir melek indirseydik elbette iş bitirilmiş olur, artık kendilerine göz bile açtırılmazdı.” (En’âm: 8)

Haber verilen azap hemen uygulanır, hiçbir şekilde süre tanınmaz, hepsi de birden toptan yok olur giderlerdi.

Müşrikler karşı çıkmak için her sözü söylediler. Fakat bunların hiçbirisi halk arasında kabul görmedi. Sonra da çaresiz kalınca başka bir teklifte bulundular:

“Eğer doğru söyleyenlerden isen, bize melekleri getirmeli değil misin?” (Hicr: 7)

Sana görünen neden bize görünmesin?

Allah-u Teâlâ bunların hilelerini reddederek buyurur ki:

“Biz melekleri ancak hak ile indiririz. İşte o zaman onlara mühlet verilmez.” (Hicr: 8)

Şayet biz melekleri indirirsek onlara herhangi bir süre tanınmaz ve azapları sonraya bırakılmaz.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde bir kısım müşriklerin küfürlerinde ne kadar ileri gittiklerini beyan buyurmaktadır:

“Biz onu Arapça bilmeyenlerden birine indirseydik de, bunu onlara o okusaydı, yine de ona iman etmezlerdi.” (Şuarâ: 198-199)

“Yabancı değil, pekalâ Arapça biliyormuş!” derlerdi. Onlar Kur’an-ı kerim’in mucize olduğunu anladılar, fakat inkârlarına mazeret aradılar, inat ve kibirleri yüzünden inanmadılar.

“İşte böylece onu o günahkârların kalplerine soktuk.” (Şuarâ: 200)

Onlar ne kadar ikaz edilirse edilsin, Kur’an-ı kerim’i yalanlamaktan başka bir tavır sergilemelerine imkân yoktur.

“Peygamber dedi ki: Ey Rabb’im! Doğrusu kavmim bu Kur’an’ı büsbütün terkettiler.” (Furkân: 30)

Resulullah Aleyhisselâm’ın bu şekilde şikâyet etmesi büyük bir tehdittir. Çünkü peygamberler kavimlerini Allah-u Teâlâ’ya şikâyet ettikleri zaman, haklarındaki azabın inmesi çabuklaşmış olur.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Kötü Zan ve Ahmakça Taklit

Câhiliye Arapları’nın sapıklıklarından birisi de meleklerin Allah’ın kızları olduğunu iddiâ etmeleri idi.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurmaktadır:

“Yoksa Rabb’iniz oğulları sizin için seçti de, kendisi meleklerden kız çocukları mı edindi? Gerçekten siz (vebâli) büyük bir söz söylüyorsunuz!” (İsrâ: 40)

Kimsenin cüret edemediği korkunç bir vebâli üzerinize alıyorsunuz.

“Ahirete inanmayanlar meleklere dişi adı takarlar.” (Necm: 27)

Allah-u Teâlâ’ya karşı yalan ve iftiranın ahiretteki cezasından korkmadıkları için, nefislerinin arzusuna uygun tarzda kız suretinde putlar yapıyorlardı.

“Eğer Allah evlât edinmek isteseydi, yarattıklarından dilediğini seçerdi. O münezzehtir. O, tek ve Kahhar olan Allah’tır.” (Zümer: 4)

O’nun herhangi bir çocuğu olsaydı, mutlaka kendi cinsinden olurdu. Halbuki O, tek olduğu için cinsi yoktur.

“Yoksa onlar, süs içinde yetiştirilip de mücadelede açık olmayanı mı? (Meramını tam olarak anlatamayan kızları mı O’na yakıştırıyorlar?)” (Zuhruf: 18)

Bu iddiâlar alabildiğine küfür ve yalanın en büyüğüdür. Hiç şüphesiz ki bunun vebâli de çok ağırdır.

“Onlar Rahman’ın kulları olan melekleri de dişi saydılar. Acaba yaratılışlarını mı görmüşler? Onların bu şâhitlikleri yazılacak ve sorguya çekileceklerdir.” (Zuhruf: 19)

Herhangi bir belgeye dayanmaksızın böyle bir zan ileri sürmeleri, hiç de küçümsenecek bir suç değildir. Müşriklerin sapıklıkları daha da artmış, bunun Allah’ın rızâsı ile olduğunu iddiâ etmeye yeltenmişlerdir.

“Ve derler ki: ‘Eğer Rahman dilemiş olsaydı, biz onlara tapmazdık.’ Onların bu hususta hiçbir bilgileri yoktur. Onlar sadece yalan söylüyorlar.” (Zuhruf: 20)

Kendilerini mazur göstermek için: “Bizim onlara tapmamız Allah’ın dilemesi ile olduğuna göre, O buna râzı demektir.” diyorlardı.

“Yoksa biz onlara (Kur’an’dan) önce bir kitap verdik de ona mı tutunuyorlar?” (Zuhruf: 21)

Halbuki kendilerine öyle bir kitap verilmemiştir, ellerinde bu hususta hiçbir delil yoktur.

“Hayır! Onlar derler ki: Doğrusu biz atalarımızı bu din üzerinde bulduk ve biz de onların izlerinde gitmekteyiz.” (Zuhruf: 22)

Bir delile dayanmaksızın kendileri gibi câhil olan dedelerini, bağnaz babalarını taklit ettiler ve sapıklıklarını da doğru bir hareket olarak gördüler.

“İşte böyle. Senden önce de, hangi memlekete bir uyarıcı göndermişsek, oranın refah içinde şımaranları mutlaka şöyle demişlerdir:

Doğrusu biz atalarımızı bu din üzerinde bulduk ve biz de onların izlerinde gitmekteyiz.” (Zuhruf: 23)

Bolluk içinde yüzen ve dünya meşgalelerine daldıkça dalan insanlar, kendilerini doğru yola sevkedecek olan uyarıcılara şiddetle karşı çıktılar. Gerçeği bulmak için en küçük bir çaba dahi göstermediler, kuru taklit batağında çakılakaldılar.

“‘Şayet ben size atalarınızı üzerinde bulduğunuz dinden daha doğrusunu getirmiş olsam da mı?’ deyince, dediler ki: Doğrusu biz sizinle gönderilen şeyi inkâr ediyoruz.” (Zuhruf: 24)

Uyarıcıların bu en güzel ikazlarına rağmen bir türlü Hakk’a boyun eğmediler, hiçbir şekilde hakikati tasdik etmediler.

•

Ellerinde bu hususta hiçbir delil olmadığı halde sapıklıkta ısrar eden müşriklerin koyu cehâletleri hakkında Sâffât sûre-i şerif’inde Allah-u Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

“Sor onlara: Kızlar Rabb’inin de, oğullar onların mı?” (Sâffât: 149)

Böyle bir kuru zan, ahmaklığın en ileri şekli değil midir?

“Yoksa biz melekleri dişi olarak yarattık da, onlar o zaman buna şâhit mi idiler?” (Sâffât: 150)

Meleklerin yaratılmalarını görmedikleri halde, nasıl oluyor da onların kız olduğunu söyleyebiliyorlar?

“Dikkat edin! Gerçekten onlar uydurmalarından dolayı: ‘Allah doğurdu.’ diyorlar. Hiç şüphesiz ki onlar yalancıdırlar. Allah kızları oğullara tercih mi etmiş? Ne oluyor size? Nasıl hüküm veriyorsunuz? Hiç düşünmüyor musunuz? Yoksa sizin açıkça bir deliliniz mi var? Eğer doğru sözlü iseniz kitabınızı getirin!” (Sâffât: 151-157)

Sizin bu sözlerinizin akla ve mantığa uyması mümkün değildir. Elinizde ilâhî bir belge olmadığı halde, şuursuzluğunuzda direnip duruyorsunuz.

•

Müşrikler bununla da kalmadılar, cinlerle Allah-u Teâlâ arasında akrabalık ve soy birliği bulunduğunu iddiâ ettiler.

“Bir de O’nunla cinler arasında bir nesep bağı uydurdular. Andolsun ki cinler de bilirler ki, onlar götürüleceklerdir.” (Sâffât: 158)

Bu sözleri söyleyen kimselerin iftirâ ettiklerini ve ahiret gününde bundan dolayı azaba hazır edileceklerini cinler bilmektedirler. Onlar er veya geç cehenneme atılacaklardır.

“Allah onların vasıflandırdıkları şeylerden münezzehtir.” (Saffât: 159)

Hiçbir varlığa benzemez, hiçbir varlık da kendisine benzemez. Zât-ı akdes’i yarattığı varlıklara benzemediği gibi, sıfatları da yarattığı varlıkların vasıflarına benzemez.

“Ancak Allah’ın ihlâsa erdirilmiş kulları müstesnâdır.” (Sâffât: 74 ve 160)

Samimiyetle Hakk’a bağlanmış olan kullar, ilâhî lütuf sayesinde bu gibi sapıklıklara düşmezler. O’nu ancak Zât-ı akdes’ine yakışır şekilde tasdik ve takdis ederler.

“Şüphesiz ki siz de taptıklarınız da, O’na karşı kimseyi kandırıp saptıramazsınız. Cehenneme girecek kimse hariç.” (Sâffât: 161-163)

Siz de putlarınız da, bir kimseyi yoldan çıkarma, sapıklığa düşürme gücüne sahip değilsiniz. Sizin sözlerinize ancak cehennem yolunu tercih etmiş olanlar inanırlar.

“Bir süreye kadar sen onlardan yüz çevir.” (Sâffât: 174 ve 178)

Sana verdikleri eziyetlere katlan ve belirlenmiş olan o zamanı bekle.

“Onlara (inecek azabı) gözetle, onlar da görecekler.” (Sâffât: 175 ve 179)

Nitekim verilen bu söz Bedir’de ve Mekke’nin fethinde gerçekleşmiştir.

“Yoksa azabımızı acele mi istiyorlar? Fakat o, yurtlarına indiğinde, o uyarılanların sabahı ne kötü olur!” (Sâffât: 176-177)

Kureyş müşrikleri bu Âyet-i kerime’lerin inmesinden kısa bir zaman sonra felâketlere uğramışlar; İslâm’ın sadece Araplar’ı değil, koskoca imparatorlukları dahi yendiğini görmüşlerdir.

İnkâr Üstüne İnkâr:

Allah-u Teâlâ müşriklerin inkâr ve sapıklıklarından bir başka türünü anlatmak üzere Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurdu:

Hak kendilerine geldiğinde hakkı inkâr edenler: ‘Bu apaçık bir sihirdir, başka bir şey değildir.’ dediler.” (Sebe: 43)

Onların bu kadar çabuk bir şekilde bir iddiâdan başka bir iddiâya geçmeleri, inkârlarının derecesini ve başlarına gelecek cezanın ne kadar büyük olduğunu göstermektedir. Kendileri apaçık iftirâ ettikleri halde, müşrikler hiç sıkılmadan Resulullah Aleyhisselâm’ın iftirâcı olduğunu söylüyorlardı.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“Allah ne indireceğini pek iyi bildiği halde, biz bir âyeti başka bir âyetin yerine getirdiğimiz zaman: ‘Sen ancak iftiracısın!’ derler. Hayır! Onların çoğu bilmezler.” (Nahl: 101)

Beyinsizlikleri ve câhillikleri sebebiyle böyle söylerler.

“Açıkça görünen âyetlerimiz onlara gelince: ‘Bu apaçık bir sihirdir.’ dediler.” (Neml: 13)

Allah-u Teâlâ onların bu sözleri bir delile dayanarak söylemediklerini, zan ve vehim ile hareket ettiklerini açıklayarak şöyle buyurdu:

“Halbuki biz onlara ders alacakları kitapları vermemiş ve senden önce onlara uyarıcı bir peygamber de göndermemiştik.” (Sebe: 44)

Durum böyle olduğu halde uydurma ithamlarında körü körüne ısrar edip duruyorlardı. Yaptıkları lâkırdılar kuru bir iddiâdan başka bir şey değildi.

Allah-u Teâlâ kendilerinden önce bilgi bakımından, mal, mülk ve kuvvet bakımından daha güçlü olan kimseleri helâk ettiğini belirterek, yalanlamalarına karşılık onları tehdit etmek üzere Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurdu:

“Kendilerinden öncekiler de yalanlamışlardı. Halbuki bunlar, öncekilere verdiklerimizin onda birine ulaşamadılar.

Böyleyken peygamberlerini yalanlamışlardı. Beni inkâr nasıl olurmuş!” (Sebe: 45)

Onların başlarına gelenleri Kureyşli müşrikler biliyorlardı. Bunlar da benzeri bir azaptan sakınsınlar. Nelerine güvenerek küfür ve şirk içinde yaşamaya cüret gösteriyorlar?

•

Allah-u Teâlâ müşriklere mühlet tanımış, bu hususta akıllarını çalıştırmalarını, taassuba kapılmadan hakikati aramalarını istemiş, Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ine şu buyruğu vermişti:

“Resul’üm! De ki: Ben size bir tek öğüt vereceğim: Allah için ikişer ikişer ve teker teker kalkınız. Sonra da arkadaşınızda hiçbir delilik olmadığını iyice düşününüz.

O ancak şiddetli bir azap gelip çatmadan önce sizi uyarandır.” (Sebe: 46)

Allah-u Teâlâ: “İkişer ikişer ve birer birer” buyurdu. Çünkü topluca bir arada bulunmak düşünceyi karıştırır, kalabalıkta ancak tutulan yol desteklenir. Fakat iki kişi insaflı bir şekilde karşılıklı olarak düşündükleri zaman, gerçek ortaya çıkar. Tek kişinin durumu da böyledir, sağlam bir düşünceye sahip olanlar, vicdanları ile başbaşa kaldıkları zaman gerçeği görürler. İşte Kureyş’in azılı müşrikleri de düşündükleri zaman Muhammed Aleyhisselâm’a deli demenin mümkün olmadığını anlamış olurlardı.

Onlara karşı takınılacak tavır hakkında ise bir Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurdu:

“Şayet sana karşı gelirlerse de ki: Ben sizin yaptıklarınızdan uzağım.” (Şuarâ: 216)

Kim sana karşı çıkarsa, ondan ve yaptıklarından uzak dur.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Câhiliye Sapıklığı

Mekke ve çevresindeki müşrikler koyu bir cehâlet içinde hayat sürüyorlardı. Ekinlerle hayvanlardan birer pay kendi putlarına, kendi anlayışlarına göre birer pay da Allah'a ayırırlardı. Allah için ayırdıklarını misafirlerine, yoksullara, muhtaçlara sarfederler; putlar için ayırdıklarını putlara ve puthanedeki hizmetçilere harcarlardı. Putlara ayırdıklarından bir şey yok olur veya harcanacağı yere yetmeyecek olursa, Allah'a ayırdıklarından alarak noksanlığı giderirlerdi. Allah'a ayırdıkları yetmezse, onu putlarına ayırdıkları ile takviye etmezlerdi.

Onların bu sapık inançları reddedilerek Âyet-i kerime'lerde şöyle buyurulmuştur:

"Allah'ın yarattığı ekinlerle hayvanlardan O'na pay ayırdılar ve kendi zanlarınca: 'Bu Allah'ındır, şu da O'na koştuğumuz ortaklarımızındır.' dediler. Ortakları için ayırdıkları Allah'a ulaşmıyor, fakat Allah için ayırdıkları ortaklarına ulaşıyor! Ne kötü hüküm veriyorlar?" (En'âm: 136)

Halbuki Allah-u Teâlâ bu hususta ne bir emir vermiştir, ne böyle bir paylaştırma yapacaklarına dâir bir hüküm indirmiştir.

"Kendilerine rızık olarak verdiklerimizden o bilmezlere (putlara) pay ayırırlar. Allah'a andolsun ki siz uydurup durduğunuz şeylerden mutlaka sorguya çekileceksiniz!" (Nahl: 56)

Ahirette hiç şüphesiz ki bunun cezasına kavuşacaksınız.

"Onlar bâtıl zanda bulunarak: 'Bu hayvanlarla ekinler yasaktır. Onları bizim istediklerimizden başkası yiyemez. Şunlar da sırtları yasaklanmış hayvanlardır.' dediler." (En'âm: 138)

Binilmesi, yük yükletilmesi ve herhangi bir şekilde kullanılması haramdır.

"Allah 'Bahîre', 'Sâibe', 'Vasîle' ve 'Hâm' diye bir şey meşru kılmamıştır. Fakat kâfirler Allah'a karşı yalan uydururlar. Onların çoğunun akılları ermez." (Mâide: 103)

Câhiliye dönemi insanlarının bir takım âdetleri vardı. Beş kere yavrulayıp da beşinci yavrusu erkek olan devenin kulağını yarıp salıverirler, artık ondan istifade etmezler, bu deveye "Bahîre" ismini verirlerdi. Bazı hayvanları putlara tahsis ederler, onlara da Âyet-i kerime'de geçen isimleri verirlerdi. Yapacaklarını yapar, sonra da bunu kendilerine Allah-u Teâlâ'nın emrettiğini söylerlerdi.

"Ayrıca bir kısım hayvanları (keserken), Allah'ın adını anmazlar, Allah'a karşı yalan uydururlar. Allah onları, yaptıkları iftiraları yüzünden cezalandıracaktır." (En'âm: 138)

Onları putları adına keserler, bunu da kendilerine Allah'ın emrettiğini söyleyerek iftira ederlerdi. O ise onları hiç şüphesiz, lâyık oldukları cezalara kavuşturacaktır.

"Dediler ki: 'Şu hayvanların karınlarında olan yavrular yalnız erkeklerimiz içindir, kadınlarımıza haram kılınmıştır.' Eğer ölü doğarsa, o zaman hepsi onda ortaktır. Allah onların bu vasıflandırmalarının cezasını verecektir. Şüphesiz ki O hükmünde hikmet sahibidir, hakkıyla bilendir." (En'âm: 139)

Bu mantıksız hükümleri kendileri uydurdukları gibi, aynı zamanda bu hükümleri hiç çekinmeden Allah'ın koyduğunu söylüyorlardı.

Allah-u Teâlâ onların bu çirkin iddiâlarını bilir, bu gibi iftiraları kesinlikle cezasız bırakmaz.

"Hoşlarına gitmeyen şeyleri Allah'a nispet ederler. Güzel şeylerin ise kendilerinin olduğunu anlatan dilleri de yalan söylüyor. Hiç şüphesiz ki onlar için sadece ateş vardır ve onlar ateşe sürüleceklerdir." (Nahl: 62)

O ateşin içinde ebedî olarak kalacaklardır.

•

Müşrikler kendi anlayışlarına göre ekin ve davarlar hakkında gelişigüzel ve dayanaksız hükümler veriyorlardı. Kimi zaman davarların erkeklerini, kimi zaman dişilerini, kimi zaman hem erkeklerini hem de dişilerini haram kılarlardı. Üstelik: "Bunları haram kılan Allah'tır." derlerdi. Dini hükümler inmeye başlayınca, Resulullah Aleyhisselâm'la mücâdeleye kalkıştılar.

Allah-u Teâlâ onların bu iftiralarını reddederek Âyet-i kerime'lerinde şöyle buyurdu:

"Sekiz çift; koyundan iki, keçiden iki. De ki: O, iki erkeği mi, yoksa iki dişiyi mi veya iki dişinin rahimlerinde bulunanları mı haram kıldı? Eğer doğru sözlü iseniz bana ilimle haber veriniz." (En'âm: 143)

Ey münkirler! İddiânızda doğru iseniz ispat ediniz! Cevabınız kuru zanlara, atalarınızın âdetlerine, bâtıl inançlara değil; hak ve hakikate, ilme dayanmalıdır.

"Deveden de iki, sığırdan da iki.

De ki: O, iki erkeği mi, yoksa iki dişiyi mi veya iki dişinin rahimlerinde bulunanları mı haram kıldı? Yoksa Allah bunları size emrederken orada hazır mıydınız?" (En'âm: 144)

Hazır mıydınız da, bunları haram kılmanızı emrederken şâhit oldunuz?

"İnsanları bilgisizce saptırmak için Allah'a karşı yalan uydurandan daha zâlim kim vardır?" (En'âm: 144)

Gerçekten de bunlardan daha zâlim kimse yoktur.

"Şüphesiz ki Allah zâlimler topluluğunu hidayete erdirmez." (En'âm: 144)

İşledikleri o zulümler sebebiyle onları doğru yola iletmez.

•

Allah-u Teâlâ müşriklerin iddiâ ettikleri haramlar hakkında delil getirmekten mahrum olduklarını, bu fikirlerinin doğruluğuna dâir bir şâhit getiremeyeceklerini Âyet-i kerime'sinde beyan buyurmaktadır:

"De ki: 'Allah'ın bunu haram ettiğine dair şâhitlik edecek şâhitlerinizi getirin.' Eğer onlar şâhitlik ederlerse, sen onlarla beraber şâhitlik etme. Âyetlerimizi yalanlayanların ve ahirete inanmayanların hevâ ve heveslerine uyma. Onlar (taptıklarını) Rabb'lerine denk tutuyorlar." (En'âm: 150)

Gerçek delilleri yalanlarlar, yalanda mahzur görmezler, Allah-u Teâlâ'ya bile ortak koşarlar. Bunların yapacağı şâhitlik, yalancı şâhitlikten başka bir şey olmaz.

Diğer bir Âyet-i kerime'de ise şöyle buyuruluyor:

"De ki: Allah'ın size indirdiği, sizin bazılarını haram bazılarını helâl kıldığınız rızıklar hakkında ne dersiniz? De ki: Allah mı size izin verdi, yoksa Allah'a iftira mı ediyorsunuz?" (Yunus: 59)

Bir takım hayvanları haram saydınız. Bir takım hayvanları da kadınlara haram, erkeklere helâl saydınız. Halbuki Allah size bu hususta bir salâhiyet vermiş değildir.

Haram kılınan şeylere riâyet edilmesi hususunda Allah-u Teâlâ bir Âyet-i kerime'sinde şöyle buyurmaktadır:

"İşte böyle. Her kim Allah'ın yasaklarına tâzim ederse bu, Rabb'inin katında kendisi için daha hayırlıdır. (Haram olduğu) size okunanların dışında kalan hayvanlar size helâl kılındı. O halde murdar olan putlardan kaçının ve yalan sözden çekinin." (Hacc: 30)

Sizler tabiatınız itibariyle murdar ve pis şeylerden nefret edersiniz, o halde putlardan da nefret etmelisiniz.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Şirkte Israr

Tevhid akidesi müşriklerin alışık olmadıkları bir inanç idi. Çünkü putlara tapma alışkanlığını atalarından almışlar ve şirk kalplerine ve iliklerine işlemişti. Resulullah Aleyhisselâm’ın:

Gibi sözlerini işitince, bunu çok büyük bir iş olarak gördüler ve alabildiğine hayret ettiler.

Nitekim Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurmuştur:

“Şimdi siz bu söze mi şaşıyorsunuz?” (Necm: 59)

Kör taklit basiretlerini kapamış, sağlıklı bir biçimde düşünmekten onları alıkoymuştu.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“Aralarından bir uyarıcının gelmesine hayret ettiler ve o kâfirler: ‘Bu pek yalancı bir sihirbazdır, ilâhları bir tek ilâh mı yaptı? Doğrusu bu cidden tuhaf bir şeydir!’ dediler.” (Sâd: 4-5)

Onların bu hamakatleri bu Âyet-i kerime’lerle beşeriyete teşhir edilmiş oldu.

“Onların ileri gelenleri: ‘Haydi yürüyün! İlâhlarınıza bağlılıkta direnin! Şüphesiz ki bu sizden istenen bir şeydir!’ diyerek kalkıp gittiler.” (Sâd: 6)

Resulullah Aleyhisselâm’ın dâvetini kabul etmediler, son gayretlerine kadar dinlerinde sebat etmeye karar verdiler.

Evhamlarına uydukları için kendi kafalarınca şöyle diyorlardı:

“Biz son din olan (Hıristiyanlıkta) bile böyle bir şey işitmedik. Bu ancak bir uydurmadır.” (Sâd: 7)

Çünkü hıristiyanlar Allah’ın birliğine değil, üç olduğuna inanıyorlar.

Bu beyanları ile sûret-i haktan görünmeye çalışıyorlardı. Ayrıca vahyin aralarından bir kimseye değil de ona verilmesini inkâr edip şöyle dediler:

“Aramızdan zikir ona mı indirilmiştir?” (Sâd: 8)

İdraklerini gerçeği aramaya yöneltmeyen bu şuursuzlar, kendi maddi mevkilerine, servet ve zenginliklerine güvenerek böyle bir iddiâda bulunmuşlardı.

Allah-u Teâlâ onların bu bâtıl fikirlerini reddederek şöyle buyurdu:

“Hayır! Doğrusu onlar benim zikrimden şüphe içindedirler. Hayır! Onlar azabımı henüz tatmadılar.” (Sâd: 8)

Eğer inkârları sebebiyle müstehak oldukları azap başlarına gelmiş olsaydı, elbette şüpheleri gidecek, cehâlet ve dalâlet içinde yaşamış olduklarını anlayacaklardı. Bu durum onları inanmaya sevkedecekti. Yalanlamalarının cezasını cehenneme itile kakıla sürülecekleri gün bileceklerdir.

Allah-u Teâlâ bir Âyet-i kerime’sinde buyurur ki:

“Şüphesiz ki Rabb’in ayrılığa düştükleri şeyler hakkında kıyamet günü aralarında hüküm verecektir.” (Secde: 25)

Dünyada iken kimlerin hidayete önderlik yaptıkları, kimlerin insanları sapıklığa sevkettikleri tamamen anlaşılmış olacaktır.

•

Resulullah Aleyhisselâm’ın peygamberliğe seçilmesini yadırgayan müşriklere karşı cevap olarak Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyuruyor:

“Yoksa O Azîz ve Vehhâb olan Rabb’inin rahmet hazineleri onların yanında mıdır?” (Sâd: 9)

Onlar rahmet hazinelerinin sahipleri değildirler ki, dilediklerine dilediklerini versinler, ileri gelen birtakım kimseleri peygamberliğe seçsinler. Bu doğrudan doğruya Allah-u Teâlâ’nın bir ikramıdır, kullarından dilediğine lütfeder.

“Yoksa göklerin, yerin ve ikisinin arasında bulunanların mülkü onların mıdır?

Öyleyse sebeplere tevessül etsinler de yükselsinler.” (Sâd: 10)

Onlar sebepler içinde yükselmek ve dilediklerini elde edebilmek için bir bilgi sahibi de değildirler.

“Yoksa onlara kesin bir delil indirdik de, o delil müşrik olmalarını mı söylüyor?” (Rûm: 35)

Böyle bir şey olmuş değildir, o halde nasıl ortak koşabilirler?

“Yahut onda bir delilik olduğunu mu söylüyorlar? Hayır! O, kendilerine hakkı getirmiştir. Fakat onların çoğu haktan hoşlanmamaktadırlar.” (Müminûn: 70)

Müşriklerin büyük çoğunluğu gerçeği bilmekle birlikte, ondan hoşlanmadıkları için ona iman etmemektedirler.

“Hayır! Onlar öncekilerin dedikleri gibi dediler.” (Müminûn: 81)

Basiretleri öyle bağlanmıştı ki, bu hususta akıllıca düşünüp de bir neticeye varamıyorlardı, atalarının söyledikleri lâkırdıları ağızlarında geveleyip duruyorlardı.

“Yoksa peygamberlerini henüz tanıyamadılar da, onun için mi onu inkâr ediyorlar? (Müminûn: 69)

Onlar Muhammed Aleyhisselâm’ın Allah tarafından gönderilmiş bir peygamber olduğunu elbette biliyorlar, bilerek inkâr ediyorlardı. Bu inkârın neticesi ise şüphesiz ki çok büyük bir sapıklıktır.

“Dediler ki: Ölüp de toprak ve kemik yığını hâline geldiğimiz zaman mı, biz mi diriltileceğiz?

Andolsun ki bu vaad bize de bizden önce geçen atalarımıza da yapılmıştı. Bu, eskilerin efsanelerinden başka bir şey değildir.” (Müminûn: 82-83)

Görüldüğü üzere müşrikler her hususta atalarını taklit etmişlerdi, akıllarını çalıştırıp da gerçeği görmek istemiyorlardı.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sinde, inanmayanların ahirette bir mazeret ileri sürmemeleri için onlara Kur’an-ı kerim vasıtasıyla her türlü uyarıyı yaptığını beyan buyurmaktadır:

“Andolsun ki biz bu Kur’an’da insanlar için her türlü misali getirdik. Şayet sen onlara bir âyet (mucize) getirsen, kâfir olanlar: ‘Siz ancak bâtıl şeyler ortaya atmaktasınız.’ derler.” (Rûm: 58)

Ne yazık ki kalpleri mühürlü olanlar, ne bu misalleri anlayacak ne de görecek bir şuura sahip değildirler.

“Sabret! Şüphesiz ki Allah’ın vaadi haktır. Yürekten inanmayanlar sakın seni gevşekliğe sevketmesinler!” (Rûm: 60)

Söyledikleri lâkırdılar seni endişeye düşürerek yolundan alıkoymasın.

“Fakat onlara bir uyarıcı gelince, uzaklaşmalarından başka bir şeylerini artırmadı. (Hem de) yeryüzünde büyüklük taslayarak ve kötü tuzak kurarak. Halbuki kötü tuzak ancak sahibine dolanır.” (Fâtır: 42-43)

Nitekim onların kurdukları tuzak Bedir savaşı’nda başlarına geçmiştir.

“Artık onlar öncekilerin sünnetinden (onlara uygulanandan) başkasını mı gözetliyorlar? Sen Allah’ın sünnetinde aslâ bir değişiklik bulamazsın ve sen Allah’ın sünnetinde aslâ bir sapma da bulamazsın.” (Fâtır: 43)

Allah-u Teâlâ peygamberlerini yalanlayanlara azap etmiş, gelecek nesillere ibret olacak şekilde cezalar vermiştir.

“Onlar kendilerinden öncekilerin âkıbetlerinin nasıl olduğunu görmek için yeryüzünde hiç gezip dolaşmadılar mı? Halbuki onlar, bunlardan daha güçlü idiler.” (Fâtır: 44)

Geçmişteki isyankâr kavimler peygamberlerini yalanladıkları zaman kökleri kazındığı gibi, bunlar için de aynı kanun geçerlidir.

“Kendilerinden önce nice nesilleri yok etmiş olmamız, onları doğru yola sevketmedi mi? Halbuki onların yurtlarında gezip dolaşıyorlar. Hiç şüphesiz ki bunlarda âyetler (ibretler) vardır. Hâlâ işitmiyorlar mı?” (Secde: 26)

Küfrün ve isyanın insanların başına neler getirdiğini, ve vahim sonuçlar doğurduğunu anlamaya çalışmayacaklar mı?

“Yeryüzünde dolaşıp da kendilerinden öncekilerin âkıbetlerinin nasıl olduğunu görmediler mi?” (Rûm: 9)

Âd, Semûd gibi geçmişte yaşamış kavimlerin inkâr ve isyanları yüzünden başlarına gelen felâketleri işitip, gittikleri memleketlerde onlara âit eserlerin kalıntılarını görüp de ibret almıyorlar mı?

“Onlar yeryüzünde gezip kendilerinden öncekilerin nasıl bir âkıbete uğradıklarını görmüyorlar mı? Onlar kendilerinden daha kuvvetli ve eserler bakımından kendilerinden daha üstün idiler.

Böyleyken Allah onları günahları ile yakaladı ve onları Allah’tan koruyan da olmadı.” (Mümin: 21)

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Ölüm Ötesini İnkâr Edenler!

Resulullah Aleyhisselâm yaratılışın gerçek mânâsını müşriklere anlattığında:

“Senin getirdiğin şey sihir ve hayâldir, bizim kavrayışımızın ötesindedir.” diyorlar, öldükten sonra dirilmeye inanmayıp onu sihir olarak vasıflandırıyorlardı.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“Andolsun ki: ‘Ölümden sonra muhakkak diriltileceksiniz.’ desen, kâfirler mutlaka: ‘Bu apaçık bir sihirden başka bir şey değildir.’ derler.” (Hûd: 7)

Resulullah Aleyhisselâm’ın ahiret hakkındaki haberlerini yalanladıkları gibi, alay etmekten de hiçbir zaman geri kalmazlardı.

“Andolsun ki biz onlardan azabı sayılı bir süreye kadar ertelesek: ‘Onu alıkoyan nedir?’ derler. İyi bilin ki onlara azap geldiği gün, bir daha geri döndürülmez. Alaya aldıkları şey de onları çepeçevre kuşatır.” (Hûd: 8)

İlelebed azap görüp dururken, alay etmenin ne demek olduğunu anlayacaklar.

“Ancak sabredip de sâlih ameller işleyenler böyle değildir. İşte onlar için mağfiret ve büyük bir mükâfat vardır.” (Hûd: 11)

İman edip de imanlarını güzel ameller yaparak artıranlar saâdet ve selâmete nâil olacaklar, lâyık oldukları mükâfatlara ereceklerdir.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde, içlerinden bir peygamber gelmesine şaşıran ve öldükten sonra tekrar diriltileceklerini inkâr eden müşriklerin sapıklıklarını beyan buyurmaktadır:

“Kâf. O şerefli Kur’an’a yemin olsun ki! Aralarından bir uyarıcının gelmiş olmasına şaştılar da, kâfirler şöyle dediler: Bu şaşılacak bir şey! Biz öldüğümüz ve toprak olduğumuz zaman mı (diriltileceğiz)? Bu akla uzak bir dönüştür.” (Kâf: 1-3)

Doğrusu böyle bir geri dönüşü uzak görüyoruz, ikinci bir hayatın varlığına inanmıyoruz.

Her şeye madde gözüyle bakıyor, dünya hayatından başka bir hayatın olacağına, öldükten sonra dirileceklerine ihtimal bile veremiyorlardı.

“Doğrusu onlar Rabb’lerine kavuşmayı inkâr etmektedirler.” (Secde: 10)

Delilleri apaçık ortada olmasına rağmen ahirette Hakk’ın huzuruna çıkmayı inkâr etmeleri, onların ne kadar sapık olduklarını göstermeye yeter.

“Onlar ne zaman diriltileceklerini de bilmezler. Hayır! Onların ahiret hakkındaki bilgileri de yetersiz kalmıştır (bu hususta bilgi edinilecek seviyeye erişmemiştir).

Hayır! Ondan şüphe etmektedirler. Hayır! Onlar ahiretten yana kördürler.” (Neml: 65-66)

Ahiret hayatına dâir olan delilleri görmezler, görmek de istemezler.

“Kâfirler dediler ki: Biz ve atalarımız toprak olduktan sonra mı, gerçekten biz mi tekrar çıkarılacağız? Andolsun ki bu bize de daha önce atalarımıza da vaad olunmuştu. Bu, eskilerin masallarından başka bir şey değildir.” (Neml: 67-68)

Bedenlerin ikinci defa diriltileceği şeklindeki vaad ve tehdit, geçmişte yaşamış atalarımıza da yapılmıştı. Fakat onlar yeniden diriltilmediler ve diriltilmeyeceklerdir. Bu, öncekilerin hurafelerinden ve boş sözlerinden ibarettir.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde geçmiş devirlerde yaşamış nice kuvvetli kavimlerin küfürleri yüzünden helâk olup gittiklerini haber vererek, Kureyş kâfirlerini uyanışa çağırmaktadır:

“Bunlar ise şöyle diyorlar: İlk ölümümüzden sonra bir şey yoktur. Biz yeniden diriltilecek değiliz. Eğer doğru sözlü iseniz bize atalarımızı getirsenize!” (Duhân: 34-36)

Ölümden sonra diriliş hususundaki onların bu delillerinin çok basit ve mantıksız olduğu açıktır. Çünkü öldükten sonra dirilecek olan insanların bu dünyaya gelecekleri söylenmiş değildir.

“Bunlar mı daha hayırlı, yoksa Tubba’ kavmi ve onlardan öncekiler mi? Biz onları da helâk ettik, çünkü onlar günahkâr idiler.” (Duhân: 37)

Son derece güçlü ve kuvvetli olmalarına rağmen, Allah-u Teâlâ onları tarih sahnesinden sildi, gelecek nesillere bir ibret yaptı.

“Dediler ki: Toprağın içinde kaybolduğumuz zaman mı, biz mi yeniden yaratılacağız?” (Secde: 10)

Tekrar hayat bularak ahirete mi sevkedileceğiz?

Bu iddiâlarına verilen cevap da şudur:

“De ki: Yeryüzünde gezip dolaşın da, günahkârların âkıbetinin nasıl olduğunu bir görün!” (Neml: 69)

Nitekim onlar çeşitli cezalarla helâk edilmişler, ne feci felâketlere uğramışlardır.

“Ondan hiç şüphe etmeyin ve bana tâbi olun. Doğru yol budur.” (Zuhruf: 61)

Sizi kurtuluşa götürecek yol bundan ibarettir.

“Resul’üm! Onların yüzünden tasalanma. Aleyhinde kurdukları tuzaklardan sıkıntı duyma.” (Neml: 70)

Kötü tuzak ancak sahibini yakalar. Rabb’in seni insanların her türlü kötülüğünden koruyacak, onların düzen ve hilelerini başlarına geçirecektir.

“Onlar: ‘Eğer doğru sözlü iseniz, bu azap ne zaman gerçekleşecek?’ derler.” (Yunus: 48 - Enbiyâ: 38 - Neml: 71 - Sebe: 29 - Yâsin: 48 - Mülk: 25)

Gerçekte onlar kıyametin gelişini imkânsız sanıyorlardı. Halbuki onun geleceği muhakkaktır ve herhangi bir kimse istemediği için geri kalmaz, herhangi bir kimsenin istemesiyle de vaktinden önce gelmez.

“De ki: Allah’ın azabı size geceleyin veya gündüzün gelirse ne yaparsınız? Söyleyin! Suçlular ondan hangisini istemekte acele ediyorlar?” (Yunus: 50)

Acelenin onlara ne faydası var? Onlara düşen bir an önce küfür karanlıklarından sıyrılarak İslâm’ın aydınlığına kavuşmaktır.

“De ki: Çabukça gelmesini istediğiniz o şeyin (azabın) bir kısmı yakında başınıza gelecektir.” (Neml: 72)

Nitekim de gelmiştir. Bedir’de bir kısmı katledilmiştir, geri kalan azapları ise ahiret gününde başlarına gelecektir.

“Şüphesiz ki, Rabb’in insanlara karşı lütuf sahibidir. Fakat onların çoğu şükretmezler. Doğrusu Rabb’in onların sinelerinin gizlediklerini de açığa vurduklarını da bilir.” (Neml: 73-74)

Onların sadece açık suçlarından değil, aynı zamanda kalplerinde gizledikleri kin ve düşmanlıktan da tam olarak haberdardır, yaptıklarının karşılığını lâyık olduğu şekilde verecek ve onları cezalandıracaktır.

“Şüphesiz ki Rabb’in onların arasında kendi hükmünü verir. O Azîz’dir, her şeyi bilendir.” (Neml: 78)

O’nun verdiği hükmü ve kararı hiç kimse yürürlükten kaldıramaz, hiçbir şey O’na gizli kalmaz.

“Allah’a karşı yalan uyduranların kıyamet günü hakkındaki zanları nedir? Şüphesiz ki Allah insanlara karşı lütuf sahibidir. Fakat onların çokları şükretmezler.” (Yunus: 60)

Akıl ve iradelerini iyiye kullanmazlar, peygamberlerin dâvetini kabul etmezler. Kendilerine uzanan lütuf elini reddederler.

•

Allah-u Teâlâ putperest müşriklerin ahiret âlemindeki durumları hakkında Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurmaktadır:

“O gün onların hepsini bir araya toplarız. Sonra da Allah’a ortak koşanlara: ‘Siz ve ortaklarınız yerlerinizde durun!’ deriz. Böylece aralarını tamamen ayırırız. Koştukları ortakları: ‘Siz bize tapmıyordunuz.’ derler.” (Yunus: 28)

Aslında onlar, itaat etmeleri suretiyle şeytanlardan başkasına ibadet etmiyorlardı.

“Bizimle sizin aranızda şâhit olarak Allah yeter. Sizin bize tapınmanızdan tamamen habersizdik.” (Yunus: 29)

Tapındıkları putlar, en çok ihtiyaç duyacakları bir zamanda kendileriyle hiçbir ilişkilerinin olmadığını ilân edeceklerdir.

“De ki: Benimle sizin aranızda şâhit olarak Allah yeter. O, göklerde ve yerde olanı bilir.

Bâtıla inanan ve Allah’ı inkâr edenler; işte onlar hüsrana uğrayanların tâ kendileridir.” (Ankebût: 52)

Onlar ilâhî rahmetten ebedî olarak mahrum kalmış kimselerdir. Çünkü onlar, doğruluğunun delilleri gün gibi ortada olduğu halde Resulullah Aleyhisselâm’ı yalanladılar. İmana karşılık küfrü satın almışlardır.

“Onlar senden azabı çarçabuk istiyorlar. Eğer önceden tayin edilmiş bir müddet olmasaydı, azap onlara hemen gelirdi. Andolsun ki o, kendileri farkında olmadıkları bir sırada ansızın gelecektir.” (Ankebût: 53)

Nitekim onların bir kısmı Bedir’de kahrolmuşlar, bir kısmı da gaflet içinde iken âkıbetlerini bulacaklardır.

“Onlar senden azabı çarçabuk istiyorlar. Halbuki cehennem kâfirleri mutlaka kuşatacaktır.” (Ankebût: 54)

Onlar kâfir oldukları için, daha dünyada iken cehennem onları yakalamış bulunmaktadır.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde kendileri inanmadıkları gibi, başkalarını da inancından çevirmek isteyen müşriklerin âkıbeti hakkında şöyle buyurmaktadır:

“Allah’ın yolundan saptırmak için yanını eğip büker. (Büyüklenerek yüzünü çevirir). Onun için dünyada bir rezillik vardır, kıyamet gününde ise ona yangın azabını tattırırız.” (Hacc: 9)

Böylelikle hem dünya, hem de ahiret azabını çekmiş olur.

“İşte bu, senin iki elinle öne sürdüğün şeyler yüzündendir. Yoksa Allah kullarına aslâ zulmedici değildir.” (Hacc: 10)

Hiçbir kimseyi günahsız yere sorumlu tutmaz, hiç kimseyi başkasının günahı ile cezalandırmaz.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İmana Karşı, Küfür Taktikleri

Resulullah Aleyhisselâm Kur’an-ı kerim âyetlerini yüksek sesle alenen okur, etrafta bulunan insanları nurlandırmaya çalışırdı. Allah kelâmını işitmeye tahammül edemeyen müşrikler, Kur’an-ı kerim’in okunmasını, dinlenmesini ve anlaşılmasını önlemek için birçok taktikler deniyorlardı.

Ebu Cehil: “Muhammed Kur’an okurken yüzüne karşı gürültü yapın da ne diyeceğini bilemesin!” derdi.

Onlar Kur’an-ı kerim’in etkili bir kelâm olduğunu, dinleyenlerin muhakkak surette onun tesiri altına gireceğini biliyorlardı. Bunun için de Resulullah Aleyhisselâm Kur’an-ı kerim okumaya ve İslâm’ı tebliğ etmeye başladığı zaman dinleyen insanları dağıtıyorlar, ıslık çalıyorlar, çığlık atıyorlar, alkış koparıyorlar, bağırıp çağırıp gürültü yapıyorlardı. Ayrıca şiir okuyorlar, beyitler söylüyorlar, tenkit ediyorlar, Resulullah Aleyhisselâm’ı şaşırtmaya çalışıyorlardı.

Allah-u Teâlâ onların bu davranışlarını Kur’an-ı kerim’inde haber veriyor:

“Kâfirler dediler ki: Bu Kur’an’ı dinlemeyin! Okunurken gürültü patırtı yapın! Belki üstünlük sağlar onu bastırırsınız.” (Fussilet: 26)

Müşriklerin İslâmiyet’in intişârını, nurun yayılmasını önlemek gayesiyle başvurdukları çarelerden birisi de, halkın dikkatlerini hafif ve şehvânî yönlere çevirmekti. Bunun için de çeşitli eğlenceler tertip ederler; oradan buradan hikâyeciler, fıkracılar, mukallitler, kâhin, sihirbaz, hokkabazlar, ayrıca sanatçı adı altında şarkıcı kadınlar, dansçılar ve fahişeler getirirlerdi.

Tabiidir ki onların bu azgınlıklarının cezâsı da elbette ağır olacaktı.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“Andolsun ki kâfirlere çetin bir azap tattıracağız ve yaptıklarının en kötüsüyle cezalandıracağız.” (Fussilet: 27)

“En kötü ceza” olan şiddetli azap, Allah ve Peygamber düşmanlığının cezası olan cehennem ateşidir.

“İşte böyle... Allah’ın düşmanlarının cezâsı ateştir. Âyetlerimizi bile bile inkâr etmelerinden dolayı, orada onlara ebedî kalma yurdu vardır.” (Fussilet: 28)

Bu ceza, Kur’an-ı kerim’i inkâr etmelerine ve Allah’ın âyetleriyle alay etmelerine karşılık olarak onlara verilmiştir.

•

Müşrikler Resulullah Aleyhisselâm’ı Kur’an-ı kerim okurken alaylı bir tarzda dinlerler, daha sonra da ona karşı bir oyun hazırlamak üzere toplanırlardı. Bazen de bir kimsenin Kur’an-ı kerim’den etkilendiğini hissederlerse, hep birlikte peşine takılıp bu etkiden kurtarmaya çalışırlardı.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“Onların seni dinlerken neye kulak verdiklerini (ne maksatla dinlediklerini) biz çok iyi biliriz.

Kendi aralarında fısıldaşırlarken de, hani o zâlimler: ‘Siz büyülenmiş bir adamdan başkasına uymuyorsunuz!’ diyorlardı.” (İsrâ: 47)

Resulullah Aleyhisselâm’ı büyülenmiş, cinlenmiş olmakla itham etmek için, aralarında gizlice karar verirlerdi.

“Bak! Sana nasıl misaller veriyorlar? Bunun için dalâlete düştüler ve bir daha yol bulamamaktadırlar.” (İsrâ: 48)

Bir türlü Hakk’a yönelemiyorlar, hakikati bulamıyorlar.

•

Müşrik gürûhu Resulullah Aleyhisselâm’ın etrafında bölük bölük toplanıyor, sözlerini dinliyor, onunla ve Ashâb’ı ile alay ederek: “Eğer Muhammed’in dediği gibi şunlar cennete girerlerse, biz onlardan daha önce gireriz.” diyorlardı.

Bu hususta nâzil olan Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruldu:

“Resul’üm! O kâfirlere ne oluyor ki sağdan ve soldan, ayrı ayrı gruplar halinde boyunlarını uzatarak sana doğru koşuyorlar. Onlardan her biri Naîm cennetine sokulacağını mı umuyor?” (Meâric: 36-38)

Hak dâveti duymaya bile tahammül edemeyen ve o nuru karartmaya çalışan kişiler, nasıl olur da cennete girmeyi ümit ederler?

“Düşünmüyor musunuz?” (Yunus: 3)

Bir Başka Taktik:

Müşrikler Kur’an-ı kerim âyetlerini te’vil etmeye, başka mânâlar vermeye kalkarlardı. Bazen de Âyet-i kerime’lerin başından veya sonundan bazı kısımları çıkarırlar, bazı cümle ve kelimelerini alıp halka yanlış bilgi vermeye, herkese Kur’an-ı kerim’i yanlış bir kelâm imiş gibi göstermeye çalışırlardı.

Kur’an-ı kerim’i kıyamete kadar koruyacağını vâdeden Allah-u Teâlâ onların bu yaptıklarını ve daha sonraki asırlarda böyle bir cehâlete cüret edecek olanların çok ağır bir cezaya çarptırılacaklarını Âyet-i kerime’sinde beyan buyuruyor:

“Âyetlerimiz hakkında doğruluktan ayrılıp sapıklığa düşenler bizden gizli kalmazlar. O halde ateşin içine atılan mı daha hayırlıdır, yoksa kıyamet gününde emin olarak gelen mi daha hayırlıdır? Dilediğinizi yapın! Doğrusu O, yaptıklarınızı görmektedir.” (Fussilet: 40)

Âyet-i kerime’de geçen “İlhad”; doğruluktan eğrilmek, istikametten ayrılmak, Hakk’tan bâtıla sapmak, bâtıl tevillerde bulunmak mânâlarına gelir.

İlhad iki türlüdür: Birisi, Allah-u Teâlâ’ya şirk ilhadı ki, böyle bir ilhad imanı yok eder.

İkincisi ise, “Âyet-i kerime’lerde ilhad”tır. Âyet-i kerime’lere doğru mânâ vermeyip eğriye çekmek, bâtıl bir şekilde te’vil etmektir.

Allah-u Teâlâ, Âyetlerini yalanlayıp inkâr edenlerin cehennem ateşi ile cezalandırılacaklarını, inananların ise kıyamet gününde emniyet içinde olacaklarını beyan buyurmaktadır.

Diğer Âyet-i kerime’lerinde ise şöyle buyurdu:

“İşte bu bir zikirdir.” (Sâd: 49)

Resulullah Aleyhisselâm’ın insanlar arasında dâima güzellikle anılmasına bir vesiledir.

“Kendilerine Zikir geldiğinde onu inkâr edenler, mutlaka cezalarını çekeceklerdir. Halbuki o azîz bir Kitap’tır.” (Fussilet: 41)

Yani bir kitap ki eşi bulunmaz, Semâvî kitapların sonuncusudur. Asr-ı saâdet’ten bugüne kadar muhafaza edilmiş, hiç kimse onu tahrif edememiş, bozamamıştır.

“Ona ne önünden ne de ardından bâtıl gelemez. O, hikmet sahibi ve övülmeye lâyık olan Allah katından indirilmiştir.” (Fussilet: 42)

Hangi mevzuda olursa olsun, bir hususu beyan etmişse, o mutlak surette doğrudur. Verdiği bilgiler hiçbir şekilde iptal edilmeyecek derecede sağlamdır.

“Resul’üm! Biz bu Kitab’ı sana, sırf anlaşmazlığa düştükleri şeyleri onlara açıklaman ve iman eden bir topluluğa da hidayet ve rahmet olması için indirdik.” (Nahl: 64)

Bu ilâhî Kitap’tan istifade edecek olanlar, ancak müminlerdir.

“Ancak Allah’tan korkanlara bir öğüt olsun diye indirdik.” (Tâhâ: 3)

Kur’an-ı kerim’den ancak kalbinde Allah korkusu olanlar öğüt alırlar.

•

Allah-u Teâlâ müşriklerin eziyetlerinden dolayı Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini teselli etmek üzere şöyle buyurdu:

“Resul’üm! Sana söylenen şeyler, senden önceki peygamberlere söylenmiş olandan başka bir şey değildir. Şüphesiz ki senin Rabb’in hem mağfiret sahibi, hem de acı verecek bir azap sahibidir.” (Fussilet: 43)

Sen yalanlandığın gibi onlar da yalanlanmışlardı.

Tevbekâr olanlara bağışlaması büyük olmakla birlikte, düşmanlarına vereceği ceza çok elem vericidir. Gün gelir, yola gelmek istemeyen inkârcıların cezalarını verir.

“Resul’üm! Andolsun ki biz senden önce nice peygamberleri kendi kavimlerine gönderdik. Onlara apaçık delillerle geldiler. Biz de günahkârlardan intikam aldık.” (Rûm: 47)

Peygamberleri yalanlayan, getirdikleri hükümleri reddeden kavimlerin niceleri Kahhâr olan Allah-u Teâlâ’nın intikamından kurtulamamışlardır.

“Daha öncekilere de nice peygamberler göndermiştik. Kendilerine ne zaman bir peygamber gelse, mutlaka onu alaya alırlardı. Biz onlardan daha güçlü olanları da helâk ettik. Nitekim öncekilere âit nice misaller geçmiştir.” (Zuhruf: 6-8)

İnkârları yüzünden geçmişte yaşamış kavimlerin nasıl bir felâkete uğramış olduklarına dâir misaller Kur’an-ı kerim’de anlatılarak insanlar intibâha dâvet edilmiştir.

“Biz dilersek onların üzerine gökten bir âyet (mucize) indiririz de ona boyun eğmek zorunda kalırlar.” (Şuarâ: 4)

O halde onların eziyetlerine aldırma, inanmamaları sebebiyle üzülme!

•

Daha sonra Allah-u Teâlâ kâfirlerin inatçılıklarını, gerçek ortaya çıktıktan sonra, kibirlenip onu kabul etmemelerini Âyet-i kerime’sinde beyan buyurdu:

“Biz onu yabancı bir dil ile okunan bir kitap yapsaydık, onlar mutlaka: ‘Âyetleri tafsilatlı bir şekilde genişçe açıklanmalı değil miydi? Arap bir peygambere yabancı dil öyle mi?’ derlerdi.

Sanki onlara uzak bir yerden sesleniliyor da duymuyorlar.” (Fussilet: 44)

Uzaktan yapılan bir çağrıyı insan belki duyabilir amma, o sesin ne dediğini anlayamaz. İnatçı kâfirlerin durumları da böyledir, Hakk’ı kabul edip hakikati bulmak istemezler.

Onların durumları diğer bir Âyet-i kerime’de şöyle anlatılmaktadır:

“Kâfirlerin hâli, sadece bir çağırma veya bağırmadan başkasını işitmeyerek haykıran kimsenin durumu gibidir. Onlar sağırdırlar, dilsizdirler, kördürler, onlar düşünmezler.” (Bakara: 171)

Bunlara söz söyleyecek olanların hali bir çobana benzer. Çoban onlara insan gibi: “Yiyiniz, içiniz, yayılınız!..” derse anlamazlar. Islık çalar, mânâsız seslerle bağırıp çağırırsa, bir şey duyarlar. İşte kâfirlerin durumu da böyledir. Bunlar dinden diyanetten, ahlâktan faziletten bir şey anlamazlar, hikmetli sözleri duymazlar. Çan ve düdük sesleri arasında dolaşır dururlar.

“Onlara: ‘Rükû edin!’ denildiği zaman rükû etmezler.” (Mürselât: 48)

Aksine ısrarlı bir şekilde kibirlenmeye devam eder dururlar.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

“Alaya ve Eğlenceye Alma”

Mekke’de her gün müslüman olanlar çıkıyor, hiç tahmin etmedikleri kişiler İslâmiyet’le şerefleniyorlardı. Bir kimsenin müslüman olduğunu görür görmez peşine takılır, onu hiçbir yerde rahat bırakmazlar, nereye giderse oraya varırlar, halka onun hakkında yalanlar iftiralar atarlardı. Kendisine durmadan takılırlar, ipe sapa gelmeyen sorularla bunaltırlar, bazı şeyleri ispatlamasını isterler, sonra da devamlı itiraz ederlerdi. Maksatları onları tekrar sapıklığa düşürmekti.

Âyet-i kerime’de şöyle buyurulmaktadır:

“Rabb’lerinden kendilerine gelen her yeni zikri (öğüt ve uyarıyı) mutlaka alaya alarak dinlerler. Onların kalpleri gaflet içerisindedir.” (Enbiyâ: 2-3)

Diğer taraftan var güçleriyle inananları küçük düşürmek ve eğlenmek için alay kampanyası başlattılar. Bazen fakirliklerini, bazen garipliklerini devamlı alay konusu yaparlar, gözleriyle ve elleriyle birbirlerine işaret verirlerdi. Bu iğrenç fenâlıklarından büyük bir zevk duyarlar ve alaylı alaylı gülüşürlerdi. Müminler ise bu duruma sabretmekten başka bir şey yapamıyorlardı. Onların hep iyiliklerini istedikleri halde, her vesile ile Hakk’a dâvet edip, dalâletten kurtarmak, hidayetlerine vesile olmak istedikleri halde; onlar inananların inançlarıyla, ibadetleriyle, örtüleriyle hep alay ediyorlardı.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyurulmaktadır:

“Resul’üm! Andolsun ki senden önceki milletler arasında da elçiler gönderdik. Onlara herhangi bir peygamber geldiğinde mutlaka onunla alay ederlerdi.” (Hicr: 10-11)

Bu durum onların bozulmuş olan fıtratlarında bulunuyordu.

“Hayır! Onlar bir şüphe içindedirler ve eğlenip duruyorlar.” (Duhân: 9)

Allah’ın kitap indirdiğine, peygamber gönderdiğine inanmıyorlar, alay edip eğleniyorlar.

“Kâfirler seni gördükleri zaman: ‘Sizin ilâhlarınızı diline dolayan bu mudur?’ diyerek seni hep alaya alırlar. Oysa onlar Rahman’ın zikrini inkâr edenlerin tâ kendileridir!” (Enbiyâ: 36)

Kendileriyle alay edilmeye, küçümsenmeye ve kınanmaya onlar daha lâyıktırlar. Çünkü onlar kendi elleriyle yonttukları heykellerden medet umuyorlar, insanlığın şeref ve haysiyetini ayaklar altına alıyorlar.

“Seni gördüklerinde: ‘Bu mu Allah’ın elçi olarak gönderdiği?’ diye mutlaka alaya alırlar.” (Furkân: 41)

İman etmemekle kalmıyor, Resulullah Aleyhisselâm’ı hafife alıyorlar, ulviyetini takdir edemiyorlar.

“Hayır! Sen onlara şaşıyorsun. Onlar ise alay ediyorlar.” (Sâffât: 12)

Gün gibi ortada olan hakikatlere itiraz ve inkâr etmelerine sen hayret ediyorsun, onlar ise cehâletleri sebebiyle bu ilâhî dâveti eğlenceye alıyorlar.

Yanlarından geçtikleri zaman, birbirlerine göz kırparlardı.” (Mutaffifîn: 29-30)

Kaş ve göz işaretleriyle müminleri birbirlerine göstermek isterlerdi.

“Kendi taraftarlarının yanına döndükleri zaman da inananlarla alay etmenin zevkini tadarlardı.” (Mutaffifîn: 31)

Müminlerle alay etmiş olmaları hoşlarına gider, onlara karşı yaptıkları maskaralıkları anlatarak zevklenirlerdi.

“İnananları gördüklerinde:

‘Bunlar sapık insanlar.’ derlerdi.” (Mutaffifîn: 32)

Hakaret kastıyla onları sapıklıkla suçluyorlardı.

“Oysa kendileri inananlara gözcü olarak gönderilmemişlerdi.” (Mutaffifîn: 33)

Aksine kendi nefislerini düzeltmekle emrolunmuşlardı.

Ahirette ise durum tam tersine dönecek, gülme sırası müminlere gelecek.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“İşte bugün de inananlar kâfirlere gülerler.” (Mutaffifîn: 34)

Çünkü kâfirler ahirette çok gülünç durumlara düşecekler, onları görenler gülmekten kendilerini alamayacaklar.

“Tahtlar üzerinde: ‘O kâfirlerin yaptıkları şeylerin karşılığı verildi mi?’ diye (onların hâlini) seyrederler.” (Mutaffifîn: 35-36)

Allah-u Teâlâ’nın intikamının azametini gözleriyle bizzat görürler.

Nitekim diğer bir Âyet-i kerime’de şöyle buyurulmaktadır:

“Andolsun ki senden önceki peygamberler ile de alay edilmişti. Fakat alay ettikleri şey, onlarla alay edenleri çepeçevre kuşatıverdi.” (En’âm: 10)

Alaylarının vebâli altında büsbütün mahvolup gittiler.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’lerinde inkârcı zâlimlerin, kendi eşleri ve tapmış oldukları ilâhları ile beraber mahşerde toplanacaklarını, sonra da cehenneme sevkedileceklerini haber vermektedir:

“Zâlimleri ve onların eşlerini toplayın, onların Allah’tan başka taptıklarını da. Ve onları cehennem yoluna götürün.

Durdurun onları! Çünkü onlar sorguya çekileceklerdir.” (Sâffât: 22-24)

Cehenneme atılmadan önce bütün yaptıklarından ve sözlerinden hesaba çekilecekler, sonra da lâyık oldukları yere sevkedileceklerdir.

Kınama ve azarlama yoluyla onlara şöyle denilir:

“Size ne oldu ki birbirinizle yardımlaşmıyorsunuz?” (Sâffât: 25)

Şimdi anladınız mı sapıklıkta olduğunuzu? Fakat faydası ne mümkün?

•

Müslümanlar yeri geldikçe:

“Allah bize zafer verecek, müşriklerle bizi birbirimizden ayıracak.” diyorlardı.

Müşrikler ise sağırlık ve körlükleri dolayısıyla iman etmedikleri gibi, bu gibi sözleri duydukça onlarla alay etmekten geri kalmadılar.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyuruluyor:

“‘Eğer doğru sözlü iseniz bu fetih ne zaman?’ derler.” (Secde: 28)

Bir taraftan böyle bir şeyi uzak bir ihtimal gördükleri, diğer taraftan da yalanlamak maksadıyla ve inat olsun diye söylüyorlardı.

“De ki: Fetih gününde kâfirlere imanları hiçbir fayda vermez, kendilerine mühlet de tanınmaz.” (Secde: 29)

Siz en iyisi bir an önce İslâm’ın kurtuluş gemisine girmeye bakın.

Azapla karşı karşıya geldiğiniz zamanki inanmanız size bir fayda sağlamaz.

“Onlardan yüz çevir ve bekle! Zaten onlar da beklemektedirler.” (Secde: 30)

Gerçekten de çok geçmeden Allah-u Teâlâ’nın yardımı müminlere erişmiş, büyük bir fütûhat bahşetmiş, onların inananlar hakkındaki beklentilerini boşa çıkarmıştır.

•

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Müslümanlara Yapılan Zulüm ve İşkenceler

İşkence:

Müşrikler denedikleri bu usüllerden netice alamayınca zulüm siyasetine başvurmaktan başka çare kalmadığını anladılar ve müslümanlara düşmanlıkta daha şiddetli davranmaya, eziyet ve işkence faslına başladılar.

Ebu Cehil, makam ve şeref sahibi birinin müslüman olduğunu duyduğu zaman onu azarlar, malına mülküne ve akrabalarına çok büyük zararlar vermekle tehdit ederdi. Eğer zayıf olursa vurur ve işkence yapardı.

Kuvvetli ve itibarlı bir âileye mensup olanlara pek dokunamıyorlardı. Bunun yanında kimsesizlere, kendilerine arka çıkacak adamı bulunmayanlara, fakirlere, hususiyetle köle ve câriyelere; tarihte benzeri görülmemiş, akla hayale sığmayan, vahşet derecesinde işkenceler yapıyorlardı.

Bu kimselerin bazen kendilerini müdafaa etmeleri mümkündü. Fakat kuvvet kullanmaya henüz izin verilmemişti.

Müslümanları gittikleri Allah yolundan ayırarak eski din ve inançlarına döndürebilmek için başvurmadıkları baskı ve zulüm metodu bırakmadılar. Yakıcı kumlar üzerine yatırıp göğüslerine ağır taşlar bastırmak, çıplak vücutlarına demir gömlekler giydirmek, kızgın demirlerle dağlamak, kızgın güneşin altında yatırıp yağlarını eritmek, günlerce aç ve susuz bırakmak, hapsetmek, zincire vurmak, bayıltıncaya kadar dövmek, boyunlarına ve ayaklarına ip takıp sürüklemek... her zaman başvurdukları işkence usullerinden bazıları idi. İşkence altında can verenler, gözlerini kaybedenler bile vardı. Halbuki onların Allah katındaki değerleri çok yüksek idi.

İşkence görenlerin başında Resulullah Aleyhisselâm geliyordu. Haşimîler’den çekindikleri ve Ebu Tâlib’in himâyesinde olduğu için önceleri ses çıkaramıyorlardı. Zamanla: “Mecnun, falcı, şâir, sihirbaz.” gibi sözler söylemeye başladılar.

Âyet-i kerime’lerde şöyle buyurulmaktadır:

“Hak kendilerine gelince: ‘Bu bir sihirdir, doğrusu biz onu tanımıyoruz.’ dediler.” (Zuhruf: 30)

Küfürleri, kıskançlıkları ve azgınlıkları yüzünden ilâhî nurun yayılışını engellemeye çalıştılar.

“Onlara âyetlerimiz açık açık okunduğu zaman, hakikat kendilerine geldiğinde onu inkâr edenler: ‘Bu apaçık bir sihirdir.’ dediler.” (Ahkâf: 7)

Hakikati olmayan bir hayâlden ibaret olduğunu, işitenlerin kalplerine sihir gibi tesir ettiğini iddiâ ettiler.

Daha sonraları ise fırsat buldukça her türlü hakareti ve kötülüğü yapmaktan çekinmediler. Her ne zaman aralarından yürüyüp geçse veya sokaklarda onlarla karşılaşsa; hakaretin, alayın, kaş-göz hareketinin her türlüsünü ona yöneltiyorlardı. Evi taşlanıyor, yollarına pislikler atılıyor, dikenler seriliyordu. Bir defasında Kâbe-i muazzama’nın Hicr denilen yerinde namaz kılarken secdede Ebu Cehil iki küreği arasına deve işkembesi koydurmuştu. Katıla katıla gülüştüler, hatta gülerken birbirlerinin üzerine düştüler. Bir defasında Harem-i şerif’te namaz kılarken Ukbe bin Ebî Muayt saldırıp hırsla abasını boynuna dolayarak boğmak istemiş, kendisini Ebu Bekir -radiyallahu anh- kurtarmıştı.

Bilâl-i Habeşî -radiyallahu anh- İslâm’ın azılı düşmanlarından Ümeyye bin Halef’in kölesi idi.

On iki kölesi içinde en çok onu severdi, müslüman olduğunu duyunca çok üzüldü, hırsını alıncaya kadar dövdü. Her gün Bathâ deresine götürür, güneşin en kızgın olduğu zamanlarda soyar, kumlar üzerine sırtüstü yatırır, büyük bir kaya parçasını göğsü üzerine koydurur, üstünü sıcak kumlarla örterdi. Sonra da İslâmiyet’ten vazgeçerek Lât ve Uzzâ’ya tapmaya zorlardı. O ise: “Ehad!... Ehad!...” yani “Allah bir!... Allah bir!...” der başka söz söylemez, bu dayanılmaz işkencelere imanıyla göğüs gererdi.

Yine bir gün büyük bir deve ipini iki kat bükerek boynuna geçirdi, sokak çocuklarına teslim etti. Onlar da onu Mekke’nin yukarısından aşağısına, aşağısından yukarısına sürükleyip dolaştırdılar, vücudu parça parça oldu.

Resulullah Aleyhisselâm onun bu şekilde işkence görmesine son derece üzülürdü.

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-in büyük hizmetlerinden birisi de kimsesiz biçareleri işkencelerden kurtarmak için satın alıp âzâd etmesidir. Bilâl-i Habeşî -radiyallahu anh- de bunlardandır.

Mus’ab bin Umeyr -radiyallahu anh-ın annesi, oğlunun müslüman olduğunu duyduğu zaman, onu günlerce aç bırakmış, sonra da evinden atmıştı. Müslüman olmadan önce çok müreffeh bir hayat yaşayan Mus’ab -radiyallahu anh-in o narin teni, bu hadiseden sonra kırış kırış olmuştu.

Aslen Yemen’li olup Mekke’de koruyucusuz kalan Yâsir -radiyallahu anh- bacaklarından iki ayrı deveye bağlanıp, develer ters yönlere sürülerek parçalanmıştır. İslâm uğrunda şehit düşen ilk müslüman odur. Hanımı Sümeyye -radiyallahu anhâ- müşriklere söylemiş olduğu ağır sözler üzerine Ebu Cehil tarafından mızraklanarak şehit edildi. Kadınlardan da ilk şehit o oldu. Dilleriyle küfür izhar etmektense ölmeyi tercih ettiler.

Oğulları Ammar -radiyallahu anh- de dininden döndürülmek için ne söylediğini bilemeyecek derecede dayanılmaz işkencelere uğratıldı. Bazen ateşle, bazen sırtına kızgın taşlar koymak, bazen de nefesi kesilene kadar suya batırılmak suretiyle işkenceye devam ettiler. Vücudundaki yanıkların beyazlıkları yıllarca sonra bile kaybolmadı.

Gördüğü işkencelere dayanamayan Hazret-i Ammar -radiyallahu anh-, müşriklerin istedikleri sözleri söylemek mecburiyetinde kalmıştı. Durum Resulullah Aleyhisselâm’a bildirilince:

“Ammar başından ayağına kadar imanla doludur. İman onun etine, kanına karışmıştır.”

Diyerek o anda orada bulunan Ammar -radiyallahu anh-in gözlerininin yaşını sildi ve:

“Seni yine zorlarlarsa istediklerini söyle!” buyurdu.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime’sini indirerek bu gibi hallerde müslümanlara ruhsat verdi:

“Gönlü imanla mutmain olduğu halde, zorlanan kimse hariç, kim iman ettikten sonra Allah’ı inkâr eder ve gönlünü küfre açarsa; onların üzerine Allah’tan bir gazap iner ve onlar için büyük bir azap vardır.” (Nahl: 106)

Zorlama olmadığı halde, kendi isteğiyle küfrü gerektiren kelimeyi söyleyen veya zorlama olduğu zaman kalbini bozup da küfre inanan kimseler, dünya hayatını ahirete tercih etmiş olurlar. Bunun için Allah’ın gazabı onların üzerinedir. Dinden dönenlerin cezası bu kadar ağır olmaktadır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Müslümanlara Yapılan Zulüm ve İşkenceler-2

Habbab bin Eret -radiyallahu anh- ilk müslümanlardandı. Müşrikler her türlü işkenceyi kendisine tattırıyorlardı. Boynunu kırarcasına saçlarından şiddetle çekerler, acı verirlerdi. Kıpkırmızı kor halindeki kömürlerin üzerine yatırılarak göğsünün üzerine bir adam çıkarılırdı. Kömürler sönüp kararıncaya kadar bu işkence sürerdi. Bu yanıklardan hasıl olan yara izleri ömrünün sonuna kadar vücudundan silinmediği gibi, hayatı boyunca zaman zaman tekrar iltihaplanmak gibi durumlar ortaya çıkmış, tedavi ile meşgul olmuştur.

Habbab -radiyallahu anh- şöyle anlatır:

Bir gün Resulullah Aleyhisselâm'ı Kâbe'nin gölgesinde dinlenirken gördük. "Yâ Resulellah! Çektiğimiz şu işkencelerden dolayı Allah'a duâ etmeyecek misin?" dedik.

Bunun üzerine hemen doğrulup oturdu, benzi kızarmıştı. Şu cevabı verdi:

"Sizden önceki ümmetler içinde öyle kimseler vardı ki, inancı sebebiyle yere çukur açılır, sonra bir testere getirilip başının ortasına konur, vücudu ikiye bölünürdü de yine dininden dönmezdi.

Bu dönemde eziyete katlananlardan birisi de Osman bin Affan -radiyallahu anh- idi. Amcası Hakem bin Âs onu zincire vurup karanlık bir odaya hapsetmiş, dinini terkedip kavminin dinine dönünceye kadar bu cezanın devam edeceğini bildirmişti.

Zübeyr bin Avvam -radiyallahu anh- da amcası Nevfel'in hışmına uğramıştı. Zübeyr'e atalarının dinine geri dönünceye kadar çeşitli şekillerde işkence edeceğine dair yemin etmişti. Ellerini arkadan bağlayıp karanlık bir odaya hapsetmiş ve odayı dumana boğmuştu. Boğulmak üzere olan Hazret-i Zübeyr -radiyallahu anh-i bu durumdan ancak annesi Safiye kurtarabildi.

Ebu Fükeyhe -radiyallahu anh- Safvan'ın kölesi idi. Ayağına ip bağlarlar, kızgın kumların üzerinde sürüklerlerdi. Göğsüne büyük bir kaya parçası koyarlardı. Aklı başından gider, çoğu zaman herkes onun öldüğünü sanırdı.

Allah yolunda işkence edilenlerin, hakarete uğrayanların listesi çok uzun ve çok acıdır. Esasen ilk müslümanlardan, işkenceye uğratılmayan hemen hemen yok gibidir. Sadece kimsesiz müslümanlara değil, varlıklı ve yakınları olanlara dahi sıkıntı vermişlerdir.

Bütün bu işkence ve eziyetler yapılırken Resulullah Aleyhisselâm, nâzil olmakta olan ve müminlerin kalplerini kuvvetlendiren Âyet-i kerime'leri onlara okuyor, onları teselli ediyordu:

"Elif Lâm Mim. İnsanlar yalnız inandık demeleri ile bırakılıvereceklerini, kendilerinin imtihana çekilmeyeceklerini mi sandılar?" (Ankebût: 1-2)

İmtihan, doğru sözlüyü yalancıdan ayıran yegâne ölçüdür. Sâdıkların doğruluğunu, yalancıların yalanını ortaya çıkarır.

"Andolsun ki biz onlardan öncekileri de imtihandan geçirmişizdir.

Elbette Allah doğruları ortaya çıkaracak, yalancıları da mutlaka ortaya koyacaktır." (Ankebût: 3)

Eziyetlere karşı sabretmeye ve iman üzerinde sebat etmeye kendilerini alıştırsınlar diye, Allah-u Teâlâ bunun bir imtihan olduğunu bildirmiştir. Gönülleri daralmış olan müminler böylece rahatlamış oluyorlardı.

Bütün bu tazyiklere rağmen inananlar imanlarında sebat etmişler, birkaç hadise müstesnâ dininden dönen müslüman bulunmamıştır.

"Onlar Allah'ın nurunu ağızlarıyla söndürmek isterler. Halbuki kâfirler istemeseler de, Allah nurunu tamamlayacaktır." (Sâff: 8)

Âyet-i kerime'si anbean tecellî ediyordu.

Müslümanlara korku ve dehşet saçmak suretiyle gözdağı vermek isteyen müşriklerin silahları bu sefer geri tepti. Onların bu gaddarlığını, inananların metanet ve bağlılığını, azim ve kararlılığını görenler İslâmiyet'e ilgi duymaya başlıyorlardı. İslâm'ı ve müslümanları kötülemek için açtıkları kampanya; İslâm'ın bütün Arabistan'a ve hatta Arabistan sınırlarının dışına kadar duyulmasına sebep oluyordu. Dolayısıyla Resulullah Aleyhisselâm'ın Medine-i münevvere'ye hicretine kadar, yakında ve uzakta bir veya birden çok müslümanın bulunmadığı hiçbir kabile kalmadı.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Müşriklerin Başlıca Düşmanlık Sebepleri

1. Kureyşliler yüzyıllardan beri putperest idiler. Atalarını taklit ederek onların yolundan gitmek Araplar arasında vazgeçilmez bir esastı. Bu sebeple putperestliği terkedip yeni dine girmeyi içlerine sindiremiyorlardı. Basiretleri bozulmuş, hakikati göremez olmuşlardı. "Atalarımızı üzerinde bulduğumuz yol bize yeter." diye karşı koyuyorlardı.

Bundan dolayı Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'sinde şöyle buyurdu:

"Onlara: 'Allah'ın indirdiği Kitab'a ve Peygamber'e gelin!' denildiği zaman: 'Atalarımızı üzerinde bulduğumuz yol bize yeter!' derler.

Ataları hiçbir şey bilmiyor ve doğru yol üzerinde bulunmuyor iseler de mi?" (Mâide: 104)

Ataları kara câhil ve sapık kimseler olsalar bile, yine bu iddiâda mı bulunacaklar? Yine böyle mi diyecekler?

Kâbetullah, çevresine dikilen üç yüz altmış put ile bir puthane halini almıştı. Bu putlardan başka, her âilenin kendi evinde taptığı hususi bir put da vardı. Resulullah Aleyhisselâm ise hatıra gönüle bakmaksızın onların bu putperestliğini yeriyor, sapıklık üzerinde ölüp gitmiş olan baba ve atalarının da cehennemlik olduklarını söylemekten çekinmiyordu.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'lerinde şöyle buyurarak onların durumlarını bildirmiştir:

"Onlara: 'Allah'tan başka ilâh yoktur.' denildiği zaman büyüklük taslarlardı." (Sâffât: 35)

"'Cinlenmiş bir şâirin hatırı için biz ilâhlarımızı terk mi edeceğiz?' derlerdi." (Sâffât: 36)

Her ne pahasına olursa olsun, putlarına tapınmaya devam edeceklerini savunurlardı.

"Hayır! Doğrusu o, gerçeği getirmiş ve peygamberleri de doğrulamıştı." (Sâffât: 37)

Böyle bir zâtın delilikle ve şâirlikle ne ilgisi olabilir?

"Şüphesiz ki siz o pek acıklı azabı tadacaksınız." (Sâffât: 38)

Cehennemin o şiddetli azâbından aslâ kurtulamayacaksınız.

"Ve ancak kendi yaptıklarınızın cezasını çekeceksiniz." (Sâffât: 39)

Yoksa Allah-u Teâlâ hiç kimseyi yoktan yere cezalandırmaz.

2. Müşrikler put imal ediyorlar, yaptıkları putları Kâbe'ye ziyarete gelenlere satıp ticaret yapıyorlardı.

İslâm dini gelince putlara tapınmayı, onların yapılmasını ve satılmasını yasakladı. Put ticareti yapan kimseler, bu sebeple çıkarları yüzünden İslâm'a cephe aldılar.

3. Kâbe'nin orada bulunması sebebiyle Mekke şehri dini bir merkez durumunda idi. Her yıl oraya Hacc mevsiminde Hacc için, diğer zamanlarda Umre için her taraftan akın akın gelinirdi.

Kâbe-i muazzama ile ilgili Hicâbe, Sikâye, Rifâde gibi dini hizmetler kabilelerin ulularına verilmiş bulunuyordu. Babadan oğula geçen bu hizmetler, kendilerine hem büyük nüfuz, hem de büyük maddî menfaatler sağlamakta idi.

Putlara tapma işi terkedilince Mekke'ye ziyarete gelenlerin kesileceğini, ticari durumlarının sarsılacağını zannediyorlardı.

4. Resulullah Aleyhisselâm hiç kimseden çekinmeden, hiçbir kınayıcının kınamasından korkmadan; müşriklerin kötülüklerini ortaya döken Âyet-i kerime'leri yüzlerine çarparcasına okuyordu.

"Resul'üm! Alabildiğine yemin eden, aşağılık, daima kusur arayıp kınayan, söz götürüp getiren, iyiliği engelleyen, haddi aşan, günahkâr, kaba ve haşin, bütün bunlardan sonra soysuzlukla damgalanmış kimselerden hiçbirine, çok mal ve oğulları vardır diye sakın itaat ve iltifat etme!" (Kalem: 10-14)

Görünüşteki iyi hâllere hiçbir zaman itibar edilmez. Onların aslı ve asaleti işte budur.

"Ona âyetlerimiz okunduğu zaman: 'Eskilerin masallarıdır!' der." (Kalem: 15)

Eski kitaplardan alıp yazdırdığı evhamına kapıldı. Allah kelâmı ile geçmişlerin hurafelerini ayıramayacak derecede bir sapıklığa düştü.

"Biz yakında onun burnuna damga vurup işaretleyeceğiz." (Kalem: 16)

Öyle zelil bir hâle getireceğiz ki, bu zilletini herkes görüp anlayacak.

Müşriklerin önde gelenleri, bu ve benzeri Âyet-i kerime'lerde sıralanan kötülüklerin hepsini veya bir kısmını kendisinde apaçık görüyor ve tedirgin oluyordu.

Nitekim Velid bin Muğire, anasının kendisini gayr-i meşru olarak doğurduğunu Kalem sûre-i şerif'inin 13. Âyet-i kerime'si ininceye kadar bilmiyordu.

5. Kabileler arasındaki üstünlük yarışı ve birbirlerini çekememezlik dâvâları da İslâm'a karşı mukavemetin sebebi olmuştur. Çünkü onlar peygamberlikle hükümdarlık arasındaki farkı anlayamıyorlardı.

Resulullah Aleyhisselâm'ın Haşimoğulları kabilesi'nden peygamber olarak ortaya çıkmasıyla, onların kendilerine karşı ezici bir üstünlük sağlayacağını düşünerek telâşlanmışlardı. Nitekim Ebu Cehil bu husustaki duygusunu açıklamaktan kendisini alamamıştı.

6. Müşrikler kendileri için bir üstünlük tanımayan, herkesi bir tarağın dişleri gibi eşit tutan ve:

"Allah katında en üstün olanınız, Allah'tan en çok korkanınızdır." (Hucurât: 13)

Diyen bir dini benimsemeye yanaşmadılar. Çünkü senlik-benlik dâvâları ciğerlerine işlemişti.

Halbuki Resulullah Aleyhisselâm'ın dâvet ettiği din, efendi ile köleyi eşit tutuyordu. Kadınları lâyık oldukları seviyeye yükseltmişti.

İşte bu sebepledir ki, bu dine girmeye yanaşmadılar.

7. Bütün dünyada olduğu gibi Hicaz'da da kölelik yaygındı. Köle, efendisinin dini dışında başka bir dine inanamazdı.

İslâm gelince bir takım köleler müslüman oldular. Müşrikler ise kölelerin müslüman olmalarını kendilerine karşı bir isyan, Resulullah Aleyhisselâm'ı ise bu fitneyi körükleyen bir kimse olarak kabul ettiler.

8. Arap kabileleri arasında çok basit sebeplerden dolayı harpler çıkıyordu. Resulullah Aleyhisselâm onların putlarına ve bâtıl dinlerine karşı mücadeleye girişince, onlar için içlerindeki harp arzularını körükleyen bir zemin doğmuş oldu.

9. İslâmiyet insanların öldükten sonra tekrar dirileceklerini ve hesaba çekileceklerini bildirmiştir. Müşrikler ise insanın öldükten sonra tekrar dirileceğini, elinden kuvvet ve kudretinin alınıp, yaptıklarından hesaba çekileceğini söyleyen bu dini kabul etmeye yanaşmadılar.

10. Müşriklerin önde gelenlerinin kıt akıllarına göre, Kur'an-ı kerim inecek idiyse, ne diye nüfuzlu kimselerden, yaşlı ve zengin kimselerden birine inmemişti?

Nitekim Velid bin Muğire: "Ben Kureyşliler'in seyyidi ve büyüğü olduğum halde, nasıl bana inmez de Muhammed'e vahiy iner?" diyordu.

Bazıları da Resulullah Aleyhisselâm'la karşılaştıklarında: "Allah senden başka peygamber gönderecek kimse bulamadı mı?" diye alay ediyorlardı.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Baş Düşmanlar -1-

Mekke'de İslâm'a ve Resulullah Aleyhisselâm'a muhalefet eden ve alaya alan birçok zındıklar olmakla beraber, bunların ön ayak olanları azılı birkaç kişiydi.

Resulullah Aleyhisselâm'ın en büyük düşmanlarının başında amcası Ebu Leheb geliyordu. İslâmiyet'ten önce Resulullah Aleyhisselâm'ın dostu olan Ebu Leheb, iki oğlu Utbe ile Uteybe'yi onun kızları Rukiye ve Ümmü Gülsüm ile evlendirmişti. Ancak Peygamber olduktan sonra daha ilk dâvetinde kendisine şiddetle karşı çıktı. Putlarla mücadelesi sebebiyle aleyhine geçti ve en azılı düşmanlarıyla iş birliği yapmaktan çekinmedi.

Evi Resulullah Aleyhisselâm'ın evine yakın olduğu için, evini sık sık taşa tutar veya başkalarına taşlatır, kapısının önüne her çeşit pisliği atmaktan çekinmezdi.

Ebu Süfyan'ın kızkardeşi olan karısı Ümmü Cemil de Resulullah Aleyhisselâm'a eziyet etmekten geri kalmazdı.

Ebu Leheb Resulullah Aleyhisselâm'ı her yerde takip eder, sözlerini yalanlar, onun bir sihirbaz ve yalancı olduğunu, kavmini birbirine düşürdüğünü, sözlerine itibar edilmemesi gerektiğini söyler dururdu. Kendisinin ve karısının Resulullah Aleyhisselâm'ı rahatsız eden bu hareketleri üzerine Tebbet sûre-i şerif'i nâzil oldu. Karısı da kendisi de ilâhî gadaba uğramışlardı.

Ebu Leheb'in elleri kurumuş, öldüğünde üç gün kimsenin haberi olmamış, cesedi kokmuş, adam tutularak bir çukura gömülmüştür.

Ebu Cehil:

Elinden ve dilinden müslümanların en çok çektiği putperestlerden biri olan Ebu Cehil, Mekke'nin o gün için en bilgili ve ileri gelenlerinden idi. Velid bin Muğire'nin de yeğeni idi. Asıl adı Amr bin Hişam iken, Allah'a ve Peygamber'ine karşı küfründe her geçen gün biraz daha inatlaştığı için, Resulullah Aleyhisselâm tarafından kendisine "Cehâletin babası" mânâsına gelen Ebu Cehil adı verilmiştir.

İslâm dâvetine başından beri karşı çıkmış ve müslümanlar aleyhinde hazırlanan bütün komplolarda başrolü oynamıştı. Velid bin Muğire ile beraber, kendi kabilelerine mensup olmayan bir kimsenin peygamber olmasını hazmedemedikleri için Resulullah Aleyhisselâm'a inanmayacaklarını açıkça söylemişlerdir.

Ticari nüfuz ve servetinden güç alan Ebu Cehil, hayatı boyunca İslâmiyet'in yayılmasını engellemeye çalıştı, müslüman olanları da dinlerinden vazgeçirmeye gayret etti. İslâmiyet'i kabul eden kişi itibarlı biri ise, ona itibarını kaybedeceğini söyleyerek; ticaretle uğraşıyorsa, kendisini iflâs ettirmekle tehdit ederek; güçsüz ve kimsesiz ise onu döverek dininden döndürmeye çalıştı. Ammar bin Yâsir -radiyallahu anhümâ- ile annesine, babasına ve daha birçok müslümana çok ağır işkenceler yaptı.

On bir müşrik arkadaşı ile halkın Hacc mevsiminde Resulullah Aleyhisselâm'la görüşmesini ve etkilenmesini engellemek, onları iman etmekten vazgeçirmek için aralarında iş bölümü yaparak, Mekke'nin girişini kontrol altına almışlardı.

Resulullah Aleyhisselâm, İslâmiyet'in yayılmasına yardımı olur düşüncesiyle bazı nüfuzlu kişilerin hidayete ermeleri için Allah-u Teâlâ'ya duâ ederdi. Hidayete ermesini arzu ettiklerinden biri de Ebu Cehil idi.

Hicretten birkaç yıl önce Mahzumoğulları kabilesinin reisliğine getirilen Ebu Cehil, Resulullah Aleyhisselâm'a ve müslümanlara her fırsatta sözlü ve fiili saldırıda bulunmuştu. Müslümanlara karşı başlatılan boykotla onların Ebu Tâlib mahallesinde üç yıl boyunca muhasara altında tutulmasına öncülük etmiş, dışarıdan yapılmak istenen yardımlara da engel olmuştu.

Resulullah Aleyhisselâm'ın Medine'ye hicret etmesine mâni olmak için Dârünnedve'de yapılan toplantıda onun her kabileden seçilecek gençler tarafından öldürülmesini teklif eden ve hicret gecesi evini muhasara altına alarak öldürülmesini plânlayan da yine odur.

Bir ömür cehâlette kalan Ebu Cehil, müşriklerin muharebe ihtiyaçlarının büyük bir kısmını bizzat karşıladığı Bedir savaşı'nda cezasını bulmuş, katledilen diğer müşriklerle beraber Bedir'deki kör kuyulardan birine atılmıştır.

Resulullah Aleyhisselâm'ın: "Bu ümmetin firavunu" olarak vasıflandırdığı Ebu Cehil hakkında pek çok Âyet-i kerime nâzil olmuştur.

Ezcümle Kıyâmet sûre-i şerif'inde şöyle buyurulmaktadır:

"İşte o tasdik etmemiş, namaz da kılmamıştı. Aksine yalanlamış ve arkasını dönmüştü. Sonra da salına salına yürüyerek taraftarlarının yanına gitmişti. Gerektir o belâ sana gerek! Evet! Gerektir o belâ sana gerek!" (Kıyâmet: 31-35)

Bu Âyet-i kerime'ler onun gibi İslâm düşmanlarını da kapsamaktadır.

Annesi Esma binti Muharribe -radiyallahu anhâ- müslümanlıkla şereflenmiş, Mekke'nin fethinden sonra müslüman olan oğlu İkrime -radiyallahu anh- ise meşhur bir vali ve kumandan olarak İslâm'a hizmet etmiştir.

İslâm'ın büyük kumandanı Halid bin Velid -radiyallahu anh-in babası Velid bin Muğire, müşriklerin akıl hocalarından ve ileri gelen söz sahiplerindendi. Bunun içindir ki, "Biricik" ve "Kureyş'in gülü" diye lâkaplanmıştı. Allah-u Teâlâ ona dünya nimeti olarak bol mal ve çocuk vermiş, onu rızka boğmuştu. Mekke ve Tâif'te deve sürüleri, kısrakları, geniş miktarda bağ ve bahçeleri, köle ve câriyeleri bulunuyordu. Tâif'te bir bahçesi vardı ki yaz-kış meyvesi hiç eksilmezdi. Buna rağmen Allah-u Teâlâ'nın nimetlerine nankörlük etti.

Resulullah Aleyhisselâm onun müslüman olmasını çok arzulardı. Bir defasında Resulullah Aleyhisselâm'ın yanına geldi, oturup öğütlerini dinledi, kalbinde İslâmiyet'e karşı bir meyil uyandı, neredeyse müslüman olacaktı. Ne var ki, müşriklerden bir adam onu azarlayıp: "Atalarının dinini terk mi ediyorsun? Kendi dinine dön, onda sebat et!" dedi. Velid: "Allah'ın azabından korktuğum için ona uydum." diyerek kendisini mazur göstermeye çalıştı. O adam, kendisine bir miktar para verip eski dinine döndüğü takdirde, Allah'tan gelecek azabı onun yerine kendisinin çekeceğine dâir garanti verdi. Bunun üzerine Velid, adamın istediği malın bir miktarını verip kalanına cimrilik göstererek dayattı.

Bu hususta nâzil olan Âyet-i kerime'lerde Allah-u Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

"Gördün mü o yüz çevireni? Azıcık verip, sonra vermemekte direneni? Gaybın bilgisi onun yanındadır da, o kendisi mi görüyor? Yoksa kendisine haber verilmedi mi Musa'nın sahifelerinde olanlar? Ve vazifesini tamamen ifâ eden İbrahim'inkinde olanlar? Ki, gerçekten hiçbir günahkâr başkasının günah yükünü yüklenmez." (Necm: 33-38)

Velid bin Muğîre, İslâm'a karşı her türlü kötülüğü düşünüp tatbik sahasına koymaya çalışırdı. Daha çok zekâ ve kabiliyetiyle, evlât ve servetiyle övünür: "Ben bir oğlu birim, Araplar içinde bir benzerim yoktur." deyip dururdu. Bütün kin ve kıskançlığı ile Resulullah Aleyhisselâm'ın karşısına çıkar, onun peygamberliğe lâyık olmadığını iddiâ ederdi. Zaman zaman hırçınlaşıp saldırıya geçmeyi plânlar ve bu yüzden geceleri uykusu kaçardı.

Kureyş'in ileri gelenleri Resulullah Aleyhisselâm'ı susturamayıp, onu susturacak ve dâvetinin nurunu söndürecek çareleri bulmakta zorluk çekince Velid'e başvurdular. Çünkü hangi hususta olursa olsun, onun görüşü tercih edilirdi. O da uzun boylu düşündükten sonra: "O bir sihirbazdır. Baksanıza kişiyi, âilesinden, çocuğundan ve sevdiklerinden nasıl ayırıyor?" diyerek sihirbaz lâkabını takmalarını, kölelerine ve çocuklarına ona bu şekilde seslenmelerini emretmelerini tavsiye etti. Herkes: "Muhammed sihirbazdır." demeye başladılar. Resulullah Aleyhisselâm bu duruma çok üzüldü.

Allah-u Teâlâ bu mağrur kâfirin cezasını yakında bizzat vereceğini beyan buyurarak Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini teselli etmiş, Âyet-i kerime'lerinde şöyle buyurmuştur:

"Resul'üm! Tek olarak yarattığım, kendisine bol bol servet ve göz önünde duran oğullar verdiğim, nimetleri yaydıkça yaydığım o adamla beni başbaşa bırak!" (Müddessir: 11-14)

Velid'in ayağında basit bir yara çıktı, tedavisi mümkün olmayacak şekilde müzminleşti. Yıllarca acısını çekip başka şeylerle ilgilenemedi. Hicretten üç ay sonra da bu yaradan ölerek, kıyamete kadar gelecek olan o tıynettekilere bir ibret numunesi oldu.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Baş Düşmanlar -2-

Resulullah Aleyhisselâm'a her ne zaman rastlasa kaşıyla, gözüyle alay eder, ayıplamaya çalışırdı.

Bedir günü Bilâl-i Habeşî -radiyallahu anh- onu görür görmez: "Ey Ensâr! Bu habis Ümeyye'dir, yakalayınız! Küfrün başı buradadır! O kurtulursa ben kurtulmayayım!" diye bağırmış, müslümanlar da onu ve oğlunu süngüleyerek öldürmüşlerdi.

Malını satmak için Mekke'ye gelenlerden satın aldığı malın bedelini ödemezdi. Onun bu gibi haksızlıkları İslâm'ın gelişinden sonra da müslümanlara karşı devam etmiştir.

Habbab bin Eret -radiyallahu anh- kendi eliyle yaptığı kılıçlardan birkaçını ona satmış, parasını alamamıştı. Borcunu ödemek için Resulullah Aleyhisselâm'a dil uzatmasını şart koşmuş, o da: "Senin ölüp tekrar dirildiğini görmedikçe bu işi yapmam." diye cevap verince Âs: "O halde ödeşmemiz ahirete kalsın. O gün benim malım ve evlâdım olacak, o zaman öderim." diyerek alay etmişti.

Bunun üzerine Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'lerinde şöyle buyurdu:

Biz onun söylediğini yazacağız ve azabını uzattıkça uzatacağız. Onun dediğine biz vâris oluruz ve o bize tek başına yapayalnız gelir." (Meryem: 77-80)

Kur'an-ı kerim'de "Ebter" diye vasıflandırılan da odur.

Müşrikler Resulullah Aleyhisselâm'ın Kalb-i Nebevî'lerini rencide edecek sözler söylemekten çekinmezlerdi.

Oğlu Kasım vefat ettiğinde Âs bin Vâil: "Bırakın şu nesli kesilmişi! Artık ölümünden sonra adını anan bulunmayacak." demişti. Bunun üzerine hakkında Kevser sûre-i şerif'i nâzil olmuştur.

Allah-u Teâlâ kıyamete kadar anılmak üzere şöyle buyurdu:

"Resul'üm! Gerçekten biz sana tükenmeyen pek çok nimet vermişizdir. Öyleyse Rabb'in için namaz kıl, kurban kes!

Doğrusu adı sanı ortadan kalkacak olan, sana kin tutan dil uzatan kimsedir." (Kevser: 1-3)

O iğrenç sözleri söyleyenlerin, karşı çıkarak yolunu kestiklerini zannedenlerin gerçekten de zürriyetleri kesilmiş, defterleri dürülmüştür.

Dine karşı direniş ve tepkilerini ömür boyu sürdüren Âs, merkebi ile Tâif'e giderken ayağının ayasına diken battı. Dikeni bulamadılar. Bacağı devenin boynu gibi şişti, yerinden kıpırdayamaz hâle geldi. Hicretten birkaç ay önce iniltiler içinde kıvrana kıvrana ve bağıra bağıra ölüp gitti.

Müşrikler ellerinden geleni yapmalarına rağmen müslümanlığın yayılmasını engelleyemeyince Nadr bin Hâris Kureyşliler'e şunları söyledi:

Daha sonra halkın dikkatlerini Kur'an-ı kerim'den ayırmak için acem hikâyeleri anlatmanın bir çare olacağını onlara tavsiye etti.

Kendisi de ticaret maksadı ile Rum ve İran beldelerine gider, oralarda hikâye ve masal öğrenir, gelip Mekke halkına anlatırdı. Resulullah Aleyhisselâm bir topluluktan kalktığı zaman hemen hikâye anlatmaya başlar ve: "Allah için söyleyin, benim mi yoksa Muhammed'in mi hikâyeleri daha güzel?" derdi.

Bu maksatla şarkıcı kızlar da getirmişti. Bir kimsenin Resulullah Aleyhisselâm'ın etkisi altına girdiğini işittiği zaman şarkıcı kızı ona musallat ederdi. "Onu yedir içir, şarkılarınla kendine öyle bağla ki, oradan kopup seninle hemhal olsun." derdi.

Onun hakkında nâzil olan Âyet-i kerime'lerde Allah-u Teâlâ şöyle buyurdu:

"Onlara âyetlerimiz okunduğu zaman: 'İşittik, istersek biz de benzerini söyleyebiliriz. Bu, eskilerin masallarından başka bir şey değildir.' derlerdi." (Enfâl: 31)

"Hani bir zaman da onlar: 'Ey Allah'ım! Eğer bu kitap gerçekten senin katından ise üzerimize gökten taş yağdır veya bize acıklı bir azab getir.' demişlerdi." (Enfâl: 32)

Âyet-i kerime'de beyan buyurulduğu üzere:

"Bu, eskilerin masallarından başka bir şey değildir." sözünü Nadr bin Hâris söylemiş ve birçokları da ondan duyup tekrarlamışlardı.

Öyle dediler, fakat yıllarca bütün gayret ve didinmelerine rağmen bir türlü onun aynısını veya benzerini söyleyemediler. Sonra kılıçla mücadele etmek zorunda kaldılar.

Asırlar geçti, onlar gibi düşünen niceleri aynı şeyleri geveleyip durdular, fakat onlar da Kur'an-ı kerim'in bir benzerini getiremediler. Benzerini söylemek ellerinden gelseydi, kesinlikle geri durmazlardı.

Nadr bin Hâris bu sözü söylediği zaman Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz:

"Yazıklar olsun sana! Bu Allah kelâmıdır." buyurmuştu.

Buna karşılık o da, Âyet-i kerime'de geçtiği üzere:

"Eğer bu Kur'an gerçekten Allah kelâmı ise, bizim bunu inkâr etmemize bir ceza olmak üzere Allah ya başımıza taş yağdırsın veya bize başka türlü elem verici bir azap göndersin." diyerek küfür ve inkârında ısrarlı ve iddiâlı olduğunu göstermek istemişti.

Diğer Âyet-i kerime'lerde ise şöyle buyurulmaktadır:

"İsteyen birisi inecek azabı istedi. O, kâfirler içindir ve ona engel olacak hiç kimse yoktur." (Meâric: 1-2)

İster istesinler ister istemesinler, o azap mutlaka onlara gelir.

Kur'an-ı kerim'de onun hakkında nâzil olan on kadar Âyet-i kerime daha vardır.

Nadr, kendisi istediği ve hakettiği bu azabı Bedir'de bulmuştur. Allah-u Teâlâ müminlere onu yakalama fırsatı verip de esirler arasına düştüğünde, Resulullah Aleyhisselâm elleri bağlı olarak kendi önünde boynunun vurulmasını emir buyurdu.

Ömrü boyunca inananlarla, dinle, imanla alay edip durmuştur. Nihayet Bedir'de diri ele geçmiş, Nadr bin Hâris gibi elleri bağlı olarak boynu vurulmuştur.

Esir alınan yetmiş kişiden sadece bu ikisinin öldürülmesi, küfürde ne kadar ileri gittiklerini göstermektedir.

Resulullah Aleyhisselâm'ın dayısının oğlu olan Esved bin Abdiyağus İslâmiyet'le her fırsatta alay eder, fakir ve kimsesiz müslümanları gördüğü zaman:

"Bakın bakın! İşte bunlar Kisrâ'nın memleketini zaptedeceklermiş, bunlar, yeryüzüne hâkim olacaklarmış!" derdi. Resulullah Aleyhisselâm'ı görünce de: "Bugün yine göklerle konuştun mu?" gibi sözler sarfederdi.

O da son zamanlarda ishale yakalandı, karnı şişti. Birkaç ay inim inim inledi, ızdırap ve uykusuzluk içinde kıvrana kıvrana öldü.

Mut'im bin Adiyy, işitip de incinsinler diye yüksek sesle müslümanlara dil uzatırdı. Bedir savaşından önce doksan yaşlarında ölmüştür.

Resulullah Aleyhisselâm'la alay edenlerden birisi de Hars bin Kays'dır.

"Muhammed Ashâb'ını aldatıyor, öldükten sonra dirilmek var diyor, böyle şey mi olur?" derdi.

Tuzlu bir balık yemiş, ne kadar su içtiyse kanmamış, su içe içe midesi patlayarak ölmüştür.

Esved bin Muttalip, elebaşı kâfirlerin maşalığını yapardı. Kısa zamanda gözlerine bir ağrı saplandı ve kör oldu, çocukların eğlencesi haline geldi.

Böylece:

"Onlar yakında bilecekler!" (Hicr: 96)

Âyet-i kerime'si tecellî etmiş, Allah-u Teâlâ; Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-i ile alay eden, dinini hafife alan, Kur'an-ı azîmüşan'ı küçümseyen münkirlere bir bir cezalarını dünyada da vermiştir. Ahirette verilecek cezalar ise şüphesiz ki daha şiddetlidir.

Binaenaleyh bu gibi kimselerin akla hayale gelmedik belâlarla mübtelâ oldukları, verilen mühlet dolunca hâk ile yeksan oldukları, dolayısıyla Âyet-i kerime'nin sırrının zuhur ettiği her asırda görülmektedir.

Allah-u Teâlâ, dinine ihanet edeni ihanetle helâk edeceği şüphesizdir.

Nitekim Âyet-i kerime'sinde Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ine şöyle buyurdu:

"O halde nefsin onlar hakkında bir takım üzüntülere dalarak yıpranmasın. Çünkü Allah onların yaptıklarını çok iyi bilendir." (Fâtır: 8)

Onlar yaptıkları kötülüklerin cezâsına kavuşmuş olacaklardır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Allah-u Teâlâ güven içinde nerede kulluk yapılabilecekse müslümanların oraya göç etmelerini teşvik etmiştir.

Âyet-i kerime’sinde şöyle buyuruyor:

“Ey iman eden kullarım! Benim arzım geniştir. O halde (nerede güven içinde olacaksanız oraya gidip) yalnız bana kulluk edin.” (Ankebût: 56)

Resulullah Aleyhisselâm İslâm’a dâvet vazifesine devam ettikçe ve müslümanların sayısı arttıkça, müşriklerin de kendi akıllarınca müslümanları cezalandırmaları artıyordu. Müşriklerin zulüm ve işkenceleri müslümanlar için tahammül edilemez bir hale, yapılan eziyetler had safhaya ulaşınca Resulullah Aleyhisselâm güçsüz ve himayesiz müslümanları bu baskılardan kurtarmak için gönderebileceği bir memleket düşünmeye başladı. Habeş kralının kimseye zulmetmediğini biliyordu.

Müslümanları topladı ve:

“Elinizden gelirse Habeşistan’a hicret ediniz! Oranın bir kralı vardır, himayesinde kimseye zulmetmez, orası doğru ve emin bir yerdir. Allah, içinde bulunduğunuz sıkıntılardan bir çıkış yolu açıncaya kadar orada kalın.” buyurdu.

Oralarda müslümanlığı yaymak da bahis mevzuu idi.

Müslümanlar o tarafın işaret edilmesine sevindiler. Çünkü hem yakın, hem de havası Mekke’nin havasını andırıyordu.

Nübüvvetin 5. yılında Recep ayında; on biri erkek dördü kadın olmak üzere on beş müslüman gizlice Mekke’den ayrılarak Kızıldeniz kıyısında Şuaybe limanında birleştiler. Bir gemi bularak ücret karşılığında Habeşistan’a geçtiler.

Kureyş müşrikleri muhacirleri yakalamak için peşlerine düşmüşlerse de yetişemediler. Sahile geldiklerinde gemi denize açılmış bulunuyordu.

İçlerinde Resulullah Aleyhisselâm’ın kızı Rukiye ile damadı Osman bin Afvan da vardı. Diğer muhacirler ise; Ebu Huzeyfe ve eşi Sehle, Zübeyr bin Avvam, Mus’ab bin Umeyr, Abdurrahman bin Avf, Ebu Seleme ve eşi Ümmü Seleme, Osman bin Maz’un, Âmir bin Rebiâ ve eşi Leylâ, Ebu Sabre ve eşi Ümmü Külsûm, Süheyb bin Beydâ idi. -radiyallahu anhüm ecmaîn-

Habeşistan ötedenberi Kureyşliler’in ticaret için gidip geldikleri emniyetli bir yerdi. Onun için müslümanlar orada hiçbir yabancılık çekmediler. Daha sonraları Habeşistan hicreti hakkındaki intibalarını anlatırken: “Biz orada çok iyi bir himaye gördük. Dinimiz hakkında huzur ve emniyette idik. Allah’a ibadet ediyorduk ve kimse bizi rahatsız etmiyordu.” demişlerdir.

Bu hicret İslâm’da ilk hicrettir.

Onlar Habeşistan’da iken aynı yıl Ramazan ayında idi. Müşrikler bir toplantı yapıyorlardı. Resulullah Aleyhisselâm oraya gitti ve onlara Necm sûre-i şerif’ini okudu. Müşrikler Kelâmullah’ın öyle bir câzibesine kapılmışlardı ki, can kulağı ile dinlediler. Hatta Kur’an-ı kerim’in okunmasına engel olmak için her zaman yaptıkları gibi gürültü çıkarmayı bile unuttular.

Sûre-i şerif’in sonundaki secde Âyet-i kerime’si okununca Resulullah Aleyhisselâm secde etti. 19. ve 20. Âyet-i kerime’lerde müşriklerin Lât, Uzza ve Menât adlarındaki putlarının isimleri geçtiğinden dolayı onlar da putları için secde etmişlerdi. Bu hâdise Mekkeliler’in müslüman olduklarına dair bir şâyianın çıkmasına sebep oldu. Bu şâyianın duyulması üzerine müslümanlar üç ay kaldıkları Habeşistan’dan geri döndüler.

Mekke’ye yaklaştıklarında rastladıkları bazı kişilere Kureyşliler’in durumunu sordular. Onlar da Kureyşliler’in eski düşmanlıklarına devam ettiklerini söylediler.

İşittikleri haberin asılsız olduğunu öğrenince geldiklerine pişman oldular. Çünkü müşrikler zulüm ve işkencelerini daha da artırmışlardı. Bu sebepledir ki, Habeşistan’a tekrar hicret etmek arzusu doğdu.

•

Resulullah Aleyhisselâm konuştuğu zaman, şeytan onun sözüne birşeyler katmaya çalışır, fakat Allah-u Teâlâ onun katmaya çalıştıklarını boşa çıkarır.

Bu hususta Âyet-i kerime’lerinde şöyle buyurmaktadır:

“Resul’üm! Biz senden önce ne zaman bir resul ve nebi göndermişsek, bir şeyi arzuladığında şeytan mutlaka onun arzusuna vesvese karıştırmak istemiştir. Ne var ki Allah, şeytanın attığını iptal eder. Sonra kendi âyetlerini muhkem kılar, sağlamlaştırır. Allah bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir.” (Hacc: 52)

İmanında sebat edeni iman etmeyenden ayırmak için böyle yapar.

“Böylece Allah şeytanın attığı vesveseleri, kalplerinde hastalık bulunan ve kalpleri kaskatı olan kimseler için bir imtihan vesilesi yapar. Zâlimler, gerçekten derin bir ayrılık içindedirler.” (Hacc: 53)

Aşırı bir düşmanlığın ve tam bir muhalefetin adamları olmuşlardır. Gerçekleri değiştirmek, insanları Allah yolundan çevirmek için çalışırlar.

Resulullah Aleyhisselâm bir gün Safâ’da bulunduğu bir sırada, oradan geçmekte olan Ebu Cehil hiçbir sebep yokken ona çirkin sözlerle, dinini ayıplamak ve dâvâsını hor görmek suretiyle hakaretler etti. O ise kendisine karşılık vermedi. Sonra Ebu Cehil Resulullah Aleyhisselâm’ı bırakıp Kâbe-i muazzama’nın yanındaki Kureyşliler’in toplantı yerine gitti ve orada bulunan müşriklerle oturmaya başladı.

Resulullah Aleyhisselâm’ın amcası olan Hazret-i Hamza -radiyallahu anh- Kureyş’in en babayiğit delikanlısıydı. Devamlı ava çıkar ve çok iyi ok atardı. Avdan döndüğünde de evine gitmeden önce Kâbe’yi tavaf eder, tavafdan sonra da Kureyş’in toplantı yerine giderek onlarla sohbet ederdi.

Abdullah bin Cüd’ân’ın câriyesi, oturduğu evinden Resulullah Aleyhisselâm’a bütün yapılanları görmüştü. Avdan dönmekte olan Hazret-i Hamza’ya gördüklerini anlattı. Henüz müslüman olmamış olan, fakat yeğenini çok seven ve hassas bir kalbe sahip olan Hazret-i Hamza -radiyallahu anh- bu işe çok kızdı, silahını çıkarmadan doğruca Kureyş’in toplandıkları yere gitti. Ebu Cehil’e doğru ilerleyerek tepesine dikildi. “Kardeşimin oğluna hakaret eden sen misin?” diyerek başına öyle bir yay darbesi vurdu ki, başı yarıldı. Daha sonra: “İşte ben de onun dinine girdim, onun dediği gibi diyorum, cesaretiniz varsa beni durdurun bakalım!” dedi.

Bunun üzerine Mahzum oğullarının adamları Ebu Cehil’e yardım etmek için Hazret-i Hamza -radiyallahu anh-ın üzerine yürüdüler. Büyük bir kavga çıkacaktı. Fakat Ebu Cehil kendi kabilesinden olanları durdurarak “Aman ona dokunmayınız, hiddetle gider de müslüman olur!” diye öğüt verdi. Çünkü Hazret-i Hamza -radiyallahu anh- sevilen ve sayılan yiğit bir kimseydi. Ebu Cehil’in akraba ve taraftarları çok kalabalık ise de, aralarında kavga büyüdüğü takdirde Hazret-i Hamza -radiyallahu anh-ın tarafında da bir grup ortaya çıkacak ve bunlar müslümanlara taraftar olacaklardı. Ebu Cehil bu durumu düşünerek, başını yardığı halde ondan intikam almaya kalkışmadı.

Hazret-i Hamza -radiyallahu anh- ise Resulullah Aleyhisselâm’ın yanına geldi. Ebu Cehil ile aralarında geçen hadiseyi anlatarak onu teselli etti. Resulullah Aleyhisselâm ise, iman ettiği takdirde teselli bulacağını ve memnun olacağını bildirmesi üzerine hemen kelime-i şehâdet getirdi ve müslüman oldu, sonra da Resulullah Aleyhisselâm’ı himaye edeceğini Kureyş’e ilân etti.

Onun müslüman olmasına gerek Resulullah Aleyhisselâm, gerek müslümanlar çok sevindiler. Çünkü o son derece cesur ve kuvvetli bir kimse idi. Müşrikler için ise üzüntü kaynağı oldu. O an için önceki gibi müslümanlara eziyet edemez oldular.

Bu iş için de: “Şu kadar deve, şu kadar altın verelim!” diye mükâfat vâdettiler.

Toplantıda bulunan Hattap oğlu Ömer -radiyallahu anh-: “Bunu ancak ben yaparım!” deyip kalktı. Oradakilerin tezahüratları arasında, silâhlarını alarak hiddetle yola çıktı. Yolda Nuaym bin Abdullah -radiyallahu anh-a rastladı. Nuaym -radiyallahu anh- ona, hiddetli hiddetli nereye gittiğini sordu. O da: “Muhammed’i ortadan kaldırmaya!” dedi.

Nuaym -radiyallahu anh- daha önceden müslüman olmuştu, fakat gizli tutuyordu. Ömer -radiyallahu anh-in huyunu bildiği için: “Vallahi zor bir işe kalkışmışsın! Müslümanlar onun etrafında pervane gibi dönüyorlar. Seni yaklaştıracaklarını sanmam. Farzet ki bir yolunu bulup öldürdün, Abd-i menaf oğullarının seni yaşatacaklarını mı zannediyorsun?” dedi. Bu sözlere alınan Ömer -radiyallahu anh-: “Yoksa sen de mi onlardansın?” der demez Nuaym -radiyallahu anh-: “Sen beni bırak da enişten Said bin Zeyd ile kızkardeşin Fâtıma’ya bak! Onlar da müslüman oldular.” cevabını verdi.

Ömer -radiyallahu anh- onların müslüman olduklarına inanmadı, bu duyduklarının doğruluk derecesini öğrenmek için kızkardeşinin evine doğru yöneldi. Kapıya geldiğinde içeriden Kur’an-ı kerim sesi duydu ve hiddetle kapıyı vurmaya başladı.

İçeridekiler telâşlandılar, kendilerine Kur’an-ı kerim öğretmek için gelen Habbab bin Eret -radiyallahu anh- idi ve Kur’an-ı kerim sayfalarını hemen gizlediler. Ömer -radiyallahu anh- hışımla içeri girdi. “O okuduğunuz nedir?” diye bağırdı. Eniştesinin: “Bir şey yok!” demesi bile hiddetini yatıştırmadı. “Demek duyduklarım doğruymuş?” diyerek eniştesi Said bin Zeyd -radiyallahu anh-i bir vuruşta yere serdi ve üzerine çullandı. Kocasını kurtarmak için araya giren kız kardeşini de tokatlayarak ağzını burnunu kan içinde bıraktı. Canı yanan Fâtıma -radiyallahu anhâ-: “Yâ Ömer! Allah’tan kork! Ben de eşim de müslüman olduk, ne istersen yap! Öldürsen de dinimizden dönmeyiz!” diye haykırdı ve şehâdet getirdi.

Ömer -radiyallahu anh-, kız kardeşinin bu hâli ve sözleri karşısında sarsıldı, kalbinde bir yumuşama oldu, vicdan azabı duydu. Artık hiddeti geçmişti. Olduğu yere oturdu. “Hele şu okuduğunuz şeyi bana getirin.” dedi. Hâlâ hiddetli olan Fâtıma -radiyallahu anhâ-: “Sen müşrik olduğun için temiz değilsin, buna temiz olandan başkası dokunamaz.” karşılığını verdi. Ömer -radiyallahu anh- kalktı, yıkandı ve kendisine verilen Tâhâ sûre-i şerif’inin yazılı olduğu sahifeleri okumaya başladı. Kur’an-ı kerim’in fesâhât ve belâgâtı, tatlılığı ve güzelliği Ömer -radiyallahu anh-in kalbinde fevkalâde büyük bir tesir uyandırdı. Kelâmullah’ın halâveti ruhunun derinliklerine kadar işlemişti. Henüz Tâhâ sûre-i şerif’inin ilk bölümünü okumuşken: “Bu sözler ne kadar güzel, ne kadar haşmetli!..” demekten kendini alamadı. Bu esnâda Habbab -radiyallahu anh-, gizlendiği yerden çıktı ve: “Yâ Ömer! Öyle sanıyorum ki Resulullah Aleyhisselâm’ın duâsının gerçekleşme anı gelmiştir. Allah’a yemin ederim ki daha dün Resulullah Aleyhisselâm’ın:

‘Yâ Rabb’i! Bu dini Ebu Hakem bin Hişam (Ebu Cehil) veya Ömer bin Hattap ile kuvvetlendir.’ diye duâ ettiğini duydum. Ey Ömer Allah’tan kork!” dedi.

Bunun üzerine Ömer -radiyallahu anh- Resulullah Aleyhisselâm’ın yerini sordu, yanına varıp müslüman olmak istediğini söyledi. İslâm’a karşı olan düşünceleri tamamen aksine dönmüştü. Kendisine Safâ’da Erkam -radiyallahu anh-in evinde olduğunu haber verdiler.

Belinde kılıç asılı olduğu halde Erkam -radiyallahu anh-in evine doğru geldiğini gören müslümanlar telaşlandılar. Hazret-i Hamza -radiyallahu anh-: “İyi niyetle gelmişse ne âlâ! Biz de kendisine iyilikle muâmele ederiz. Yok öyle değilse, kendi kılıcıyla işini bitiririz.” dedi.

Resulullah Aleyhisselâm da:

“Ona izin veriniz, bırakın gelsin!” buyurdu. Çünkü onun müslüman olmak için geldiği kendisine bildirilmişti.

Ömer içeriye alındı, Resulullah Aleyhisselâm’ın huzurunda diz çöktü. “Yâ Resulellah! Ben Allah ve Resul’üne ve onun getirdiği şeylere iman etmek için gelmiş bulunuyorum.” dedi. Bunun üzerine Resulullah Aleyhisselâm: “Allah-u Ekber!” diyerek tekbir getirdi. Orada bulunanlar da sevinçlerinden hep birden tekbir getirdiler. Kâbe-i muazzama’da bulunanlar bile bu tekbiri duydular.

Daha sonra Hazret-i Ömer -radiyallahu anh-in isteği üzerine müslümanlar önlerinde Resulullah Aleyhisselâm olduğu halde Dârül-erkam’dan çıkarak Kâbe-i muazzama’ya doğru yürüdüler.

Müşrikler uzaktan onların geldiğini görünce: “İşte Ömer hepsini önüne katmış getiriyor.” dediler. Ömer yanlarına gelince:

“Beni bilen bilsin, bilmeyen öğrensin. Ben Hattab’ın oğlu Ömer’im. İşte müslüman oldum!” dedi ve şehâdet getirdi. Müşrikler bu manzara karşısında şaşırıp kaldılar. Sesleri sedâları kesildi, dağılıp gittiler.

Resulullah Aleyhisselâm Kâbe-i muazzama’yı tavaf etti, açıktan namaz kıldı. Müslümanlar o gün yüksek sesle tekbir getirdiler. Korkusuzca ibâdet ettiler.

Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- der ki:

“Müslüman olduğum gece, Mekke halkı içinde Resulullah Aleyhisselâm’a en çok düşman olan adam kim ise, İslâm’ı kabul ettiğimi ona haber vereyim diye düşündüm. Aklıma Ebu Cehil geldi. Sabahleyin gittim, kapısını çaldım. Beni karşısında görünce: ‘Yeğenim merhaba, hoş geldin! Seni buraya getiren nedir?’ diye sordu. Ben de: ‘Allah’a, O’nun Resul’üne ve getirdiği şeylere inandığımı sana haber vermeye geldim.’ dedim. ‘Seni de, getirdiğin haberi de Allah rezil etsin!’ dedi ve kapıyı yüzüme çarptı.”

Hazret-i Hamza -radiyallahu anh-dan sonra Hazret-i Ömer -radiyallahu anh-in de müslüman olması, müslümanların gücüne güç kattı. İslâm açığa çıktı.

Müslümanlar kendilerine karşı en şiddetli düşman olanların arasına korkusuzca girmeye, yaptıklarının bazılarına karşılık vermeye, Kâbe-i muazzama’nın etrafında halka halinde oturmaya ve tavaf etmeye başladılar. İslâm’a dâvet alenî olarak yapılmaya başlandı.

Onların İslâm’a girişleri; Kureyşliler’in birçok plânlar yaparak Resulullah Aleyhisselâm’ı ortadan kaldırmaya çalıştıkları bir dönemde gerçekleşmiştir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Her peygamberden bir takım olağanüstü şeyler istenmiş, akla gelmedik mucizeler beklenmiştir. Şu kadar var ki bu mucize isteyen sapıkların çoğu, istedikleri mucize gösterildiğinde yine inanmamış ve peygamberlerini sihirbazlıkla suçlamışlardır.

Nitekim Mekkeli müşrikler de sırf alay olsun diye zaman zaman bir takım mucizeler istemekten geri kalmamışlar, Resulullah Aleyhisselâm'ı küçük düşürmek için bu yolu seçmişlerdir.

"Hiçbir peygamber Allah'ın izni olmadan herhangi bir âyeti (mucizeyi) kendiliğinden getiremez. Allah'ın emri gelince de hak ile hükmolunur ve bâtılı seçenler o zaman hüsrana uğrarlar." (Mümin: 78)

Hicretten beş yıl kadar önce idi. Kureyş'in Ebu Cehil gibi, Velid bin Muğire, Âs bin Vâil gibi, Nadr bin Hâris gibi ileri gelenlerinden bazıları Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz'e: "Eğer sen gerçekten peygamber isen ayı ikiye ayır." dediler. "Eğer bunu yaparsam iman eder misiniz?" diye sordu. "Evet iman ederiz." dediler.

Bunun üzerine ayın bedir halinde iyice göründüğü, yeni yeni yükseldiği bir gece Allah-u Teâlâ'ya sığınarak aya şehâdet parmağı ile işaret etti. Ay derhal ikiye ayrıldı, yarısı Safâ tepesi üzerinde, diğer yarısı da Safâ'nın mukabilinde olan Kaykaân tepesi üzerinde göründü, sonra tekrar eski vaziyetini aldı.

Resulullah Aleyhisselâm orada bulunanlara bu manzarayı işaret ederek:

"Şâhid olunuz!.. Şâhid olunuz!.." diye seslendi. (Müslim: 2800)

Fakat müşrikler bu apaçık mucizeyi gözleriyle gördükleri ve hayretler içinde kaldıkları halde inat ve inkârlarından vazgeçmediler. "Muhammed bizi büyüledi, sihir yaptı." dediler. "Ayı büyüledi ve ay yarıldı." diyenler de oldu. İçlerinden bazıları da: "Muhammed bizi sihirledi ise bütün insanları da sihirleyemez ya!" dediler. O sırada seyahatten dönenler olmuştu. Onlara sordular, "Evet ay'ı biz de iki parçaya ayrılmış bir halde gördük." diye cevap verdiler. Her taraftan gelenlerden ayın ikiye ayrıldığını görüp de haber vermeyen bir kimse kalmadı.

Buna rağmen müşrikler: "Ebu Tâlib'in yetiminin sihri semaya da tesir etti." diyerek: "İman ederiz." vâdinde bulundukları halde imandan yine yüz çevirdiler. Sapıklıklarında devam ettiler.

Resulullah Aleyhisselâm'ın bu en parlak mucizesini inkâr etmeleri üzerine Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'lerini inzâl ederek şöyle buyurdu:

"Kıyamet saati yaklaştı ve ay yarıldı." (Kamer: 1)

Müminlere sevabın, kâfirlere cezânın vaad edildiği kıyamet vakti günden güne yaklaşmaktadır. Son peygamber Muhammed Aleyhisselâm'ın en parlak mucizelerinden olan ayın yarılması mucizesi meydana geldi.

Bu mucize yalanlamaya imkân bırakmayacak şekilde fiilen vuku bulmuştur. Eğer müşrikler yalanlamaya bir yol bulabilselerdi mutlaka yalanlayacaklardı. Halbuki onlar ancak: "Büyülendik!" diyebildiler.

Bu mucize mütevatirdir. Kur'an-ı kerim'de delili mevcuttur. Buhârî, Müslim ve diğer sahih Hadis kitaplarında muhtelif rivayetler bulunmaktadır.

"Onlar bir mucize görseler, hemen yüz çevirirler ve: 'Eskiden beri devam edegelen bir büyüdür.' derler." (Kamer: 2)

Hiçbir delili, hiçbir mucizeyi nazar-ı itibara almıyorlar da büyü deyip geçiyorlar. Halbuki büyü her ne suretle olursa olsun bâtıl olacağından, onların böyle söylemeleri şaşkınlıkla bir nevi tenakuza düşmüş olduklarını göstermektedir.

"Yalanladılar ve kendi heveslerine uydular." (Kamer: 3)

Bir şey bildiklerinden veya bir delile dayandıklarından değil de, keyiflerine ve nefislerinin isteklerine uydukları için yalanladılar. Şeytanın kendilerine süslü gösterdiği bâtıl yollara saptılar. Meydana gelen hadisedeki gerçeğin lüzumunu hesaba katmadılar.

"Halbuki her iş kararlaşmıştır." (Kamer: 3)

Bütün işler bir hedefe ulaşmaktadır. O hedefte mutlaka karar kılacaktır. Her şey yerinde ve zamanındadır. Dünyada olsun ahirette olsun, iyi olsun kötü olsun, bütün neticeler bu şekilde ortaya çıkar.

Bu böyle olduğuna göre Resulullah Aleyhisselâm'ın hakikat ve yüceliği, şan ve şerefi zuhur edecek; karşı çıkanların gaye ve maksatları da günü gelince ortaya çıkacaktır.

"Andolsun ki, onları bu hallerinden vazgeçirecek nice mühim haberler gelmiştir." (Kamer: 4)

Geçmiş nesillerin haberlerinin yer aldığı Kur'an-ı kerim'de kâfirleri küfürlerinden vazgeçirecek buyruklar gelmiş bulunmaktadır.

"O haberlerde hikmetin en üstünü vardır. Fakat uyarılar aslâ fayda vermiyor." (Kamer: 5)

Aklını kullanan ve düşünen kimseler için Kur'an-ı kerim'de bulunan hikmetin ulaştığı dereceye hangi hikmet ulaşabilir? Fakat Kelâmullah'ı dinlemeye karşı kulaklarını kapayanlara hiçbir uyarının ve tehdidin faydası dokunmuyor. Böyle bir kimseyi Allah-u Teâlâ'dan başka hiç kimse hidayete erdiremez.

"O halde sen de onlardan yüz çevir." (Kamer: 6)

Çünkü onlar hakikate kulaklarını tıkamışlar, verilen öğütleri dinlemek istemiyorlar.

Âyet-i kerime'lerde şöyle buyurulmaktadır:

"Kendilerine öğüt verildiği zaman öğüt almazlar. Bir âyet (mucize) gördüklerinde alaya kalkışırlar. Ve derler ki: Bu apaçık bir büyüdür." (Sâffât: 13-15)

İnkârlarını böyle bâtıl bir iddiâ ile kuvvetlendirmek isterler.

Bu istilâ tufanı Mısır'ı da basmış, İran orduları bir taraftan Nil vâdisini işgal ederek İskenderiye'ye ulaşmışlar, diğer taraftan bütün Anadolu'yu ele geçirerek İstanbul'un boğaziçi sahillerine kadar gelmişlerdi. İstanbul Doğu Roma İmparatorluğu'nun başşehri durumunda idi. Hatta imparator, İstanbul'u terkederek Kartaca'ya kaçmayı bile aklında kurmuştu.

İranlılar girdikleri her yerde ateşgedeler meydana getiriyorlar, böylece de hıristiyanlığın çıktığı yerlerde ateşperestliği yaymaya çalışıyorlardı.

Romalıların bu yenilgisi karşısında kendisine tâbi bulunan birçok memleketler isyan etmişler, bu devletin hakimiyetinden çıkmışlar, imparatorluk darmadağınık olmuştu. İç isyanlar başlamış, ordu dağılmış, hazine boşalmıştı.

İranlılar bu savaşa Mecûsîlikle Hıristiyanlık arasındaki üstünlük mücadelesi havası vermişler ve bunu siyasi bir fetihten daha çok Mecûsîliği yayma aracı olarak görmüşlerdi. Kudüs'ün fethinden sonra Hüsrev Perviz, İmparator Herakliyus'a yazdığı mektupta, bu zaferi Mecûsîliğin hak olduğunun bir delili olarak kabul ettiğini belirtmiştir.

İranlıların galip kumandanları, zaferin verdiği sarhoşlukla şöyle bir barış teklifi yaptılar.

İmparator İranlılar tarafından istenecek her şeyi verecektir. Bu cümleden olarak bin yük altın, bin yük gümüş, bin yük ipek, bin at, bin kadın teslim edecektir.

Rum imparatorluğu bütün bu aşağılayıcı şartları kabul etmiş, bu esaslar üzerinde barışı görüşecek bir heyet göndermişlerdi.

Heyet İranlıların yanına vardıkları zaman Hüsrev şu sözleri söyledi:

"Bizzat imparator Herakliyus karşıma zincirler içinde gelerek, asılıp çarmıha gerilmiş olan ilâhına karşılık ateşe ve güneşe tapmalıdır."

Bu yenilgi işte böyle bir yenilgiydi. Böyle bir çöküş içinde Rumların birkaç yıl içinde canlanıp yeniden toparlanacaklarına ve galip geleceklerine kesinlikle hüküm vermek şöyle dursun, ihtimal vermek bile havsalaya sığacak bir şey değildi.

•

Rumların bu bir daha kımıldayamayacak şekilde hezimete uğraması Mekke'de duyulunca, müşrikler çok sevindiler ve müslümanlara: "Siz ve hıristiyanlar ehl-i kitapsınız. Biz ve İranlılar ise kitapsız ümmîleriz. İranlı kardeşlerimiz sizin Rum kardeşlerinize gâlip geldiler. Biz de sizinle savaşacak olursak sizi mağlup ederiz." gibi şımarıkça sözler söylemeye başladılar.

Rumların mağlubiyet haberine Resulullah Aleyhisselâm da, müslümanlar da üzülmüşlerdi. Çünkü Rumlar ehl-i kitap, İranlılar ise mecûsî idi, ateşe tapıyorlardı. Bu sebeple tabii olarak Rumların tarafını tutuyor, ateşperestlerin hakim olmasını istemiyorlar, Rumların üstün gelmesini arzu ediyorlardı.

Allah-u Teâlâ inzâl buyurduğu Âyet-i kerime'lerle, Rumların İranlıları birkaç yıl sonra mağlup edeceğini haber vererek müminlerin üzülmesine gerek olmadığını hatırlattı:

"Elif Lâm Mim. Arzın size en yakın bir yerinde Rumlar mağlup oldular. Amma onlar bu yenilgilerinden sonra birkaç yıl içinde mutlaka gâlip geleceklerdir." (Rûm: 1-4)

Diğer bir savaş neticesinde o mağlubiyetlerinin intikamını alacaklardır.

Nitekim Kitab-ı ilâhî'nin bu haberi hiç umulmayan bir zamanda tahakkuk etti. Rumlar İranlıların işgal ettikleri yerleri kurtararak düşmanlarını Dicle ve Fırat'ın gerilerine attılar. Zerdüşt'ün doğum yerini harap edip İran'ın en büyük ateş tapınağını yerle bir ettiler.

Rumların mağlubiyetine üzülenlerden birisi de Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- idi. Âyet-i kerime'ler nâzil olunca çok sevindi. Allah-u Teâlâ'nın gerçek vaadine inanmanın verdiği cesaretle müşriklere: "Allah sizin sevincinizi fazla sürdürmeyecek. Çünkü O, birkaç sene içinde Rumların tekrar galip geleceğini haber verdi." diyerek bu tebşiri teşhir etti. Onlar ise buna imkân tasavvur edemiyorlardı. Böyle bir şey olacağını havsalasına sığdıramayan Ubey bin Halef bahse girişmeyi teklif etti. Kumar henüz o yıllarda haram kılınmamıştı. Üç yıl içinde Rumların galip gelip gelemeyeceği hususunda on deve üzerine bahse girdiler. Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- durumu arzettiğinde Resulullah Aleyhisselâm; Âyet-i kerime'de geçen ve "Birkaç sene" mânâsına gelen "Bid'" sözünün üç ile dokuz sene arasındaki bir süreyi ifade ettiğini, bu sebeple süreyi de deve sayısını da üç katına çıkarmayı teklif etti. Bu sefer süreyi dokuz seneye, deve sayısını da yüze çıkararak bahsi yenilediler.

•

Nitekim mağlubiyetlerinden dokuz yıl sonra Bizanslılar beklenmedik bir şekilde kalkınarak 624 yılında İran'a girdiler ve düşmanlarını müthiş bir bozguna uğrattılar. Buna da müslümanlar sevindi, müşrikler ise son derece üzüldü.

Rumların İranlıları kısa bir zaman içinde mağlup edeceklerine dair Kur'an-ı kerim'in haber verdiği mucizenin gerçekleştiğini gören birkaç Mekkeli, müslüman oldular.

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- de, Ubey'in vârislerinden bahiste kazandığı develeri aldı ve Resulullah Aleyhisselâm'ın tavsiyesi üzerine fakirlere dağıttı.

Bu hususta nâzil olan Âyet-i kerime'lerin devamında şöyle buyuruluyor:

"Eninde sonunda emir Allah'ındır." (Rûm: 4)

Hüküm her zaman için Allah-u Teâlâ'ya âittir. Rumlar galip gelecekler diye, ondan sonra emir ve irade Rumlarda olacak zannedilmesin. Onlar galip gelmezden önce hakimiyet ne onların ne de İranlıların olmayıp Hakk'ın olduğu gibi, onların galip gelmesinden sonra yine Hakk'ındır. O, önce onları mağlup ettiği gibi, sonra da eder. Galibiyet ve mağlubiyetten hiçbiri O'nun hükmünün dışında değildir. O'nun yücelttiği yücelir, alçalttığı alçalır. O'nun emir ve iradesini kayıt altına alacak, sınırlandıracak hiç kimse yoktur.

"O gün müminler de Allah'ın yardımı ile sevineceklerdir." (Rûm: 4-5)

Allah-u Teâlâ'nın Rumların galip geleceğine dâir ilâhî vaadi gerçekleştiğinde müminler sevindiler.

Ehl-i kitap'tan olan Rumlar ateşperest İranlılara galip gelirken diğer taraftan da aynı yıl müslümanlar Allah-u Teâlâ'nın yardımıyla Bedir'de müşriklere karşı zafer elde ettiler. Hususiyetle kendilerini galip kılan bu ilâhî yardım karşısında daha çok sevindiler. Bu bakımdan Âyet-i kerime'nin bu sevinç gününü gösteren mucizesi, Rumların galibiyetini haber veren mucizesinden daha büyük bir şerefe hâizdir.

•

Böyle iken birçok kimseler bu hakikatten mahrumdurlar.

"Allah dilediğine yardım eder. O Azîz'dir, çok merhametlidir." (Rûm: 5)

O'nun yardımı sebeplere bağlı değil, sebepler O'nun iradesine bağlıdır. Her şey O'ndan gelmekte ve O'na gitmektedir.

Zafer insanların kendi zâtî güçlerinden doğan bir şey olsaydı, istenildiği zaman elde edilirdi. Aynı şekilde yenilgi de insanların zâtî bir zaaflarından dolayı husule gelen bir şey olsaydı, yine düşmanların istedikleri zamanda elde edilen bir şey olurdu. O kime dilerse ona yardım eder. O Azîz'dir, dostlarını da azîz kılar, güçlendirir, kuvvet ve kudretiyle onları takviye eder.

"Bu Allah'ın vaadidir. Allah vaadinden aslâ caymaz. Amma insanların çoğu bilmezler." (Rûm: 6)

Cehâlet ve dalâletlerinden, tefekkürden mahrumiyetlerinden dolayı Allah-u Teâlâ'nın vaadinin kıymetini ve kesinliğini takdir edemezler. O'nun verdiği sağlam sözün bozulması mümkün değildir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Müslümanlara yapılan işkence ve zulümler gittikçe daha da artıyordu. Daha önce Habeşistan’a hicret edenler, her ne kadar doğup büyüdükleri yurtlarından ve yakınlarından ayrılmak zorunda kalıyorlarsa da, hayatlarını ve dinlerini emniyet altında tutmuş oluyorlardı.

Resulullah Aleyhisselâm, mazlum müslümanların tekrar Habeşistan’a gitmelerinin uygun olacağını tavsiye etti. Bunun üzerine onu kadın, doksan iki müslüman, fırsat buldukça zaman zaman hicret ederek orada toplandılar. İlk gidişte bir başkanları yoktu. İkinci hicrette Câfer-i Tayyar -radiyallahu anh- başkan seçildi.

Her şeye rağmen Resulullah Aleyhisselâm Mekke’den ayrılmadı, zulüm ve eziyetlere göğüs germeye ve mücadelesine devam etti.

Hazret-i Osman -radiyallahu anh-: “Siz de oralara gelmiş olsanız, Habeşliler’in ehl-i kitap oldukları için dâvetinize hemen icabet ederler, müslüman olmaları umulur ve bize yardım ederler.” dedi.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz ise şu cevabı verdi: “Ben rahat aramaya vazifeli değilim. Bu hususta da Allah-u Teâlâ’nın emrini beklerim. Ne emrederse ona göre hareket ederim.”

Bu hicret, İslâm’ın çevrede yayılmasının yeni bir dönemi oldu. Müşrikler İslâm’ın yayılarak güçleneceği endişesiyle, bu hicrete engel olmak için ellerinden gelen her kötülüğü yaptılar, fakat başarılı olamadılar.

İkinci hicret ilk hicretten birkaç ay sonra olmuştur.

Bu ikinci hicretten sonra Mekke âdeta mâteme büründü. Çünkü hemen hemen her evden bir veya birkaç kişi âilesini terk ederek bir yabancı diyâra sığınmıştı. Bu âilelerin en değerli fertleri dinlerini korumak için câhiliyeden kaçarak, inançlarıyla birlikte hicret ediyorlar, bütün akrabalık bağlarını arkalarında bırakıyorlardı. Aşiretçiliğin ve kabileciliğin kafalarda din gibi yer etmiş olduğu bir toplumda, bu şekilde bir hicretin çok büyük bir sarsıntı yapacağı gayet açıktır.

•

Hicret edenler arasında Ebu Cehil’in öz kardeşi Seleme bin Hişam, Ebu Süfyan’ın kızı Ümmü Habibe, Hind’in öz kardeşi Ebu Huzeyfe, Süheyl bin Amr’ın kardeşi, oğulları, kızları, damadı... gibi Kureyşliler’in ileri gelen bütün kabile reislerinin öz evlâtları vardı.

Bu durumda müşrikler, düşmanlıklarını daha da artırdılar. Geride kalanlara eskisinden daha fazla eziyet etmeye başladılar.

Bu arada Habeşistan hicretini de gözardı etmiyorlardı. Müslümanların oralarda çoğalarak güçlenmesinden, etrafa yayılmasından ve kendilerini tehdit etmesinden de son derece tedirgin oluyorlardı. Hicret sebebinin, Necaşi’nin kendilerine sağladığı emniyet yurdu olduğunu anlayınca, onları bundan mahrum etmek için çeşitli hilelere başvurdular. Vakit geçirmeden Amr bin Âs ile Abdullah bin Ebi Rebîa el-Mahzûmî’yi kıymetli hediyelerle birlikte Habeş kralı Ashame en-Necâşî’ye elçi olarak gönderdiler. Bu arada diğer devlet erkânına da çeşitli hediyeler göndermeyi ihmal etmediler. Gayeleri Necâşî’den, yanlarına sığınmış olan bu müslümanları kabul etmemesini ve onları geri göndermesini ricâ etmekti.

Amr bin Âs’ın Habeşistan’da ve Necâşî’nin sarayında az-çok itibarı vardı. Habeşistan’a ulaştıklarında, önce Necâşî’nin yakınları ile görüşerek hediyelerini verdiler ve meramlarını açıkladılar. Onlardan bu hususta yardımcı olacaklarına dair söz aldılar. Bu arada müslümanların sağda solda İsa Aleyhisselâm ve annesi hakkında çirkin sözler söylediklerini yaydılar.

Daha sonra Necâşî’nin huzuruna çıkan elçiler, hediyelerini takdim ettiler.

Amr bin Âs geliş sebebini şöyle açıkladı:

“Ey kral! İçimizden bazı câhil gençlerimiz, atalarımızın dinini terk ederek buraya gelmiş ve size sığınmışlardır. Bunlar sizin dininize de girmiş değillerdir. Yeni bir din ortaya çıkardılar. Kavmimizin ileri gelenleri onları iâde etmenizi istiyorlar.”

Necâşî’nin orada hazır bulunan müşavirleri ve ileri gelen râhipler Amr’ı tasdik ettiler. Her insanın kendi kavminin durumunu daha iyi bileceğini, kendilerine sığınanları Kureyş’e teslim etmekle onları memnun etmek gerektiğini söylediler.

Necâşî Tevrat ve İncil’i okumuş ve İsa Aleyhisselâm’dan sonra bir peygamberin geleceğini bu kitaplardan öğrenmişti. Müslümanlarla bu yeni din hakkında konuşmadıkça hiçbirini kendilerine teslim etmeyeceğini beyan etti. “Kendi memleketlerini terk ederek bana güvenen ve sığınan bu insanlara vefâsızlık edemem.” diyerek onlara kızdı. Durumu tahkik için müslümanları huzuruna çağırarak gelen heyetle karşılaştırdı.

“Kureyşliler elçi yollamış, sizi geri istiyorlar, ne dersiniz?” diye sordu.

Müslümanların adına Câfer-i Tayyar -radiyallahu anh- ayağa kalktı:

– Ey hükümdar! Sorunuz bunlara, biz onların kölesi miyiz ki bizi istiyorlar?

Mekkeliler adına Amr bin Âs cevap veriyordu.

– Hayır, hepsi hürdür!

Bu iddiâya karşı Hazret-i Câfer -radiyallahu anh- şunları söyledi:

– Ey hükümdar! Biz câhil bir kavim idik. Taştan ağaçtan yaptığımız putlara tapardık. Lâşe yerdik, fuhuş yapardık, akrabalara küserdik, komşuluk hakkına riâyet etmezdik, kuvvetliler zayıfları ezer, zenginler fakirlerin sırtından kazanırdı.

Durumun aleyhlerine döneceğini anlayan Amr, hükümdarı müslümanlardan soğutmak için: “Bunlar hıristiyanlık ve İsa hakkında yakışıksız sözler söylüyorlar.” dedi. Çünkü Necâşi hıristiyandı.

Hazret-i Câfer -radiyallahu anh-: “Biz İsa Aleyhisselâm hakkında Kur’an-ı kerim’de Allah-u Teâlâ ne bildirdi ise ancak onu söyleriz.” diyerek Meryem sûre-i şerif’inin başından bir miktar okudu. Dinleyenler heyecanlandılar ve ağladılar. Necâşî de kendini tutamayıp, sakalı ıslanıncaya kadar ağladı.

Sonra onlara dedi ki:

“Allah’a yemin ederim ki bu sözler İsa’ya gelen ile aynı kaynaktandır.” Yerden bir çöp aldı ve: “Sizin okuduklarınız ile İsa’nın dedikleri arasında şu çöp kadar fark yoktur.” diyerek elçilerin isteklerini reddetti, hediyelerini de geri verdi ve kendi memleketine sığınmış olan müslümanları daha fazla koruyacağını belirtti. Elçiler de elleri boş olarak, kızgın bir şekilde Kureyş’in yanına döndüler.

Müslümanlar orada Necâşî’nin himayesi altında dinlerini emniyete almış oldular. Hiçbir eziyet ve işkence görmeden, hoşlarına gitmeyen sözler işitmeden ibadetlerini yapıyorlardı.

Resulullah Aleyhisselâm’ın Medine’ye hicretini öğreninceye kadar orada kaldılar. Bunlardan otuz üçü geri döndü, ikisi Mekke’de vefat etti, ikisi hapsedildi. Yirmi dördü Medine’ye hicret ettiler ve Bedir savaşına katıldılar.

Habeşistan’da kalanlardan yedisi orada vefat etti, birisi hıristiyanlığa döndü. Müslümanların Habeşistan’da iken yedi erkek, beş kız olmak üzere on iki çocukları dünyaya geldi.

Hayber fethedildiği gün Câfer -radiyallahu anh-in başkanlığında yirmi beş kişi döndü.

Çileden çıkan ve mücadelelerini aralıksız sürdüren müşrikler, bu şekilde işkence yapmakla ve şiddet göstermekle kimseyi dininden döndüremeyeceklerini anladılar. Muhammed Aleyhisselâm’ı öldürmekten başka bir çare bulamadılar. Onun öldürülmesi hadd-i zatında hedefleri haline gelmişti.

Mekke devrinin yedinci yılının Muharrem ayında Kureyş’in ileri gelenlerinden kırk kadar kişi, Ebu Cehil’in başkanlığında toplandılar. Muhammed Aleyhisselâm’ı kendilerine teslim etmedikçe, Hâşim ve Muttalip oğulları âileleri ile, kendilerinden gelebilecek herhangi bir barış ve anlaşma isteğini aslâ kabul etmemeye, hiçbir surette acımamaya, kız alıp vermemeye, bir şey alıp satmamaya, görüşüp buluşmamaya... karar verdiler.

Kararlaştırdıkları bu maddeleri, sözleşme şeklinde yazdırıp mühürlediler. Bu işe bir de kudsiyet vermek için bir beze sararak Kâbe’nin içine astılar. Bu kararlarına aykırı hiçbir harekette bulunmayacaklarına dâir yeminler ettiler.

Bunun üzerine Ebu Tâlip, bütün Hâşim ve Muttalip oğullarıyla, Mekke’de bulunan müslümanları kendi mahallesinde bulunmaya dâvet etti. Kendisi müslüman olmadığı halde müslümanların başına geçti. Resulullah Aleyhisselâm üç yıldan beri ikamet ettiği Erkam’ın evinden Ebu Tâlib’in mahallesine taşındı. Ebu Leheb Hâşim oğulları’ndan olduğu halde, mahalleden çıkarak müşriklerle beraber oldu. Ebu Leheb hariç, Haşim oğulları’nın bütün fertleri Ebu Tâlip’le birlikte kaldılar ve Kureyş’le münasebetten kesildiler. Evleri diğer mahallelerde bulunan müslümanlar da evlerini terkederek oraya çekildiler. Müslümanlar imanlarının gereği, diğer Hâşimîler ise akrabalık gayretiyle Resulullah Aleyhisselâm’ı koruyorlardı.

Başta Ebu Cehil olmak üzere küfrün ileri gelenleri, iki dağ arasındaki bu mahallenin giriş ve çıkışlarında nöbet tutuyorlardı. Bütün ikmal yollarını kesmişlerdi. Esnaf onlara bir şey satmaya cesaret edemezdi. Hazret-i Hamza -radiyallahu anh- ve Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- gibi cesur kimselerin dışında, kimse çarşıya pazara çıkıp alışveriş yapamıyordu. Dışarıdan gelen tüccarlara o mahallede mal sattırılmıyor veya hepsi satın alınıp onlara bir şey bırakılmıyordu. Müslümanlar sadece hacc mevsiminde dışarı çıkıp bir yıllık ihtiyaçlarını temin etmeye çalışıyorlardı. Hacc mevsiminde bile azılı müşrikler köşe başlarına otururlar, onların alış-veriş yapmalarına engel olurlardı. Tüccarları korkuturlar: “Kim onlara bir şey satacak olursa malını yağma ederiz.” derlerdi. Bir kimse merhamet ederek onlara gizli bir yiyecek verse onu döverler, hakaret yağmuruna tutarlardı. Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-, Kureyş içinde hatırı sayılır bir zât olduğu halde, o bile kavminden ağır işkenceler gördü.

Müslümanları bu sıkıntılardan kurtarmak için gerek Resulullah Aleyhisselâm, gerekse Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz bütün mallarını harcadılar.

•

Muhasara bütün şiddetiyle öyle bir devam ediyordu ki, açlık had safhaya ulaşmıştı. Gün olmuyordu ki, müslümanlar ağaç yaprağı yiyorlardı. Derileri kaynatarak yemek zorunda kalanlar bile vardı. Açlıktan kadınların ve çocukların feryatları mahalle dışından duyuluyor, ihtiyarlar ve hastalar gıdasızlıktan sararıp soluyorlardı. Müslümanların büyük bir sarsıntı geçirdikleri muhakkaktı.

Kureyş’in Haşimoğulları’na karşı bu tutumu gerçekten çok insafsızca idi. Bu derece şiddet göstermeleri, onları İslâm’dan döndürmek veya hiç olmazsa İslâm’ın daha çok ilerlemesini önlemek içindi.

Onlar ne yaparlarsa yapsınlar, müslümanlar yılmıyorlar, yollarından şaşmıyorlar, imanlarına iman katıyorlardı.

Müşriklerin âni bir baskın ihtimaline karşı gece gündüz nöbet tutmuşlar, Resulullah Aleyhisselâm’ı canla başla korumuşlardı. Ebu Tâlip dahi geceleri bizzat nöbet bekler, evinin etrafında dolaşırdı. Bazı zamanlar da Resulullah Aleyhisselâm’ın yatağına çocuklarından veya amca oğullarından birini yatırarak muhtemel bir suikastten korumaya çalışıyordu.

Bütün bu sıkıntılara rağmen Resulullah Aleyhisselâm, tebliğ görevini yapmaktan bir an bile geri durmadı.

Abluka üç yıl devam etti. Bu arada müslümanlar, bu dayanılmaz sıkıntılara sabırla katlandılar, dinleri uğrunda her tehlikeyi göze aldılar, her şeylerini fedâ ettiler.

Müşriklerin bazı insaflı düşünenleri, bu durumdan rahatsız olmaya başlamışlardı. İleri gelenlerinden beşi, bu kararı bozmak için gizlice anlaştılar. Kureyş’in toplu bulunduğu bir sırada yanlarına geldiler. İçlerinden Züheyr: “Ey Kureyşliler! Şu bizim yaptığımız şey insanlığa yakışır mı? Biz her imkândan faydalanırken, onların sefalet içinde olmaları sizi hiç rahatsız etmiyor mu? Bu kararın bozulması gerek! Yemin ederim ki, bu zâlim vesika yırtılmadıkça buradan ayrılmayacağım!” dedi. Diğerleri de onu desteklediler.

Halbuki Allah-u Teâlâ anlaşma metninin yazıldığı sahifenin üzerine bir mucize olarak ağaç kurdu musallat etmişti. Sahifenin büyük bir kısmını güveler yiyip bitirdiler. İçinde Allah-u Teâlâ’nın zikredildiği cümleler hariç, geriye hiçbir şey kalmamıştı.

Resulullah Aleyhisselâm bu hadiseyi amcası Ebu Tâlib’e haber verince: “Bunu sana Rabb’in mi haber verdi?” diye sordu. Resulullah Aleyhisselâm: “Evet!” buyurdu.

Kureyşliler bu işi konuşurlarken Ebu Tâlib de bir köşede oturmakta idi.

“Esasen yeğenim Muhammed o vesikanın kurtlar tarafından yenildiğini bana haber vermişti. Gidin bakın, eğer yeğenimin sözü doğru çıkmazsa onu size teslim ederim, istediğinizi yapın. Şayet doğru ise o zaman bu zulme son verirsiniz.” teklifinde bulundu.

Gerçekten de vesikanın güveler tarafından yenildiğini hayretler içinde gördüler. Böylece de sıkıntı dolu üç yıllık muhasara, Mekke devri’nin onuncu yılında kaldırılmış oldu.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Habeşistan’a hicret eden müslümanların oralarda İslâmiyet’i yayma çabalarının sonucu olarak yirmi kadar hıristiyan, kendilerine anlatılanları yerinde incelemek için nübüvvetin onuncu yılında Mekke’ye geldiler. Resulullah Âleyhisselâm’ı Kâbe-i muazzama’da otururken buldular. Yanına oturup, onunla konuştular ve bazı sorular sordular. Sordukları sorulara gönülleri mutmain eden cevaplar alınca sevindiler.

Sormak istedikleri bütün soruları bitirdikten sonra Resulullah Aleyhisselâm onları İslâm’a dâvet etti, Kur’an-ı kerim’den bazı Âyet-i kerime’ler okudu. Huşu ile dinlediler, gözlerinden yaşlar boşandı. Kendi kitaplarında onun hakkında yazılan vasıfların onda olduğunu gördüler. Dâvetine icabet edip tasdik ettiler ve hepsi birden müslüman oldular.

Şu Âyet-i kerime’ler onlar hakkında nazil olmuştur:

“Kendilerine daha önce kitap verdiklerimiz de buna inanırlar.” (Kasas: 52)

Çünkü onlar bu vasıflardaki uyumun ancak Allah-u Teâlâ tarafından olması ile mümkün olabileceğini biliyorlar.

“Kur’an onlara okunduğu zaman: ‘Ona iman ettik, doğrusu o Rabb’imizden gelen hakikattir. Esasen biz, bundan önce de müslümanlığı kabul etmiş kimselerdik.’ dediler.” (Kasas: 53)

Âyet-i kerime’lerin indirilmesine sebep bunlar olmuş ise de, kitap ehlinden bütün iman edenleri içine almaktadır.

Gelenler kalkıp giderlerken Ebu Cehil ve müşriklerden bazıları önlerine geçtiler. “Allah sizin belânızı versin. Yanında oturup iyice dinlemeden onu tasdik ettiniz ve dininizden ayrıldınız, siz ne ahmaksınız!” gibi sözlerle hakâret ettiler. Onlar da:

“Biz size Allah’tan esenlik dileriz, bize yaptığınız câhilliği biz size yapmayız, câhillerin sözüne bakıp da bize ulaşmış olan hayırdan dönmeyiz.” diye cevap vererek memleketlerine döndüler.

Müslümanların işkence, eziyet, abluka ve her türlü sıkıştırmaya göğüs gerdikleri bir sırada; İslâm’ı öğrenmek ve Resulullah Aleyhisselâm’la buluşmak için bu heyetin Mekke’ye gelişleri fevkalâde bir hadise oldu. İslâm düşmanları müslümanlara ne kadar eziyet yaparlarsa yapsınlar, ne kadar sıkıştırırlarsa sıkıştırsınlar, yeryüzünün doğusuna ve batısına bu nurun yayılmasının önlenemeyeceğini sezmeye başladılar.

Resulullah Aleyhisselâm, İslâm’ı tebliğ sırasında karşılaştığı güçlüklerde ve sıkıntılı anlarında kendisine en büyük yardım ve desteği sağlayan iki yakınını peygamberliğinin onuncu yılında kaybetti. Bu iki yakınından birisi amcası Ebu Tâlib; diğeri ise Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ- Validemiz idi.

Seksen yaşlarında vefat eden Ebu Tâlib, Resulullah Aleyhisselâm’ı koruyan bir zırh gibiydi. Dedesi Abdülmuttalib’i kaybettiği günden beri himaye etmiş, yetim olarak yanına alıp bağrına basmış, onu kendi çocuklarından daha çok sevmişti. Bu hâl kendisine peygamberlik verilinceye kadar böyle devam ettiği gibi, peygamber olduktan sonra da devam etti. İslâm’ın ilk yıllarında en büyük desteği ve yardımı o yaptı. Bu uğurda ölümle tehdit olunduğu halde yeğenini müşriklere teslim etmedi.

Kureyş’in ileri gelen itibarlı büyüklerinden biri olduğu ve herkesten saygı gördüğü için, onun yüksek hatırına hürmeten müşrikler, Resulullah Aleyhisselâm’ın faaliyetlerinden son derece rahatsız olsalar dahi fazla ses çıkaramıyorlardı. En çok feveran ettikleri anlarda gelip Ebu Tâlib’e şikayet ediyorlar, o da onlara gereken cevabı veriyordu.

Ancak Ebu Tâlib müslüman olmamıştı. Resulullah Aleyhisselâm kendisine bu kadar iyilikleri dokunan amcasının müslüman olmasını çok arzu ediyordu. Onun himayesi dini hamiyetten değil, akrabalık gayretinden geliyordu.

Sonunda hastalandı ve ölüm döşeğine düştü. Resulullah Aleyhisselâm tekrar tekrar ziyaretine gider başucundan ayrılmazdı. Her fırsatta:

“Ey amcacığım! ‘Lâilâhe illâllah’ de, ben onunla kıyamet günü senin için şehâdet edeyim.” buyururdu.

Fakat Ebu Tâlib câhiliye devrinin katı bir âdeti olarak, Kureyşliler’in kendisi hakkında: “Ölümden korktu da yeğeninin dinine girdi.” demelerinden çekindiği için müslüman olmaya yanaşmadı.

Resulullah Aleyhisselâm’ın bu durum karşısında ıstırabı çok büyük olmuş ve:

“İyi bil ki; yasaklanmadığım müddetçe vallahi senin kurtuluşun için istiğfardan geri durmayacağım.” buyurmuştur.

Bunun üzerine Allah-u Teâlâ indirdiği Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurdu:

“Resul’üm! Sen sevdiğini hidayete erdiremezsin, lâkin Allah dilediğine hidayet eder. Ve hidayete erecek olanları en iyi O bilir.” (Kasas: 56)

Hangi kulunun aslî fıtratını koruduğunu en iyi bilen O’dur.

Hazret-i Ali -radiyallahu anh- buyururlar ki:

“Ebu Tâlib ölünce Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem-e gidip ‘Dalâlette olan ihtiyar amcan öldü.’ dedim.

‘Git babanı göm! Sonra, bana gelinceye kadar hiçbir şey yapma.’ buyurdu.

Ben de gidip gömdüm ve Resulullah Aleyhisselâm’a gelip haber verdim. Bunun üzerine bana yıkanmamı emir buyurdular, ben de yıkandım. Sonra bana duâ ediverdi.” (Ebu Dâvud, Nesâî)

Amcasının vefatı Resulullah Aleyhisselâm’ı son derece müteessir etti. Günlerce evinden dışarı çıkmadı. Çıktığı zaman da müşrikler Ebu Tâlib’in sağlığında yapmak isteyip de yapamadıkları hakaret ve eziyetleri, Ebu Tâlib’in nüfuz ve himayesinin kalkmasını fırsat bilerek yapmaya başladılar, kin ve düşmanlıklarını daha da şiddetlendirdiler.

Abdullah bin Hâris -radiyallahu anh-in bildirdiğine göre Hazret-i Abbas -radiyallahu anh- bir defasında: “Yâ Resulellah! Ebu Tâlib’e hiçbir faydan olabildi mi? Çünkü o seni muhafaza eder ve senin için (düşmanlarına) kızardı.” diye sormuştu.

Resulullah Aleyhisselâm buyurdu ki:

“Evet oldu. O cehennemin sığ bir yerindedir. Eğer ben olmasaydım cehennemin en derin yerinde olurdu.”

Diğer bir rivayette şöyle buyurduğu beyan buyuruluyor:

“Evet!.. Ben onu cehennemin derin dalgaları içinde buldum da kendisini sığa çıkardım.” (Müslim: 209)

Hadis-i şerif’te geçen “Dahdah”, ancak topuğa kadar ayakları örten sığ su demektir. Burada bu kelime ile Ebu Tâlib’in azabının Resulullah Aleyhisselâm’ın şefaâti sayesinde hafifletildiği ifade olunmuştur.

Resulullah Aleyhisselâm onu, Mekke’nin Hacun adındaki kabristanına götürdü, defnedilirken kendi elleriyle kabre indirdi. O günlerde cenaze namazı farz kılınmamıştı.

Resulullah Aleyhisselâm ondan çok memnundu. Vefatından sonra onu takdir ve hürmetle anmış, hatırasına çok hürmet etmişti. Her zaman gider mezarını ziyaret ederdi.

Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ- Validemiz buyururlar ki:

“Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-in hanımlarından hiçbirine Hatice -radiyallahu anhâ-ya karşı duyduğum kıskançlığı duymadım. Halbuki onu hiç görmüşlüğüm de yok. Ancak Resulullah Aleyhisselâm onu çok anardı. Ne zaman bir koyun kesip parçalara ayırsa, Hatice’nin dostlarına da gönderirdi. Bazan ona ‘Sanki dünyada Hatice’den başka kadın yok.’ derdim de bana: ‘Onun gibisi var mıydı? O şöyleydi, o böyleydi... Benim çocuklarım ondan oldu.’ buyururdu. İçimden ‘Bir daha Hatice hakkında kötü söz söylemeyeceğim.’ dedim.” (Buhârî-Müslim)

Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz bir Hadis-i şerif’lerinde de:

“Bana onun sevgisi verildi.” buyurmuşlardır. (Müslim: 2435)

O ki bizzat Allah-u Teâlâ’nın selâmına mazhar olmuştur. Resulullah Aleyhisselâm Hira’da inzivaya çekildiği günlerde ona yiyecek taşırken bir defasında Cebrail Aleyhisselâm:

“Yâ Resulellah! İşte şu uzakta görünen Hatice’dir. Yanında yiyecek ve içecek dolu bir kapla sana doğru gelmektedir. Yanına geldiğinde ona Rabb’inden ve benden selâm söyle ve onu cennette, gürültüden ve meşakkatten uzak, inciden yapılmış bir köşk ile müjdele!” buyurmuştu. (Buhârî. Tecrîd-i sarîh: 1537 - Müslim: 2432)

Allah-u Teâlâ’nın Cebrâil Aleyhisselâm’la gönderilen hususi selâmına mazhar olmak, bir kul için hiç şüphesiz ki şereflerin en yücesidir.

Hazret-i Hüseyin -radiyallahu anh-den rivayet edildiğine göre Resulullah Aleyhisselâm’ın oğlu Kâsım vefat edince Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ-:

“Yâ Resulellah! Kâsım’ın sütü taştı. Keşke Allah ona süt çağını tamamlayacak kadar ömrünü uzatsaydı!” dedi.

Resulullah Aleyhisselâm bunun üzerine:

“Süt devresini o cennette tamamlayacak.” buyurdu.

Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ-:

“Yâ Resulellah! Şayet bunu bilseydim, çocuğun ölümü nazarımda hafiflerdi.” dedi.

Resulullah Aleyhisselâm:

“Dilersen Allah’a duâ edeyim de sana onun sesini işittireyim.” buyurduğunda, Hazret-i Hatice -radiyallahu anhâ-:

“Hayır yâ Resulellah! Allah’ı ve Resul’ünü tasdik ediyorum.” karşılığını verdi.

Onuncu yılda peş peşe gelen bu iki büyük acı Resulullah Aleyhisselâm’ı ve müslümanları çok üzdüğü için bu yıla, üzüntü yılı mânâsına gelen “Senetül-hüzün” denilmişti.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Bir gün Osman bin Mâz'un'un zevcesi Havle binti Hakîm -radiyallahu anhâ- Resulullah Aleyhisselâm'ın yanına gelerek: "Yâ Resulellâh! Evine girince Hatice'nin yokluğunu hissettim." dedi.

Resulullah Aleyhisselâm:

"Evet öyledir. O çocuklarımın anası, evin de görüp gözeticisi idi." buyurdu.

Daha sonra Havle, kendisine Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-ın kızı Âişe ile Zem'a -radiyallahu anh-ın kızı Sevde'yi tavsiye etti. Bunun üzerine:

"Haydi git, her ikisi hakkında benim için konuş." buyurdu.

Havle -radiyallahu anhâ- önce Ebu Bekir -radiyallahu anh-ın evine gitti. Evde Ümmü Ruman -radiyallahu anhâ- vardı. "Ey Ümmü Ruman! Allah-u Teâlâ hayır ve bereketten sizin üzerinize neyi eriştirdi biliyor musun?" dedi. Ümmü Ruman -radiyallahu anhâ-: "O hayır ve bereket nedir?" diye sorunca Havle: "Resulullah Aleyhisselâm Âişe'yi istemek için beni gönderdi." dedi.

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- o anda evde olmadığından Ümmü Ruman -radiyallahu anhâ- bir cevap vermedi. Daha sonra durum Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-e intikal ettirildi. Bu tekliften fevkalade mahzuz olan Ebu Bekir -radiyallahu anh-, Resulullah Aleyhisselâm'ı evine çağırarak nişanlayıp nikâhlarını kıydı. Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz temyiz yaşında nikâhlanmıştı ve altı-yedi yaşlarında bulunuyordu. Üç yıl sonra da hicretin ikinci yılında, büluğ yaşına girdikten birkaç ay sonra Şevval ayında Medine-i münevvere'de evlendiler.

Urve -radiyallahu anh-den rivayet edildiğine göre Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz'e şöyle buyurmuştur:

"Rüyâmda sen bana üç gece gösterildin. Melek seni bana beyaz bir ipek parçası içerisinde getirdi ve: 'İşte senin hanımın! Aç onu!' dedi. Ben de yüzünü açtım, ne göreyim, senmişsin. 'Eğer bu rüyâ Allah'tan ise onu gerçekleştirsin.' dedim." (Buhârî-Müslim: 2438)

Bu Hadis-i şerif Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz'in evlenmeden önce Resulullah Aleyhisselâm'a rüyâsında gösterildiğini ifade etmektedir.

Havle -radiyallahu anhâ- Resulullah Aleyhisselâm'ın isteği üzerine dünürlük için Sevde -radiyallahu anhâ-ya geldi. "Allah sana hayır ve bereketten ne eriştirdi biliyor musun?" dedi. Sevde -radiyallahu anhâ-: "Nedir o?" diye sordu. Havle -radiyallahu anhâ-: "Resulullah Aleyhisselâm seni istemek için beni gönderdi." deyince: "Bunu babama söyle!" cevabını verdi.

Zem'a -radiyallahu anh- yaşlı bir kimseydi. Bu habere çok sevindi. "Doğrusu bu çok şerefli ve hayırlı bir eş, pek münasiptir." diyerek Resulullah Aleyhisselâm'ı çağırdı ve Sevde -radiyallahu anhâ-yı ona nikâhladı. Resulullah Aleyhisselâm onu dinine bağlılığının mükâfâtı olarak, yalnızlıktan kurtarmak gayesiyle nikâhlamıştı.

Sevde -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz zaten daha önceleri de bu hayırlı iş için böyle olacağını rüyâsında görmüştü.

Yaşlı olması sebebiyle Resulullah Aleyhisselâm'ın kendisini boşayacağı endişesine kapılarak müracaatta bulunmuş ve: "Yâ Resulellah! Beni boşama, nikâhın altında tut. Zira ben senin zevcelerin arasında haşrolunmak isterim. Nöbet günümü gönül hoşnutluğu ile Âişe'ye vereyim." demişti.

Bunun üzerine nâzil olan Âyet-i kerime'de Allah-u Teâlâ şöyle buyurdu:

"Eğer kadın kocasının ilgisizliğinden veya kendisinden yüz çevirmesinden endişe ederse, bazı fedâkârlıklarla sulh olup aralarını düzeltmelerinde bir günah yoktur. Sulh ise daha hayırlıdır." (Nisâ: 128)

Resulullah Aleyhisselâm bunu kabul buyurarak onu hâli üzere bırakmıştı. Hazret-i Sevde -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz nöbet gününü Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ-ya vermiş olarak "Müminlerin anneleri" arasındaki yerini muhafaza etmiş, Hazret-i Ömer -radiyallahu anh-in hilâfeti sonuna kadar yaşamıştır.

Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ- Validemiz buyururlar ki:

"Eli uzun olanınız." buyurmuştu.

Bunun üzerine bir çubuk alarak kollarını ölçmeye başladılar. İçlerinden en uzun kollu kadın Sevde çıktı. Fakat Resulullah Aleyhisselâm'ın vefatından sonra öğrendik ki; kolu uzun olan kadın, sadakası bol cömert kadın demekmiş. Ve hakikaten içimizde Resulullah Aleyhisselâm'a ilk iltihak eden kadın Sevde oldu. Sevde sadaka vermeyi çok severdi." (Buhârî. Tecrîd-i sarîh: 701)

Ebu Tâlib'in vefatından sonra Hâşim oğullarının başına Ebu Leheb geçmişti. Önceleri akrabalık gayretiyle ve Ebu Tâlib'in vasiyeti üzerine yeğenini savunmaya başlamışsa da, daha sonraları Ebu Cehil gibilerin kışkırtmaları ile yeğenini kesinlikle terketti.

Kureyşliler zaten Ebû Tâlib'in vefatını bekliyorlarmış gibi, Resulullah Aleyhisselâm ve müslümanlar üzerindeki zulüm ve baskılarını kat kat artırdılar. Bunun üzerine yanına evlâtlığı Zeyd bin Hârise -radiyallahu anh-i alarak Mekke devrinin onuncu yılında Şevval ayında, Mekke'ye iki günlük (85 km.) mesafe olan Tâif şehrine gitti. İslâmiyet'i oralarda yaymayı düşünüyordu.

Tâifliler'le Mekke halkının büyük dedeleri Mudar olduğu için bir sülâleden idiler. Fakat aralarında rekabet vardı. Bu rekabet Resulullah Aleyhisselâm'a ümit veriyordu.

Tâif, bağlık bahçelik bir yerdi. Orada bulunan Sakîf kabilesi putlara tapıyorlardı. Onları İslâm'a çağırmak ölüme gitmek demekti. Fakat o tebliğ görevini yerine getirmek istiyordu. Tâif'de on gün kaldı, oranın ileri gelen eşrâfını çağırtarak onlarla konuştu. Kendisinin Allah tarafından gönderilen bir Peygamber olduğunu arzederek Allah'a imana dâvet etti. Fakat hiçbiri müslüman olmadıkları gibi, kaba ve ters sözlerle teklifi reddettiler. Gençlerin müslüman olmalarından korktular. "Allah peygamber göndermek için senden başka kimse bulamadı mı?" dediler. "Kavmin senden nefret etti, onlar sözlerini kabul etmeyince bize geldin. Vallahi biz de kavmin gibi senden kaçınır, seni reddederiz!" dediler. "Memleketimizden çık git, nereye gidersen git!" dediler. En çirkin bir red ile ilâhî dâveti reddettiler.

Alay etmekle başladılar, işi çirkin hakaretlere kadar vardırdılar. Onu Tâif'ten çıkarmaya mecbur etmekle kalmadılar, içlerinden birtakım ipsiz, ayak takımından kimseleri kışkırtıp musallat ettiler. Onlar da yolun iki yanına sıralanıp taş ve sopalarla saldırdılar. Bağırıp çağırıyorlar, küfürler yağdırıyorlardı. Resulullah Aleyhisselâm'ın mübarek ayakları ve topukları kan içinde kalmıştı. Dermansız düşüp oturdukça zorla kaldırıp yürüttüler, taşlamaya devam ederek gülüşüp eğlendiler. Evlâtlığı Zeyd bin Hârise -radiyallahu anh- de kendisini korumak için çaresizlik içinde vücudunu ona siper ediyordu. Onun da başı yarılmış, ayaklarından kanlar akıyordu.

Resulullah Aleyhisselâm nihayet yorgun ve bitkin bir halde Rebiâ'nın oğulları Utbe ve Şeybe'nin yol üstündeki bağına sığınarak tâkiplerinden kurtuldu. Onlar da çekip gittiler.

•

Üzgün ve bitkin bir halde bir asmanın gölgesinde biraz dinlenip sükûnet bulduktan sonra ellerini semâya kaldırdı, şöyle ilticâ ve niyazda bulundu:

Rebia'nın oğulları Utbe ve Şeybe, Sakiflilerin yaptıklarını görmüşlerdi, ona revâ görülen bu kötü muameleye üzüldüler. Aradaki akrabalık ilişkisi, kendilerini Resulullah Aleyhisselâm'a karşı gayrete getirdi. Hıristiyan köleleri Addas ile bir salkım üzüm gönderdiler. Resulullah Aleyhisselâm, kendisine üzüm getiren köleye İslâmiyet'i anlatarak müslüman olmasını sağladı.

Daha sonraları buraya bir mescid yapılmıştır.

•

Tâiflilerden bir hayır gelmeyeceğini gören Resulullah Aleyhisselâm üzgün bir halde geri dönüyordu. O güne kadar benzerine rastlamadığı hakaret ve zulme maruz kalmıştı. Mekke'ye iki konak mesafe kalmıştı ki, bir bulutun kendisini gölgelemekte olduğunu farketti. Dikkatlice bakınca içinde Cebrâil Aleyhisselâm'ı gördü.

Cebrâil Aleyhisselâm:

"Şüphesiz ki Allah, kavminin sana ne söylediklerini işitti. Sana şu dağlar meleğini gönderdi. Kavmin hakkında ne dilersen ona emredebilirsin." dedi.

Bunun üzerine dağlar meleği:

"Ey Muhammed! Cebrâil doğru söyledi. Sen ne dilersen emrine hazırım. Eğer şu iki yalçın dağın Mekkeliler'in üzerine kapanırcasına birbirine kavuşmasını istiyorsan emret kavuşturayım." dedi.

Resulullah Aleyhisselâm:

"Hayır! Ben böylesini istemem. İsterim ki Allah bu müşriklerin sulbünden, yalnız Allah'a ibadet eden ve ona hiçbir şeyi şerik koşmayan bir nesil ortaya çıkarsın." buyurdu. (Buhârî)

Bu arada Mekkeliler Resulullah Aleyhisselâm'ı şehre almama kararı almışlardı.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz, Mekke'ye girebilmek için müşriklerden Mut'im bin Adiy'e haber salarak himayesine girmek istediğini bildirdi. Onun himayesinde şehre girerek Kâbe'de namaz kılmış ve evine dönmüştür.

Mut'im böyle bir maceraya atılmanın tehlikesini çok iyi biliyordu. Bu yüzden bütün Kureyş kendisine düşman olabilirdi. Çok ağırlarına gittiği halde seslerini çıkarmadılar. O çok sıkıntılı anında kendisine yardım eden Mut'im bin Adiy'in bu iyiliğini hiç unutmamış, yeri geldikçe anmıştır.

Hatta Bedir savaşı sona erdiği zaman esir düşen müşrikler hakkında oğlu Cübeyr -radiyallahu anh-e:

"Eğer (senin baban) Mut'im bin Adiy sağ olsaydı da şu kokmuşlar hakkında şefaâtte bulunsaydı hiç şüphesiz ben onları Mut'im'e bağışlardım." buyurmuştur. (Buhârî. Tecrîd-i sarîh: 1574)

Resulullah Aleyhisselâm Sakif liderlerini ikna edebilmek için büyük bir çaba sarfetmesine rağmen Allah-u Teâlâ henüz bir çıkış kapısı nasip etmemişti.

Tâif'ten döndükten sonra Mekke'de yeni bir şevkle İslâm'ı neşretmeye başladı.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İman Eden Cinler:

Resulullah Aleyhisselâm Tâif dönüşünde Nahle denilen mevkide geceleyin namaz kılıyordu. Oradan geçmekte olan Nusaybin cinlerinden yedisi okunan Kur'an-ı kerim'i dinlediler ve şehâdet getirerek müslüman oldular. Kavimlerinin yanına döndüklerinde onları da imana dâvet etmişlerdir.

Allah-u Teâlâ bu hadiseyi Âyet-i kerime'lerinde beyan buyurmaktadır:

"Resul'üm! Hani Kur'an dinlesinler diye sana cinlerden bir taife yöneltmiştik. Hazır olunca birbirlerine: 'Susun!' demişlerdi. Kur'an'ın okunması bitince, her biri birer uyarıcı olarak kavimlerine dönmüşlerdi." (Ahkâf: 29)

"Dediler ki: Ey kavmimiz! Biz Musa'dan sonra indirilen ve kendinden öncekileri doğrulayan, Hakk'a ve doğru yola hidayet eden bir kitap dinledik." (Ahkâf: 30)

"Ey kavmimiz! Allah'a çağıran Muhammed'e uyun ve ona iman edin ki Allah da sizin günahlarınızı bağışlasın ve sizi can yakıcı azaptan korusun." (Ahkâf: 31)

"Allah'a çağıran Muhammed'e uymayan kimse bilsin ki, Allah'ı yeryüzünde âciz bırakamaz. Kendisinin O'ndan başka dostları da bulunmaz. İşte onlar apaçık bir sapıklık içindedirler." (Ahkâf: 32)

Resulullah Aleyhisselâm'a müteaddit defalar cin sefaret heyeti gelmiştir. Mekke'de, Medine haricinde, Bâki'de, Hacun'da gelenler bunların arasındadır.

Abdullah bin Abbas -radiyallahu anhümâ-nın beyanına göre, ilk defakinde Resulullah Aleyhisselâm vâkıf değildi. Cinlerin Kur'an-ı kerim dinledikleri vahiy ile bildirildi. Cin sûre-i şerif'i nazil olduktan sonra emr-i ilâhî ile çıkıp cinlerle mülâki olmuştur.

"Ben cinleri ve insanları ancak (beni bilsinler) bana ibadet etsinler diye yarattım." (Zâriyât: 56)

Âyet-i kerime'sinde beyan buyurulduğuna göre insanlar Kur'an-ı kerim'in hükmü ile mükellef oldukları gibi, cinler de onun ahkâmı ile mükelleftirler. Resulullah Aleyhisselâm'ın insanlardan olduğu gibi cinlerden de ashâbı vardı.

Cin adı verilen lâtif yaratıklar insanlarla birlikte yeryüzünde hayatlarını sürdürürler. Yaratılışları insanların yaratılışlarından daha öncedir. İnsanlar topraktan yaratıldıkları gibi, onlar da ateşten yaratılmışlardır.

Âyet-i kerime'de şöyle buyuruluyor:

"Cinleri de yalın bir ateşten yaratmıştır." (Rahmân: 15)

Şeytan da cinlerdendir.

"O cinlerden idi." (Kehf: 50)

Onların da insan toplulukları, kabileleri ve cinsleri gibi muayyen toplulukları vardır. Evlenirler-çoğalırlar, yer-içerler, genci-ihtiyarı vardır. Ancak nerede yaşadıkları bilinmemektedir. Dünyanın dışındaki yıldızlarda yaşama kabiliyetleri de vardır. Onlar insanları görürler, söylediklerini işitebilirler, dillerini anlayabilirler. İnsanlar ise onları görmezler.

Cinler namazda insana iktidâ ederler.

Cinlerin gıdası kemiktir, tezek de hayvanlarının yemidir.

Cenâb-ı Fahr-i Kâinat -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Hadis-i şerif'lerinde şöyle buyurmuşlardır:

"Bana Nusaybin beldesi cinlerinden bir heyet geldi. Onlar ne kadar iyi cinler idi. Benden azık istediler. Ben de onların istifade etmeleri için Allah'a: 'Cinler kemik ve tezeğe uğradıkları zaman ondan gıdalansınlar.' diye duâ ettim." (Buhârî)

Uzunluk-kısalık ve bir mekânda bulunmak gibi sıfatlara haizdirler. Kendilerine mahsus ilimleri vardır. Muhtelif şekillere girme hassaları mevcuttur. Çok defa yılan suretinde görüldükleri rivayet olunmaktadır.

Hem hidayet yoluna hem de dalâlet yoluna gitmeye müsait kabiliyette yaratılmışlardır.

Cinlerin mümin olanları müminlerle beraber cennette, kâfir olanları kâfirlerle beraber cehennemde olacaklardır.

Allah-u Teâlâ'nın Resul'üne Arap kabilelerine tebliğde bulunmasını emir buyurması üzerine Resulullah Aleyhisselâm dikkatini onların üzerine çevirdi. Hacc mevsiminde Mekke'ye gelen hacılarla ilgileniyor, her sene belirli zamanlarda kurulan Ukaz, Mecenne ve Zülmecâz gibi panayırlara gidiyor, ısrarla İslâm'ı tebliğ etmeye devam ediyor:

"'Lâ ilâhe illâllah' deyiniz, felâh bulursunuz!" diyerek onları putlara tapmayı bırakmaya dâvet ediyordu.

Yalnız bu seferki dâvetinin mâhiyeti biraz değişikti. Halka İslâmiyet'i anlatırken, bir taraftan da muhtelif kabilelerin reisleri ve ileri gelenleri ile şahsen görüşüyordu. Beni Âmir, Fezâre, Gassan, Mürre, Hanife, Süleym, Kinde, Kelp... ve benzeri kabilelerin bizzat konak yerlerine kadar giderdi. Onları Allah'ın birliğini ikrâra, yalnız O'na kulluk etmeye dâvet ederdi. Kendisinin onlara peygamber gönderildiğini söyler:

"Benim dâvetimi destekleyin ki, Allah'ın kelâmını herkese duyurayım." buyururdu.

Bu gibi dâvet ve telkinler sırasında, Ebu Leheb ve Ebu Cehil başta olmak üzere birçok müşrik, onu bir gölge gibi takip ediyorlardı. Hangi toplulukla görüşse: "O büyücüdür, yalancıdır, sakın sözlerine kanmayın." diyorlardı. Bazı zamanlar üzerine taş veya toprak attıkları da olurdu. Halbuki farkında olmadan İslâm'ın yayılmasına hizmet etmekteydiler. Onların bu müdahaleleri dışarıdan gelen kimselerin Resulullah Aleyhisselâm'ı görme ve tanışma arzularını kamçılıyordu. Ayrıca onlar Kureyş'in iddiâlarının doğru olup olmadığını da merak edip öğrenmek istiyorlardı. Bu sebeple Resulullah Aleyhisselâm'ın insanları Hakk'a dâvet için yanlarına gitmesi yerine artık halk gizli açık onun yanına gelmeye başlamışlardı. "Mecnun" görmek için geliyorlar, fakat farklı bir insanla karşılaşıyorlardı. "Sihirbaz" görmek için geliyorlar, fakat hiç de sihirbaz olmayan biriyle karşılaşıyorlardı.

Görüştüğü bu kimselerin içinden de karşı çıkanlar bulunmuyor değildi. Kimisi suratını asar, kimisi hakaret eder, kimisi: "Kavmini bozmuş bir adam bizi düzeltecekmiş öyle mi?" der alay eder, kimisi de: "Kavmin seni daha iyi bilir, onlar sana niye tâbi olmuyor?" diye tartışmaya kalkardı. Panayırlara gitmek için yola çıkacak olan bir kimseye, kavminden bazı kimseler: "Uyanık ol, Kureyşliler'in genci seni dininden döndürmesin!" diye uyarırlardı.

•

Resulullah Aleyhisselâm yalnız Hacc mevsiminde Mekke'ye gelenlerle görüşmekle, panayırlara gidip oradaki halkla görüşmekle kalmadı, bizzat kabilelerin yaşadıkları yerlere giderek de kendileri ile görüştü.

Gerek Hacc mevsiminde, gerek panayırlarda ve gerekse bizzat giderek görüştüğü kabileler göz önüne getirildiğinde görülür ki, tebliğini yapmadığı bir tek nüfuzlu kabile kalmadı.

Yaptığı bu seyahatlerde karşılaştığı çeşitli kimselerle aralarında dikkate değer birçok muhavereler cereyan etti. Çoğu üzücü olmasına rağmen, zaman zaman hayırlı meyveler verdiği de oluyordu.

Bir defasında Kindeliler'in toplantı yerine gitmişti, yardımlarını talep etti, fakat onlar reddettiler. Abdullah oğullarına giderek:

"Allah-u Teâlâ sizin atanıza güzel bir isim bahşetmiştir, gelin bana yardım edin!" buyurdu, onlar bu isteği reddettiler. Hanife oğulları ise daha kötü davrandı, bulundukları yerden kovdular.

Bekir oğulları ile konuşurken, söz arasında onlara: "Gün gelecek siz İranlılar'ın yurtlarına gideceksiniz, kadınları ile evlenecek, evlâtlarını esir alacaksınız." buyurmuştu. Bu görüşmeden hemen sonra oraya gelen Ebu Leheb: "Bu adam eskiden çok iyiydi, amma şimdi aklını kaçırmış bulunmaktadır." dedi. Onlar da: "Evet İran'dan bahsedince aklının yerinde olmadığına biz de kanaat getirdik." dediler. Aradan on beş - on altı sene geçmemişti ki aynı kimseler Resulullah Aleyhisselâm'ın sözlerinin harfiyyen gerçekleştiğine şâhit oldular.

Âmir bin Sâ'saa oğulları ile görüşüp kendilerini Allah'a dâvet ettiğinde ileri gelenlerinden Beyhara bin Firas adında bir adam: "Vallahi eğer ben Kureyş kabilesine mensup olsam, bu genci elde eder, onunla bütün Araplar'a hâkim olurdum." dedi. Sonra Resulullah Aleyhisselâm'a dönüp: "Diyelim ki, sizin bu işinizde sizinle ortak olduk ve siz muhaliflerinize gâlip geldiniz. Bundan sonra iktidar bizim olacak mı?" diye sordu.

Resulullah Aleyhisselâm: "Bu iş Allah'ın elindedir, O kime dilerse iktidar verir." buyurdu.

Adam: "Ne iyi!.. Biz canımızı ortaya koyalım, gâlip olunca da Allah iktidarı başkasına versin!" dedi ve: "Gidin! Biz böyle bir şey istemiyoruz." diyerek reddettiler.

•

Bir defasında da yanında Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- ile Hazret-i Ali -radiyallahu anh- bulunduğu halde çeşitli kabileleri ziyaret ediyorlardı. Şeyban bin Sa'lebe oğulları'ndan varlıklı ve yaşlı başlı kimselerin bulunduğu büyük bir toplantıya rastladılar. Ebu Bekir -radiyallahu anh- onlara dedi ki: "Belki de siz biliyorsunuzdur, buraya Allah'ın peygamberi teşrif etmişlerdir. Huzurunuzdaki şahıs ise kendileridir." Aralarından Mefrûk adında birisi: "Evet, biz böyle bir şey işittik." dedi.

Daha sonra Resulullah Aleyhisselâm söze başladı.

Mefrûk: "Kureyşli kardeş! Sen başka neyi emrediyorsun?" diye sordu.

Resulullah Aleyhisselâm şu Âyet-i kerime'leri okudu:

Kötülüklerin açığına da gizlisine de yaklaşmayın, Allah'ın haram kıldığı cana haksız yere kıymayın. İşte bu anlatılanları düşünüp anlayasınız diye Allah size vasiyet etmiştir." (En'âm: 151)

Konuştuğunuzda, yakınlarınız dahi olsa adaleti gözetin. Allah'a verdiğiniz sözü tutun. Allah size bunları öğüt alasınız diye vasiyet etmiştir." (En'âm: 152)

"Şüphesiz bu benim dosdoğru yolumdur, siz ona uyunuz. Başkaca yollara gidip de onlar sizi Allah'ın yolundan ayırmasın. Allah size bunları sakınasınız diye vasiyet etmiştir." (En'âm: 153)

Mefrûk: "Ey Kureyşli kardeş! Başka ne getirdin?" diye sordu.

Resulullah Aleyhisselâm cevap olarak Nahl sûre-i şerif'inin 90. Âyet-i kerime'sini okudu:

Âyet-i kerime'leri huşû içinde dinleyen Mefrûk şunları söyledi:

"Vallahi bu beşer kelâmı değildir. Zira böyle bir şey olsaydı ben anlardım. Ey Kureyşli birader! Siz en güzel ahlâkî vasıflara ve iyi amellere dâvet ettiniz. Sizi yalanlayan kavim çok aptal ve akılsızdır."

Orada kabilenin ileri gelenleri de bulunuyordu. Her biri fikirlerini ortaya koydular. "Sözlerini dinledik, seni doğruluyoruz. Ancak bizim hemen bir toplantıda âniden dinimizi değiştirip sizin dininizi kabul etmemiz biraz acele bir iş olacaktır. Arkamızda kavmimiz vardır, onların fikirlerini almadan zorlamamız doğru olmaz. Biz şimdi memleketimize dönüyoruz, siz kendi işinize bakın, bu meseleyi gözden geçireceğiz." dediler.

Ve Resulullah Aleyhisselâm Ebu Bekir -radiyallahu anh-in elinden tutarak oradan ayrıldı.

•

Devs kabilesi'nden Tufeyl bin Amr, bir şâir ve kabile reisi idi. Ona, Muhammed Aleyhisselâm'ın sözlerini duyanların âilelerinde ayrılıklar olduğunu anlatmışlardı. Tufeyl buna öyle inanmıştı ki, Kâbe'nin yanına her gidişinde onun büyüsüne uğrarım diye kulaklarına pamuk tıkıyordu. Bir gün kendi kendine: "Ben ne bozuk inançlı bir adamım. Onun söylediği sözleri işitmekle bana ne zarar gelebilir? Eğer onların bir değeri varsa, benim ona hüküm verecek kadar aklım var." dedi. Kâbe-i muazzama'nın yanında Muhammed Aleyhisselâm'ı Kur'an-ı kerim okurken işitti, son derece etkilenerek onu evine kadar takip etti. Sonra da müslüman oldu ve kabilesine döndüğünde onları müslümanlığa dâvet etti.

Kısacası, bütün Arap kabileleri ayaklarına kadar gelen bu büyük nimetin kıymetini bilemediler. Ancak bu şerefe Medineliler nâil oldular. Bizzat kendileri Resulullah Aleyhisselâm'ın ayağına kadar gelerek Medine'ye dâvet ettiler.

•

Câbir bin Abdullah -radiyallahu anh-den rivayet edildiğine göre, Tufeyl bin Amr ed-Devsî -radiyallahu anh- Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz'e gelerek: "Yâ Resulellah! Muhkem bir kal'aya ve muhafızların yanına gitmek ister misin?" demiş. (Câbir: 'Cahiliye devrinde Devs kabilesi'ne âit muhkem bir kal'a vardı.' diyor.)

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz buna râzı olmamıştı. Çünkü Allah muhafızlığı Medine'li Ensar'a ayırmıştı.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Medine'ye hicret edince Tufeyl bin Amr -radiyallahu anh- de Medine'ye hicret etti. Onunla birlikte kavminden bir zât da hicret etti. Fakat Medine'de sıkıldılar. O zât hastalandı ve sabırsızlık ederek oklarını aldı, onlarla parmak eklerini kesti. Derken ellerinden kan fışkırmaya başladı, sonra da öldü.

Daha sonraki günlerde Tufeyl bin Amr -radiyallahu anh- onu rüyâsında gördü. Kılık kıyafeti güzel olmasına rağmen elleri sarılı idi. Tufeyl -radiyallahu anh- ona: "Rabb'in sana ne yaptı?" diye sordu. O da: "Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-in yanına hicret ettiğim için beni affetti." diye cevap verdi. Tufeyl -radiyallahu anh-: "Neden seni ellerini sarmış görüyorum?" deyince:

"Bana: 'Senin bozduğun bir organını biz düzeltemeyiz!' denildi." cevabını verdi. Tufeyl -radiyallahu anh- bu rüyâyı Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz'e anlattığında:

"Allah'ım! Onun ellerini de affeyle!" diye duâ etti. (Müslim: 116)

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Resulullah Aleyhisselâm ile görüşen ilk Medine’li, Süveyd bin Sâmit’tir. Bu zât Evs kabilesi’nin eşrafındandı. Zekâsı, cesareti ve yiğitliği, yaşlılığı, okur-yazar olması, şiir ve edebiyata merakı sebebiyle halkı arasında “Kâmil” lâkabıyla tanınırdı. Resulullah Aleyhisselâm ile de akrabalığı vardı. Kavmi onun sözünü dinlerdi.

Hacc için Mekke’ye gelmişti. Resulullah Aleyhisselâm Süveyd’in geldiğini duyunca, onu aradı, buldu ve İslâmiyet’e dâvet etti. Süveyd, Lokman Aleyhisselâm’ın hikmetlerini ele geçirmişti, peygamberliği tanıyacak bilgiye sahipti. “Galiba bende olanın benzeri sende de var.” dedi ve bazı kısımlar okudu.

Resulullah Aleyhisselâm:

“Şüphesiz ki bu güzel sözdür. Fakat benim yanımda bulunan, Allah’ın bana indirdiği, Allah’ın kelâmı olan Kur’an bundan daha güzel ve üstündür. O bir hidayet ve bir Nur’dur.” buyurdu.

Ve Kur’an-ı kerim’den bazı parçalar okudu. Süveyd Kur’an-ı kerim’i dinleyince:

“Bu gerçekten daha güzel bir söz.” dedi ve müslüman olarak Medine’ye döndü.

Fakat kısa bir süre sonra bir kabile anlaşmazlığı yüzünden öldürüldü.

•

Allah-u Teâlâ dinini üstün kılmak, Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini izzetlendirmek ve ona olan vaadini gerçekleştirmek istediği zaman, hidayet tohumları o zaman Yesrib diye bilinen Medine-i münevvere’de boy vermeye başlamıştı.

Yesrib iki mühim topluluğun birleştiği yer idi. Bunlar, birisi kuzeyden gelen yahudiler, diğeri ise güneyden gelen Evs ve Hazreç adındaki Arap kabileleriydi. Yesrib’teki Araplar yahudilerle temasları sonucu semâvî dinlere en yakın Arap topluluğu haline gelmişlerdi. Çünkü onlar yahudilerden Allah, peygamber, vahiy, haşır, hesap, cennet, cehennem... gibi mefhumları duymuşlardı.

Araplar ile yahudiler arasında devamlı bir düşmanlık vardı. Yapılan kanlı çatışmalarda yahudiler Araplar’a mağlup olunca: “Kitabımızdan öğrendiğimize göre, çok yakında bir peygamber gelecektir. Biz ona uyacağız ve onun yardımıyla sizi Âd ve İrem kavimlerinin öldürüldükleri gibi öldüreceğiz!” derlerdi.

Bu hususta Âyet-i kerime’de şöyle buyuruluyor:

“Yanlarında bulunan (Tevrat’ı) tasdik etmek üzere onlara Allah katından bir kitap gelince, daha önceleri kâfirlere karşı onunla yardım isteyip durdukları halde, tanıdıkları ve bekledikleri (o Kur’an) kendilerine gelince, bu defa onu inkâr ettiler.

İşte bundan dolayı Allah’ın lâneti kâfirlerin üzerinedir.” (Bakara: 89)

Resulullah Aleyhisselâm peygamber olarak gönderilince inatlarından ve hasetlerinden inkâra düştüler ve: “Bu bizim bildiğimiz, vasıflarını tarif ettiğimiz peygamber değildir.” dediler. Halbuki dedeleri, kitaplarında yazılı buldukları ümmî Peygamber’e uymak maksadıyla eskiden beri Hicaz topraklarına yerleşmiş bulunuyorlardı.

Yahudiler Araplar’la doğrudan doğruya karşı karşıya gelmeyi uygun bulmazlar, Evs ve Hazreç kabileleri arasında düşmanlığı tahrik ederlerdi. Evs kabilesiyle Hazreç kabilesi arasında ihtilâf ve rekabet vardı. Bunlardan her biri diğerine karşı kuvvetli olmak için çareler arıyordu. Bu iki kabile arasında yüzyirmi yıldır devam eden düşmanlık son haddini bulmuş, nihayet hicretten beş-altı yıl önce son olarak savaşa tutuşmuşlardı. Buâs adı verilen bu savaşta iki taraftan da nice canlar fedâ edilmiş, çok sayıda insan ölmüştü. Her biri savaş ateşiyle dağlanmışlardı. Sonra aralarında bir sulh meydana geldi.

•

Evs ve Hazreç kabilelerinin İslâmiyet’i kabul etmeleri üç safhada gerçekleşmiştir:

Resulullah Aleyhisselâm, câhiliye devrinin âdetlerine göre Hacc yapmak ve o civarlarda kurulan panayırlara katılarak alış-veriş yapmak için uzak-yakın birçok yerlerden Mekke’ye gelen Arap kabileleri arasında tebliğ faaliyetlerini yürütüyordu.

Peygamberliğin on birinci yılına rastlayan milâdî 620 yılının Hacc mevsiminde Medine’de bulunan Hazreç kabilesinden; Es’ad bin Zürâre, Râfi bin Mâlik, Avf bin Hâris, Kutbe bin Âmir, Ukbe bin Âmir, Câfer bin Abdullah adlarında altı kişilik bir grupla Akabe mevkiinde karşılaştı. “Siz kimsiniz?” diye sordu. “Hazreç kabilesinden bir grubuz.” dediler. “Yahudilerle dost olanlardan mısınız?” diye tekrar sordu. “Evet” dediler. Aslında Hazreçliler’le Hâşim oğulları arasında akrabalık vardı. Çünkü Abdülmuttalib’in annesi Selmâ’nın aşireti olan Neccaroğulları, bu Hazreç kabilesinin bir kolu idi. Resulullah Aleyhisselâm:

“Otursanız da biraz konuşsak!” buyurdu.

Oturdular ve konuştular. Yahudilerden son peygamberin yakın bir zaman içinde çıkacağını sürekli duydukları için, Allah’tan, vahiyden, peygamberden sözetmenin onlara yabancı gelmeyeceğini biliyordu. Onlara İslâmiyet’i tebliğ etti. İbrahim sûre-i şerif’inin bir bölümünü okudu. Birbirlerine bakıştılar ve: “Vallahi bu zât yahudilerin geleceğini haber verdiği peygamber olsa gerek. Sakın yahudiler ona inanmakta bizi geçmesinler.” diyerek hemen iman ettiler. Bu altı zâta “İlk Medine’li Müslümanlar” adı verildi.

Resulullah Aleyhisselâm onlardan, kendisini Medine’ye götürüp himaye etmelerini ve böylece İslâm dinini yaymasına yardımcı olmalarını istedi. Onlar da Evs kabilesiyle aralarında yıllardır devam edegelen savaşlar neticesinde meydana gelen kin ve düşmanlığın Resulullah Aleyhisselâm vasıtasıyla birlik ve beraberliğe dönüşeceğini ümit ettiklerini ifade ettiler. “Eğer Allah onları senin etrafında toplarsa, senden daha şerefli bir adam olamaz.” dediler. Döner dönmez Evs ve Hazreç kabilelerine İslâm’ı tebliğ edeceklerine ve bir süre sonra Hacc mevsiminde yine gelmeye söz verdiler, daha sonra da yanından ayrıldılar.

Medine’li bu yeni müslümanlar, kabileleri tarafından hatırı sayılır kişilerdi. Memleketlerine döner dönmez İslâmiyet’i anlatmaya koyuldular. Gösterdikleri faaliyet sayesinde bu bir yıl içinde birçok kişi müslüman oldu. İçinde Resulullah Aleyhisselâm’ın anılmadığı, İslâmiyet’in açıklanmadığı ev hemen hemen kalmadı. İslâm’ın bu beldede yayılması, geçen on yıl zarfında Mekke’deki yayılışından daha hızlı olmuştu.

Böylece Resulullah Aleyhisselâm’ın Medineliler’le ilk münasebeti başlamış oldu. Ve üç yıl devam etti.

Bu altı kişinin İslâm’la müşerref olması, yeni bir ümit kaynağı olmuştu. Medine’de Resulullah Aleyhisselâm için bir zemin hazırlamışlardı. Uzun bir sabır ve azimli bir mücadeleden sonra Resulullah Aleyhisselâm dikkatini Medine’ye çevirmiştir.

Bu buluşmada “Hiçbir şeyi Allah’a eş koşmayacaklarına, hırsızlık ve zinâ yapmayacaklarına, çocuklarını öldürmeyeceklerine, birbirlerine iftirâ etmeyeceklerine, emirlerine uyacaklarına.” dair Resulullah Aleyhisselâm’a söz verdiler ve ona biat ettiler. Daha sonra da Medine’ye döndüler. Bu biat savaşın farz olmasından önce idi. Onun içindir ki cihada işaret edilmemiştir.

Resulullah Aleyhisselâm Medine halkına İslâm’ı öğretmesi ve orasını İslâm’ın merkezi olmaya elverişli hâle getirmesi için Mus’ab bin Umeyr -radiyallahu anh-ı Medine’ye gönderdi. Onlara Kur’an-ı kerim okumasını, İslâmiyet’i öğretmesini ve onları dinde bilgi sahibi yapmasını emir buyurdu.

Cehd ve gayret, azim ve sabır meyvesini vermeye başlamıştı.

Bu biatın İslâm tarihinde çok büyük önemi ve şöhreti olduğu gibi; Arabistan halkını küfür ve şirkten kurtararak onlara yüce bir din telkin etmek, çirkin ve vahşi âdetleri terkettirmek gibi ulvî bir gaye olduğu için, medeniyet tarihinde de takdire şâyan bir hatıra bırakmıştır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

İslâmiyet Medine'de yayılınca, müslümanlar bir araya geldiler ve: "Resulullah Aleyhisselâm'ı daha ne kadar Mekke dağlarında kovulur ve korkutulur bir halde bırakacağız?" diye konuştular. Nübüvvetin on üçüncü senesi hacc mevsiminde Resulullah Aleyhisselâm'ı Medine'ye dâvet etmeye karar veren, ikisi kadın yetmiş beş müslüman, asıl niyetlerini gizli tutarak hacc için yola çıkan müşrik Medineliler'le birlikte Mekke'ye geldiler.

Resulullah Aleyhisselâm ile gizlice haberleşerek bir gece Akabe'de buluştular. Dikkat çekmemek için de ikişer-dörder gruplar halinde, değişik zamanlarda ve ayrı ayrı yollardan geldiler. İçlerinde Ebu Eyyûb el-Ensâri -radiyallahu anh- gibi, Muaz bin Cebel -radiyallahu anh- gibi, Abdullah bin Revâha -radiyallahu anh- gibi... ileride İslâmiyet'e büyük hizmetleri geçecek olan sahabiler de bulunuyordu.

O gece herkesten önce gelen Resulullah Aleyhisselâm'ın yanında sadece amcası Abbas vardı. Abbas henüz müslüman olmamıştı, fakat yeğenine son derece bağlı idi ve onu himaye ediyordu. Önce Abbas söze başladı. Resulullah Aleyhisselâm'ın kendi kabilesi arasında şerefli bir yeri bulunduğunu, ona inananların bağlılıklarından dolayı, inanmayanların ise aynı soydan oldukları için onu korumayı kendilerine vazife bildiklerini, buna rağmen onun Medineliler'in dâvetini kabul ettiğini, Medine'ye götürdüklerinde başlarına birçok sıkıntılar gelebileceğini, icabında bütün Arap kabilelerinin kendilerine düşman olacaklarını, böyle bir durumda onu düşmanlarına teslim edeceklerse, bu işten şimdiden vazgeçmelerinin daha hayırlı olacağını söyledi.

Buna karşılık Medine'li müslümanlar: "Yâ Resulellah! Abbas'ın dediklerini dinledik, siz de konuşunuz. Allah için, kendiniz için, bizden ne gibi taahhüt almak istiyorsanız alın, biz hazırız." dediler.

Resulullah Aleyhisselâm bunun üzerine bir konuşma yaptı. Kur'an-ı kerim okudu, onları İslâm'a daha kuvvetle bağlanmaya teşvik etti. Hicret ettiği takdirde Peygamber'ini; canlarını, mallarını, çocuklarını ve kadınlarını korudukları gibi koruyacaklarına, rahat günlerinde de sıkıntılı günlerinde de kendisine itaat edeceklerine, bollukta da darlıkta da gerekli yardımları yapacaklarına, iyiliği emredip kötülüğe engel olacaklarına, hiçbir kınayıcının kınamasına kapılmadan hak üzere bulunacaklarına dair and içip biat etmeye dâvet etti.

İçlerinden Berâ bin Ma'rûr -radiyallahu anh- hemen Resulullah Aleyhisselâm'ın mübârek elini kendi eline alarak:

"Biat ettik yâ Resulellah! Seni Hak din ve kitapla Peygamber gönderen Allah'a andolsun ki, sizi kendimizi ve çocuklarımızı koruduğumuz gibi koruyacağız. Bizden biat al. Biz zaten harp için yoğrulmuş savaşçı kimseleriz. Biz zırha alışkınız, bu bize atalar mirâsıdır." dedi ve ilk biat eden o oldu.

Bu sırada Ebü'l-Heysem -radiyallahu anh- söze karıştı. Yahudilerle münasebetlerini hatırlatarak: "Yâ Resulellah! Bizimle o adamlar arasında sözleşmeler var. Biz onları, seninle yapacağımız bu biatımızla kesip atacağız. Allah'ın yardımı ile şayet muzaffer olursanız, bizi bırakıp kavminizin arasına döner misiniz?" diye sordu.

Resulullah Aleyhisselâm şöyle cevap verdi:

Bunun üzerine herkes biat etmek için elini uzatmaya davrandı. Fakat içlerinden birisi de:

"Yâ Resulellah! Biz sözümüzü yerine getirirsek bize ne gibi bir mükâfat var?" diye sordu. "Cennet var!" buyurdu. "Öyleyse ver elini!" diyerek her biri: "Bu yolda gerekirse öleceklerine" dair and verip biat ettiler. Bu İkinci Akabe biatında Medineliler ilk olarak, Resulullah Aleyhisselâm'ın elini tutmak suretiyle biat etmişlerdi.

•

Bu tarihi biattan sonra Resulullah Aleyhisselâm, kendisi ile aralarında irtibat sağlayacak ve kabilelerinde sorumlu olacak on iki nakib seçmelerini emir buyurdu. Onlar da Hazreç kabilesinden dokuz, Evs kabilesinden üç kişi olmak üzere istenilen temsilcileri seçtiler. Seçilen kişilerin her biri kabilelerinin ileri gelenlerindendi. Bu on iki nakib de kendi aralarında Es'ad bin Zürâre -radiyallahu anh-i "Nakibun-nukabâ" seçtiler.

Resulullah Aleyhisselâm böylece, sorumluluğu belli kişilere yüklemek istiyordu.

"Bu nâkibler İsa Aleyhisselâm'ın havarileri gibi kendi kabilelerinin kefili olacaklardır." buyurdu.

Resulullah Aleyhisselâm'ın Medine'ye hicreti bu görüşmede kararlaştırıldı. Ashâb'ına da Medine'ye hicret etmeleri için izin verdi.

Daha sonra:

"Hemen konak yerlerinize dönün!" buyurdu.

İçlerinden Abbas bin Ubâde -radiyallahu anh-: "Seni Hak dinle gönderen Allah'a yemin ederim ki istediğin takdirde yarın sabah Mina'da bulunan halkın üzerine kılıçlarımızla saldırıp onları kılıçtan geçiririz." dedi.

Resulullah Aleyhisselâm ise:

"Bize henüz bu şekilde hareket etmemiz emrolunmadı, fakat siz yerlerinize dönünüz." buyurdu.

Toplantıya katılanlar, yine gizlice ayrı ayrı yollardan dağıldılar, yatacak yerlerine dönüp sabaha kadar uyudular. Kureyşliler bu ikinci biatı ancak kabileler yerlerine döndükten sonra duyabildiler. İşin hakikatini öğreninceye kadar Medineliler yüklerini toplayıp memleketlerine doğru çoktan yola çıkmışlardı.

Müşrikler Medine'de İslâmiyet'in hızla yayıldığı haberini alınca endişe etmeye başladılar. Başka beldelerin müslüman olarak Resulullah Aleyhisselâm'ın etrafında toplanacaklarından ve müslümanların kendilerine karşı güçleneceklerinden korkuyorlardı. Mekke'de bulunan müslümanlara baskılarını daha da artırdılar, onları dinlerinden döndürmeye çalıştılar. Müslümanlar bu bakımdan çok büyük sıkıntılarla karşılaştılar. Bu, onların karşı karşıya kaldıkları son imtihandı.

•

Akabe biatlarının yapıldığı yer; Mina hudutları dahilinde, Cemre-i akabe denilen büyük şeytanın taşlandığı yere yakın, etrafı tepelerle çevrili, kuytu bir vâdidir. Bugün orada Medineli müslümanların Resulullah Aleyhisselâm'a yaptıkları biatı hatırlamak maksadıyla inşâ edilmiş bir mescid bulunmaktadır.

Her iki Akabe biatı özde birleşmektedir. Her ikisi de Resulullah Aleyhisselâm'ın huzurunda İslâm'a girmeyi ilân etme, Allah'ın dinine samimiyetle bağlanma, emirlere boyun eğip itaat etme hususunda kesin söz almaktır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

| Hakikat'te Bu Ay | Diğer Sayılar | Ana Sayfa |

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Medine’li müslümanların bu tarihî biatları Resulullah Aleyhisselâm’ın gönlünü rahatlatmıştı. Allah-u Teâlâ onun için güçlü kuvvetli, savaşçı ve kahraman bir topluluk nasip etmişti. Müslümanlığın bütün insanlığa yayılması için hicret artık kaçınılmaz olmuştu.

Resulullah Aleyhisselâm’ın ve müslümanların Medine’ye eninde sonunda hicret edeceklerini anlayan müşrikler; müslümanlar üzerindeki zulümlerini arttırdıkça arttırdılar, birbirlerini kışkırttılar. Zulüm adına ellerinden geleni arkalarına koymuyorlardı. Müslümanlar artık Mekke’de barınamaz hâle gelmişlerdi.

Son Akabe biatından sonra Resulullah Aleyhisselâm, müslümanların Medine’ye hicretleri için genel bir izin çıkartmıştı.

“Sizin hicret edeceğiniz şehrin, iki kara taşlık arasında hurmalık bir yer olduğu bana gösterildi.” buyurdular.

Bu arada bazı müslümanlar:

“Orada ne yerimiz ne yurdumuz, ne de malımız mülkümüz var, oraya nasıl gideriz? Bizi kim yedirir içirir?” demişlerdi.

Bu hususta nâzil olan Âyet-i kerime’de Allah-u Teâlâ şöyle buyurdu:

“Nice canlılar vardır ki, rızıklarını kendileri elde edemezler. Sizin de onların da rızkınızı Allah veriyor.” (Ankebût: 60)

Herkesin rızkını vererek takdir olan zamana kadar yaşatıyor.

“O her şeyi işitir ve bilir.” (Ankebût: 60)

Resulullah Aleyhisselâm da o bir avuç müslümanı şöyle teselli etti:

Bir emir sayılabilecek bu açık izinden sonra müslümanlar hiç sezdirmeden; hayvanı olan hayvanına binerek, olmayan yaya olarak, ferdi veya toplu hâlde, akın akın hicret etmeye başladılar.

İlk hicret eden Ebu Seleme Abdullah bin Abdülesed -radiyallahu anh- oldu. Sonra Abdullah bin Cahş -radiyallahu anh-, Ammar bin Yâsir -radiyallahu anh- ve diğer müslümanlar gizli gizli hicret ettiler. Çünkü müşrikler gidenlere mâni olabilmek için her türlü tedbiri alıyorlardı.

Yalnız Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- onlara meydan okudu ve açıktan hicret etti.

Şöyle ki:

Hicret etmeye karar verdiği zaman kılıcını kuşanıp yayını omuzuna astı. Oklarını eline alarak Kâbe’ye doğru yürüdü. Ağır ağır, sükûnet içinde yedi defa tavaf etti. Makam-ı İbrahim’e gelip namaz kıldı. Namazını bitirdikten sonra orada bulunan bir grup müşriğin karşısında durdu ve:

“Kara olsun yüzleri! Allah ancak bu burunları yere sürter!... Anasını ağlatmak, çocuklarını yetim, karısını dul bırakmak isteyen varsa, şu vâdinin arkasında gelip benimle karşılaşsın!” diyerek onlara meydan okudu.

Hiç kimse onu takip etme cesaretini kendisinde bulamadı.

•

Kısa bir müddet sonra Mekke’de; müslümanlıkları yüzünden âileleri tarafından hapsedilmiş olanlardan, zorla dinlerinden döndürdüklerinden, yaşlı ve hasta olanlardan, köle ve câriyelerden başka müslüman kalmamış, birkaç mahalle boşalmıştı. Şehrin bir tarafı böyle boşaldıkça Mekke’nin ileri gelenleri hayret eder üzülürlerdi. Fakat kabilelerin ileri gelenlerinin her biri kendi kabilesinden olan müslümanları müdafaa ettiği için bu hicreti engellemeye güç yetiremediler. Müslümanlar inançları uğruna mal, mülk, ev, bark ne varsa hepsini terkediyorlardı.

Hatta Ebu Süfyan, Cahş oğulları’nın evini işgâl edip başkalarına satmıştı. Abdullah bin Cahş -radiyallahu anh- durumu bildirdiğinde Resulullah Aleyhisselâm:

“Siz bu evinizin bedelini cennette bulmaktan memnun olmaz mısınız?” buyurdu.

Süheyb-i Rûmî -radiyallahu anh- hicret için evden çıktığında müşriklerden bir grup onu geri çevirmek için arkasından yetiştiler. Bunun üzerine bineğinden inip, çantasındaki okları çıkarttı, yayını aldı ve: “Ey Kureyşliler! Sizin en iyi okçunuz olduğumu biliyorsunuz. Allah’a yemin olsun ki, çantamdaki okları atıp bitirinceye kadar bana yaklaşamazsınız. Sonra kılıcımdan elimde bir parça kaldığı müddetçe sizinle çarpışırım. Ondan sonra bana istediğinizi yapın.” dedi.

Müşrikler ise: “Sen bizim aramıza dilenci gibi gelmiştin, bizim mallarımızla zengin oldun. Şimdi canınla beraber mallarını da mı alıp götürmek istiyorsun? Hayır!... Buna müsaade etmeyiz!” dediler. “Peki mal ve mülkümü size bırakırsam bana gitme iznini verir misiniz?” diye sordu. “Evet!” dediler. Bunun üzerine Süheyb -radiyallahu anh- bütün sermayesini onlara bıraktı ve eli boş olarak Mekke’den çıktı.

Bunu duyan Resulullah Aleyhisselâm:

“Süheyb kârlı bir iş yapmıştır.” buyurdular.

Bu hadisenin hatırası Kur’an-ı kerim’de şu Âyet-i kerime ile yaşatılmıştır:

“İnsanlardan öyleleri var ki Allah’ın hoşnutluğunu dileyerek nefsini satar.” (Bakara: 207)

O biliyordu ki mülk kendisinin değil Allah’ındır. En üstün gaye mal değil O’nun rızâ-i Bârî’sidir. O uğurda canını veren, kendisini ebedî acılardan kurtarmış ve en büyük ticarete ermiş olur. Bunlar Allah-u Teâlâ’nın has kullarıdır. Kendilerini ne dünyaya ne ahirete değil, ancak Allah’a satarlar.

“Allah ise kullarına karşı çok merhametlidir.” (Bakara: 207)

İyilikleri kat kat mükâfatlandırır, kötülükleri bağışlar, kendisine isyan edenleri hemen cezalandırmaz.

•

Müşrikler öfkeden kuduruyorlardı. Çeşitli yollara başvurarak, ellerinden geldiğince, güçlerinin yettiğince müslümanları hicretten alıkoymaya çalıştılar, saldırıları daha da şiddetlendi. Öyle ileri gittiler ki, karısı ile kocasının arasına bile girdiler. Bütün bunlara rağmen bu iman selini engelleyemediler.

Onlar bu hicretleri ile Allah-u Teâlâ’nın hoşnutluğundan başka bir şey istemiyorlardı.

Allah-u Teâlâ onlar hakkında Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurdu:

“Sonra Rabb’in, işkenceye uğratılıp eziyet edildikten sonra hicret edip, ardından da sabrederek cihad edenlerle beraberdir. Rabb’in şüphesiz bundan sonra da bağışlar ve merhamet eder.” (Nahl: 110)

Onlar hicret ile kurtuluş imkânı bulmuşlar, Allah-u Teâlâ’nın hoşnutluğunu ve bağışlamasını dileyerek memleketlerini, âilelerini ve mallarını terketmişlerdi.

Onların Mekke’deki imtihan şekli; işkence, eziyet ve müşriklerden gördükleri çeşitli istihza biçiminde olmuştu. Resulullah Aleyhisselâm onlara hicret için izin verince, bu sefer onların imtihanları vatanlarını, mallarını, evlerini ve evlerinde bulunan kıymetli eşyalarını bırakıp gitme şekline dönüştü.

Onlar her iki imtihan karşısında da Rabb’lerine karşı samimi, dinlerine karşı vefâkâr idiler. Her türlü sıkıntı ve meşakkatleri sarsılmaz bir iman ve kararlılıkla karşıladılar. İmanlarını korumak için en kıymetli varlıklarından ayrılmalarına karşılık, Medine’de kendilerini bekleyen yeni kardeşler kazandılar.

•

Müslümanlar Mekke’den böyle göç ettikçe, onları Medine’de Evs ve Hazreç kabileleri hürmetle karşılıyorlar, yer gösteriyorlar ve yardım ediyorlardı. Onun içindir ki Medine’li müslümanlara “Ensâr”, hicret eden Mekke’li müslümanlara ise “Muhâcir” denildi. Muhâcirler, sanki kendi öz akraba ve aşireti arasındaymış gibi yer buluyorlardı.

Onlara bu ismi Âyet-i kerime’sinde bizzat Allah-u Teâlâ vermiştir:

“İslâm’da birinci dereceyi kazanan Muhâcirler ve Ensâr ile onlara sadâkatle güzellikle tâbi olanlardan Allah râzı olmuştur. Onlar da Allah’tan hoşnut olmuşlardır.” (Tevbe: 100)

Kendilerine lütuf ve ihsan buyurmuş olduğu dünyevî ve uhrevî nimetlerden ve hususiyetle kendilerini bütün nimetlerin üzerinde olan rızâ-i Bârî’sine nâil buyurduğundan dolayı bir şükran ifadesi olarak kalben fevkalâde mahzuz bulundular.

Muhâcirler Resulullah Aleyhisselâm’ı ilk önce tasdik eden, onun uğrunda her türlü zahmetlere ve fedâkârlıklara katlanan zâtlardır. Dinlerini korumak için yurtlarından aşiretlerinden ayrılmışlar, Resulullah Aleyhisselâm’a samimi bir bağlılık göstermişlerdir.

Ensâr’a gelince; birçok kimselerden önce Mekke-i mükerreme’ye gelerek Resulullah Aleyhisselâm’ı tasdik etmişler, onu kendi memleketlerine dâvette bulunmuşlar, hicret eden din kardeşlerine pek çok yardımlar yapmışlar, İslâmiyet’in intişarı için pek çok çalışmışlardır.

Bu güzel işlerde onlara uyup, onlar gibi güzel işler yapan, kıyamete kadar onların yaptıkları işleri kendisine numune alan ve onların izinden giden bütün müslümanlar da üçüncü zümreyi teşkil etmektedirler.

Allah-u Teâlâ Muhâcir ve Ensâr’ın en önde ve ileri gelenleriyle, ihsan ile kıyamete kadar onlara uyanlardan râzı olduğunu haber vermiştir.

“Allah onlar için, içinde ebedî kalmak üzere altlarından ırmaklar akan cennetler hazırladı. İşte bu en büyük bahtiyarlıktır.” (Tevbe: 100)

Bu bahtiyarlıktan daha büyük bir bahtiyarlık düşünülemez. Öyle bir kazançtır ki, bundan öte herhangi bir kazanç yoktur.

•

Resulullah Aleyhisselâm da hicret etmek arzusunda ise de, henüz Allah-u Teâlâ tarafından izin verilmemişti. Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- ile Hazret-i Ali -radiyallahu anh-i yanında alıkoymuştu. Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- müslümanların birbiri peşinden hicret ettiklerini gördükçe Resulullah Aleyhisselâm’dan sık sık izin istemeye geliyor, Resulullah Aleyhisselâm da:

“Hele acele etme, belki Allah sana bir arkadaş verir.” buyurarak hicretini geciktiriyordu. O da yol arkadaşının Resulullah Aleyhisselâm olmasını çok arzuluyordu.

Hazret-i Ali -radiyallahu anh- ise hicret için hiç başvurmadı. Allah-u Teâlâ’nın onu da Resulullah Aleyhisselâm’ın hicretinde mühim bir vazifeye hazırladığı anlaşılıyordu.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Müşrikler Medineliler'in ne pahasına olursa olsun Resulullah Aleyhisselâm'ı koruyacaklarına ve İslâm'ı savunacaklarına dâir yaptıkları biatları, verdikleri andı işitmişlerdi. Müslümanlık artık Mekke dışına çıkmış, onların da korktukları başlarına gelmişti.

Müslümanların Medine'ye hicretinden son derece rahatsız oldular. Kendilerinden olmayan ve Mekke dışından birtakım insanların Resulullah Aleyhisselâm'ın etrafında toplandıklarını görünce büyük bir korkuya kapıldılar.

Durum kendilerinin geleceği açısından çok nâzik bir safhaya gelmişti.

Şöyle ki:

a. Mekke'den hicret eden müslümanlar, Medine'li müslümanlarla birleşip kuvvetlenmişlerdi. Medineliler savaşçı bir millet, sığındıkları şehir de savunmaya elverişli bir yer idi. Resulullah Aleyhisselâm da Medine'ye gider, onların başına geçerse, gün gelir kendilerine karşı savaş açabilirdi.

b. Mekke'de iken müslümanlara, tarihte eşine ender rastlanan işkenceler yapmışlardı. Müslümanlar bu zulümlerin intikamını almak isteyebilirlerdi.

c. Medine, Mekkeliler'in Şam ticareti yolu üzerinde bulunuyordu. Müslümanlar Medine'yi merkez yaparlarsa bu yol kapanabilir, en büyük geçim kaynağından mahrum olabilirlerdi. Bu durumda mesele sadece din meselesi olmaktan çıkıyor, aynı zamanda iktisadi bir mesele oluyordu. Kureyş korkmakta haklıydı. Öyleyse putları ve ticari faaliyetleri için büyük tehlike oluşturan bu dini ortadan kaldırmaktan başka çareleri yoktu.

d. Esasen Mekkeliler ile Medineliler arasında ötedenberi bir geçimsizlik vardı.

Bütün bunları düşünerek telâşları büsbütün arttı. Bu hususta gereken tedbirleri almak, ne yapmak gerektiğini kararlaştırmak üzere; mühim işlerin görüşülüp istişâre edildiği Dâr'ün-nedve denilen yerde, yüz kadar Kureyşli gizli bir toplantı yaptılar. Güvenmedikleri kimselere de haber vermediler.

Dâr'ün-nedve, Kureyşliler'in atası sayılan Kusay bin Kilâb'ın evi idi. Her türlü savaş ve barış kararları burada alınır, görüşler belirlenirdi. Başlarına gelen herhangi bir hadise burada konuşulur, çareler aranırdı.

Yapılan bu toplantıda aralarında Ebu Cehil, Ebu Leheb, Şeybe bin Rebîa, Utbe bin Rebîa, Ebu Süfyan bin Harb, Nadr bin Hâris, Ümeyye bin Halef... gibi elebaşı zındıklar da vardı. Görüş sahibi olanlardan hiç kimse toplantıya katılmamazlık etmedi. Alınacak kararlardan kimsenin haberi olmasın diye Hâşim oğulları'ndan Ebu Leheb'ten başkasını almadılar.

İblis oldukça saygıdeğer bir yaşlı kılığında karşılarına çıktı. "Ben Necidliyim, toplantınızı işittim. Ben de aranıza katılmak istedim. Herhalde benim de söylenecek bir iki faydalı sözüm olabilir." diyerek aralarına girdi. Sonra müzakereye başladılar.

Herkes karşı karşıya bulundukları tehlikeyi ortadan kaldırmanın çarelerini aramaya başladı. Kimisi: "Muhammed'i zincire vurup ölünceye kadar hapsedelim." dedi. Fakat bu görüş kabul edilmedi. Çünkü arkadaşları güç kazanır kazanmaz hayatları pahasına da olsa onu kurtarmaya çalışabilirlerdi. Kimisi: "Onu bir deveye bindirip, uzak yerlere sürgün edelim." dedi. Çünkü bu en azından kendi aralarında ortaya çıkardığı kargaşalığa bir son verecekti. Fakat oradakiler bu görüşe de karşı çıktılar. "Bu adamın büyüleyici bir konuşması var. Buradan ayrılırsa başka kavimleri baştan çıkarır, onları toplayıp gelir, Mekke'ye saldırır." dediler.

Çeşitli çeşitli fikirler ileri sürdüler, çok hararetli tartışmalar oldu. Sonunda Ebu Cehil söze karıştı. Her kabileden nesep sahibi, keskin kılıçlı birkaç gencin Muhammed'in evini kuşatmak üzere bir araya gelmelerini, evden çıkarken hep beraber saldırarak suikastle öldürülmesini teklif etti. Bunun üzerine o ihtiyar: "Bu yiğidin teklifi doğru!" diye bağırdı ve bu teklif ittifakla kabul edildi. Tek bir adamın vuruşu gibi ona vurup öldürürlerse kimin öldürdüğü belli olmaz, Hâşim oğulları da bütün kabilelerle başa çıkamayıp kan dâvâsına kalkışamaz, çaresiz diyete râzı olur diye düşündüler. Onu da ödemeye hazır idiler. Her kabile kendi adamını seçti, suikast tarihi ve saati tespit edildi. Bütün bu kararların kimsenin kulağına gitmemesini de sıkı sıkı tembih edip dağıldılar.

Cebrail Aleyhisselâm Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz'e gelerek durumu derhâl haber verdi ve hicret emrini tebliğ etti.

•

Müşrikler Resulullah Aleyhisselâm'ı ortadan kaldırabilmek için gece gündüz plânlar kurmakla meşguldüler. Onu öldürdükleri takdirde dertlerinin biteceğini sanıyorlardı.

Allah-u Teâlâ, Resulullah Aleyhisselâm hayatta olsun olmasın, müşriklerden mutlaka intikam alacağını Âyet-i kerime'lerinde beyan buyurmaktadır:

"Resul'üm! Biz seni aralarından alıp götürsek dahi, yine de onlardan intikam alırız." (Zuhruf: 41)

Sen müsterih ol, inkâr ve itirazlarına aldırış etme!

"Yahut onlara vâdettiğimiz azabı sana gösteririz. Çünkü bizim onlara gücümüz yeter." (Zuhruf: 42)

Şayet sen yaşarsan, o takdirde onların kötü âkıbetlerini bizzat görürsün. Eğer vefat edersen, er veya geç onlar yine de cezalarını çekeceklerdir.

"Doğrusu Kur'an sana ve kavmine bir öğüttür. Yakında ondan sorguya çekileceksiniz." (Zuhruf: 44)

Kur'an-ı kerim kendi dilleri ile nâzil olduğundan dolayı, onu en iyi anlayabilecek olanlar onlardır. O bakımdan onu en iyi uygulayanlar onlar olmalıdır. Böyle olduğu halde hakkını vermeyenler hiç şüphesiz ki sorguya çekileceklerdir.

•

Allah-u Teâlâ Kur'an-ı kerim'inde müşriklerin Resulullah Aleyhisselâm'ı kimvurduya getirip ortadan kaldırma plânlarından şu şekilde söz etmektedir:

Allah tuzaklara karşılık verenlerin en hayırlısıdır." (Enfâl: 30)

Halbuki Resulullah Aleyhisselâm'ın aralarında bulunması onlar için büyük bir nimet, büyük bir rahmet idi. Hicret edince o rahmet de kalkmış oldu. Kısa bir zaman sonra cezalarını fazlasıyla buldular.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'sinde bu hakikati açık bir şekilde beyan buyuruyor:

"Resul'üm! Onlar seni bu yerden söküp atmak için rahatsız edip dururlar. O takdirde kendileri de senden sonra yurtlarında pek az kalabilecekler." (İsrâ: 76)

Allah-u Teâlâ bu Âyet-i kerime ile onları tehdit etti. Resulullah Aleyhisselâm'ı Mekke'den çıkarırlarsa orada çok az bir süre kalabileceklerini bildirdi. Bu apaçık bir gayb haberiydi. Nitekim öyle olmuştur. Allah-u Teâlâ Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ine yardım etmiş, onu peyderpey yüceltmiş, azılı düşmanları Bedir savaşında helâk olmuşlar ve sonunda kendisini çıkarmış oldukları Mekke'nin fethini nasip buyurmuştur.

Kur'an-ı kerim'in haber verdiği bu haber de bir mucize olarak az bir zaman sonra gerçekleşmiştir.

Bu ise Allah-u Teâlâ'nın başlangıçtan beri süregelen kanunudur:

"Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerimiz hakkındaki kanun da budur. Bizim kanunumuzda hiçbir değişiklik bulamazsın." (İsrâ: 77)

Bir peygamberi öldüren veya süren bir topluluğun sonu hep böyle olmuştur. Artık o topraklarda kalamamışlar, ya ilâhî azap ile helâk edilmişler veya düşmanlarının idaresi altına girmişlerdir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Daha önce nâzil olan Âyet-i kerime'lerde yakında müşriklerin yenilgiye uğrayacaklarına, müminlerin sıkıntı ve ıstıraplarının hafifleyeceğine dair işaretlerde bulunulmuştu.

Resulullah Aleyhisselâm hicret hususunda kendisine izin verilmesini intizar ederek, Ashâb'ının hicretinden sonra Mekke-i mükerreme'de beklemeye devam etti.

Allah-u Teâlâ nihayet Resul-ü Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ine İsrâ sûre-i şerif'i 80. Âyet-i kerime'si ile hicret emrini verdi ve bu hususta şöyle buyurdu:

"Resul'üm! De ki: Ey Rabb'im! Beni koyacağın yere sıdk ile hoşnutlukla koy, çıkaracağın yerden de sıdk ile hoşnutlukla çıkar." (İsrâ: 80)

Yolculuktaki başlangıcın da, sonucun da, bu iki taraf arasında kalan kısmın da sıdk ve selâmeti için duâ edilmektedir.

"Katından beni destekleyecek bir kuvvet ver." (İsrâ: 80)

Kuvvet Hakk'tan gelecek ki, o destekle düşmanların kuvvetleri ve heybetleri bertaraf edilsin.

Bu Âyet-i kerime ile Resulullah Aleyhisselâm'ın Mekke'den sıdk ve selâmet ile çıkıp hicret edebileceği gibi, sıdk ve selâmet ile Medine'ye kavuşacağı haber veriliyor.

Nitekim öyle olmuş, hicret emri gelince müşriklerin bütün kötü niyetlerine ve tehlikeli plânlarına rağmen, Allah-u Teâlâ'nın sıdk ve selâmet tecellisine mazhar olarak hicret etti, böylece Allah-u Teâlâ'nın vaadi yerine geldi.

Abdullah bin Abbas -radiyallahu anhümâ-:

"Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- hicretle emredildiği zaman kendisine şu âyet indi." buyurmuş ve İsrâ sûre-i şerif'inin 80. Âyet-i kerime'sini okumuştur. (Tirmizî: 3138)

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'sinde Kureyş müşriklerinin Resulullah Aleyhisselâm'a ve müslümanlara tuzak kurdukları gibi, onlardan önce gelmiş geçmiş kâfirlerin de peygamberlere ve inananlara tuzak kurduklarını, fakat Zât-ı akdes'inin bu tuzakları kendi başlarına geçirdiğini beyan etmektedir:

"Onlardan öncekiler de tuzak kurdular. Oysa bütün tuzaklar Allah'a âittir. Herkesin ne kazandığını O bilir. Kâfirler de bu yurdun sonunun kime âit olduğunu yakında bilecekler!" (Ra'd: 42)

Güzel sonucun kimin, kötü âkıbetin kimin olacağı yakında belli olacak.

Hicret emrini alan Resulullah Aleyhisselâm, öğle vaktinin sıcağında Ebu Bekir -radiyallahu anh-ın evine gitti. Alışılmamış bir saatte yapılan bu ziyaretten evdekiler telâşlandılar. İçeri girdi ve:

"Yâ Ebâ Bekir! Yanındakileri dışarı çıkar." buyurdu.

"Onlar kızlarımdır, yabancı değildir." dedi ve devamla: "Anam babam sana fedâ olsun yâ Resulellah! Ne haber var?" diye sordu.

Resulullah Aleyhisselâm ona suikast tertibini haber verdi ve:

"Bana çıkış izni verildi." buyurdu.

"Acaba size refakat etme şerefine nâil olacak mıyım?" diye tekrar sorduğunda: "Evet!" cevabını aldı.

Hazret-i Âişe -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz: "O güne kadar bir insanın sevinçten ağladığını hiç görmemiştim." buyurmuştur.

Ebu Bekir -radiyallahu anh- bu kararı birkaç aydan beri zaten bekliyordu. Muhtemel bir hicret için iki hecin devesi almış, evinde ağaç yapraklarıyla besliyordu. Hemen birisini Resulullah Aleyhisselâm'a teklif ettiyse de en yakın dostunun minneti altında kalmamak için: "Kabul ederim fakat bedelini ödemek şartıyla!" buyurdu, o da almaya mecbur oldu. Maksadı kendi malı ile hicret ederek, hicretin faziletini toplamaktı.

İki arkadaş hicret hazırlığını tamamladılar. Esmâ -radiyallahu anhâ- yolculuk için lâzım olan azığı hazırladı. Kuşağından bir parça kesip dağarcığın ağzını bağladı. İşte bundan dolayı ona: "İki kuşaklı" mânâsına gelen: "Zâtün-nitakayn" denildi. Gecenin geç saatinde buluşarak Mekke'ye bir buçuk saat mesafedeki Sevr dağının bir mağarasına gitmeyi, yola koyulmadan önce mağarada birkaç gün geçirmeyi uygun buldular. Müşrik olmasına rağmen sözünde durmasıyla tanınmış Abdullah bin Ureykıt adlı bir adamı ücret karşılığında kılavuz olarak tuttular. "Bunları istediğimiz yere istediğimiz saatte getireceksin!" diyerek iki deveyi teslim ettiler.

Hâne-i saâdet'ine dönen Resulullah Aleyhisselâm, cânilerin kendi plânlarından onun haberdar olduğuna dair en küçük bir şüpheye düşmesinler diye karanlık basıncaya kadar orada kaldı. Daha sonra Hazret-i Ali -radiyallahu anh-e:

"Bu gece benim yatağımda yat, şu yeşil hırkamı üzerine ört, korkma, sana hoşlanmayacağın herhangi bir zarar erişmez." buyurdu.

Müşriklerin yatakta kendisinin yattığını zannetmeleri ve bir müddet oyalanmaları için onu yatağına yatırdı. Ayrıca daha önceleri kendisine teslim edilen emanetleri sahiplerine verinceye kadar Mekke'de kalmasını ve Medine'de kendisine kavuşmasını söyledi. Çünkü Mekke halkından hiçbir kimse yoktu ki, üzerine titrediği eşyasını Resulullah Aleyhisselâm'a emanet bırakmasın. Bunu doğruluğunu ve emanete riayetini bildikleri için yapıyorlardı.

Aralarında Ebu Cehil, Ebu Leheb, Ümeyye bin Halef gibi azılı cânilerin de bulunduğu eli kılıçlı müşrikler karanlık çökünce evin etrafını kuşattılar.

Bütün hazırlıklarını gözden geçirip tamamlayan Resulullah Aleyhisselâm ellerini kaldırıp münâcâtını yaptı. Müşrikler evin etrafını aç kurt sürüsü gibi sarmış bir durumda iken, çok rahat bir şekilde evden çıktı. Yerden aldığı bir avuç toprağı suikastçıların üzerine savurdu ve aralarından sıyrılıp geçti. Bu arada Yâsin sûre-i şerif'inin ilk dokuz Âyet-i kerime'sini okuyordu.

Âyet-i kerime'de şöyle buyuruluyordu:

"Biz onların önlerine bir sed, arkalarına bir sed çektik, gözlerini de bir perdeyle örtüverdik, artık görmezler." (Yâsin: 9)

Her birine toprak tanelerinin birisi isabet etmiş, bir mucize olarak Allah-u Teâlâ onları görmez bir hale getirmişti. Kör gibi baktılar, Nur'un geçtiğini farketmediler. Allah-u Teâlâ'nın kurduğu tuzak, hazırladığı plân, onların tuzak ve plânlarını ters yüz etti.

Dışarıdan bakılınca Resulullah Aleyhisselâm'ın yatağı dolu görülüyordu. Müşrikler ancak sabaha doğru yatakta uyuyanın Hazret-i Ali -radiyallahu anh- olduğunu görünce aptallaşarak ne yapacaklarını şaşırdılar. O an iş işten geçtiğini, Resulullah Aleyhisselâm'ın çoktan Medine yolunu tuttuğunu anladılar. Hiddetlerinden kuduruyorlardı. Hazret-i Ali -radiyallahu anh-i: "Amcanın oğlu nerede?" diye sorguya çektiler. O da: "Ben ne bileyim nereye gitti! Ben onun bekçisi miyim? Siz onu kovdunuz, o da çekip gitti!" dedi. Bunun üzerine daha çok öfkelendiler, bağırıp çağırdılar, ağır sözler söylediler. Hatta hınçlarını ondan almaya kalkarak iteleyip kakaladılar, Kâbe mescidine götürüp hapsettiler. Ağzından bir lâf alamayınca da serbest bıraktılar.

Bu defa Ebu Bekir -radiyallahu anh-in evine baskın yaptılar. Kapıda duran kızı Esmâ -radiyallahu anhâ-ya: "Nerede baban?" diye sordular. "Nerede olduğunu hiç bilmiyorum!" der demez Ebu Cehil öyle sert bir tokat vurdu ki, kulağındaki küpe bile uzağa fırladı.

Müşrikler ellerindeki adamı kaçırmayalım diye gecikmeksizin derhâl Mekke'nin her tarafını, avını kaçıran avcı gibi didik didik aramaya koyuldular. Mekke'yi alt üst ettiler. Aramadık yer, sormadık kişi bırakmadılar. Bulamayınca da: "Muhammed'i ve Ebu Bekir'i bulup getirene veya öldürene yüz deve verilecek!" diye ilân çıkardılar. Yüz deve, fakir bedevîler için çok büyük bir servetti. Bu haberi bütün Araplar duyacak ve onu yakalamaya çalışacaklardı.

Bu arada başka türlü tedbirlere de başvuruyorlardı. Her kabileden silâhlı ikişer genç çıkararak etrafta koşuşturmaya başladılar.

Kureyşliler bir taraftan bu mükâfatı kazanabilmek, diğer taraftan da çok tehlikeli bir düşman olarak gördükleri Resulullah Aleyhisselâm'ı yakalayarak bir şeref kazanabilmek için çil yavrusu gibi Medine yolu istikametinde etrafa yayıldılar.

Çevredeki su kuyuları sahiplerine haberler salıp Resulullah Aleyhisselâm'ı yakalarlarsa büyük ücretler vereceklerini vâdettiler. Sahilde oturanlara da aynı şekilde haberler saldılar.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz’e gelince; Hâne-i saâdet’lerinden selâmetle ayrıldıktan sonra doğruca Ebu Bekir -radiyallahu anh-in evine gitmişti. O da hicret için hazırdı. Yol azığı bir dağarcığa kondu. Beraberce evin arka penceresinden çıkarak, daha önce kararlaştırdıkları şekilde, ıssız yollardan Sevr mağarasına doğru yürüdüler. Resulullah Aleyhisselâm müşriklerin kendisini bulmaya çalışacağını ve ilk anda dikkatlerin yöneleceği yerin kuzeye doğru uzanan Medine’nin ana yolu olduğunu bildiğinden, bu yolun tam aksi istikametindeki yola gitmiştir. Sevr mağarası ise Mekke’nin güneyinde bulunuyordu. Müşrikler onların Medine’ye hicret edeceğini beklediklerinden, böyle ters istikamete gideceklerini akıllarına bile getirmiyorlardı. Şaşkın putperestler hepten şaşırdılar.

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- Resulullah Aleyhisselâm’a bir zarar gelmesin diye bazen önünden ve arkasından, bazen de sağından ve solundan yürüyordu.

“Yâ Resulellah! Arandığımız hatırıma geliyor arkadan yürüyorum, gözetleme hatırıma geliyor önünden yürüyorum.” dedi.

Resulullah Aleyhisselâm:

“Ey Ebu Bekir! Bir şey olacaksa bana değil de sana olsun istiyorsun öyle mi?” diye sorduğunda: “Seni hak dinle gönderene yemin ederim ki evet!” cevabını verdi.

Böylece beş mil kadar yürüyerek Sevr dağına geldiler. Bu dağ yüksek, taşlık, sarp ve tırmanılması güç bir dağ idi.

Resulullah Aleyhisselâm’ın gece karanlığında dağa çıkarken yalınayak yürüdüğü birkaç kilometrelik yolda ayakları yaralandı.

Mağaranın önüne geldiklerinde, önce içeriye Ebu Bekir -radiyallahu anh- girdi. Yeri temizleyip düzenledi. Karanlıkta el yordamı ile yılanların çıkabileceği delikleri buldu, hırkasını yırtarak oraları tıkadı, sonra dostunu çağırdı.

İçeri giren Resulullah Aleyhisselâm yorgun olduğu için mübarek başını Ebu Bekir -radiyallahu anh-in dizine koyup uyudu. Hırka bütün deliklere kâfi gelmediği için Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- son deliğe ayağının topuğunu dayamıştı. Bir müddet sonra deliğin içindeki yılan tarafından ısırıldı. Topuğunda müthiş bir acı hissetti. Resulullah Aleyhisselâm’ı uykudan uyandırıp rahatsız etmemek için kımıldamamaya çalıştı. Fakat gözünden damlayan yaş mübarek yüzüne düşünce uyandırmış oldu. “Ne oldu ey Ebu Bekir?” diye sorduğunda: “Yâ Resulellah! Ayağımı bir şey soksa gerek, mühim değil, anam babam sana fedâ olsun!” diye cevap verdi. Resulullah Aleyhisselâm ısırılan yeri tükürüğü ile meshedince bir anda ağrısı kesildi.

İkinin İkincisi:

Onlar mağaraya geldikten sonra, mağaranın ağzına hemen bir örümcek gelip ağ germiş, bir çift yabani güvercin de yuva kurup yumurtlamıştı.

Bu arada kana susamış müşrikler, yanlarına aldıkları iki ayak izi mütehassısı vasıtasıyla izleri buldular, takip ede ede Sevr mağarasına kadar geldiler. Her kabileden elleri kılıçlı gençler mağaraya yaklaştılar.

“Şu mağarayı da arayalım.” dediler.

Ümeyye bin Halef: “Sizin hiç aklınız yok mu? Mağarada ne işiniz var? Bu örümcek ağı Muhammed’in doğumundan önce bile vardı.” diyerek onları vazgeçirdi.

İçeri girerek araştırmayı ahmaklık saydı. O derece sokulmuşlardı ki içeriden ayak sesleri duyuluyordu. Onlar içeriden müşrikleri gördükleri halde, müşrikler dışarıdan onları göremiyorlardı.

Ancak eğilip başlarını ayaklarının yerine getirirlerse görebilirlerdi.

Ebu Bekir -radiyallahu anh- Resulullah Aleyhisselâm adına tabii olarak endişe ediyordu.

“Yâ Resulellah! Eğer onlardan biri ayaklarının altına doğru baksa bizi görecek.” dedi.

Resulullah Aleyhisselâm:

“Ey Ebu Bekir! Üçüncüleri Allah olan iki kişiyi sen ne zannediyorsun? Üzülme! Allah bizimledir.” buyurarak arkadaşını teselli etti. (Buhârî)

Ve müşrikler geri dönüp gittiler.

Allah-u Teâlâ bu hadise hakkında Âyet-i kerime’sinde şöyle buyurur:

“Eğer siz ona yardım etmezseniz, doğrusu Allah ona yardım etmişti.” (Tevbe: 40)

Mekke’den çıktığında ne askeri, ne silâhı, ne de hazırlığı vardı. Düşmanlar ise çok kalabalıktı. Fakat şu bir gerçektir ki Allah-u Teâlâ onu mansur ve muzaffer kılmıştı. Onun kefili ve koruyucusu O’dur.

Hem de ne kadar kısa bir zamanda!

“Hani kâfirler onu çıkarmışlardı da, o ikinin ikincisiydi.” (Tevbe: 40)

Üçüncü bir kişi yoktu.

Şayet ona yardım etmezseniz, bir tek kişi hariç kimse onun yanında bulunmadığı sırada ona yardım ettiği gibi, yardımcı olacaktır.

“Hani onlar mağarada idiler ve o arkadaşına ‘Üzülme! Allah bizimledir.’ diyordu.” (Tevbe: 40)

Gözeticimiz ve yardımcımızdır. Nerede olursak olalım bizi koruyacak, himayesi daima üzerimizde olacaktır.

“Allah da onun üzerine sekinetini indirmişti.” (Tevbe: 40)

“Sekinet”; insan kalbinin hemen huzur bulmasını ve kâfirlerin kendisine hiçbir zarar veremeyeceğini bilmesini sağlayan sükun, kalbe bırakılan huzurdur.

Böyle sıkıntılı bir anda bile Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-inin gönlüne herhangi bir hüzün vermediği gibi, onun feyiz ve bereketi ile arkadaşı Sıddîk -radiyallahu anh-in hüzününü kaldırıp kalbine bitmez tükenmez bir huzur ve itminan verdi.

“Ve onu sizin görmediğiniz askerlerle desteklemişti.” (Tevbe: 40)

Bu “Görünmeyen askerler” melek ordusudur. Melekler onu mağarada koruyorlardı.

“Kâfirlerin sözünü alçalttıkça alçaltmıştı.” (Tevbe: 40)

O melek ordusu ile şirki ve müşrikleri zelil etti. Resulullah Aleyhisselâm hakkında yapacaklarını, aralarında kararlaştırdıkları kötü niyetlerini ve hareketlerini aleyhlerine çevirdi, çirkin emellerine kavuşamadılar.

“Allah’ın sözü ise en yüce olandır.” (Tevbe: 40)

Hiçbir söz “Lâ ilâhe illâllah” Kelime-i Tevhid’ine denk olamaz. Yegâne gâlip ve üstün gelen O’dur ve O’ndan tarafa olanlardır. Allah-u Teâlâ onunla inananları azîz kıldı, şirki ve müşrikleri zelil etti.

“Allah Azîz’dir, hikmet sahibidir.” (Tevbe: 40)

Yenilmez, yanılmaz, hükmüne karşı gelinmez.

O’nun hıfz-u himaye ettiği yok edilemez, kahrettiği de kurtarılamaz.

Her türlü hüküm ve tedbirinde hikmet ve menfaatler vardır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Bir Perşembe akşamı geldikleri mağarada, Kureyş'in arama işi bitinceye kadar üç gün üç gece gizlendiler. Çünkü daha ilk günlerde mağaradan çıkmak, onların düşman eline düşmesine sebep olabilirdi.

Ebu Bekir -radiyallahu anh-in oğlu Abdullah -radiyallahu anh- çok becerikli bir genç idi. Babasının emri üzerine gündüzleri Mekke'de dolaşıyor, kimlerin neler konuşup neler düşündüğünü öğrendikten sonra geceleri mağaraya gelip olan bitenleri haber veriyordu. Ortalık aydınlanmadan da tekrar Mekke'ye dönüyordu. Azatlısı Âmir bin Füheyre -radiyallahu anh- de o civarda koyunlarını güdüyor ve onlara süt götürüyordu. Aynı zamanda sürüyü Abdullah -radiyallahu anh-in ayak izinin olduğu yerden geçirerek izlerini siliyordu.

Kureyşliler artık ümitlerini kesmişler, arama tarama işini gevşetmişler, ortalık yatışmıştı. Abdullah -radiyallahu anh-in getirdiği haberlerden bu anlaşılıyordu.

Onları ele geçirme ümidini yitirince Kureyşliler, bu defa onları getirene her birinin diyetini ödemeye karar verdiler.

Kılavuz olarak tutulan Abdullah bin Ureykıt, daha önceden kararlaştırıldığı üzere, kendisine teslim edilen iki deve ile birlikte Pazartesi sabahı seher vaktinde dağın eteğine geldi. Her ikisi de develerine bindiler. Ebu Bekir -radiyallahu anh- yolda kendilerine hizmet eder düşüncesi ile Âmir -radiyallahu anh-i terkisine aldı. Yol göstermekte çok kabiliyetli olan Abdullah -radiyallahu anh- önlerine düştü, Sevr dağından ayrıldılar. Böylece dünya tarihine yön verecek büyük hicret başlamış oldu.

Doğup büyüdüğü vatanından ayrılmak onu hayli duygulandırmıştı.

Devesini durdurdu, Mekke'ye doğru mahzun mahzun bir baktı ve gözleri nemlenerek şöyle buyurdu:

"Sen beldelerin Allah katında en sevgili olanısın. Beni senden çıkarmış olmasalardı çıkmazdım." (Tirmizî)

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'sini inzal buyurarak Habib-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-ini teselli etti:

"Resul'üm! Kur'an'ı sana farz kılan Allah, elbette seni yine döneceğin yere döndürecektir." (Kasas: 85)

Bu ilâhî vaad, Resulullah Aleyhisselâm'ın Mekke'den hicretinden sonra tekrar oraya döneceğine ve orayı fethedeceğine dair Allah-u Teâlâ'nın verdiği bir sözdür.

"Resul'üm! De ki: Rabb'im hidayetle geleni de ve apaçık sapıklıkta bulunanı da en iyi bilendir." (Kasas: 85)

Artık o inkârcı müşrikler böyle müthiş bir âkıbete hazırlansınlar.

Bu Âyet-i kerime ile hicretin bir yenilgi olmadığı, Mekke'nin gün gelip müslümanların eline geçeceği ve bir İslâm şehri olacağı müjdelenmiş oldu.

Diğer bir Âyet-i kerime'sinde ise bu hususta şöyle buyurdu:

"Nice memleketler vardır ki, onlar seni sürüp çıkaran memleketten daha kuvvetli idiler. Biz onları helâk ettik. Onlara bir yardım eden de bulunmadı." (Muhammed: 13)

Kendi kendilerini kurtaramadıkları gibi, bir yardımcı vasıtası ile de kurtaramadılar.

Ebu Bekir -radiyallahu anh- ticaret sebebiyle her tarafa gidip geldiği için, tanıştığı pek çok kimseler vardı. Bu kişilerden bazıları yol boyunca kendisini görüp tanıyor ve yanında kimin olduğunu soruyorlardı. O ise: "Bana yol gösteren kılavuzdur." diye cevap veriyordu. Kendisine soru soran kişiye, onun kendisine yol gösteren bir kılavuz olduğunu ima ederek, ikisinden birinin Kureyş'in aramakta olduğu kişi şüphesini kaldırmış oluyordu.

Bütün gece boyunca ve sabah gün ağarana kadar yola devam ettiler. Salı günü öğle üzeri güneşin sıcaklığından korunmak için gölgelik bir yerde bir müddet dinlendiler. Resulullah Aleyhisselâm istirahat esnasında iken Ebu Bekir -radiyallahu anh- peşlerinde birilerinin olup olmadığını kontrol ediyordu, uzakta bir çoban gördü. Çobandan aldığı bir miktar sütü getirerek Resulullah Aleyhisselâm'a içirdi. Güneş batıya doğru eğildikten sonra kalkıp yollarına devam ettiler.

•

Bu tarihi yolculuk esnasında sıkıntılar ve zahmetlerle karşılaşıldığı gibi, beşâretlerle rahmetlerle de karşılaşılıyordu.

Kudeyt'ten geçerlerken Ümmü Mâbed'e uğradılar. Şahsiyet sahibi, akıllı ve iffetli olan bu yaşlı kadın, kuraklık yıllarında çadırının önüne oturup, gelen geçenlerin su ve yiyecek ihtiyacını karşılamaya çalışır, kendisine uğrayanları ağırlardı.

Ondan hurma, et, süt gibi herhangi bir yiyecek satın almak istediler. O bölgede kıtlık ve açlık vardı. Kadın: "Vallahi yanımızda herhangi bir şey olsaydı, sizi ağırlamaktan çekinmezdim." dedi. Resulullah Aleyhisselâm ileride zayıf bir keçi gördü. "Yâ Ümmü Mâbed! Keçiye ne diyorsun?" buyurdu. "Bu zavallı keçi sürüden geri kaldı, onda süt verecek derman nerede?" dedi. "Onu sağmama izin verir misin?" diye sordu "Anam babam size fedâ olsun, eğer onda birazcık süt bile varsa sağabilirsiniz!" cevabını verdi.

Resulullah Aleyhisselâm keçiyi yanına getirtti, mübarek eliyle belini ve memelerini sığadı. Bolca süt ihsan etmesi için Allah-u Teâlâ'ya niyazda bulundu ve: "Bismillâh!" diyerek sağmaya başladı. Keçi de bacaklarını araladı. Herkes şaşakalmıştı, zira keçiden fışkırırcasına süt geliyordu. Oradakiler doyasıya ondan içtiler, en sonunda Resulullah Aleyhisselâm içti, kovayı tekrar doldurarak:

"Bu sütü kocan gelince verirsin." buyurdu ve tekrar yola koyuldular.

Bir müddet sonra kadının kocası Ebu Mâbed, zayıflıktan sağa sola sallanarak yürüyen, ilikleri kurumuş keçileri sürerek geldi. Bir kap dolusu sütü görünce şaşırdı. "Bu süt nereden geldi?" diye sordu.

Ümmü Mâbed olup bitenleri anlatınca: "Vallahi, ben sanırım ki o, Kureyşliler'in aramakta oldukları kişidir. Ey Ümmü Mâbed! Eğer ben kendisine rastlamış olsaydım, arkadaşlığına kabul edilmemi dilerdim." dedi.

Ve şöyle devam etti:

Ümmü Mâbed, daha sonra kocası ile beraber Medine-i Münevvere'ye giderek müslüman olmuştu.

Resulullah Aleyhisselâm tarafından memesi sığanan keçi, hicretin onsekizinci yılındaki kuraklığa kadar yaşamış, onlar bu keçiden sabah akşam süt sağmış durmuşlardı.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Tarihi yolculuk esnasında sıkıntılar ve zahmetlerle karşılaşıldığı gibi, beşâretlerle rahmetlerle de karşılaşılıyordu. Kudeyt’ten geçerlerken Ümmü Mâbed’e uğramaları ve yaşanılan olayları geçen sayımızda izâh etmiştik. Bu bölgeden çıkıp Müdlic oğulları arazisine geldiler:

Müdlicliler’in ileri gelenlerinden Sürâka, bu küçük kervandakilerin Mekke’den kaçan ve başlarını getirene yüz deve verilecek şahıslar olmasından şüphelendi. Gayet cesur, aynı zamanda iyi bir iz takipçisi olan Sürâka, Kureyş’in vaad ettiği büyük bahşişi almak için hemen harekete geçti. Alacağı bahşişe başkası ortak çıkmasın diye de kimseye haber vermeden, atına atlayıp takibe çıktı. Kısa zamanda izleri buldu ve gittikçe yaklaştı. Bu sırada atı birden bire sürçüp yere kapandı, Sürâka da üzerinden yuvarlandı. Bu durumu uğursuz sayan Sürâka, câhiliye âdeti gereğince okluğundan fal oklarını çıkarıp falına baktı. Falı iyi çıkmadığı halde tekrar atına atlayarak koşturmaya başladı.

Aralarında az bir mesafe kalmıştı. Ara sıra etrafı gözleyen Ebu Bekir -radiyallahu anh- bir ara arkasına bakınca bir atlının kendilerine yaklaştığını gördü. “Yâ Resulellah! Bir atlı geliyor!” dedi. Resulullah Aleyhisselâm mağarada buyurduğu gibi:

“Üzülme! Allah bizimledir!” buyurdu.

Sonra dönüp bir baktı, o anda atının iki ön ayağı dizlerine kadar kumlara saplandı, Sürâka da üzerinden düştü. Atını kaldırmaya zorlamışsa bile kaldıramadı, at da hayli çırpındıktan sonra kalktı. Atın ayaklarının saplandığı yerden duman gibi bir şey yükselip dağıldı. Sürâka artık yalvarmaya başladı. “El-aman!” diye haykırdı. Başına gelen işlerden anladı ki, onun gerçekleştirmek istediği dâvâ yakında gerçekleşecektir. Yaptığı işten pişmanlık duydu. Kureyşliler’in yapmak istedikleri fenâlıkları bir bir haber verdi. Kendilerine yol azığı ve lüzumlu şeyleri vermek istedi ise de hiçbir şey almadılar ve almak da istemediler. Sadece:

“Ey Sürâka! Bizim yolculuğumuzu gizli tut!” dediler. Ayrıca kendisine, himâyelerinde olduğuna dair bir belge verildi.

Geri dönerken Kureyş’in arkadan gelen takipçilerini: “Ben buraları arayıp taradım, kimseler yok, başka tarafa bakalım!” diyerek geri çevirmeye muvaffak oldu.

Aslında Sürâka’nın o anda öldürülmesi gerekiyordu. Çünkü böyle nazik bir zamanda yerlerini Kureyşliler’e bildirebilirdi, henüz daha müslüman da olmamıştı. Fakat Resulullah Aleyhisselâm onun sözüne bağlı olduğunu ve bu mucizeler karşısında düşmanlığından vazgeçtiğini anladığı için onu bırakmıştı.

Sürâka daha sonra Resulullah Aleyhisselâm’ın iltifatını kazanarak sâdık bir müslüman olmuş, İran’ın fethi sırasında orduda bulunmuştur.

Sonra yollarına devam ettiler. Yolda müslümanlardan deve süvarisi bir kafile içinde Suriye’den ticaret malı ile Mekke’ye dönmekte olan Zübeyr bin Avvam -radiyallahu anh- ile karşılaştılar. Bu zât Resulullah Aleyhisselâm ile Ebu Bekir -radiyallahu anh-e birer Şam elbisesi hediye etti ve Medineliler’in sabırsızlıkla beklediklerini haber verdi. Mekke’ye gidip işini bitirdikten sonra o da Medine’ye hicret etti.

Yolda karşılaşılan son hadise, Büreyde’nin müslüman oluşudur. Kureyş’in vereceği mükâfâtı duyan Eslem kabilesi’nin Sehmoğulları kolunun reisi olan Büreyde, kendi arazisinden geçen Resulullah Aleyhisselâm’ı seksen kadar atlı ile takip etti. Kısa zamanda yetişti. Resulullah Aleyhisselâm onu İslâm’a dâvet etti. Daha ilk görüşmede maiyeti ile birlikte müslüman oldu.

Resulullah Aleyhisselâm hiçbir şeyi uğursuz saymazsa da, hayırlı şeylere sevinir, iyi bir şey görünce hayırlı uğurlu sayardı. Büreyde -radiyallahu anh- ile karşılaşmalarını hayra alâmet saydı. Müslümanların kuvvetlenmesi ve sayılarının artması sonucunu gösteren bu hadise, etraftaki diğer kabileleri İslâm’ı kabule hazır bir duruma getirdiği mânâsına geliyordu.

Resulullah Aleyhisselâm’ın Medine’ye bayraksız girmesini uygun görmediği için Büreyde -radiyallahu anh- kendi sarığını çözüp mızrağına bağladı ve arazilerinden çıkıncaya kadar onlara muhafızlık yaptı.

Büreyde -radiyallahu anh- Resulullah Aleyhisselâm’a öyle bağlandı ki, Bedir ve Uhud hariç, on altı gazâda onunla birlikte bulundu. Müreysi savaşı öncesinde istihbaratla vazifeli olarak düşmanın savaş hazırlıklarını büyük bir maharetle tespit etti. Savaştan sonra da esirlerin muhafazasına memur edildi. Hudeybiye’ye giden İslâm ordusuna kılavuzluk yaparak orduyu Mekke keşif kollarının takibinden kurtardı. Hayber’in fethinde bulundu. Surlarda açılan gedikten içeri dalanlardan biri de o idi. Mekke’nin fethi sırasında Eslem kabilesi’ne âit iki sancaktan birini Büreyde bin Husayb -radiyallahu anh- taşıyordu. Tebük seferi için kabilesini savaşa hazırlamakla görevlendirildi. At sırtında düşmana saldırmaktan daha güzel bir hayat şekli olmadığını söylerdi.

Bir ara Resulullah Aleyhisselâm’ın kâtipliğini de yaptı. Bir sefer sırasında konakladıkları yerde kalan bazı eşyayı onun sırtına koyduğunu ve kendisine yük devesi mânâsına gelen “Ez-zâmile” diye iltifat ettiğini söylerdi.

Hazret-i Ömer -radiyallahu anh-in hilâfeti zamanında kumandan olarak görev almış, daha sonra Basra’ya yerleşmiş. Hazret-i Osman -radiyallahu anh- zamanında İslâm mücahidleri ile Horasan’a kadar gitmiş, Horasan’ın fethine katılmış, vefat edinceye kadar Mevr’de kalmıştır.

Medine’li müslümanlar Resulullah Aleyhisselâm’ı işitmişler, ayaklarına yüz sürmek için her sabah kuşluk vaktinde Harre denilen mevkiye çıkarak, öğle sıcağı basıncaya kadar dört gözle bekliyorlardı.

Resulullah Aleyhisselâm’ın mağaraya sığındığından haberleri yoktu.

Mekke’den Medine’ye ulaşmak için gerekli vakit geçtiği halde gelmeyince telâşlandılar ve korktular.

23 Eylül 622 tarihine rastlayan 12 Rebiülevvel pazartesi günü yine uzun uzun gözledikten sonra evlerine dönerlerken; yüksek bir kulede bulunan bir yahudi, beyazlara bürünmüş kafilenin gelmekte olduğunu uzaktan görür görmez olanca sesiyle:

“Ey Araplar! Günlerdir yolunu beklediğiniz devletliniz işte geliyor!” diye bağırmaya başladı.

Bu müjde bir anda yayıldı. Şehir baştan başa çalkalandı. Bütün müslümanlar silâhlanarak, bir bayram sevinci içinde, tekbir sesleri ile ortalığı inleterek yollara döküldüler.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Resulullah Aleyhisselâm ilk olarak, Medine'ye yaya bir saat kadarlık bir mesafede bulunan Kuba köyüne geldi, oradaki müslümanlar tarafından heyecanla karşılandı. Buranın tanınmış âilelerinden Amr bin Avf mahallesinde Külsûm bin Hidm -radiyallahu anh-in evine misafir oldular. Zaten Ashâb-ı kiram'dan birçokları bu zâtın evinde misafir olarak kalmışlardı. Yolculuğun zahmeti, Kuba'ya ulaşmakla sona ermişti.

Karşılayıcılar geldikleri zaman, Resulullah Aleyhisselâm bir hurma ağacının gölgesinde oturup dinleniyordu. Hemen hemen aynı yaşta bulunan Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- de yanında idi. Gelenlerin çoğu Resulullah Aleyhisselâm'ı daha önce görmedikleri için tanıyamıyor, peygamber zannederek Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-e selâm veriyorlardı. Tâ ki Resulullah Aleyhisselâm'a güneş isabet edip de Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- ridâsı ile güneşten gölgelemeye kalktığı zaman tanıyabildiler ve selâmladılar.

Ziyaretçileri ise bekâr bir zât olan Sa'd bin Hayseme -radiyallahu anh-in evinde kabul etti.

Ensâr biatlarını tazeliyor, Muhâcirler ise hoşgeldine geliyorlardı. Bu sırada Medine'nin meşhur şâiri Hassan bin Sâbit -radiyallahu anh- Resulullah Aleyhisselâm'ın gelişini dile getiren güzel bir kaside söyledi.

Hazret-i Ali -radiyallahu anh- Resulullah Aleyhisselâm'ın hareketinden üç gün sonra yola çıkmış, geceleri yürümüş, gündüzleri gizlenmiş ve Kuba'da iken kendilerine yetişmiştir.

Ayaklarının altı kabarmış ve yarılmıştı. Resulullah Aleyhisselâm onu bağrına bastı, ayaklarının altına elini sürdü. İyileşmesi için duâ edince hiçbir ıstırabı kalmadı.

Resulullah Aleyhisselâm'ın Kuba'da ilk işi bir mescid inşâ etmek oldu. Dinlenmesi gereken bu birkaç gün içinde İslâm'ın bu ilk mescidinin temelini attı ve bir işçi gibi çalıştı. Bu mescidde ilk olarak müslümanlarla cemaat halinde serbestçe namaz kıldı.

•

Resulullah Aleyhisselâm'ın bizzat taş taşıyarak inşâ ettiği bu mescid, mübarek ve faziletli mescidlerden birisidir.

Bu mescide Âyet-i kerime'de şöyle işaret edilmektedir:

"Tâ ilk günden takvâ üzere kurulan mescidde bulunman daha lâyık ve uygundur." (Tevbe: 108)

Senin içinde bulunmana en çok hak kazanmış olan yerdir.

Abdullah bin Ömer -radiyallahu anhümâ- der ki:

"Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- her cumartesi günü binekli veya yaya olarak Kuba mescidini ziyaret eder, içinde iki rekât namaz kılardı." (Buhârî - Müslim: 1399)

Sehl bin Huneyf -radiyallahu anh-den rivayet edilen bir Hadis-i şerif'lerinde ise şöyle buyurmuşlardır:

"Kim, evinden çıkıp Kuba mescidine gelir ve orada iki rekât namaz kılarsa bu ona bir Umre'ye bedel olur." (Nesâî)

Resulullah Aleyhisselâm Kuba'dan Medine'ye hareket etmek istediği zaman dedesi Abdülmuttalib'in dayıları olan Neccar oğulları'na haber gönderdi. Onlar da kılıçlarını kuşanarak geldiler. Cuma günü güneş yükselince devesi Kasvâ'ya bindi. Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- arkasında, Neccar oğulları'nın yiğitleri de sağ ve sollarında olduğu halde on dört gün kadar kaldığı Kuba'dan bir Cuma günü Medine'ye doğru hareket etti. Salim bin Avf oğulları mahallesinin bulunduğu Rânuna vâdisine geldiklerinde Cuma namazı vakti girdi. Resulullah Aleyhisselâm orada arka arkaya iki hutbe okuyarak Medine'de ilk Cuma namazını kıldırdı.

İlk hutbede Allah-u Teâlâ'ya lâyık olduğu şekilde hamd ve senâ ettikten sonra yüz kişilik cemaate hitaben şöyle buyurdu:

Resulullah Aleyhisselâm bir süre sonra ikinci hutbeye kalkıp şöyle buyurdular:

•

Resulullah Aleyhisselâm Cuma namazını kıldıktan sonra devesine bindi ve yularını boynuna doladı, Medine'ye teveccüh etti.

Yanında Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh-, çevresinde Neccar oğulları'nın yiğitleri olduğu halde şehre girdiler.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Medineliler Resulullah Aleyhisselâm'ın Kuba'dan gelmesini ve mübarek yüzünü görmeyi sabırsızlıkla bekliyorlardı. Nihayet bekledikleri gün gelmişti. Giriş yolunun iki tarafına dizildiler, Resulullah Aleyhisselâm'ı büyük bir coşku ile karşıladılar. Kafile şehre girerken sanki yer yerinden oynuyordu. İçten gelen sevgiyle öyle muhteşem bir şekilde karşılandı ki, bunun bir benzeri ne önce ne de sonra görülmemiştir. O gün sanki bir bayramdı. Resulullah Aleyhisselâm'ı görmek için âdeta birbirlerini eziyorlar, birbirlerinin omuzlarına çıkıyorlardı. Bütün şehir: "Resulullah geldi!... Resulullah geldi!... Yâ Muhammed!... Yâ Resulellah!... Allahu Ekber!..." sesleriyle çalkalanıyordu, büyük bir izdiham oldu.

Memleketlerinden ayrı düşüp de gönülleri dilhûn olan Muhâcirler âdeta canlandılar, analarını babalarını görmüşten çok sevindiler. Habeşliler sevinçlerinden kılıç oyunları gösteriyorlardı.

Resulullah Aleyhisselâm'ın akrabası olan Neccar oğulları'nın kızları defler çalarak hep bir ağızdan:

"Biz Neccar oğulları'nın kızlarıyız. Muhammed'e yakınlık ve hısımlık ne mutlu!" diyorlardı.

Onlara; "Beni seviyor musunuz?" diye sordu.

"Evet yâ Resulellah!" dediler.

"Allah biliyor ki, benim kalbim de sizin sevginizle dolu." buyurdu.

Neccar oğulları'nın ileri gelenleri Kasvâ'nın etrafını sararak: "Dayınızın evine buyurunuz yâ Resulellah!" diye dâvet ediyorlardı.

Çocuklar ve kadınlar evlerinin damına çıkmışlar, önlerinden Resulullah Aleyhisselâm geçerken birbirinden güzel neşideler söylüyorlardı:

Berâ bin Âzib -radiyallahu anh- der ki:

"Ben Medine halkının Resulullah Aleyhisselâm'ın teşrifine sevindiği kadar hiçbir şeye sevindiğini görmedim." (Buhârî)

Enes bin Mâlik -radiyallahu anh- de:

"Ben Resulullah Aleyhisselâm'ın Medine'ye girdiği günden daha güzel, daha parlak bir gün görmedim." demiştir.

Resulullah Aleyhisselâm'ın nereye gideceği ve kimin evinde misafir olacağı belli olmadığından, sevinç tezahürleri arasında ilerlerken, önünden geçtiği her evin sahibi Kasvâ'nın yularına sarılıp çekiyor: "Yâ Resulellah! Bize buyurunuz!" diyor, misafir etmek istiyordu.

Hatta Sâlim oğulları'ndan bazı kimseler: "Yâ Resulallah! Bizim yanımızda ikamet et. Biz sayıca çoğunluğuz, güçlüyüz ve savaşa karşı hazırlıklıyız." diyerek devenin yularını tutmuşlardı.

O ise her seferinde onları selâmlıyor ve:

"Deveyi kendi hâline bırakınız! Ona gideceği yer buyurulmuştur, emrolunduğu yere gider, ona yol veriniz!" diyerek gönülleri hoş ediyordu.

Gerçekten de Ensâr'dan her biri bir övünme sermayesi olmak üzere bu güzel misafiri kendi evinde ağırlamak gibi dünyalar değerinde bir şerefe nâil olma arzusunda bulunduğu için, hangisi tercih edilse diğerlerinin mahzun olacağı belli idi. Fakat konaklama yerini deve tayin ettiği takdirde kimsenin bir şey diyeceği kalmayacaktı.

Şimdi bütün gözler Kasvâ'yı takibe koyulmuştu.

Resulullah Aleyhisselâm Kasvâ'ya sağa sola gitmesi için en ufak bir işaret bile yapmıyor, her işinde olduğu gibi burada da ilâhî irâdeye tâbi olduğunu göstermek istiyordu. Nihayet deve, daha sonra inşâ edilecek mescidin kapısına tesadüf edecek olan yere çöktü. Az sonra kalktı, birkaç adım gittikten sonra birdenbire arkasını dönüp ilk çöktüğü yere gelerek tekrar çöktü, boynunu yere uzatarak tatlı tatlı böğürmeye ve deprenmeye başladı. Resulullah Aleyhisselâm: "İnşaallah menzilim burasıdır." buyurdu. Devesinden indikten sonra etrafını saranlara: "Akrabamızdan kimin evi buraya yakın?" diye sordu. Neccar oğulları'ndan Ebu Eyyûb Ensârî -radiyallahu anh- hemen öne çıktı ve: "Yâ Resulellah! Benim evim daha yakındır. İşte evim, işte kapısı!" diyerek kapıyı gösterdi. Bunun üzerine Resulullah Aleyhisselâm onların hanesine teşrif buyurdular. Ebu Eyyûb -radiyallahu anh- hemen devenin yükünü indirip evine taşıdı.

Medineli müslümanların ileri gelenlerinden Es'ad bin Zürâre -radiyallahu anh- de Kasvâ'nın yularına yapıştı, çekerek evine götürdü.

Vakit hayli geçtiği halde müslümanlar Resulullah Aleyhisselâm'ın yanından ayrılamıyorlardı.

Ebu Eyyûb -radiyallahu anh- der ki:

"Resulullah Aleyhisselâm evimizi şereflendirdiği zaman alt katta kaldı. Ben zevcemle yukarıda bulunuyorduk. Gece olunca ona dedim ki 'Resulullah Aleyhisselâm'ın üst katta kalması daha münasip olacaktır. Zira kendisine melekler geliyor ve vahiy iniyor.' Bunu düşünürken gece ikimiz de uyuyamadık. Sabah olunca meseleyi açtım. 'Anam babam sana fedâ olsun yâ Resulellah! Bizim yukarıda olmamız, senin de aşağıda olman bize çok ağır geliyor. Sen yukarıya çık biz aşağıda oturalım!' dedim.

"Ey Ebu Eyyûb! Evin alt katında bulunmamız bizim için daha elverişlidir." buyurdu ve alt katta oturmaya devam etti. Sebeb olarak da alt katın ziyaretçiler için daha elverişli oluşunu gösterdi. Biz de istemeye istemeye üst katta bulunuyorduk.

Ebu Eyyûb -radiyallahu anh- son derece sıkılıyordu. "Seni hak dinle gönderen Zât'a yemin ederim ki, altında sizin bulunduğunuz bir evin üst katında ben rahat edemem!" diye ısrar edince üst katta kalmayı kabul buyurdu.

Resulullah Aleyhisselâm, şu anda İstanbul'da metfun bulunan bu mübarek Sahabi'nin evinde, Mescid-i nebevi'nin yanındaki hücre-i saâdet yapılıncaya kadar yedi ay misafir kalmıştır. Bundan dolayı "Mihmandâr-ı nebî" ünvanıyla anılır.

Evs ve Hazreç kabilesi'ne mensup müslümanlar akın akın gelerek bağlılıklarını tazelediler.

Bu zaman zarfında her gün üç-dört evden müslümanlar gelip evlerine yemeğe dâvet ediyorlar, Resulullah Aleyhisselâm'ın ihtiyaçlarını yerine getirmede âdeta yarışıyorlardı.

Enes bin Mâlik -radiyallahu anh-in annesi pek fakir olduğundan, bir şey veremediğine üzülüp dururdu. Nihayet bir gün on yaşındaki oğlunu elinden tutup getirdi ve: "Yâ Resulellah! Bu da size hizmet etsin." diyerek bırakıp gitti.

Es'ad bin Zürâre -radiyallahu anh- direkleri saç ağacından yapılmış, üzeri keten lifle dokunmuş, hasırla kaplı bir sedir gönderdi. Resulullah Aleyhisselâm hâne-i saâdetlerine taşınıncaya kadar onun üzerinde uyumuştu, vefatına kadar da onun üzerinde uyudu.

Zeyd bin Sâbit -radiyallahu anh- der ki:

"Ebu Eyyûb'un evine indiği zaman Resulullah Aleyhisselâm'ın yanına ilk önce girip ekmek, tereyağı, sütle yapılmış tirid ikram eden ben idim. 'Allah seni mübarek kılsın!' diyerek duâ etti. Ashâb'ını çağırdı, onu yediler."

Gelen yiyeceklerin pek azıyla yetinen Resulullah Aleyhisselâm, geri kalanını yoksul Muhâcirler'e dağıtır veya onları evine çağırarak kendi sofrasında ağırlardı. Ev sahiplerine her vesile ile duâ eder, onların bolluğa kavuşmalarını, huzur ve afiyet içinde olmalarını dilerdi. Hücre-i saâdet'lerine taşındıktan sonra bile zaman zaman Ebu Eyyûb -radiyallahu anh-in evine misafir olurdu.

Hicretten iki yıl kadar önce hanımı Ümmü Eyyûb -radiyallahu anhâ- ile birlikte müslüman olan Ebu Eyyûb Halid bin Zeyd -radiyallahu anh-, İkinci Akabe biatında da bulunmuştu. Resulullah Aleyhisselâm'la birlikte bütün savaşlara katılmış, ona bir zarar gelmesin diye hiç yanından ayrılmamıştı. Hatta bazı geceler çadırı etrafında nöbet tutardı.

Vahiy kâtiplerinden olması sebebiyle Kur'an-ı kerim âyetlerinin bir araya getirilmesine hizmet etti. İlmiyle de temayüz ettiği için kendisine sorulan dini konularda fetvâlar verdi.

Hazret-i Ebu Bekir -radiyallahu anh- devrindeki savaşlarla Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- devrinde yapılan Suriye, Filistin, Mısır seferlerine katıldı. Kıbrıs seferinde de bulundu. Sağlığı yerinde olan herkesin Allah yolunda cihada katılması gerektiğine inanırdı. İhtiyarlık döneminde bile her sene bir savaşta bulunmaya gayret etti.

Katıldığı seferlerin sonuncusu müslümanların ilk İstanbul kuşatması oldu. Kuşatma devam ederken hastalanarak vefat etti. Vasiyeti üzerine bir askeri birlik tarafından surlara yakın bir yere götürülerek oraya defnedildi.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Hicret Mekke devrinin on üçüncü yılında gerçekleşmiş, aynı zamanda Resulullah Aleyhisselâm'ın elli üçüncü doğum yıldönümüne rastlamıştır. Hicret'le yirmi üç yıl süren Peygamberlik devrinin on üç yıllık Mekke devri sona ermiş, on yıllık Medine devri başlamıştır.

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'sinde Allah yolunda hicret edenlerin nâil olacakları mükâfatları beyan buyurmaktadır:

"Allah yolunda hicret edip de sonra öldürülen veya ölenlere Allah elbette güzel bir rızık verecektir. Hiç şüphesiz ki Allah, rızık verenlerin en hayırlısıdır." (Hacc: 58)

Çünkü O hesapsız rızık verir.

"Andolsun ki onları hoşnud olacakları bir yere yerleştirecektir. Şüphesiz ki Allah çok iyi bilendir, hilim sahibidir." (Hacc: 59)

Gücünün azametine rağmen, din düşmanlarını cezalandırmak için acele etmeyendir.

"Bu böyledir. Her kim kendisine uygulanan cezanın dengi ile karşılık verir de, bundan sonra kendisine yine saldırılırsa, Allah ona mutlaka yardım edecektir. Şüphesiz ki Allah çok bağışlayıcı, mağfiret edicidir." (Hacc: 60)

İntikam alanı bağışlar ve intikam almayı, bağışlamaya ve sabretmeye tercih etmesiyle ortaya çıkan kusurları da bağışlar.

"Bu böyledir. Çünkü Allah hakkın tâ kendisidir. Onu bırakıp da taptıkları şeyler ise bâtıldan başka bir şey değildir. Şüphesiz ki Allah yücedir, büyüktür." (Hacc: 62)

Yüceliği ve azameti dolayısıyla mazlumlara yardım eder.

Âyet-i kerime'de şöyle buyuruluyor:

"İman edip de hicret edenler, Allah yolunda mallarıyla ve canlarıyla cihad edenler ve (Muhâcirler'i) barındırıp yardım edenler birbirlerinin dostlarıdırlar." (Enfâl: 72)

Önce Muhâcirler anılmıştır. Çünkü onlar İslâm'ın temelidir. Allah rızâsı için mallarını ve yurtlarını terketmişlerdir.

İkinci olarak Ensâr'dan bahsedilmiştir. Bunlar ise hicret eden kardeşlerini evlerinde barındırdılar, onları mallarından istifade ettirdiler. Allah'ın dinine ve Resul'üne onlarla birlikte cihad ederek yardım ettiler. İşte Allah-u Teâlâ bunlar hakkında biri diğerinin velisi olduğu hükmünü vermiştir. O kadar ki birbirlerine vâris oluyorlardı. Nihayet bu durum miras Âyet-i kerime'si ile Allah-u Teâlâ tarafından kaldırıldı.

"İman edip hicret etmeyenlerle, hicret edinceye kadar sizin dostluğunuz yoktur." (Enfâl: 72)

Bunlar ise iman ettikleri halde hicret etmeyen, bâdiyelerinde ikamet edenlerdir. Onlar Allah yolunda hicret etmedikçe dostluktan mahrum bırakılmış kimselerdir. Çünkü onlar herhangi bir şekilde müslümanlara destek verip yardımcı olamazlar. Fakat hicret ederlerse, diğer müslümanların elde ettiği bütün haklara sahip olurlar.

"Şayet onlar din hususunda sizden yardım isterlerse, yardım etmek üzerinize borçtur." (Enfâl: 72)

Hicret etmemiş olan bu müminler ile kâfirler arasında savaş olur da müslümanlardan yardım isteyecek olurlarsa, kâfirlere karşı onlara yardımcı olmak müslümanların vazifesidir.

"Ancak aranızda sözleşme bulunan bir kavim aleyhine olursa o, bu hükmün dışındadır.

Allah yaptıklarınızı görmektedir." (Enfâl: 72)

Çünkü sözleşme hükmüne riayet etmek gerekmektedir. O kavim ile sözleşmeyi bozarak üzerlerine hücum etmek câiz olmaz.

Allah-u Teâlâ bu üç sınıf mümini arzettikten sonra dördüncü olarak kâfirlerden bahsederek şöyle buyurdu:

"Kâfir olanlar ise birbirlerinin dostlarıdırlar." (Enfâl: 73)

Onlar küfür ve sapıklık hususunda bir tek millettir.

"Muhâcirler"in ve "Ensâr"ın dünyadaki hükmü zikredildikten sonra ahirette onlar için büyük müjdeler olduğu Âyet-i kerime'lerde haber verilmektedir:

"İman edip hicret edenler, Allah yolunda cihad edenler, Muhâcirler'i barındıranlar var ya, işte gerçek müminler onlardır.

Onlar için mağfiret ve cömertçe verilmiş bir rızık vardır." (Enfâl: 74)

Bu ise çok büyük bir müjdedir, tebşir-i ilâhî'dir.

"Sonradan iman eden ve hicret edip de sizinle beraber cihad edenler de sizdendir." (Enfâl: 75)

Sevap ve ecir hususunda onlar hakkında verilen hüküm, ilk iman edip hicrette bulunan müminler hakkında verilen hüküm gibidir.

Bir Âyet-i kerime'de de hicret, müminlerin dostluğunu kazanmanın ölçüsü olarak beyan edilmektedir.

"Allah yolunda hicret edinceye kadar onlardan hiçbirini dost edinmeyin." (Nisâ: 89)

Resulullah Aleyhisselâm hicret etmeyen müslümanlardan uzak olduğunu beyan buyurmuştu:

"Ben müşriklerin arasında ikâmet eden müslümanlardan uzağım." (Ebu Dâvud)

Mekke'nin fethinden sonra Muhâcirler'den hiç kimse Mekke'deki eski evlerine yerleşip kalmamıştı. Mekke'ye vâli olarak da, fetih günü müslüman olan bir Mekkeli Attab bin Esîd -radiyallahu anh- tayin edilmişti.

•

Mekke-i mükerreme'de müslüman olmuş ve hicret farz kılındığı sırada hicret etmemiş olan bazı kişiler hakkında Âyet-i kerime nâzil olmuş, Allah-u Teâlâ şöyle buyurmuştur:

"Melekler nefislerine zulmedenlerin canlarını alırken: 'Siz ne işde idiniz?' derler. Onlar da: 'Biz yeryüzünde zayıf (çaresiz) idik.' derler. Melekler: 'Allah'ın arzı geniş değil miydi? Hicret etseydiniz ya!' derler.

İşte onların barınakları cehennemdir. Orası gidilecek ne kötü yerdir!" (Nisâ: 97)

Âciz ve zayıflardan olmadıkları halde, kendilerini tamamen zayıf sayıp yerlerinden kımıldamayanlar, yapabilecekleri görevlerini terketmiş, küfür ve zulme yardımcı olmuş, bunun için de böyle bir cezayı haketmiş olurlar.

"Erkek, kadın ve çocuklardan zayıf olup, hiçbir çareye gücü yetmeyen ve hicret etmek için bir yol bulamayanlar müstesnâdır. İşte onları umulur ki Allah affeder. Allah affedicidir, çok bağışlayıcıdır." (Nisâ: 98-99)

Çocuklar henüz mükellef bulunmadıklarından, büyükler de kalplerindeki imanı korumak şartıyla hicret etmeme hususunda özürlü olduklarından dolayı affedilmeye ve bağışlanmaya lâyıktırlar.

"Kim Allah yolunda hicret ederse, yeryüzünde gidecek bir çok güzel yer ve genişlik bulur. Kim Allah ve Resul'üne hicret ederek evinden çıkar da, sonra kendisine ölüm yetişirse, artık onun ecir ve sevabı Allah'a kalmıştır. Allah çok bağışlayıcı, çok merhamet edicidir." (Nisâ: 100)

Dolayısıyla yaşadıkları yerde rahatlık ve bolluk bulunanlar, oradan ayrılınca mutlaka üzüntü ve sıkıntılara, darlıklara düşeceğini zannedip korkmamalıdırlar. Allah için hareket eden bir kimse, kaderde öyle yazıldığı için, yarıyolda da kalsa, yine tam sevap alacağını bilmelidir.

•

Resulullah Aleyhisselâm doğum yeri ve ecdadının memleketi olan Mekke'yi fethettikten sonra da Medine-i münevveere'de kalmayı tercih etmiş ve onu şöyle övmüştür:

"Medine İslâm'ın kubbesi, iman beldesi, hicret yurdu, helâl ve haram (hududunun) belirlendiği yerdir." (C. Sağir: 9186)

•

Resulullah Aleyhisselâm Medine'ye hicret ettiklerinde müslümanların kendilerine mahsus bir takvimleri yoktu. Hicretten on yedi sene sonra Hazret-i Ömer -radiyallahu anh-in hilâfeti zamanında hicret "Takvim başı" olarak kabul edilmiştir.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Medine'nin eski adı Yesrib'ti. Hicretten sonra buraya Peygamber şehri mânâsına gelen Medine'tün-nebi adı verildi. Zamanla bu isim kısaltılarak Medine olarak kaldı.

Medine'nin o zamanki nüfusunun on bin civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Evs ve Hazreç Yemenli iki kardeş idi. Babaları Hârise bin Sa'lebe olup "Seylül-arim" denilen sel felâketinden sonra kabileleri ile Yesrib civarına gelip yerleşmişler ve nesilleri gitgide çoğalmıştı. Müşrik olan bu iki kabile ile, Yesrib'in eski ve nüfuzlu sakinlerinden olan yahudiler arasında zaman zaman çarpışmalar olduğu gibi; bu iki kardeş kabile arasında da sık sık anlaşmazlıklar çıkar, yıllarca savaşır dururlardı. Bu savaşların en sonuncusu Buâs harbidir. Hicretten beş yıl kadar önce sona eren ve bazı aralıklarla yüz yirmi sene süren bu harpte, her iki tarafın da en asil ve şerefli insanları öldürülmüş veya yaralanmıştır. Yahudiler de bunları birbirine düşürmek için kışkırtmaktan geri durmazlardı.

İşte Ensâr böyle bir halde iken, kısmeti olanlar öyle coşkulu bir şekilde müslüman oldular ki, İslâm'ın doğru ve nurlu yolunu görür görmez, gönülleri ve bünyeleri ile birlikte büyük bir teslimiyet dairesine girdiler. Allah adına birbirini sevmeye, Allah rızâsı yolunda birbirlerinin haklarını gözetmeye, takvâ ve iyilik üzerinde yardımlaşmaya başladılar. Resulullah Aleyhisselâm'ı ve Mekke'li müslümanları Medine'ye dâvet ettiler. Geldiklerinde de tam bir kardeş muamelesi yaptılar, kendi evlerinde barındırdılar, onlara eşit haklar tanıdılar, evlerine mallarına ortak yaptılar. İki hanımı olanlar, iddetinin bitmesinden sonra onunla evlenmeyi dileyecek olurlarsa, hanımlarından birini onun için boşama teklifini dahi yaptılar.

Gerçekten de bu nimet, hatırlanması ve şükredilmesi gereken büyük bir nimettir.

Allah-u Teâlâ asırlardan beri imansız yaşayan ve birbirine saldırıp duran bu insanlara iman nuru ile münevver, İslâm şerefiyle müşerref olduktan sonra indirdiği Âyet-i kerime'lerinde şöyle buyurdu:

"Ey iman edenler! Allah'tan nasıl korkmak lâzımsa öylece korkun. Sakın siz müslüman olmaktan başka bir sıfatla can vermeyin." (Âl-i imrân: 102)

"Hepiniz topluca sımsıkı Allah'ın ipine sarılın, parçalanıp ayrılmayın. Allah'ın size olan nimetini hatırlayın.

İşte Allah, doğru yolu bulasınız diye size âyetlerini böyle açıklıyor." (Âl-i imrân: 103)

Allah-u Teâlâ ilâhî bir gaye uğrunda birleşen bu bahtiyar kullarını Kur'an-ı kerim'inde meth-ü senâ etmektedir:

"Onların gönüllerini birleştiren Allah'tır. Eğer sen yeryüzünde bulunan her şeyi verseydin, yine onların gönüllerini birleştiremezdin. Fakat Allah onların aralarını bulup kaynaştırdı. Çünkü O Azîz'dir, hüküm ve hikmet sahibidir." (Enfâl: 63)

Evs ve Hazreçli müslümanlara, yardımcılar mânâsında Ensâr ismi verilmiştir.

Enes bin Malik -radiyallahu anh-e: "Siz öteden beri bu isimle mi anılırdınız, yoksa size bu ismi Allah mı koydu?" diye sorulduğu zaman "Evet, bu ismi bize Allah koydu." cevabını vermiştir. (Buhârî)

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'sinde buyurur ki:

"Muhâcirler'den evvel Medine'yi yurt ve iman evi edinmiş olan Ensâr, kendilerine hicret edip gelenleri severler." (Haşr: 9)

Başta Peygamber olmak üzere hicret eden o sâdıkları din kardeşleri bilerek dostluklarını gösterirler.

"Onlara verilen şeylerden dolayı içlerinde bir kaygı hissetmezler." (Haşr: 9)

Muhâcirler'e verilen şeylere kendileri sahip olamadıklarından dolayı kalplerinde ona dair bir ihtiyaç meyli duymazlar. Bu gibi şeylere gözleri takılıp kalmaz. Son derece ihtiyaç ve yoksulluk içinde olsalar da, malın başkalarına verilmesini tercih ederler. Onların bu tercihleri mala ihtiyaçları olmadığından değildir. Aksine bu tercihleri ihtiyaçları olmasına rağmendir.

"Kendileri zaruret içinde bulunsalar bile, Muhâcir kardeşlerini tercih ederler." (Haşr: 9)

Başkalarının ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarından önde tutarlar. Kendileri aynı şeye muhtaç olmaları halinde, muhtaç olan başkalarının ihtiyaçlarını karşılamakla işe başlarlar.

"Kim nefsinin mala olan hırs ve cimriliğinden korunursa, işte onlar saâdete erenlerdir." (Haşr: 9)

Tevbe sûre-i şerif'inin 100. Âyet-i kerime'sinde ise İslâm'da birinci dereceyi kazanan Muhâcirler ve Ensâr ile onlara sadâkatle güzellikle tâbi olanlardan Allah-u Teâlâ'nın râzı olduğu, onların da Allah-u Teâlâ'dan hoşnud olduğu, Allah-u Teâlâ'nın onlar için içinde ebedî kalmak üzere altlarından ırmaklar akan cennetler hazırladığı, bunun da büyük bir bahtiyarlık olduğu beyan buyurulmaktadır.

Daha ilk günden itibaren Resulullah Aleyhisselâm'a hizmet için birbirleriyle yarışa başlayan Ensâr, Akabe biatlarında verdikleri sözün eri olduklarını ispat ettiler. Onu her türlü tehlikelerden korumuş, gerek Medine'deki yahudilerle ve münâfıklarla, gerekse Bedir savaşından itibaren Mekkeli müşriklere ve diğer düşmanlara karşı yapılan silâhlı mücadelede Resulullah Aleyhisselâm'ın ordusunda yer almışlardır.

Resulullah Aleyhisselâm'ın ve Muhâcirler'in Medine'ye hicretlerine imkân sağlamanın bir neticesi olarak bir İslâm devletinin kurulmasına zemin hazırlamışlardır. Resulullah Aleyhisselâm bu sayede pek büyük imkânlara ulaşabilmiştir.

Aynı şekilde Ensâr'ın hanımları da büyük fedâkârlıklar göstermişler, İslâm'ın gelişip güçlenmesine destek olmuşlardır.

Resulullah Aleyhisselâm onların dostluğundan son derece memnundu.

•

Bir Hadis-i şerif'lerinde Ensâr hakkında:

"Onları ancak mümin olanlar sever ve onlara ancak münâfık olan buğzeder.

Kim onları severse Allah da onu sever. Kim buğzederse Allah da ona buğzeder." buyurmuşlardır. (Müslim: 75)

İslâm dinini neşretmek ve yüceltmek için her tarif ve tasvirin üstünde şehamet ve fedakârlık gösteren bu muhterem zevât-ı kiramı sevmek, kendilerine hürmet göstermek elbette imanın sıhhatine delâlet eder. Çünkü onları sevmek İslâm'ın meydana çıkmasına ve kuvvet bulmasına sevinmek demektir. Bununla beraber, onların bu yararlılıklarından dolayı sevinmeyerek kendilerine buğzetmek şüphesiz ki nifak alâmetidir. Bu husus yalnız Ensâr hakkında değil, bütün Ashâb-ı kiram hakkında geçerlidir.

Bir düğünden dönen Medineli çocukları ve kadınları görünce doğrulup ayağa kalkarak dünyanın en değerli ve en makbul insanlarının Ensâr olduğunu söylemiş ve:

"Allah'ım! Ensâr'a, Ensâr'ın çocuklarına ve Ensâr'ın çocuklarının çocuklarına mağfiret buyur!" diye duâ etmiştir. (Müslim: 2506)

Diğer bir Hadis-i şerif'lerinde ise:

"Ensâr hânelerinin her birinde hayır vardır." buyurmuşlardır. (Müslim: 1392)

Ensâr hâneleri, kabileler demektir.

Ensâr'ın feragat ve fedakârlıkları Resulullah Aleyhisselâm tarafından olduğu gibi diğer bütün müslümanlar tarafından da daima takdirle anılmış, İslâm kardeşliğinin bir tatbikatı olarak görülmüş ve numune alınmaya çalışılmıştır.

Resulullah Aleyhisselâm Ensâr'ın kendisine hususiyet ve yakınlığını, hicretten sonra en üstün meziyetin İslâm'a yardım etmek olduğunu bir Hadis-i şerif'inde beyan buyurmuştur:

"Şayet Ensâr bir vâdiye veya geçide yürüse, ben de mutlaka Ensâr'ın gittiği vâdiye ve geçide yürürdüm.

Eğer hicret(in fazileti) olmasaydı, ben Ensâr'dan biri olurdum." (Buhârî - Müslim)

Bir defasında da Ensâr'ı kastederek:

"Allah'ım! Siz bana insanların en makbullerisiniz. Allah'ım! Siz bana insanların en makbullerisiniz." buyurmuştu. (Müslim: 2508)

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Dinleri imanları uğruna vatanlarını terk edenlere de Muhâcir denildi. Müşriklerin zulümleri karşısında Medineli müslümanların yakınlığına sığınan bu vefâkâr insanlar, Resulullah Aleyhisselâm'ın hicreti ile büyük ölçüde gariplikten kurtulmuşlardı.

Onlar Allah için hicret etmişlerdi. Rızâ-i Bâri uğrunda fedakârlığın en büyüğünü, sadâkatin en üstününü, teslimiyetin en güzelini gösterip kendilerini her şeyiyle o yola adamışlardı.

Allah-u Teâlâ onları Âyet-i kerime'lerinde övmüştür:

"Allah'ın verdiği bu ganimet malları bilhassa, yurtlarından ve mallarından edilmiş olan, Allah'ın lütfunu ve rızâsını dileyen, Allah'ın dinine ve Peygamber'ine yardım eden Muhâcir fakirlerindir.

Onlar sâdıkların tâ kendileridir." (Haşr: 8)

Mekke kâfirlerinin tazyiki üzerine Mekke'den Medine'ye hicrete mecbur edilerek hicret ettiler. Dinlerini koruma pahasına evlerini, barklarını, mal ve mülklerini bırakıp çıktılar. Önceleri fakir değilken, sonraları fakirliğe maruz kaldılar.

Bunlar sâdıklardır, sözlerini fiilleriyle ispat eden, doğruluk ve sadâkatte maharet sahibi olan, özü sözü doğru, vefakâr insanlardır. İmanlarını, sadâkatlerini fiilen ispat etmişlerdir.

Tek suçları "Rabb'imiz Allah'tır." demeleri idi. Kavim ve kabilelerine karşı hiçbir kötülükleri, hiçbir garazları, tek ve şeriki olmayan Allah'a kulluk etmekten başka hiçbir günahları yoktu.

"Onlar, başka değil, sırf: 'Rabb'imiz Allah'tır.' dedikleri için yurtlarından çıkarılmışlardır." (Hacc: 40)

Düşmanları onların bu imanlarını kusur saydılar, vatanlarını terke mecbur ederek diyar-ı gurbete düşürdüler.

Allah-u Teâlâ diğer bir Âyet-i kerime'sinde bu hususta şöyle buyuruyor:

"Oysa onlar, Rabb'iniz olan Allah'a inandığınızdan dolayı Peygamber'i ve sizi yurdunuzdan çıkarıyorlar." (Mümtehine: 1)

Müminlere baskı yaptılar, eziyet ettiler, neticede müminler Medine-i münevvere'ye hicret ettiler.

•

Büyük bir zulme uğrayarak Allah yolunda hicret eden bu güzide şahsiyetler Âyet-i kerime'lerde övgü ile anılmışlardır:

"Kendilerine zulüm yapıldıktan sonra Allah yolunda hicret edenleri andolsun ki dünyada güzel bir yere yerleştiririz." (Nahl: 41)

Allah-u Teâlâ onları Medine-i Münevvere'ye yerleştirdi ve orasını onlar için hicret yurdu kıldı.

Müslümanlar bu "Güzel yer"de İslâm'ın intişarı için elverişli zemin ve zaman bulmuş oldular. Düşmana karşı hazırlanma fırsatı elde ettiler. Güzel rızka, helâl lokmaya erişme imkânı buldular. Allah-u Teâlâ onlara evlerinden, mallarından daha hayırlısını verdi. Hiç şüphesiz ki bir şeyi Allah rızâsı için terkeden bir kimseye Allah-u Teâlâ onun yerine ondan daha hayırlısını verir. Nitekim bu şekilde gerçekleşmiştir. Onlara yeryüzünde imkân verdi, kısa zamanda bütün Arabistan yarımadasına hükümran oldular.

Diğer taraftan Allah-u Teâlâ onlar için ahiret yurdundaki mükâfatın dünyada onlara verdiklerinden daha büyük olduğunu beyan buyurmaktadır:

"Ahiret mükâfâtı ise daha büyüktür, keşke bilseler." (Nahl: 41)

Onlarla birlikte hicret etmeyip geri kalanlar o hicret şerefine nâil olan Muhâcirler'e Allah-u Teâlâ'nın neler hazırladığını bilmiş olsalardı, Allah yolunda her fedakârlığa katlanırlar, düşmanlarının eziyetlerine daha çok sabır ve sebat ederlerdi.

Müşrikler bilmiş olsalardı, yaptıkları zulümlerden pişmanlık duyarlar, muhalefette bulunmazlar, düşmanlıklardan vazgeçerlerdi.

Hazret-i Ömer -radiyallahu anh- Muhâcirler'den bir kimseye maaşını verdiği vakit:

"Allah bunda sana bereket ihsan etsin. Bu Allah'ın sana dünya hayatında vaad ettiğidir. Ahirette senin için hazırlamış olduğu ise daha üstün ve değerlidir." buyurur ve bu Âyet-i kerime'yi okurdu.

•

Daha sonra Allah-u Teâlâ onların vasıflarını belirtmek üzere şöyle buyurmaktadır:

"Onlar sabreden ve yalnız Rabb'lerine güvenen kimselerdir." (Nahl: 42)

Çektikleri sıkıntılara karşılık, onlara dünyada da ahirette de güzel âkıbeti bağışlayan Allah-u Teâlâ'ya tevekkül ederek sabrettiler, O'nun vereceği ecir ve sevabı umarak katlandılar.

Ümmü Seleme -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz bir defasında:

"Yâ Resulellah! Hicret hakkında Kur'an-ı kerim'de erkekler zikrediliyor, biz Allah-u Teâlâ'nın hicret hususunda kadınları zikrettiğini hiç işitmedik?" diye sormuştu.

Bunun üzerine nâzil olan Âyet-i kerime'de Allah-u Teâlâ şöyle buyurdu:

"Rabb'leri onların duâlarına karşılık verdi: Ben içinizden erkek olsun kadın olsun, çalışanın yaptığını boşa çıkarmam. Hep birbirinizdensiniz. Onlar ki hicret ettiler, yurtlarından çıkarıldılar, benim yolumda eziyete uğratıldılar, savaştılar ve öldürüldüler.

Andolsun ki, onların kötülüklerini örteceğim ve onları altlarından ırmaklar akan cennetlere sokacağım. Bu mükâfat Allah tarafındandır. Mükâfatların en güzeli, Allah katındadır." (Âl-i imrân: 195)

Başka hiç kimse, başka bir kimseye böyle muazzam bir mükâfat vermeye kâdir değildir. Cennet-i âlâ'da Cenâb-ı Allah'ın cemâl-i bâkemâlini müşahede gibi en ulvî mükâfatlar da vardır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz'in âlemlere rahmet olarak gönderildiği yıllarda Arabistan'ın her tarafında yahudi bulunmasına rağmen, Mekke'de hemen hemen hiç yoktu. Mekke devrinde iken müslümanların düşmanı yalnız müşriklerdi. Medine'ye hicret ettikten sonra Medineli yahudilerle müslümanların içindeki münâfıklar da bu düşmanlığa katıldılar.

Medine'nin yarısı yahudi idi. Resulullah Aleyhisselâm, putperestlerden daha çok yahudilerin hücum ve saldırısına maruz kaldı.

Kudüs'ün yıkılması üzerine Rumlar tarafından tecavüze uğrayan yahudiler, Hicaz bölgesine sığınarak bu bölgenin yerli halkı haline gelmişlerdi.

Resulullah Aleyhisselâm'ın Medine'ye teşriflerinde; Kaynuka, Nadir ve Kureyza oğullarına mensub üç yahudi kabilesi vardı. Her kabile kendi başına müstakil bir topluluk teşkil ediyordu. İktisâdi yönden Medine'de hakim durumda idiler. Medine etrafında kuvvetli kaleler içinde yaşıyorlardı.

Yahudiler kendi ırk, soy ve kültürleriyle iftihar ederler; Araplara vahşi ve câhil gözüyle bakarlar, onlara hayvanca muamele yapmayı âdeta bir hak sayarlardı. Mallarını çeşitli hile ve bahane ile yemeyi âdet edinmişlerdi. Yahudi din adamları ve ulemâsının bir bölümü falcılık ve bir takım sihir, büyü ile ilgileniyor, Araplar'ı kandırmaya çalışıyorlardı.

Yahudiler maddî refah açısından çok güçlüydüler. Araplar'ın bilmedikleri bazı sanat ve hünerleri biliyorlardı, ticaretin çoğu ellerinde idi. Etraf memleketlerden gıda maddeleri getirirler, oralara hurma götürüp satarlardı. Hayvancılık yaptıkları gibi, dokuma imalatı da yapıyorlardı. Kaynuka oğulları kuyumculuk, demircilik, çanak çömlek imalatında mahir idiler.

Ticarette doğruluk ve dürüstlük ancak kendi ırklarından olanlarla yapıldığı zaman geçerli idi. Kendilerinden olmayanlarla yaptıkları ticaret ve diğer muamelelerde sahtekârlığın her türlüsünü icrâ etmekten çekinmezlerdi.

En büyük işleri tefecilikti. Borç para verip karşılığında çok yüksek fâiz alırlardı. Fâizler çok yüksek, ödeme şartları çok ağır olduğu için, yahudilerden bir defa borç almış olan Araplar bir daha yakalarını kurtaramazlar, fâiz ödemekten ana parayı ödeme fırsatı bulamazlardı. Araplar'ın yahudilere böylesine bağlanması, onlara karşı kin ve nefretlerini artırmıştı, bu baskıdan bir an evvel kurtulma çarelerini arıyorlardı.

Yahudiler ise maddî menfaatlerini korumak maksadıyla Araplar'ın hiçbir zaman birlik ve beraberlik içinde olmalarını istemiyorlardı. Zira Araplar arasında birlik kurulduğu takdirde, yahudilerin sahip bulundukları verimli topraklardan, bağ ve bahçelerden, mamur beldelerden sürüleceklerini biliyorlardı. Yahudiler ayrıca kendi can ve mal güvenliklerini koruma altına almak için, güçlü olan Arap kabileleri ile ittifak kurup onların himayesine girerlerdi. Böylece güçlü olan bir başka Arap kabilesinin tecavüzlerinden korunmuş olurlardı.

•

Evs ve Hazreç kabileleri, yahudilerle bazen anlaşır bazen bozuşurlardı. Ne zaman araları açılsa yahudiler: "Bir Peygamber gönderilmek üzeredir, gölgesi üzerimize düştü. O gelince biz ona tâbi olacağız, sizin kökünüzü kazıyacağız." derlerdi. Ayrıca: "Ey Allah'ımız! Tevrat'ta özelliklerini yazılı bulduğumuz âhir zaman peygamberi hürmetine bize yardım et!" diye duâ ve istimdat ederlerdi.

Resulullah Aleyhisselâm Medineliler'le konuşup onları İslâm'a dâvet edince birbirlerine: "Vallahi bu size yahudilerin, geleceğini haber verdikleri ve bizi korkuttukları Peygamber olsa gerek! Sakın yahudiler ona tâbi olmakta bizi geçmesinler." demişlerdi. Çünkü yahudilerin böyle bir beklenti içinde yaşadıklarını biliyorlardı.

Aslında yahudiler Resulullah Aleyhisselâm'ın geleceğini ve vasıflarını "Kendi öz çocuklarını tanıdıkları gibi tanırlardı." Fakat tıynetleri icabı olsa gerek ki "Ne zaman bir Peygamber gelip de gönüllerinin hoşlanmadığı bir şey getirse ona karşı büyüklük tasladılar. Peygamberlerinin kimini yalanladılar, kimini öldürmekten çekinmediler." Resulullah Aleyhisselâm'ı da çekemeyecekleri tabiî idi. "Bile bile ona düşmanlık edeceklerdi." Kıskançlık ve hasetlerinden, kin ve düşmanlık etmeye başladılar.

Bu hususta nâzil olan Âyet-i kerime'de Allah-u Teâlâ şöyle buyurdu:

"Yanlarında bulunan (Tevrat'ı) tasdik etmek üzere onlara Allah katından bir kitap gelince, daha önceleri kâfirlere karşı onunla yardım isteyip durdukları halde, tanıdıkları ve bekledikleri (o Kur'an) kendilerine gelince, bu defa onu inkâr ettiler.

İşte bundan dolayı Allah'ın lâneti kâfirlerin üzerinedir." (Bakara: 89)

Bunun içindir ki bunlar melun oldular.

Medineli müslümanlar yahudilerin bu kadar merakla ve heyecanla bekledikleri Peygamber'i kabul etmek yerine, ona karşı çıkmalarını, onun en azılı düşmanları olmalarını bir türlü anlayamıyorlardı.

Hatta Muaz bin Cebel -radiyallahu anh- gibi bazı müslümanlar yahudilere şöyle dediler:

"Ey yahudiler! Allah'tan korkun ve İslâm'a girin. Bizler müşrik iken siz bir peygamber gönderileceğini bize bildiriyor ve bu vasıfları ile bize onu tanıtıyordunuz."

Fakat onlar itiraz ettiler. "Bizim kendisinden söz ettiğimiz kişi bu değildir." dediler. Onun gelmesiyle Araplar'ın üstünlüğünün sona ereceğine ve kendilerinin iktidar ve ikbal sahibi olacaklarına kesinlikle inanan yahudiler sabahtan akşama kadar: "Geliyor... Gelmek üzeredir..." gibi lâflarla onun geleceğinden sözedip dururlardı. Fakat o gelince bütün bunları unutup insanlıktan çıktılar. "Vakti geldi" dedikleri Peygamber için "Hayır! Beklediğimiz bu değildir, daha onun vakti gelmedi, bu bizden değildir." dediler.

•

Yahudilerin ileri gelenlerinden birinin kızı, diğerinin de yeğeni olan Hazret-i Safiye -radiyallahu anhâ- Vâlidemiz şöyle buyurmuştur:

"Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- Medine'ye hicret edince babamla amcam onu görmeye gittiler ve kendisiyle uzunca müddet sohbet ettiler. Eve döndüklerinde amcam: 'Bu gerçekten, kitaplarımızdaki haberi verilen peygamber midir?' dedi. Babam: 'Evet, vallahi o aynı peygamberdir!' diye cevap verdi. 'Sen buna inanıyor musun?' diye sorduğunda: 'Evet!' dedi. 'O halde ne yapmalı, niyetin nedir?' dedi. Babam: 'Yaşadığım müddetçe vallahi ona muhalefet edeceğim.' dedi."

Gerçek apaçık meydanda iken, bundan daha çirkin bir kıskançlık olamaz. Çünkü böyle bir inatlaşma ve kıskançlık doğrudan doğruya zât-ı ulûhiyete karşı bir itirazdır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Yahudiler bu şerefli Peygamber'i tasdik edip destek olacak yerde inkâr etmek suretiyle, nefislerini çok kötü bir bedelle satmış oldular:

"Nefislerini ne kötü şeye değişip sattılar! Allah'ın, kullarından dilediğine lütfundan (kitap) indirmesine hased ederek Allah'ın indirdiğini inkâr ettiler ve bu sebeple gazap üstüne gazaba uğradılar.

Küfredenlere kahredici bir azap vardır." (Bakara: 90)

Onların küfre sapmalarının sebebi kıskançlık ve büyüklük taslamak olduğuna göre, hor ve hakir kılınmakla onlara karşılık verilmiş oldu.

Allah-u Teâlâ yahudileri kınamakta ve Âyet-i kerime'sinde şöyle buyurmaktadır:

"Onlara: 'Allah'ın indirdiğine iman edin!' denilince: 'Biz sadece bize indirilene inanırız.' derler ve ondan başkasını inkâr ederler." (Bakara: 91)

İncil gibi, Kur'an-ı kerim gibi ilâhi kitapları tasdik etmezler.

"Halbuki o Kur'an, kendi ellerinde bulunan Tevrat'ı doğrulayıcı olarak gelen hak Kitap'tır." (Bakara: 91)

Böyle iken yine de inkâr ederler. Onların Tevrat'a iman ettikleri hakkındaki iddiâları da doğru değildir. Çünkü Allah'ı bilen ve tanıyan, kitabını da kabul eder. O'nun bütün Resul'lerine indirilmiş veya indirilmekte olana da iman eder. İşte Muhammed Aleyhisselâm son peygamberdir ve Tevrat da onun geleceğini müjdelemiştir. Ona indirilen kitap, Tevrat'ta bulunanı tasdik etmektedir. Durum böyle iken onu inkâr ettiler.

Şu kadar var ki, bu onların kötü tavırlarının, yanlış icraatlarının ilki değildir:

"Resul'üm! De ki: Şayet siz gerçekten inanmış kimseler idiyseniz, daha önce Allah'ın peygamberlerini neden öldürüyordunuz?" (Bakara: 91)

İmanınızda samimi iseniz onları niçin öldürdünüz? İnandığınız Tevrat bunu yasak kılmamış mıydı? Ecdâdınızın bu cinayetlerini doğru bir davranış gördüğünüz için, siz de onlar gibi câni hükmünde bulunmaktasınız.

•

Allah-u Teâlâ Âyet-i kerime'lerinde müslümanların ehl-i kitabı ne şekilde İslâm'a dâvet edeceklerini beyan buyurmaktadır:

"Zulmedenleri hariç ehl-i kitap ile ancak en güzel şekilde mücadele edin ve deyin ki: Bize indirilene de size indirilene de iman ettik. Bizim ilâhımız da sizin ilâhınız da birdir. Ve biz yalnız O'na teslim olmuşuzdur." (Ankebût: 46)

Bu ifadede ehl-i kitaba târiz yollu uyarma vardır. Çünkü yahudiler kendi bilginlerini, hıristiyanlar da rahiplerini rab edinmişler, hususiyetle hıristiyanlar teslise yani üç ilâh inancına inanmışlardır. Müslümanlar ise bir olan Allah'a inanmışlar ve yalnız O'na teslim olmuşlardır. Kur'an-ı kerim'e inandıkları gibi, Tevrat'ın ve İncil'in asıllarının Allah kelâmı olduğuna da iman etmişlerdir.

Âyet-i kerime'de beyan buyurulduğu üzere sağduyu sahibi ehl-i kitabı İslâm'a dâvet etmek için en güzel metotları kullanmak gerekmektedir.

Şöyle ki; Allah-u Teâlâ'nın bir olduğuna, Muhammed Aleyhisselâm'ın son peygamber olduğuna, İslâm'dan başka dinlerin Allah katında makbul olmadığına dâir delilleri en güzel şekilde izah etmeli, Allah'ın âyetlerini önlerine koymalıdır.

"Resul'üm! İşte biz böylece sana Kitab'ı indirdik. Kendilerine kitap verdiklerimiz ona iman ederler. Bunlardan da ona iman edenler vardır. Bizim âyetlerimizi ancak kâfirler bile bile inkâr ederler." (Ankebût: 47)

Ancak küfürde ileri giden ve küfür üzere kalmakta kararlı olan kimseler bu inkârı yaparlar.

"Yoksa o, geceleyin secde ederek ve kıyamda durarak ibadet eden, ahiretten korkan ve Rabb'inin rahmetini dileyen kimse gibi midir?" (Zümer: 9)

Elbette değildir. Çünkü bir mümin Rabb'inin rahmet ve mağfiretini diler, kâfirin yaptığı gibi sadece dünya menfaatleri peşinde koşmaz.

•

Yahudiler beklenen Peygamber'in geldiğini bildikleri halde, onun kadr-ü kıymetini düşürmek için, devamlı olarak karışık sorular sormaktan, kasıtlı bir takım itirazlar ortaya koymaktan geri durmuyorlardı.

Müslümanları dinlerinden soğutmak ve uzaklaştırmak için ellerinden geleni yapıyorlar, âyetlerin mânâlarını bozacak şekle sokuyorlar, dilleri sürtmüşcesine kelimeleri yanlış söylüyorlar, bir gün müslümanlığa girip ertesi günü çıkıyorlardı. Gayeleri müslümanlığı küçük düşürmek, müminleri şaşırtmak, kalplere şüphe ve fesat tohumları saçmaktı.

İslâm düşmanlığı o kadar ileri gitmişti ki, ehl-i kitap'tan oldukları halde putperestliği müslümanlığa tercih bile ediyorlar, müşriklerin daha doğru yolda olduklarını söylüyorlardı.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Kur'an-ı kerim'de çeşitli Âyet-i kerime'lerde yahudilerin özellikleri beyan buyurulmaktadır:

"Yemin olsun ki, sen onları yaşamaya karşı diğer insanlardan, hatta müşriklerden de daha düşkün ve hırslı görürsün." (Bakara: 96)

"Onlardan her biri ömrünün bin yıl olmasını ister." (Bakara: 96)

"Onlar, ellerinin yapıp öne sürdüğü işlerden dolayı ölümü aslâ istemezler." (Bakara: 95)

"Onların içinde öylesi var ki, ona bir dinar versen, tepesine dikilmedikçe onu sana ödemez." (Âl-i imrân: 75)

"Yoksa onların mülkten bir payı mı var? Eğer öyle olsaydı, insanlara bir çekirdek zerresi bile vermezlerdi." (Nisâ: 53)

"Onlar yeryüzünde durmadan fesat çıkarmaya koşarlar." (Mâide: 64)

"İçlerinden pek azı hariç, onlardan daima hâinlik görürsün!" (Mâide: 13)

"Sen kendileriyle antlaşma yaptığın halde, onlar her defasında hiç çekinmeden antlaşmalarını bozarlar." (Enfâl: 56)

"Kitap ehli olmayan Araplar'ın ve sâir kimselerin (hakkını yemekten dolayı) üzerimize bir sorumluluk yoktur derler." (Âl-i imrân: 75)

"Onlardan birçoğunun, kâfirleri dost edindiklerini görürsün!" (Mâide: 80)

"Kitap ehli'nden olan kâfirler de müşrikler de size Rabb'inizden bir hayır inmesini istemezler." (Bakara: 105)

"Sayılı birkaç gün dışında cehennem ateşi bize dokunmaz derler." (Bakara: 80 - Âl-i imrân: 24)

"'Biz nasıl olsa bağışlanacağız.' diyorlar." (A'râf: 169)

"'Biz Allah'ın oğulları ve sevgilileriyiz.' (derler.)" (Mâide: 18)

"Allah'ın nurunu ağızlarıyla (üfleyip) söndürmek isterler." (Tevbe: 32)

"Andolsun ki insanlar içerisinde, müminlere en şiddetli düşman olarak yahudileri ve Allah'a şirk koşanları bulursun." (Mâide: 82)

"Onlar size fenalık etmekten geri kalmazlar." (Âl-i imrân: 118)

"Size sıkıntı verecek şeyleri isteyip dururlar." (Âl-i imrân: 118)

"Öfkeleri ağızlarından taşmaktadır." (Âl-i imrân: 118)

"Kalplerinin gizledikleri ise daha büyüktür." (Âl-i imrân: 118)

"Sen onların dinlerine uymadıkça ne yahudiler ne de hıristiyanlar senden hoşnut olmazlar." (Bakara: 120)

"'Sizin dininize uyanlardan başka hiçbir kimseye inanmayın!' (derler.)" (Âl-i imrân: 73)

"Onlar Allah'tan bir gazaba uğramışlardır." (Âl-i imrân: 112)

"Onlara zillet ve meskenet, horluk ve yoksulluk damgası vurulmuştur." (Bakara: 61)

"O (yahudiler) nerede bulunurlarsa bulunsunlar, zillet altında kalmaya mahkûmdurlar." (Âl-i imrân: 112)

"Verdikleri kesin sözü bozmaları sebebiyle onları lânetledik ve kalplerini katılaştırdık." (Mâide: 13)

"İnkârları yüzünden Allah onlara lânet etmiştir." (Nisâ: 46)

"Allah onlara gazap etmiştir." (Mâide: 80)

"Rabb'in yeminle şunu bildirdi:

Elbette ta kıyamet gününe kadar onlara azabın en kötüsünü yapacak kimseler gönderecektir." (A'râf: 167)

Ayrıca;

Bakara sûre-i şerif'inin 94. Âyet-i kerime'sinde; ahiret yurdundaki nimetlerin bütünüyle kendilerine âit olduğunu iddia ettikleri,

76. Âyet-i kerime'sinde; münâfıklarla İslâm'a karşı işbirliği yaptıkları,

97. Âyet-i kerime'sinde; Kur'an-ı kerim'i indirdiği için Cebrâil Aleyhisselâm'a düşman oldukları,

61. Âyet-i kerime'sinde; nankörlükleri, haksız yere peygamberlerini öldürdükleri, isyana daldıkları, mütecaviz oldukları,

246. Âyet-i kerime'sinde; dönek oldukları,

Mâide sûre-i şerif'inin 79. Âyet-i kerime'sinde; iyiliği emretmeyip kötülükten sakındırmadıkları,

A'râf sûre-i şerif'inin 146. Âyet-i kerime'sinde; her âyeti görseler yine de inanmadıkları, doğru yolu görseler onu yol edinmedikleri, azgınlık yolunu gördüklerinde onu yol edindikleri... beyan buyurulmaktadır.

HAZRET-İ MUHAMMED Aleyhisselâm

Asr-ı saâdet'te, çöllerde sahralarda yaşayan, her türlü medeni imkânlardan mahrum bulunan bedevîler vardı. Bunlardan kimisi küfür ve nifakta çok aşırı gitmiş, koyu bir putperestlik içinde ömür tüketmişlerdi.

Âyet-i kerime'de şöyle buyuruluyor:

"Bedevîler küfür ve nifak bakımından daha beterdir ve Allah'ın peygamberine indirdiği hükümlerin sınırlarını tanımamak ancak onlara yakışan bir tutumdur. Allah bilendir ve hikmet sahibidir." (Tevbe: 97)

Bunlar diledikleri gibi yetişmişlerdi. Boyun eğip itaat etme hususunda direnmeyi huy edinmiş kimselerdi. Resulullah Aleyhisselâm'ın tebliğ ve irşâdına kulak tıkayıp ilâhî dâvetten rahatsızlık duyarlardı.

Kimisi dış görünüş itibariyle İslâm'ı kabul etmişlerse de, tam mutmain bir şekilde müslüman olmamışlardı, iman etmediği halde mümin gibi görünüyorlardı.

"Bedevîlerden öylesi var ki, Allah yolunda sarfettiğini de angarya sayar ve sizin başınıza belâların gelmesini bekler. En kötü belâlar kendi başlarına gelsin! Allah işitendir, bilendir." (Tevbe: 98)

Âyet-i kerime'sinde belirtildiği üzere; Allah yolunda istemeyerek harcadığı bir dirhemi lüzumsuz bir ödeme ve ziyan sayıyor, müslümanların bir belâ ile karşılaşmalarını bekliyorlardı.

Bedevîler arasında Allah-u Teâlâ'ya ve Resulullah Aleyhisselâm'a sadâkatle iman edip küfür ile nifaktan, fırsatçılık ve menfaatçilikten uzak, Allah yolunda harcadıkları ile Allah-u Teâlâ'nın ve O'nun yüce Peygamber'inin hoşnutluklarına erişmeyi dileyen samimi müminler de yok değildi.

Âyet-i kerime'de şöyle buyurulmaktadır:

"Bedevîlerden öylesi de vardır ki, Allah'a ve ahiret gününe inanır, harcayacağını Allah katında yakınlığa ve Peygamber'in duâlarını almaya vesile edinir.

Bilesiniz ki o harcadıkları şeyler, onlar için bir yakınlıktır. Allah onları rahmetinin içine koyacaktır. Şüphesiz ki Allah bağışlayandır, merhamet edendir." (Tevbe: 99)

Müminler infak ederken gaye ve maksat gözetmedikleri için büyük bir ecre nâil olurlar. Allah katında yakınlığa ve Resulullah Aleyhisselâm'ın duâsına mazhar olurlar.

Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Allah yolunda sarfiyatta bulunanların mallarının bereketli olmasına duâ eder, onlar için istiğfarda bulunurdu.

Medine'deki düşman grublarının arasında müşrikler de vardı. Mekke müşrikleri Resulullah Aleyhisselâm'ın Medine'de eşi görülmemiş bir şekilde karşılandığını duyunca çileden çıkmışlardı.

Hicretten birkaç gün sonra Kureyş müşriklerinin ileri gelenleri Abdullah bin Ubeyy'e bir mektup göndererek himayelerine aldıkları Peygamber'i öldürmelerini veya Medine'den çıkarmalarını istemişler, aksi takdirde bütün güçleriyle üzerlerine yürüyeceklerini bildirmişlerdi.

Abdullah'ın mevzuyu taraftarları ile görüşmekte olduğu haberi Resulullah Aleyhisselâm'a ulaşmış, o da Abdullah'ı ziyaret ederek Kureyş'in isteklerine uydukları takdirde kendilerinin zararlı çıkacaklarını ona hatırlatmıştır. O sırada Medine'nin çoğunluğu müslüman olduğu için, Abdullah Peygamber'e karşı hareket etmeye cesaret edememişti.

Mekkeli müşrikler derinden derine düşünüyorlardı. Kâbe-i muazzama Mekke'de olduğu için, hicret etmeye mecbur bıraktıkları müslümanlar, elbet bir gün kuvvetlenip oraya dönmek isteyeceklerdi. Bu düşüncelerle; Medine'deki müşriklerle, yahudilerle ve münâfıklarla işbirliği içine girmenin hesabını yapmaya başladılar.

Münâfıklara gelince; Mekke'de kâfir vardı, Medine'de ise münâfıklar türemeye başladı. Bunlar özü sözüne, sözü özüne uymayan, iki yüzlü, dıştan mümin geçinip içinden inanmayan kâfirlerdi. Kimileri Medine'nin yerli halkından, kimileri de yahudilerdendi.

Münâfıklar, tabiatları icabı müslümanların düşmanları kuvvetli olunca ortaya çıkmadıkları için; hicretten önce münâfıkların varlığı bahis mevzuu değildi. Çünkü müslümanlar, müşriklerin korkup çekinmediği bir azınlık durumunda idiler. Dolayısıyla da İslâm düşmanları müslüman gibi görünmek ihtiyacında değildiler. Resulullah Aleyhisselâm Medine'ye yerleşip oradaki müslümanları siyasi bir teşkilâta kavuşturunca, bazı kimseler açıktan açığa onların karşısına çıkamadılar. Münâfıklık yolunu seçerek müslüman gibi göründüler ve küfürlerini gizlediler.

Hazreç kabilesi'nin ileri gelenlerinden olan Abdullah bin Ubeyy bin Selül hicretten önce Hazreç kabilesine reis olacaktı, taraftarları ona süslü bir taç bile hazırlamışlardı. Müslümanlığın Medine'de yayılması, Resulullah Aleyhisselâm'ın hicret etmesi, kendi kabilesinin onu bırakıp İslâm'a girmesi reisliğine mâni oldu. Bu sebeple kendisi de taraftarları da İslâm'a düşman oldular. Fakat bozgunculuklarını daha etkili yapabilmek için de, iman etmedikleri halde müslüman göründüler. Böylece bir de münâfıklar zümresi türemiş oldu.

Yahudiler hiç boş durmuyorlar, Evs ve Hazreç kabileleri ile olan ittifak ve münasebetlerinden faydalanarak müslümanları kandırmaya çalışıyorlardı. Nicelerini şaşırttılar. Böylece daha birinci hicret yılında bu iki kabile arasında münâfıklar türemeye başladı. Dıştan müslüman görünürler, el altından fesat çıkarmaya yeltenirlerdi.

•

Yahudilerden bir kısmı da görünüşte müslüman gibi davranarak, küfür ve inkârı kalplerinde gizlerlerdi.

İslâm'ın kudreti artmış olduğundan, bu gibi fitne ve fesatçılar, Mekke müşrikleri gibi açıktan fesat çıkarmaya cesaret edemezlerse de gizliden gizliye icraatlarını yapmaktan geri kalmazlardı. Yeri geldikçe, fırsat buldukça nifaklarını yayarlardı.

Râfi' bin Hureymele öldüğünde Resulullah Aleyhisselâm:

"Bugün büyük bir münâfık öldü." buyurmuştur.

Bu münâfıklar Mescid'e de gelirlerdi. Bazen de diğer yahudilere ve İslâm düşmanlarına nakletmek için müslümanları dinliyorlardı. Bir defasında Resulullah Aleyhisselâm onlardan bazılarını gizli gizli konuşurken görmüştü. Verdiği emir üzerine Mescid'den dışarı çıkarıldılar. Müslümanlar onları dışarı atarken:

"Yazıklar olsun size! Resulullah'ın mescidinden çıkarılan pis münâfıklar!" dediler.

Münâfıkların hepsinin durumu aynı değildi. Bunlardan bir kısmı Abdullah bin Ubeyy ve Hâris bin Süheyh gibi ileri gelenler idi. Büyük çoğunluk ise akrabalık ve müttefiklik gibi çeşitli sebeplerle körü körüne bunlara uyan kimselerdi.

•